From c711c2437b25d1afa1ef978375ca4522b4cf2d05 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Nilgun Belma Buguner Date: Mon, 4 Aug 2008 14:16:59 +0000 Subject: [PATCH] New Turkish translations MIME-Version: 1.0 Content-Type: text/plain; charset=utf8 Content-Transfer-Encoding: 8bit Translated by: Nilgün Belma Bugüner Reviewed by: Orhan Berent git-svn-id: https://svn.apache.org/repos/asf/httpd/httpd/trunk@682396 13f79535-47bb-0310-9956-ffa450edef68 --- docs/manual/new_features_2_0.xml.tr | 246 +++++++++++++++++++++++++ docs/manual/new_features_2_2.xml.tr | 275 ++++++++++++++++++++++++++++ 2 files changed, 521 insertions(+) create mode 100644 docs/manual/new_features_2_0.xml.tr create mode 100644 docs/manual/new_features_2_2.xml.tr diff --git a/docs/manual/new_features_2_0.xml.tr b/docs/manual/new_features_2_0.xml.tr new file mode 100644 index 0000000000..8439004ac1 --- /dev/null +++ b/docs/manual/new_features_2_0.xml.tr @@ -0,0 +1,246 @@ + + + + + + + + + + +Apache 2.0’da Yeni olan Özellikler + + +

Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 1.3 ve 2.0 sürümleri arasındaki + başlıca değişikliklerin bazılarına değinilmiştir.

