<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 813376:1302855 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1305164 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
</description>
<syntax>AcceptFilter <var>protocol</var> <var>kabul_süzgeci</var></syntax>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
-<compatibility>Windows'ta Apache 2.3.3 ve sonrasında diğerlerinde Apache
-2.1.5 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<compatibility>Windows'ta Apache httpd 2.3.3 ve sonrasında diğerlerinde Apache
+httpd 2.1.5 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
- <p>Bu yönerge protokol türüne göre bir dinleme soketinin işletim
+ <p>Bu yönerge <directive>Protocol</directive> yönergesinde belirtilen
+ protokol türüne göre bir dinleme soketinin işletim
sistemine özgü en iyilemelerini etkin kılar. İşletim sistemi çekirdeği
için temel önerme veri alınıncaya kadar veya HTTP isteğinin tamamı
tamponlanana kadar sunucu sürecine bir soket tahsis etmemektir.
<example>AcceptFilter nntp none</example>
+ <p>Öntanımlı protokol isimleri port 443 için <code>https</code> ve tüm
+ diğer portlar için <code>http</code>'dir. Dinlenmesi için başka bir port
+ ile ilgili bir protokol belirtmek isterseniz <directive
+ module="mpm_common">Listen</directive> yönergesine <var>protokol</var>
+ argümanını ekleyin.</p>
+
<p>FreeBSD için öntanımlı değerler:</p>
<example>
AcceptFilter http httpready <br/>
vpn sürücüleri gibi bazı sanal ağ sağlayıcılar veya spam, virus veya
casus yazılım süzgeçleri için kullanışlıdır.</p>
</usage>
+<seealso><directive>Protocol</directive></seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<context>virtual host</context><context>directory</context>
<context>.htaccess</context></contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>Apache 2.0.30 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.0.30 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge, istekte dosya isminden sonra (dizinde belirtilen dosya
<seealso><directive module="mod_mime">AddCharset</directive></seealso>
</directivesynopsis>
-<directivesynopsis>
-<name>AddOutputFilterByType</name>
-<description>Belli bir ortam türüne bir çıktı süzgeci atar.</description>
-<syntax>AddOutputFilterByType <var>süzgeç</var>[;<var>süzgeç</var>...]
-<var>ortam-türü</var> [<var>ortam-türü</var>] ...</syntax>
-<contextlist><context>server config</context>
-<context>virtual host</context><context>directory</context>
-<context>.htaccess</context></contextlist>
-<override>FileInfo</override>
-<compatibility>2.0.33 ve sonrasında mevcuttur; Apache 2.1 ve sonrasında
-kullanımı önerilmemektedir.</compatibility>
-
-<usage>
- <p>Bu yönerge yanıtın <glossary ref="mime-type">ortam türü</glossary>ne
- bağlı olarak bir istek için belli bir <a href="../filter.html">çıktı
- süzgecini</a> etkin kılar. Aşağıda açıklanan belli başlı sorunlardan
- dolayı bu yönergenin kullanımı önerilmemektedir. Aynı işlevsellik
- <module>mod_filter</module> kullanarak sağlanabilmektedir.</p>
-
- <p>Aşağıdaki örnekte <module>mod_deflate</module> modülünce sağlanan
- <code>DEFLATE</code> süzgeci kullanılmıştır. Bu süzgeç,
- <code>text/html</code> veya <code>text/plain</code> olarak yaftalanmış
- tüm çıktıyı (ister durağan ister devingen olsun) istemciye göndermeden
- önce sıkıştırır.</p>
-
- <example>
- AddOutputFilterByType DEFLATE text/html text/plain
- </example>
-
- <p>İçeriğin birden fazla süzgeç tarafından işlenmesini isterseniz süzgeç
- isimlerini noktalı virgüllerle ayırarak belirtebilirsiniz. Ayrıca, bu
- süzgeçlerin her biri için ayrı bir
- <directive>AddOutputFilterByType</directive> yönergesi belirtmek de
- mümkündür.</p>
-
- <p>Aşağıdaki yapılandırma <code>text/html</code> olarak yaftalanmış tüm
- betik çıktılarının önce <code>INCLUDES</code> sonra da
- <code>DEFLATE</code> süzgecinden geçirilmesine sebep olur.</p>
-
- <example>
- <Location /cgi-bin/><br />
- <indent>
- Options Includes<br />
- AddOutputFilterByType INCLUDES;DEFLATE text/html<br />
- </indent>
- </Location>
- </example>
-
- <note type="warning"><title>Ek Bilgi</title>
- <p>Süzgeçlerin <directive>AddOutputFilterByType</directive> ile etkin
- kılınması bazı durumlarda kısmen bazılarında da tamamen başarısızlığa
- uğrayabilir. Örneğin, <glossary ref="mime-type">ortam türü</glossary>
- saptanamadığı takdirde hiçbir süzgeç uygulanmaz. Süzgeçlerin
- uygulanacağına emin olmak isterseniz, bir kaynağa içerik türünü
- örneğin, <directive module="mod_mime">AddType</directive> veya
- <directive module="core">ForceType</directive> ile açıkça
- atayabilirsiniz. Ayrıca, içerik türünü (bir nph-olmayan) CGI betiği
- içinde ayarlamak da bu güvenceyi sağlar.</p>
-
- </note>
-</usage>
-
-<seealso><directive module="mod_mime">AddOutputFilter</directive></seealso>
-<seealso><directive module="core">SetOutputFilter</directive></seealso>
-<seealso><a href="../filter.html">Süzgeçler</a></seealso>
-</directivesynopsis>
-
<directivesynopsis>
<name>AllowEncodedSlashes</name>
<description>Kodlanmış dosya yolu ayracı içeren URL’lere izin verilip
verilmeyeceğini belirler.</description>
-<syntax>AllowEncodedSlashes On|Off</syntax>
+<syntax>AllowEncodedSlashes On|Off|NoDecode</syntax>
<default>AllowEncodedSlashes Off</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
</contextlist>
-<compatibility>Apache 2.0.46 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.0.46 ve sonrasında mevcuttur. NoDecode seçeneği
+ Apache httpd 2.3.12 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p><directive>AllowEncodedSlashes</directive> yönergesi kodlanmış dosya
yolu ayracı içeren URL’lere izin verir (<code>/</code> yerine
<code>%2F</code> ve ek olarak <code>\</code> için ilgili sistemlerde
- <code>%5C</code> kullanılmış URL’ler). Normalde böyle URL’ler bir 404
+ <code>%5C</code> kullanılmış URL’ler).</p>
+
+ <p><code>Off</code> öntanımlı değeriyle, böyle URL’ler bir 404
(Nesne bulunamadı) hatasıyla reddedilirler.</p>
+ <p><code>On</code> değeriyle, böyle URL’ler kabul edilir ve kodlanmış
+ dosya yolu ayraçları kodlanmış diğer karakterler gibi çözümlenir.</p>
+
+ <p><code>NoDecode</code> değeriyle, böyle URL’ler kabul edilir fakat
+ kodlanmış dosya yolu ayraçları çözümlenmeden kodlanmış halde
+ bırakılır.</p>
+
<p><directive>AllowEncodedSlashes</directive> <code>On</code>, çoğunlukla
<code>PATH_INFO</code> ile bir arada kullanıldığı zaman
kullanışlıdır.</p>
<note><title>Ek Bilgi</title>
- <p>Kodlanmış bölü çizgilerine izin vermek bu kodlamanın karakter olarak
- çözümleneceği anlamına gelmez. URL içindeki <code>%2F</code> veya
- <code>%5C</code>’ler (sadece ilgili sistemlerde), tıpkı normal
- URL’lere yapıldığı gibi, oldukları gibi bırakılırlar.</p>
+ <p>Kodlanmış bölü çizgileri yol bilgisi için gerekliyse bir güvenlik
+ ölçütü olarak <code>NoDecode</code> kullanımı şiddetle önerilir.
+ Kodlanmış bölü çizgilerinin çözümlenmesine izin vermek güvensiz olması
+ olası yollara izin vermek olurdu.</p>
</note>
</usage>
<seealso><directive module="core">AcceptPathInfo</directive></seealso>
yönerge türleri belirtilir.</description>
<syntax>AllowOverride All|None|<var>yönerge-türü</var>
[<var>yönerge-türü</var>] ...</syntax>
-<default>AllowOverride All</default>
+<default>AllowOverride None (2.3.9 ve sonrası), AllowOverride All (2.3.8 ve öncesi)</default>
<contextlist><context>directory</context></contextlist>
<usage>
module="core">Directory</directive> bölümlerinde geçerlidir.
</note>
- <p>Yönergeye değer olarak <code>None</code> belirtilirse <a
- href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyaları tamamen yok sayılır. Bu
- durumda, sunucu dosya sisteminde rastladığı <code>.htaccess</code>
+ <p>Bu yönergeye ve <directive module="core">AllowOverrideList</directive>
+ yönergesine değer olarak <code>None</code> belirtilirse
+ <a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyaları tamamen yok sayılır.
+ Bu durumda, sunucu dosya sisteminde rastladığı <code>.htaccess</code>
dosyalarını okumaya dahi çalışmayacaktır.</p>
<p>Bu yönergeye <code>All</code> değeri atanırsa, .htaccess <a
<dl>
<dt>AuthConfig</dt>
- <dd><directive module="mod_authn_dbm">AuthDBMGroupFile</directive>,
+ <dd><directive module="mod_authz_dbm">AuthDBMGroupFile</directive>,
<directive module="mod_authn_dbm">AuthDBMUserFile</directive>,
<directive module="mod_authz_groupfile">AuthGroupFile</directive>,
<directive module="mod_authn_core">AuthName</directive>,
<directive module="mod_autoindex">AddIconByType</directive>,
<directive module="mod_autoindex">DefaultIcon</directive>,
<directive module="mod_dir">DirectoryIndex</directive>,
- <directive module="mod_autoindex">FancyIndexing</directive>,
+ <a href="mod_autoindex.html#indexoptions.fancyindexing"
+ ><code>FancyIndexing</code></a>,
<directive module="mod_autoindex">HeaderName</directive>,
<directive module="mod_autoindex">IndexIgnore</directive>,
<directive module="mod_autoindex">IndexOptions</directive>,
<dt>Limit</dt>
<dd>Konak erişimini denetleyen
- <directive module="mod_authz_host">Allow</directive>,
- <directive module="mod_authz_host">Deny</directive> ve
- <directive module="mod_authz_host">Order</directive>
+ <directive module="mod_access_compat">Allow</directive>,
+ <directive module="mod_access_compat">Deny</directive> ve
+ <directive module="mod_access_compat">Order</directive>
yönergelerinin kullanımına izin verilir.</dd>
+ <dt>Nonfatal=[Override|Unknown|All]</dt>
+
+ <dd><a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyalarındaki sözdizimi
+ hatalarının ölümcül olarak ele alınmaması için
+ <code>AllowOverride</code> yönergesinin kullanımına izin verir; bunun
+ yerine bir dahili sunucu hatasına sebep olur, izin verilmeyen veya
+ tanınmayan yönergeler yoksayılır ve günlüğe bir uyarı çıktılanır:
+ <ul>
+ <li><strong>Nonfatal=Override</strong> ile
+ <code>AllowOverride</code> tarafından yasaklanmış yönergeler
+ ölümcül olarak ele alınmaz.</li>
+ <li><strong>Nonfatal=Unknown</strong> ile bilinmeyen yönergeler
+ ölümcül olarak ele alınmaz. Yazım hatalarını ve mevcut olmayan bir
+ modül tarafından gerçeklenmiş yönergeleri kapsar.</li>
+ <li><strong>Nonfatal=All</strong> ile yukarıdakilerin ikisi de
+ ölümcül olarak ele alınmaz.</li>
+ </ul>
+ <p>Geçerli bir yönergedeki yazım hatalarının hala dahili bir sunucu
+ hatasına sebep olacağına dikkat ediniz.</p>
+ <note type="warning"><title>Güvenlik</title>
+ Ölümcül olmayan hatalar <a href="#accessfilename">.htaccess</a>
+ kullanıcıları için güvenlikle ilgili sorunlara yol açabilir. Örneğin
+ <code>AllowOverride AuthConfig</code>'e izin vermezse kullanıcıların
+ siteye erişimini kısıtlayan yapılandırma iptal edilmiş olur.
+ </note>
+ </dd>
+
<dt>Options[=<var>seçenek</var>,...]</dt>
<dd>Dizinlere özgü özellikleri denetleyen
kullanımına izin verilir. <directive
module="core">Options</directive> komutunda belirtilecek seçenekler
bir eşit işaretinden sonra aralarına sadece virgül konarak
- (boşluksuz) belirtilebilir.</dd>
+ (boşluksuz) belirtilebilir.
+
+ <note><title>Options'ın örtük iptali</title>
+ <p><a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyalarında kullanılabilen
+ seçenek listesi bu yönergeyle sınırlanabilirse de herhangi bir
+ <directive module="core">Options</directive> yönergesine izin
+ verildiği sürece miras alınmış diğer seçenekler göreli olmayan
+ sözdizimi kullanılarak iptal edilebilir. Başka bir deyişle, bu
+ mekanizma diğerlerinin değerlerini korumasına izin verirken belli bir
+ seçeneği değerini korumaya zorlayamaz.
+ </p></note>
+ </dd>
</dl>
<p>Örnek:</p>
</usage>
<seealso><directive module="core">AccessFileName</directive></seealso>
+<seealso><directive module="core">AllowOverrideList</directive></seealso>
+<seealso><a href="../configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a></seealso>
+<seealso><a href="../howto/htaccess.html">.htaccess Dosyaları</a></seealso>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>AllowOverrideList</name>
+<description><code>.htaccess</code> dosyalarında izin verilecek yönergeler tek tek belirtilir</description>
+<syntax>AllowOverrideList None|<var>yönerge</var>
+[<var>yönerge-türü</var>] ...</syntax>
+<default>AllowOverrideList None</default>
+<contextlist><context>directory</context></contextlist>
+
+<usage>
+ <p>Sunucu bir <code>.htaccess</code> dosyası (<directive
+ module="core">AccessFileName</directive> tarafından belirtildiği gibi)
+ bulduğunda önceki yapılandırma yönergelerini geçersiz kılabilen bu
+ dosyada hangi yönergelerin bildirildiğini bilmek ister.</p>
+
+ <note><title>Sadece <Directory> bölümlerinde kullanılabilir</title>
+ <directive>AllowOverrideList</directive> sadece <directive
+ type="section" module="core">Directory</directive> bölümlerinde düzenli
+ ifadeler olmaksızın belirtilmişse kullanılabilir; <directive
+ type="section" module="core">Location</directive>, <directive
+ module="core" type="section">DirectoryMatch</directive> veya <directive
+ type="section" module="core">Files</directive> bölümlerinde değil.