+ + +1.3’ten 2.0’a Yükseltme + +
+ Çekirdekteki Gelişmeler + +
+
Unix Evreleri
+ +
POSIX evreleri desteği olan Unix sistemlerinde Apache, çok evreli + kipte çok süreçlilik şeklinde melez bir yapıda çalışır. Bu bir çok + bakımdan ölçeklenebilirliği arttırsa da bütün yapılandırmalarda + sağlanamaz.
+ +
Yeni Paket Derleme Sistemi
+ +
Yeni kaynak paketi derleme sistemi autoconf ve + libtool’a dayalı olarak sıfırdan, yeni baştan yazıldı. + Böylece Apache’nin paket yapılandırma sistemi diğer paketlerinkiyle + benzerlik kazanmış oldu.
+ +
Çok Sayıda Protokol Desteği
+ +
Apache artık çok sayıda protokol ile hizmet sunacak bir alt yapıya + sahiptir. Örneğin, mod_echo modülü bu amaçla + yazılmıştır.
+ +
Unix dışı platformalara daha iyi destek
+ +
Apache 2.0 sürümleri, BeOS, OS/2, Windows gibi Unix olmayan + platformlarda daha hızlı ve daha kararlı çalışacak duruma + getirilmiştir. Genelde iyi geliştirilmemiş olan dolayısıyla istenen + başarımı sağlayamayan POSIX taklit katmanlarının kullanımından + vazgeçilmiş, platforma özgü çok süreçlilik + modülleri (MPM) ve Apache Taşınabilirlik Arayüzü (APR) sayesinde + bu platformlar artık kendi doğal programlama arayüzleriyle + gerçeklenir olmuştur.
+ +
Yeni Apache Programlama Arayüzü
+ +
Modüller için kullanılan programlama arayüzü 2.0 sürümüyle önemli + değişikliklere uğramıştır. 1.3 sürümünde görülen modüllerle ilgili + sıralama/öncelik sorunlarının çoğu giderilmiştir. 2.0 sürümü bu + işlemleri daha bir özdevimli yapar olmuştur; daha fazla esneklik + sağlamak için artık kancalı modül sıralaması kullanılabilmektedir. + Ayrıca, arayüze, Apache sunucu çekirdeğini yamamaya gerek kalmadan + modüllerle sunucu yeteneklerinin arttırılabilmesini sağlayan yeni + çağrılar eklenmiştir.
+ +
IPv6 Desteği
+ +
IPv6’nın Apache Taşınabilirlik Arayüzü kütüphanesi tarafından + desteklendiği sistemlerde Apache öntanımlı olarak IPv6 soketlerini + dinler. Bundan başka, Listen, NameVirtualHost ve VirtualHost yönergelerinin IPv6 sayısal adres + dizgelerini desteklemesi sağlanmıştır.
Örnek: Listen + [2001:db8::1]:8080
+ +
Süzme
+ +
Apache modülleri, artık, sunucuya teslim edilen veya sunucudan + teslim alınan içerik akımları üzerinde süzgeç gibi davranacak şekilde + yazılabilmektedir. Bu sayede, örneğin CGI betiklerinin çıktılarının + mod_include modülünün INCLUDES süzgeci + kullanılarak SSI yönergeleri için çözümlenmesi mümkündür. CGI + programlarının birer eylemci olarak davranması gibi, + mod_ext_filter modülü de harici programların birer + süzgeç olarak davranabilmesini mümkün kılar.
+ +
Çok Dilli Hata Yanıtları
+ +
Hata yanıtlarının tarayıcılara yönelik iletileri artık SSI + belgeleri kullanılarak çeşitli dillerde sağlanabilmektedir. Bunlar + ayrıca yönetici tarafından görünüş ve kullanışlılık tutarlılığı + bakımından kişiselleştirilebilmektedir.
+ +
Basitleştirilmiş Yapılandırma
+ +
Bazı yönergelerle ilgili kafa karışıklıkları giderilmiştir. + Bilhassa belli bir IP adresini dinlemek için kullanılan + Port ve BindAddress yönergeleri ile ilgili + karışıklığın önüne geçmek için sadece Listen yönergesi yeterli olmaktadır. ServerName yönergesi ise sadece yönlendirme + ve sanal konak tanıma amacıyla sunucu ismi ve port belirtiminde + kullanılmaktadır.
+ +
Doğal Windows NT Unicode Desteği
+ +
Apache 2.0, Windows NT üzerinde artık tüm dosya sistemi + kodlamalarında utf-8 kullanmaktadır. Bu destek, Windows 2000 ve + Windows XP dahil tüm Windows NT temelli sistemlere çok dillilik + desteğini sağlamak üzere mevcut Unicode dosya sistemine doğrudan + uyarlanır. Dosya sisteminde makinenin yerel karakter kodlamasını + kullanan kullanan Windows 95, 98 ve ME için bu destek + yoktur.
+ +
Düzenli İfade Kütüphanesi Güncellemesi
+ +