+ </note>
+
+ <p>Bu yönergeye ve <directive module="core">AllowOverride</directive>
+ yönergesine <code>None</code> atanmışsa
+ <a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyaları tamamen yoksayılır. Bu
+ durumda sunucu dosya sistemindeki <code>.htaccess</code> dosyalarını
+ okumaya bile çalışmayacaktır.</p>
+
+ <p>Örnek:</p>
+
+ <example>
+ AllowOverride None<br />
+ AllowOverrideList Redirect RedirectMatch
+ </example>
+
+ <p>Yukarıdaki örnekte sadece <code>Redirect</code> ve
+ <code>RedirectMatch</code> yönergelerine izin verilmektedir. Tüm
+ diğerleri dahili bir sunucu hatasına sebep olacaktır.</p>
+
+ <p>Örnek:</p>
+
+ <example>
+ AllowOverride AuthConfig<br />
+ AllowOverrideList CookieTracking CookieName
+ </example>
+
+ <p>Yukarıdaki örnekte <directive module="core">AllowOverride
+ </directive> yönergesi <code>AuthConfig</code> yönerge grubuna izin
+ verirken <directive>AllowOverrideList</directive> yönergesi
+ <code>FileInfo</code> yönerge grubundan yalnız iki yönergeye izin
+ vermektedir. Tüm diğerleri dahili bir sunucu hatasına sebep
+ olacaktır.</p>
+</usage>
+
+<seealso><directive module="core">AccessFileName</directive></seealso>
+<seealso><directive module="core">AllowOverride</directive></seealso>
<seealso><a href="../configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a></seealso>
<seealso><a href="../howto/htaccess.html">.htaccess Dosyaları</a></seealso>
</directivesynopsis>
<compatibility>Sadece NetWare’de geçerlidir.</compatibility>
<usage>
- <p>Bu yönerge Apache’inin CGI bekitlerini çalıştırmak için kullanacağı
- yorumlayıcıyı nasıl bulacağını denetlemek için kullanılır. Örneğin,
- <code>CGIMapExtension sys:\foo.nlm .foo</code> satırı <code>.foo</code>
- uzantılı CGI betik dosyalarının FOO yorumlayıcıya aktarılmasını
- sağlar.</p>
+ <p>Bu yönerge Apache httpd’nin CGI bekitlerini çalıştırmak için
+ kullanacağı yorumlayıcıyı nasıl bulacağını denetlemek için kullanılır.
+ Örneğin, <code>CGIMapExtension sys:\foo.nlm .foo</code> satırı
+ <code>.foo</code> uzantılı CGI betik dosyalarının FOO yorumlayıcıya
+ aktarılmasını sağlar.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
</usage>
</directivesynopsis>
+<directivesynopsis>
+<name>DefaultRuntimeDir</name>
+<description>Sunucunun çalışma anı dosyaları için temel dizin</description>
+<syntax>DefaultRuntimeDir <var>dizin-yolu</var></syntax>
+<default>DefaultRuntimeDir DEFAULT_REL_RUNTIMEDIR (logs/)</default>
+<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+
+<usage>
+ <p><directive>DefaultRuntimeDir</directive> yönergesi sunucunun çalışma
+ anında oluşturacağı dosyaların (paylaşımlı bellek, kilitler, vb.)
+ saklanacağı dizini belirtmekte kullanılır. Göreli bir yol belirtilirse
+ tam yol <directive>ServerRoot</directive> yönergesinde belirtilene
+ göreli olacaktır.</p>
+
+ <example><title>Example</title>
+ DefaultRuntimeDir scratch/
+ </example>
+
+ <p><directive>DefaultRuntimeDir</directive> için öntanımlı yer derleme
+ sırasında <code>DEFAULT_REL_RUNTIMEDIR</code> #define satırı ile
+ değiştirilebilir.</p>
+
+ <p>Bilgi: <directive>ServerRoot</directive> bu yönergeden önce belirtilmiş
+ olmalıdır, aksi takdirde temel dizin için öntanımlı
+ <directive>ServerRoot</directive> kullanılır.</p>
+
+</usage>
+<seealso><directive>ServerRoot</directive> üzerindeki izinlerin düzgün olarak
+nasıl ayarlanacağını öğrenmek için:
+<a href="../misc/security_tips.html#serverroot">güvenlik ipuçları</a></seealso>
+</directivesynopsis>
+
<directivesynopsis>
<name>DefaultType</name>
<description>Değeri <code>none</code> olduğu takdirde, bu yönergenin bir
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility><code>none</code> değeri Apache 2.2.7 ve sonrasında mevcuttur.
-Diğer tüm seçenekler Apache'nin 2.3.x ve sonraki sürümleri için iptal
-edilmiştir.</compatibility>
+<compatibility><code>none</code> değeri Apache httpd 2.2.7 ve sonrasında
+mevcuttur. Diğer tüm seçenekler Apache httpd'nin 2.3.x ve sonraki sürümleri
+için iptal edilmiştir.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge iptal edilmiştir. Yapılandırma dosyalarının geriye
uyumluluğunu sağlamak için, öntanımlı bir ortam türünün olmadığını
<directivesynopsis>
<name>Define</name>
-<description>Bir değişkenin mevcudiyetini betimler.</description>
-<syntax>Define <var>değişken-ismi</var></syntax>
-<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<description>Bir değişken tanımlar</description>
+<syntax>Define <var>değişken-ismi</var> [<var>değişken-değeri</var>]</syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context></contextlist>
<usage>
- <p><program>httpd</program>’yi <code>-D</code>
- seçeneğiyle çalıştırmaya eşdeğerdir.</p>
+ <p>Tek değiştirgeli biçemi <program>httpd</program>’yi <code>-D</code>
+ seçeneğiyle çalıştırmaya eşdeğerdir. Bu yönerge, başlatma betiğinde
+ <code>-D</code> seçeneğinin argümanlarını değiştirme gereği duymaksızın
+ <directive module="core" type="section">IfDefine</directive> bölümlerini
+ kullanıma sokmak için kullanılabilir.</p>
- <p>Bu yönerge, başlatma betiğinde <code>-D</code> seçeneğinin
- argümanlarını değiştirme gereği duymaksızın <directive module="core"
- type="section">IfDefine</directive> bölümlerini kullanıma sokmak için
- kullanılabilir.</p>
+ <p>Buna ek olarak, ikinci değiştirge belirtilirse yapılandırma değişkenine
+ bu değer atanır. Değişken yapılandırmada <code>${VAR}</code> sözdizimi
+ ile kullanılabilir. Değişken daima küresel olarak tanımlı olup
+ yapılandırma bölümünü sarmalayan etki alanı ile sınırlanmaz.</p>
+
+ <example>
+ <IfDefine TEST><br/>
+ Define servername test.example.com<br/>
+ </IfDefine><br/>
+ <IfDefine !TEST><br/>
+ Define servername www.example.com<br/>
+ Define SSL<br/>
+ </IfDefine><br/>
+ </example>
+
+ <p><directive module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> sözdizimi ile
+ karışmalardan kaçınmak için değişken isimleri ikinokta ":" karakterleri
+ içeremez.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis type="section">
<name>Directory</name>
<description>Sadece ismi belirtilen dosya sistemi dizininde ve bunun
- altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu sarmalar.</description>
+ altdizinlerinde ve bunların içeriğinde uygulanacak bir yönerge grubunu
+ sarmalar.</description>
<syntax><Directory <var>dizin-yolu</var>>
... </Directory></syntax>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<usage>
<p><directive type="section">Directory</directive> ve
<code></Directory></code> sadece ismi belirtilen dosya sistemi
- dizininde ve bunun altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu
+ dizininde, bunun altdizinlerinde ve bu dizinlerin içindeki dosyalara
+ uygulanacak bir yönerge grubunu
sarmalamakta kullanılır. Bir dizin bağlamında kullanılabilecek her
yönergeye izin verilir. <var>dizin-yolu</var> bir dizinin tam yolu
olabileceği gibi Unix kabuk tarzı bir dosya ismi eşleştirme kalıbı da
<note>
<p><var>dizin-yolu</var> argümanlarını belirtirken dikkatli
- olmalısınız: Apache’nin dosyalara erişmekte kullandığı dosya sistemi
- yolu ile bire bir eşleşmelidir. Belli bir
+ olmalısınız: Apache httpd’nin dosyalara erişmekte kullandığı dosya
+ sistemi yolu ile bire bir eşleşmelidir. Belli bir
<code><Directory></code> dizinine uygulanan yönergeler, aynı
dizine farklı bir yoldan, örneğin başka bir sembolik bağ üzerinden
erişilen dosyalara uygulanmayacaktır.</p>
</indent>
</Directory><br />
<br />
- <Directory /home/><br />
+ <Directory /home><br />
<indent>
AllowOverride FileInfo<br />
</indent>
ve buna ilişkin <directive type="section">Directory</directive>
uygulanacaktır.</p>
- <p><strong><code><Directory /></code> için öntanımlı Apache
- erişiminin <code>Allow from All</code> oluşuna dikkat ediniz. Bunu şöyle
- bir blokla değiştirmeniz,</strong></p>
+ <p><strong><code><Directory /></code> için öntanımlı erişimin tüm
+ erişime izin vermek oluşuna dikkat ediniz. Bunu şöyle bir blokla
+ değiştirmeniz,</strong></p>
<example>
<Directory /><br />
type="section">LimitExcept</directive> bölümü içinde bulunamazlar.</p>
</usage>
<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
- arada ele alındığının anlatıldığı <a
- href="../sections.html"><Directory>, <Location> ve
- <Files> bölümleri nasıl çalışır?</a> belgesine de bakınız.</seealso>
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+ <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
+ çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis type="section">
<name>DirectoryMatch</name>
-<description>Bir düzenli ifade ile eşleşen dosya sistemi dizininde ve bunun
- altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu sarmalar.</description>
+<description>Bir düzenli ifade ile eşleşen dosya sistemi dizinlerinin içeriklerine uygulanacak bir yönerge grubunu sarmalar.</description>
<syntax><DirectoryMatch <var>düzifd</var>>
... </DirectoryMatch></syntax>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<p><directive type="section">DirectoryMatch</directive> and
<code></DirectoryMatch></code> yönergeleri <directive
module="core" type="section">Directory</directive> gibi sadece ismi
- belirtilen dosya sistemi dizininde ve bunun altdizinlerinde uygulanacak
+ belirtilen dosya sistemi dizininde ve içindeki dosyalarda uygulanacak
bir yönerge grubunu sarmalamakta kullanılır. Tek farkla argüman olarak
bir <glossary ref="regex">düzenli ifade</glossary> alır. Örnek:</p>
<p>yönergesi <code>/www/</code> içindeki üç rakamdan oluşan dizinlerle
eşleşecektir.</p>
+
+ <note><title>Uyumluluk</title>
+ 2.3.9 öncesinde, bu yönerge örtük olarak (<directive module="core"
+ type="section">Directory</directive> gibi) alt dizinlere de uygulanırdı
+ ve satır sonu simgesi ($) ile eşleşemezdi. 2.3.9 ve sonrasında, sadece
+ ifade ile eşleşen dizinler sarmalanan yönerge grubundan etkilenmektedir.
+ </note>
+
+ <note><title>Sondaki bölü çizgileri</title>
+ Bu yönerge bir bölü çizgisi ile sonlanan veya sonlanmayan dizinler için
+ yapılan isteklere uygulanır, dolayısıyla satır sonuna ($) çıpalanmış
+ ifadeler dikkatli yazılmalıdır.
+ </note>
</usage>
<seealso>Normal <directive type="section">Directory</directive>
bölümlerindeki yönergelerle düzenli ifadelerin nasıl karıştırıldığının bir
açıklaması için <directive type="section"
module="core">Directory</directive> yönergesine bakınız.</seealso>
-<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
- ele alındığının açıklaması için <a
- href="../sections.html"><Directory>, <Location> ve
- <Files> bölümleri nasıl çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+ <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
+ çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
DocumentRoot /usr/web
</example>
- <p>yapılandırması ile <code>http://www.my.host.com/index.html</code>
+ <p>yapılandırması ile <code>http://my.example.com/index.html</code>
isteği <code>/usr/web/index.html</code> ile eşleştirilir.
<var>dizin-yolu</var> ile göreli dosya yolu belirtildiği takdirde belge
kök dizininin <directive module="core">ServerRoot</directive> ile
ile Eşlenmesi</a></seealso>
</directivesynopsis>
+<directivesynopsis type="section">
+<name>Else</name>
+<description>Önceki bir <directive type="section" module="core">If</directive> veya <directive type="section" module="core">ElseIf</directive> bölümünün koşulu, çalışma anında bir istek tarafından yerine getirilmediği takdirde uygulanacak yönergeleri içerir</description>
+<syntax><Else> ... </Else></syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context><context>.htaccess</context>
+</contextlist>
+<override>All</override>
+
+<usage>
+ <p><directive type="section">Else</directive> sadece ve sadece aynı etki
+ alanındaki en son <directive type="section">If</directive> veya
+ <directive type="section">ElseIf</directive> bölümü uygulanmamışsa
+ kapsadığı yönergeleri uygular. Örneğin:</p>
+
+ <example>
+ <If "-z req('Host')"><br/>
+ ...<br/>
+ </If><br/>
+ <Else><br/>
+ ...<br/>
+ </Else><br/>
+ </example>
+
+ <p>Burada, <directive type="section">If</directive> yönergesi
+ <var>Host:</var> başlıksız HTTP/1.0 istekleriyle eşleşirken <directive
+ type="section">Else</directive> <var>Host:</var> başlıklılarla
+ eşleşir.</p>
+
+</usage>
+<seealso><directive type="section" module="core">If</directive></seealso>
+<seealso><directive type="section" module="core">ElseIf</directive></seealso>
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+ <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
+ çalışır?</a> belgesine bakınız.