Apache 2.0’da Perl uyumlu düzenli + ifade kütüphanesi bulunur. Tüm düzenli ifadelerde artık çok daha + güçlü olan Perl 5 sözdizimi kullanılmaktadır.
+ +
+
+ +
+ Modüllerdeki Gelişmeler + +
+
mod_ssl
+ +
Apache 2.0’da yeni olan bu modül, OpenSSL tarafından sağlanan + SSL/TLS şifreleme protokollerine bir arayüzdür.
+ +
mod_dav
+ +
Apache 2.0’da yeni olan bu modül, site içeriğinin destek ve bakımı + için HTTP dağıtık yazım ve sürüm yönetimi (DAV - Distributed + Authoring and Versioning) belirtimini gerçekler.
+ +
mod_deflate
+ +
Apache 2.0’da yeni olan bu modül sayesinde ağ band genişliğinden + daha verimli yararlanabilmek için içeriğin sıkıştırılarak + gönderilmesini talep eden tarayıcıların desteklenmesi mümkün + olmuştur.
+ +
mod_auth_ldap
+ +
Apache 2.0.41’de yeni olan bu modül, HTTP temel kimlik + doğrulamasında kullanılan delillerin saklanması için LDAP + veritabanının kullanılabilmesini mümkün kılar. Kardeş modülü olan + mod_ldap ise bağlantı havuzlaması ve sonuçların + önbelleğe alınması ile ilgilenir.
+ +
mod_auth_digest
+ +
Paylaşımlı belleği kullanan süreçlere karşı oturum önbelleklemesi + için ek destek içerir.
+ +
mod_charset_lite
+ +
Apache 2.0’da yeni olan bu deneysel modül, karakter kümesi + dönüşümleri veya kaydı için destek sağlar.
+ +
mod_file_cache
+ +
Apache 2.0’da yeni olan bu modül, Apache 1.3’teki + mod_mmap_static modülünün işlevselliğini içermenin + yanında buna önbellekleme yetenekleri de ekler.
+ +
mod_headers
+ +
Bu modül Apache 2.0’da daha esnek hale getirilmiştir. Artık + mod_proxy tarafından kullanılan istek başlıkları + değiştirilebilmekte ve bunlar yanıt başlıklarına şartlı olarak + atanabilmektedir.
+ +
mod_proxy
+ +
Bu modül HTTP/1.1 uyumlu vekaleti daha güvenilir kılmak ve yeni + süzgeç alt yapısının getirilerinden de yararlanmak amacıyla yeni + baştan yazılmıştır. Bunun yanında, Proxy bölümünün yeni hali vekil siteleri + desteklemek bakımından daha okunabilir (ve kendi içinde daha hızlı) + olması sağlanmıştır; <Directory "proxy:..."> + yapılandırması artık desteklenmemektedir. Modül, + proxy_connect, proxy_ftp ve + proxy_http şeklinde her biri belli bir protokolü + destekleyen ayrı modüllere bölünmüştür.
+ +
mod_negotiation
+ +
Yeni ForceLanguagePriority yönergesi sayesinde istemciye + “Kabul edilebilir bir gösterim çeşidi yok” ya da “Çok sayıda seçim + belirtilmiş” yanıtını döndürmek yerine tüm durumlara uyan bir + sayfanın gönderilebilmesi sağlanmıştır. Bundan başka, uzlaşım ve + MultiViews algoritmaları daha tutarlı sonuçlar elde + etmek amacıyla elden geçirilmiş ve belge içeriği ile daha iyi eşleşen + yeni bir tür eşlem yapısı sağlanmıştır.
+ +
mod_autoindex
+ +
Dizin içeriklerinin özdevimli listelenmesi artık HTML tabloları + kullanılacak şekilde yapılandırılabilmektedir. Böylece sayfa daha iyi + biçemlenebilmekte, içerik daha hassas sıralanabilmekte, sürüm + numarasına göre sıralama yapılabilmekte ve dosya ismi kalıpları + kullanılarak sadece istenen içerik listelenebilmektedir.
+ +
mod_include
+ +
Yeni yönergeler, değiştirilecek SSI elemanları için öntanımlı + başlangıç ve bitiş etiketlerine izin vermekte, hataların ve zaman + biçemleme yapılandırmalarının SSI belgesinde değil ana yapılandırma + dosyasında bulunması mümkün olmaktadır. Düzenli ifadelerin gruplanmış + sonuçları (Perl düzenli ifade sözdizimi kullanılmaktadır) + mod_include modülünün $0 .. + $9 değişkenleri sayesinde kullanılabilmektedir.
+ +
mod_auth_dbm
+ +
AuthDBMType yönergesi + sayesinde artık çok sayıda DBM tarzı veritabanı türü + desteklenmektedir.
+
+
+ + diff --git a/docs/manual/new_features_2_2.xml.tr b/docs/manual/new_features_2_2.xml.tr new file mode 100644 index 0000000000..6ce1ec5a74 --- /dev/null +++ b/docs/manual/new_features_2_2.xml.tr @@ -0,0 +1,275 @@ + + + + + + + + + + +Apache 2.2’de Yeni olan Özellikler + + +

Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 2.0 ve 2.2 sürümleri arasındaki + başlıca farklara değinilmiştir. 1.3 sürümüne göre yeni özellikler için Apache 2.0’da Yeni olan Özellikler + belgesine bakınız.

+ + +
+ Çekirdekteki Gelişmeler +
+ +
Authn/Authz
+
Mevcut kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin iç işleyişi + yeniden düzenlendi. Yeni mod_authn_alias modülü + belli kimlik doğrulama yapılandırmalarını büyük oranda + basitleştirebilir. Bu değişikliklerin kullanıcıları ve modül + yazarlarını nasıl etkilediğini öğrenmek için modül + değişikliklerine ve geliştirici + değişikliklerine bakabilirsiniz.
+ +
Önbellekleme
+
mod_cache, mod_disk_cache ve + mod_mem_cache modüllerinde büyük oranda değişikliğe + gidilerek bunlar deneysel olmaktan çıkarılıp üretim amaçlı modüller + haline getirildiler. mod_disk_cache tarafından + kullanılan disk alanının htcacheclean tarafından + düzenli aralıklarla temizlenebilmesi sağlandı.
+ +
Yapılandırma
+
Öntanımlı yapılandırma basitleştirildi ve modüler bir yapıya + kavuşturuldu. Sık kullanılan ortak özellikleri etkinleştirmekte + kullanılan yapılandırmalar gruplanarak bunların Apache ile gelmesi ve + ana sunucu yapılandırılırken yapılandırmaya kolayca eklenebilmesi + sağlandı.
+ +
Nazikçe Durdurma
+
prefork, worker ve + event MPM’leri artık httpd’yi graceful-stop + sinyali sayesinde nazikçe durdurabilmektedir. + httpd programının sonlandırılmasındaki gecikmelere + karşı bir önlem olarak, isteğe bağlı bir zaman aşımı belirtmeyi + mümkün kılan GracefulShutdownTimeout yönergesi + sayesinde sunum sürüyor olsa bile httpd + sonlandırılabilmektedir.
+ +
Vekil Sunucu
+
Yeni mod_proxy_balancer modülü ile + mod_proxy için yük dengeleme hizmetleri sağlanmış, + yeni mod_proxy_ajp modülü ile Apache Tomcat tarafından + kullanılan Apache JServ Protokolünün 1.3 sürümü için destek + eklenmiştir.
+ +
Düzenli İfade Kütüphanesi Güncellemesi
+
Apache, Perl uyumlu düzenli ifade + kütüphanesinin 5.0 sürümünü (PCRE) içermektedir. + configure betiğinin --with-pcre + seçeneği sayesinde httpd programı PCRE destekli + olarak derlenebilmektedir.
+ +
Akıllı Süzme
+
mod_filter çıktı süzgeç zincirinin devingen olarak + yapılandırılmasını sağlar. Süzgeçlerin herhangi bir istek veya yanıt + başlığına veya bir ortam değişkenine dayanarak koşullu olarak + yerleştirilmesini mümkün kılar ve bunu yaparken 2.0 mimarisindeki + sorunlu bağımlılıklar ve sıralama sorunlarının da üstesinden + gelir.
+ +
Büyük Dosya (>2GB) Desteği
+
httpd artık günümüzün 32 bitlik Unix + sistemlerinde bulunan 2 GB’lık büyük dosyaları destekleyecek tarzda + derlenebilmektedir. 2 GB’lık istek gövdelerine destek de ayrıca + eklenmiştir.
+ +
Event MPM
+
event MPM modülü sürekli bağlantı isteklerinin + işlenmesi ve bağlantıların kabul edilmesi için ayrı bir evre + kullanır. Sürekli bağlantı (keepalive) isteklerinin işlenmesi + geleneksel olarak httpd’nin buna bir worker + adamasını gerektirirdi. Bu adanmış worker bağlantı + zaman aşımına uğrayıncaya değin tekrar kullanılamazdı.
+ +
SQL Veritabanı Desteği
+
mod_dbd modülü apr_dbd arayüzü ile + birlikte, ihtiyacı olan modüllere SQL desteği sağlar. Evreli MPM’ler + için bağlantı havuzlamasını destekler.
+
+
+ +
+ Modüllerdeki Gelişmeler +
+
Authn/Authz
+
Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi ile ilgili + modüller özetli kimlik doğrulamasına daha iyi destek sağlamak + amacıyla yeniden isimlendirildi. Örneğin, mod_auth + modülü şimdi mod_auth_basic ve + mod_authn_file diye iki modüle bölünmüştür.; + mod_auth_dbm modülünün ismi + mod_authn_dbm ve mod_access modülünün + ismi de mod_authz_host olarak değiştirilmiştir. + Ayrıca, belli kimlik doğrulama yapılandırmalarını basitleştirmek + üzere mod_authn_alias diye yeni bir modül vardır. +
+ +
mod_authnz_ldap
+
Bu modül 2.0 sürümü mod_auth_ldap modülünün 2.2 + Authn/Authz arayüzüne bir uyarlamasıdır. Require yönergesine LDAP + öznitelik değerlerinin ve karmaşık arama süzgeçlerinin kullanımı gibi + yeni özellikler eklenmiştir.
+ +
mod_authz_owner
+
Dosya sistemi üzerindeki dosyalara erişimi dosya sahibine göre + düzenleyebilmeyi sağlayan yeni bir modüldür.
+ +
mod_version
+