+ <directive type="section">If</directive>,
+ <directive type="section">ElseIf</directive> ve
+ <directive type="section">Else</directive> son olarak uygulanır.</seealso>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis type="section">
+<name>ElseIf</name>
+<description>İçerdiği koşulun bir istek tarafınan sağlandığı ancak daha önceki bir <directive type="section" module="core">If</directive> veya
+<directive type="section">ElseIf</directive> bölümlerininkilerin sağlanmadığı durumda kapsadığı yönergelerin uygulanmasını sağlar</description>
+<syntax><ElseIf <var>ifade</var>> ... </ElseIf></syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context><context>.htaccess</context>
+</contextlist>
+<override>All</override>
+
+<usage>
+ <p><directive type="section">ElseIf</directive> kapsadığı yönergeleri
+ sadece ve sadece belirtilen koşulun doğrulandığı ancak aynı etki
+ alanında hemen önceki <directive type="section">If</directive> veya
+ <directive type="section">ElseIf</directive> yönergesinin uygulanmadığı
+ takdirde uygular. Örnek:</p>
+
+ <example>
+ <If "-R '10.1.0.0/16'"><br/>
+ ...<br/>
+ </If><br/>
+ <ElseIf "-R '10.0.0.0/8'"><br/>
+ ...<br/>
+ </ElseIf><br/>
+ <Else><br/>
+ ...<br/>
+ </Else><br/>
+ </example>
+
+ <p><directive type="section">ElseIf</directive> bir isteğin uzak adresi
+ 10.0.0.0/8 ağına aitse ama 10.1.0.0/16 ağına ait değilse içerdiği
+ yönergelerin uygulanmasını sağlar.</p>
+
+</usage>
+<seealso>Tam bir kaynak ve daha fazla örnek için: <a href="../expr.html">Apache HTTP Sunucusundaki ifadeler</a></seealso>
+<seealso><directive type="section" module="core">If</directive></seealso>
+<seealso><directive type="section" module="core">Else</directive></seealso>
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+ <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
+ çalışır?</a> belgesine bakınız.
+ <directive type="section">If</directive>,
+ <directive type="section">ElseIf</directive> ve
+ <directive type="section">Else</directive> son olarak uygulanır.</seealso>
+</directivesynopsis>
+
<directivesynopsis>
<name>EnableMMAP</name>
<description>Teslimat sırasında okunacak dosyalar için bellek eşlemeyi etkin
belirler. Öntanımlı olarak, bir isteğin yerine getirilmesi,
<module>mod_include</module> kullanarak sunucu tarafından çözümlenen
bir dosyanın teslimatı sırasında olduğu gibi, bir dosya içindeki veriye
- erişilmesini gerektirdiğinde Apache, işletim sistemi tarafından
+ erişilmesini gerektirdiğinde Apache httpd, işletim sistemi tarafından
desteklendiği takdirde dosyayı belleğe eşler.</p>
<p>Böyle bellek eşleme kimi zaman başarım artışını beraberinde getirirse
<ul>
<li>Bazı çok işlemcili sistemlerde bellek eşleme
<program>httpd</program>’nin başarımını düşürebilmektedir.</li>
- <li><program>httpd</program> bellek eşlemli çalışırken bir dosyanın silinmesi veya
- boyutunun küçültülmesi <program>httpd</program>'nin parçalama arızası vererek
- çökmesine yol açabilir.</li>
+ <li><program>httpd</program> bellek eşlemli çalışırken bir dosyanın
+ silinmesi veya boyutunun küçültülmesi <program>httpd</program>'nin
+ parçalama arızası vererek çökmesine yol açabilir.</li>
</ul>
<p>Bu tür sorunlardan dolayı zarar görülebilecek sunucu
<description>Dosyaların istemciye tesliminde çekirdeğin dosya gönderme
desteğinin kullanımını etkin kılar.</description>
<syntax>EnableSendfile On|Off</syntax>
-<default>EnableSendfile On</default>
+<default>EnableSendfile Off</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>2.0.44 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<compatibility>2.0.44 ve sonrasında mevcuttur. Öntanımlı değer 2.3.9 sürümünde Off olarak değişti.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge, dosya içeriğinin istemciye teslimi için
kullanıp kullanmayacağını belirler. Öntanımlı olarak, bir isteğin
yerine getirilmesi, bir durağan dosyanın teslimatı sırasında olduğu
gibi, bir dosya içindeki veriye erişilmesini gerektirmediği takdirde
- Apache, işletim sistemi tarafından destekleniyorsa dosyayı istemciye
- teslim etmek için çekirdeğin dosya gönderme özelliğini kullanır.</p>
+ Apache httpd, işletim sistemi tarafından destekleniyorsa dosyayı
+ istemciye teslim etmek için çekirdeğin dosya gönderme özelliğini
+ kullanır.</p>
<p>Çekirdeğin dosya gönderme mekanizması, okuma, gönderme ve tampon
ayırma işlemlerini ayrı ayrı yapmaktan kaçınır. Fakat bazı
yapılamayacaktır.</li>
<li>Linux’ta IPv6 kullanırken dosya gönderme desteği bazı ağ
kartlarındaki TCP toplama sağlaması aktarım hatasını tetikler.</li>
- <li>Itanium üzerinde çalışan Linux’ta dosya gönderme desteği 2GB’tan
- büyük dosyalarla çalışamamaktadır.</li>
+ <li>Itanium üzerinde çalışan Linux’ta dosya gönderme desteği
+ (<code>sendfile</code>) 2GB’tan büyük dosyalarla çalışamamaktadır.</li>
<li><directive module="core">DocumentRoot</directive> ağ dosya sistemi
- (NFS veya SMB gibi) üzerinde olduğu durumda çekirdek ağ dosyalarını
- kendi arabelleği üzerinden sunamayabilir.</li>
+ (NFS, SMB, CIFS, FUSE gibi) üzerinde olduğu durumda çekirdek ağ
+ dosyalarını kendi arabelleği üzerinden sunamayabilir.</li>
</ul>
<p>Bu sorunlardan muzdarip sunucu yapılandırmaları için bu özelliği şöyle
- iptal edebilirsiniz:</p>
+ etkin kılabilirsiniz:</p>
<example>
- EnableSendfile Off
+ EnableSendfile On
</example>
- <p>Bu özellik, sadece bir NFS veya SMB dosya sistemi üzerinde sunulan
+ <p>Bu özellik, sadece bir ağ dosya sistemi üzerinde sunulan
dosyaları kapsamak üzere şu şekilde kolayca kapatılabilir:</p>
<example>
</indent>
</Directory>
</example>
- <p><directive>EnableSendfile</directive> yönergesinin .htaccess ve diziniçi
- yapılandırmalarınını <module>mod_cache_disk</module> tarafından
+ <p><directive>EnableSendfile</directive> yönergesinin .htaccess ve
+ diziniçi yapılandırmalarının <module>mod_cache_disk</module> tarafından
desteklenmediğini lütfen aklınızdan çıkarmayın.
<directive>EnableSendfile</directive> yönergesinin sadece küresel
tanımları hesaba katılır.</p>
</usage>
+</directivesynopsis>
+
+ <directivesynopsis>
+<name>Error</name>
+<description>Özel bir hata iletisiyle yapılandırma çözümlemesini durdurur</description>
+<syntax>Error <var>ileti</var></syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context><context>.htaccess</context>
+</contextlist>
+<compatibility>2.3.9 ve sonrası</compatibility>
+
+<usage>
+ <p>Yapılandırmada bir hatanın saptanması istenirse, bu yönerge
+ yapılandırma çözümlemesinin durdurulması ve özel bir hata iletisi
+ üretilmesi için kullanılabilir. Genelde kullanıldığı durum, gerekli
+ modüllerin yapılandırmada bulunmadığının raporlanmasıdır.</p>
+
+ <example><title>Örnek</title>
+ # mod_include yüklü değilse bilelim<br />
+ <IfModule !include_module><br />
+ Hata: mod_include mod_foo için gerekiyor. LoadModule ile yükleyin.<br />
+ </IfModule><br />
+ <br />
+ # SSL veya NOSSL tanımlı mı bilelim<br />
+ <IfDefine SSL><br />
+ <IfDefine NOSSL><br />
+ Hata: Ne SSL ne de NOSSL tanımlı. Sadece biri tanımlı olsa yeter.<br />
+ </IfDefine><br />
+ </IfDefine><br />
+ <IfDefine !SSL><br />
+ <IfDefine !NOSSL><br />
+ Hata: Ya SSL ya da NOSSL tanımlı olmalı.<br />
+ </IfDefine><br />
+ </IfDefine><br />
+ </example>
+
+</usage>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>Metin iletilerini tırnak içine alma sözdizimi Apache 2.0’da
- farklıdır.</compatibility>
<usage>
- <p>Bir sorun çıktığında veya hata oluştuğunda Apache şu dört işlemden
- birini yapacak şekilde yapılandırılabilir:</p>
+ <p>Bir sorun çıktığında veya hata oluştuğunda Apache httpd şu dört
+ işlemden birini yapacak şekilde yapılandırılabilir:</p>
<ol>
<li>Yerleşik bir hata iletisi çıktılanır.</li>
<p>İlk seçenek öntanımlıdır. Diğer üç seçenek
<directive>ErrorDocument</directive> yönergesinin argümanları (hata
- kodundan sonra bir URL veya hata iletisi) ile belirtilir. Apache bazı
- durumlarda sorun/hata ile ilgili ek bilgi verecektir.</p>
+ kodundan sonra bir URL veya hata iletisi) ile belirtilir. Apache httpd
+ bazı durumlarda sorun/hata ile ilgili ek bilgi verecektir.</p>
<p>URL’ler yerel yollarda (<directive
module="core">DocumentRoot</directive>’a göre) bir bölü çizgisi (/) ile
ErrorDocument 404 /cgi-bin/bad_urls.pl<br />
ErrorDocument 401 /subscription_info.html<br />
ErrorDocument 403 "Kusura bakmayın, bugün hizmet veremiyoruz."
+ ErrorDocument 403 Yasak!
</example>
- <p>Bunlardan başka, Apache’nin kendi hata iletilerinin kullanılacağı özel
- <code>default</code> değeri ile belirtilebilir. Normal şartlar altında
- gerekmese de, bir şey belirtilmediği takdirde mevcut bir
+ <p>Bunlardan başka, Apache httpd’nin kendi hata iletilerinin kullanılacağı
+ özel <code>default</code> değeri ile belirtilebilir. Normal şartlar
+ altında gerekmese de, bir şey belirtilmediği takdirde mevcut bir
<directive>ErrorDocument</directive> yönergesini miras alan
- yapılandırmalarda Apache’nin kendi hata iletilerinin kullanımı
+ yapılandırmalarda Apache httpd’nin kendi hata iletilerinin kullanımı
<code>default</code> değeri açıkça belirtilerek örnekteki gibi
zorlanabilir:</p>
<p><directive>ErrorDocument</directive> yönergesinde bir uzak URL (önünde
<code>http</code> bulunan bir yol) belirtildiğinde, belge aynı sunucuda
- olsa bile, Apache’nin istemciye belgeyi bulacağı yer için bir
+ olsa bile, Apache HTTP Sunucusunun istemciye belgeyi bulacağı yer için bir
yönlendirme göndereceğine dikkat ediniz. Bunun bazı istenmeyen etkileri
vardır; en önemlilerinden biri istemcinin hata kodu yerine bir
yönlendirme durum kodu alacak olmasıdır. Bu, bir URL’nin geçerliliğini
istekler yaparak güvenlik sorunlarına yol açılmak istenmesi
durumlarında gereklidir.</p>
- <p>2.0 öncesi sürümlerde iletiler bir çift çift-tırnak içine alınmayıp,
- tek bir çift-tırnak ile başlatılması yeterli olurdu.</p>
+ <p><module>mod_proxy</module> kullanıyorsanız,
+ <directive module="mod_proxy">ProxyErrorOverride</directive> yönergesini
+ etkin kılmak isteyebilirsiniz, böylece asıl sunucular adına özel hata
+ iletileri üretebilirsiniz. <code>ProxyErrorOverride</code> etkin
+ kılınmak istenmezse, Apache httpd vekalet edilen içerik için özel hata
+ belgeleri üretmeyecektir.</p>
</usage>
<seealso><a href="../custom-error.html">Özel Hata Yanıtları</a></seealso>
ErrorLog /var/log/httpd/error_log
</example>
- <p><var>dosya-yolu</var> bir boru imi (|) ile başlatıldığı takdirde hata
- iletilerinin hata günlüğünü işleme sokacak komuta borulanacağı
- varsayılır.</p>
+ <p><var>dosya-yolu</var> bir boru imi "<code>|</code>" ile başlatıldığı
+ takdirde hata iletilerinin hata günlüğünü işleme sokacak komuta
+ borulanacağı varsayılır.</p>
<example><title>Örnek</title>
ErrorLog "|/usr/local/bin/httpd_errors"
</example>
+ <p>Daha fazla bilgi için <a href="../logs.html#piped">borulu
+ günlüklere</a> bakınız.</p>
+
<p>Dosya adı yerine <code>syslog</code> kullanılırsa, sistem desteklediği
takdirde günlük kaydı syslogd(8) üzerinden yürütülür. Öntanımlı olarak
<code>local7</code> syslog oluşumu kullanılır. Bunu
<code>syslog:<var>oluşum</var></code> sözdizimini kullanarak
değiştirebilirsiniz. Buradaki <code><var>oluşum</var></code>
syslog.conf(5) kılavuz sayfasında belirtilen oluşum isimlerinden biri
- olabilir.</p>
+ olabilir. Oluşum aslında küreseldir ve sanal konaklardan bazılarında
+ değiştirilmişse, belirtilen en son oluşum tüm sunucuyu
+ etkileyecektir.</p>
<example><title>Örnek</title>
ErrorLog syslog:user
</note>
</usage>
<seealso><directive module="core">LogLevel</directive></seealso>
-<seealso><a href="../logs.html">Apache Günlük Dosyaları</a></seealso>
+<seealso><a href="../logs.html">Apache HTTP Sunucusunun Günlük Dosyaları</a></seealso>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>ErrorLogFormat</name>
+<description>Hata günlüğü girdileri için biçem belirtimi</description>
+<syntax> ErrorLogFormat [connection|request] <var>biçem</var></syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+</contextlist>
+<compatibility>Apache httpd 2.3.9 ve sonrasında kullanılabilmektedir.