Çalışan sunucunun sürüm numarasına göre belli yapılandırma + bloklarını etkinleştirebilen bir modüldür.
+ +
mod_info
+
Apache tarafından çözümlenen haliyle yapılandırma yönergelerinin + gösterilmesini sağlayan yeni ?config parametresini + ekler. Modül ayrıca, httpd -V’nin yaptığı gibi ek olarak + derleme bilgisini ve tüm istek kancalarının sırasını da gösterir.
+ +
mod_ssl
+ +
TLS şifrelemesini HTTP/1.1 için güncelleyen RFC 2817 için destek + sağlar.
+ +
mod_imagemap
+
mod_imap modülünün ismi yanlış anlamalara meydan + vermemek için mod_imagemap olarak değiştirildi.
+
+
+ +
+ Programlardaki Gelişmeler +
+
httpd
+
Mevcut yapılandırmaya göre yüklenen modülleri listelemek için + -M diye yeni bir komut satırı seçeneği eklendi. + -l seçeneğinin aksine, bu seçenekle elde edilen liste + mod_so üzerinden yüklenen DSO’ları içerir.
+ +
httxt2dbm
+
RewriteMap yönergesinde + dbm eşlem türü ile kullanmak üzere metin girdilerden DBM + dosyaları üretmek için kullanılan yeni bir program.
+
+
+ +
+ Modül Geliştirici Değişiklikleri +
+
APR 1.0 Programlama Arayüzü
+ +
Apache 2.2’de APR 1.0 API kullanılmıştır. Kullanımı önerilmeyen + tüm işlevler ve simgeler APR ve + APR-Util’den kaldırılmıştır. Ayrıntılar için APR Sitesine bakınız.
+ +
Authn/Authz
+
Dağıtımla gelen kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin + isimleri aşağıdaki gibi değiştirildi: +
    +
  • mod_auth_* -> HTTP kimlik doğrulamasını + gerçekleştiren modüller.
    • +
  • mod_authn_* -> Kimlik doğrulamasının artalanına + destek sağlayan modüller.
    • +
  • mod_authz_* -> Yetkilendirmeyi (veya erişimi) + gerçekleştiren modüller.
    • +
  • mod_authnz_* -> Kimlik doğrulama ve + yetkilendirmeyi birlikte gerçekleştiren modüller.
    • +
+ Yeni kimlik doğrulama artalanının oluşturulmasını büyük oranda + kolaylaştıran yeni bir kimlik doğrulama artalanı sağlayıcı şeması + vardır.
+ +
Bağlantı Hatalarının Günlüklenmesi
+ +
İstemci bağlantısında ortaya çıkan hataları günlüğe kaydetmek için + ap_log_cerror isminde yeni bir işlev eklendi. Böyle bir + durumda günlük kaydı istemcinin IP adresini içermektedir.
+ +
Deneme Yapılandırma Kancası Eklendi
+ +
Kullanıcı, httpd’yi sadece -t + seçeneği ile kullandığı takdirde özel kod icra edilmesini isteyen + modüllere yardımcı olmak üzere test_config diye yeni bir + kanca işlev eklendi.
+ +
Evreli MPM’lerin Yığıt Boyutunun Ayarlanması
+ +
Tüm evreli MPM’lerin yığıt boyutunu ayarlamak üzere ThreadStackSize isminde yeni bir + yönerge eklendi. Öntanımlı yığıt boyutunun küçük olduğu platformlarda + bazı üçüncü parti modüller tarafından buna ihtiyaç duyulmaktadır.
+ +
Çıktı süzgeçlerinde protokoller
+ +
Evvelce her süzgeç etkilediğini yanıt başlıklarının doğru olarak + üretilmesini sağlamak zorundaydı. Süzgeçler artık protokol yönetimini + ap_register_output_filter_protocol veya + ap_filter_protocol işlevi üzerinden + mod_filter modülüne devredebilmektedir.
+ +
İzleme kancası eklendi
+
İzleme kancası, modüllerin ana (tepe) süreçteki sıradan/zamanlanmış + işlerini yapacak modülleri etkinleştirir.
+ +
Düzenli ifade programlama aryüzü değişti
+ +
pcreposix.h başlık dosyası artık yok; yerine + ap_regex.h dosyası geçti. Eski başlık dosyasınca ifade + olunan POSIX.2 regex.h gerçeklenimi şimdi + ap_ isim alanı altında ap_regex.h başlık + dosyasındadır. regcomp, regexec gibi + işlevlerin yerine de artık ap_regcomp, + ap_regexec işlevleri geçerlidir.
+ +
DBD Arayüzü (SQL Veritabanı API)
+ +

Apache 1.x ve 2.0’da, modüller, SQL veritabanlarını kendileri + yönetebilmek için sorumluluğu alacak bir SQL artalanına ihtiyaç + duymaktadır. Her biri kendi bağlantısına sahip bir sürü modül + olduğunda bu yöntem çok verimsiz olabilmektedir.

+ +

Apache 2.1 ve sonrasında veritabanı bağlantılarını (evreli olsun + olmasın MPM’lerin eniyilenmiş stratejileri dahil) yönetmek için + ap_dbd arayüzü kullanılmıştır. APR 1.2 ve sonrasında ise + veritabanı ile etkileşim apr_dbd arayüzüyle + sağlanmıştır.

+ +

Yeni modüllerin tüm SQL veritabanı işlemlerinde bu arayüzü + kullanmaları ÖNERİlir. Mevcut uygulamaların uygulanabildiği takdirde + hem kullanıcılarına önerilen bir seçenek olarak hem de şeffaf olarak + kullanmak üzere kendilerini güncellemeleri ÖNERİir.

+
+
+ -- 2.40.0