+</compatibility>
+
+<usage>
+ <p><directive>ErrorLogFormat</directive> yönergesi, hata günlüğünde asıl
+ hata iletisine ek olarak günlüklenecek ek bilgiyi belirtmek için
+ kullanılabilir.</p>
+
+ <example><title>Basit örnek</title>
+ ErrorLogFormat "[%t] [%l] [pid %P] %F: %E: [client %a] %M"
+ </example>
+
+ <p>İlk değiştirge olarak <code>connection</code> veya <code>request</code>
+ belirtilmesi ek biçemlerin belirtilebilmesini sağlar. Böylece, belli bir
+ bağlantı ya da istek için ilk ileti günlüklendiğinde ek bilgininde
+ günlüklenmesi sağlanır. Bu ek bilgi sadece bağlantı/istek başına bir
+ kere günlüklenir. herhangi bir günlük iletisine sebep olmadan işlenmişse
+ ek bilgi de günlüklenmez.</p>
+
+ <p>Bu, bazı biçem dizgesi öğeleri çıktı üretmediğinde olur. Örneğin,
+ <code>Referer</code> başlığı sadece günlük iletisi bir istekle
+ ilişkilendirilmişse mevcuttur ve hata iletisi <code>Referer</code>
+ başlığı istemcide okunduğu anda oluşur. Eğer bir çıktı üretilmezse,
+ öntanımlı davranış önceki boşluk karakterinden sonraki boşluk
+ karakterine kadar herşeyi silmektir. Yani, günlük satırı örtük olarak
+ boşluklarla ayrılmış alanlara bölünür. Bir biçem dizgesi öğesi çıktı
+ üretmezse alanın tamamı çıktılanmaz. Örneğin, <code>[%t] [%l] [%a]
+ %M </code> günlük biçeminde uzak adres <code>%a</code>
+ kullanılamazsa sarmalayıcı köşeli ayraçlar da günlüklenmeyecektir.
+ Boşluk karakterleri ters bölülerle öncelenerek bir alanı sınırlaması
+ önlenebilir. '% ' (yüzde boşluk) çifti sıfır genişlikte bir alan
+ ayracı olup herhangi bir çıktı üretmez.</p>
+
+ <p>Yukarıdaki davranış, biçem dizgesi öğesine değiştirciler eklenerek
+ değiştirilebilir. <code>-</code> (tire) değiştircisi ilgili öğe bir
+ çıktı üretmediğinde tire iminin günlüklenmesine sebep olur.
+ Bağlantı/istek başına bir kere biçemlerinde <code>+</code> (artı)
+ değiştircisini de kullanmak mümkündür.Artı değiştiricili bir öğe
+ herhangi bir çıktı üretmezse satırın tamamı günlüklenmez.</p>
+
+ <p>Bir biçem öğesine günlük önem derecesi atamak için değiştirici
+ olarak bir sayı kullanılabilir. Bu öğenin günlüklenebilmesi için günlük
+ iletisinin önem derecesinin belirtilen günlük önem derecesinden
+ daha yüksek olmaması gerekir. Sayı 1'den (alarm) 4'e (uyarı) ve 7'den
+ (hata ayıklama) 15'e (trace8) kadar olabilir.</p>
+
+ <p>Örneğin, <code>Referer</code> istek başlığını günlükleyen
+ <code>%{Referer}i</code> dizgeciğine değiştirciler eklendiğinde neler
+ olduğunu burada görebilirsiniz:</p>
+
+ <table border="1" style="zebra">
+ <columnspec><column width=".3"/><column width=".7"/></columnspec>
+
+ <tr><th>Değiştirlen Dizgecik</th><th>Anlamı</th></tr>
+
+ <tr>
+ <td><code>%-{Referer}i</code></td>
+ <td><code>Referer</code> atanmamışsa bir <code>-</code> günüklenir.</td>
+ </tr>
+
+ <tr>
+ <td><code>%+{Referer}i</code></td>
+ <td><code>Referer</code> atanmamışsa satırın tamamı çıktılanmaz.</td>
+ </tr>
+
+ <tr>
+ <td><code>%4{Referer}i</code></td>
+ <td>Sadece hata iletisinin önemi 4'ten yüksek olduğu durumda
+ <code>Referer</code> günlüklenir.</td>
+ </tr>
+
+ </table>
+
+ <p>Bazı biçem dizfesi öğeleri ayraç içine alınmış ek değiştirgeler kabul
+ eder.</p>
+
+ <table border="1" style="zebra">
+ <columnspec><column width=".2"/><column width=".8"/></columnspec>
+
+ <tr><th>Biçem Dizgesi</th> <th>Açıklama</th></tr>
+
+ <tr><td><code>%%</code></td>
+ <td>Yüzde imi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%a</code></td>
+ <td>İstekteki istemci IP adresi ve portu</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{c}a</code></td>
+ <td>Bağlantının emsal IP adresi and portu
+ (<module>mod_remoteip</module> modülüne bakın)</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%A</code></td>
+ <td>Yerel IP adresi ve portu</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{<em>isim</em>}e</code></td>
+ <td>İstek ortam değişkeni <em>isim</em></td></tr>
+
+ <tr><td><code>%E</code></td>
+ <td>APR/OS hata durum kodu ve iletisi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%F</code></td>
+ <td>Günlük çağrısının kaynak dosya ismi ve satır numarası</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{<em>isim</em>}i</code></td>
+ <td>İstek başlığı <em>isim</em></td></tr>
+
+ <tr><td><code>%k</code></td>
+ <td>Bağlantıdaki keep-alive isteklerinin sayısı</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%l</code></td>
+ <td>İletinin günlük seviyesi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%L</code></td>
+ <td>İsteğin günlük kimliği</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{c}L</code></td>
+ <td>Bağlantının günlük kimliği</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{C}L</code></td>
+ <td>Bağlantı etki alanında kullanılmışsa bağlantının günlük kimliği,
+ aksi takdirde boş</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%m</code></td>
+ <td>İletiyi günlükleyen modülün ismi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%M</code></td>
+ <td>Asıl günlük iletisi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{<em>isim</em>}n</code></td>
+ <td>istek notu <em>isim</em></td></tr>
+
+ <tr><td><code>%P</code></td>
+ <td>Geçerli sürecin süreç kimliği (PID'i)</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%T</code></td>
+ <td>Geçerli evrenin evre kimliği</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{g}T</code></td>
+ <td>Geçerli evrenin eşsiz sistem evre kimliği (örn, <code>top</code>
+ tarafınan gösterilenle aynı kimlik: şimdilik sadece Linux'a
+ özgü)</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%t</code></td>
+ <td>geçerli zaman</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{u}t</code></td>
+ <td>Mikro saniyeler dahil geçerli zaman</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%{cu}t</code></td>
+ <td>ISO 8601 biçemiyle uyumlu mikro saniyeleri de içeren geçerli
+ zaman</td></tr>
+
+ <tr><td><code>%v</code></td>
+ <td>Geçerli sunucunun kurallı <directive
+ module="core">ServerName</directive></td></tr>
+
+ <tr><td><code>%V</code></td>
+ <td><directive module="core" >UseCanonicalName</directive> ayarına
+ uygun olarak isteği sunan sunucunun sunucu ismi</td></tr>
+
+ <tr><td><code>\ </code> (tersbölü boşluk)</td>
+ <td>Alan ayracı olmayan boşluk</td></tr>
+
+ <tr><td><code>% </code> (yüzde boşluk)</td>
+ <td>Alan ayracı (çıktısız)</td></tr>
+ </table>
+
+ <p>The log ID format <code>%L</code> günlük kimliği biçemi bağlantı veya
+ istek için eşsiz bir kimlik üretir. Bu, bağlantı üzerinden gelen istek
+ durumunda günlük satırlarının ait olduğu bağlantı veya isteği
+ bağdaştırmak için kullanılabilir. <code>%L</code> biçem dizgesi ayrıca
+ <module>mod_log_config</module> modülünde erişim günlüğü iletilerini
+ hata günlüğü iletileriyle ilşklendirmek için de kullanılabilmektedir.
+ <module>mod_unique_id</module> modülü yüklüyse onun eşsiz kimliği
+ istekler için günlük kimliği olarak kullanılacaktır.</p>
+
+ <example><title>Example (default format)</title>
+ ErrorLogFormat "[%{u}t] [%-m:%l] [pid %P:tid %T] %7F: %E: [client\ %a]
+ %M% ,\ referer\ %{Referer}i"
+ </example>
+
+ <p>Bunun hata iletilerindeki sonuçları şöyle olabilir:</p>
+
+ <example>
+ [Thu May 12 08:28:57.652118 2011] [core:error] [pid 8777:tid 4326490112] [client ::1:58619] File does not exist: /usr/local/apache2/htdocs/favicon.ico
+ </example>
+
+ <p>Dikkat edin, yukarıda açıklandığı gibi, bazı alanlar
+ tanımlanmadıklarından tamamen yoksayılır.</p>
+
+ <example><title>Örnek (2.2.x biçemine benzer)</title>
+ ErrorLogFormat "[%t] [%l] %7F: %E: [client\ %a]
+ %M% ,\ referer\ %{Referer}i"
+ </example>
+
+ <example><title>İstek/bağlantı günlük kimlikli gelişkin bir örnek</title>
+ ErrorLogFormat "[%{uc}t] [%-m:%-l] [R:%L] [C:%{C}L] %7F: %E: %M"<br/>
+ ErrorLogFormat request "[%{uc}t] [R:%L] Request %k on C:%{c}L pid:%P tid:%T"<br/>
+ ErrorLogFormat request "[%{uc}t] [R:%L] UA:'%+{User-Agent}i'"<br/>
+ ErrorLogFormat request "[%{uc}t] [R:%L] Referer:'%+{Referer}i'"<br/>
+ ErrorLogFormat connection "[%{uc}t] [C:%{c}L] local\ %a remote\ %A"<br/>
+ </example>
+
+</usage>
+<seealso><directive module="core">ErrorLog</directive></seealso>
+<seealso><directive module="core">LogLevel</directive></seealso>
+<seealso><a href="../logs.html">Apache HTTP Sunucusu Günlük Dosyaları</a></seealso>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>ExtendedStatus</name>
+<description>Her istekte ek durum bilgisinin izini sürer</description>
+<syntax>ExtendedStatus On|Off</syntax>
+<default>ExtendedStatus Off[*]</default>
+<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+
+<usage>
+ <p>Bu yönerge, o an işlenmekte olan istek hakkında evre başına ek veriyi
+ ve kullanım özetini izler; <module>mod_status</module> modülünü
+ yapılandırarak bu değişkenleri çalışma anında görebilirsiniz. Diğer
+ modüllerin bu sonuçlara bel bağlayabileceğini unutmayın.</p>
+
+ <p>Bu ayarlar sunucunun tamamına uygulanır ve bir sanal konakta etkin
+ başka bir sanal konakta etkisiz kılınamaz. Ek durum bilgisinin
+ toplanması sunucuyu yavaşlatabilir. Ayrıca, bu ayarın nazikçe yeniden
+ başlatma sırasında değiştirilemeyeceğine dikkat ediniz.</p>
+
+ <note>
+ <p>Diğer üçüncü parti modüller aynısını yaparken
+ <module>mod_status</module> modülünün yüklenmesi <code>ExtendedStatus
+ On</code> için öntanımlı davranışı değiştirecektir. Böyle modüller,
+ tüm evrelerin durumu hakkında ayrıntılı bilgi toplanmasına bel bağlar.
+ Öntanımlı değer sürüm 2.3.6 itibariyle <module>mod_status</module>
+ tarafından değiştirilmiştir; önceki sürümlerde öntanımlı değer daima
+ <code>Off</code> idi.</p>
+ </note>
+
+</usage>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>FileETag</name>
-<description><code>ETag</code> HTTP yanıt başlığını oluşturmakta kullanılacak
- dosya özniteliklerini belirler.</description>
+<description>Duruk dosyalar için <code>ETag</code> HTTP yanıt başlığını oluşturmakta kullanılacak dosya özniteliklerini belirler.</description>
<syntax>FileETag <var>bileşen</var> ...</syntax>
-<default>FileETag INode MTime Size</default>
+<default>FileETag MTime Size</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
+<compatibility>2.3.14 ve öncesinde öntanımlı değer
+ "INode MTime Size" idi.</compatibility>
<usage>
- <p><directive>FileETag</directive> yönergesi, belge bir dosyaya dayandığı
- takdirde <code>ETag</code> (Entity Tag - öğe etiketi kısaltması) yanıt
- başlığı alanını oluşturmakta kullanılacak dosya özniteliklerini
- yapılandırır. (<code>ETag</code> değeri, ağ band genişliğinden kazanmak
- için arabellek yönetiminde kullanılır.) Apache 1.3.22 ve öncesinde
- <code>ETag</code> değeri <em>daima</em> dosyanın düğümü, boyutu ve son
- değişiklik zamanından (mtime) oluşurdu. <directive>FileETag</directive>
- yönergesi ne kullanılması gerektiğini belirleyebilmenizi sağlar. Değer
- olarak belirtilebilecek anahtar sözcükler şunlardır:</p>
+ <p><directive>FileETag</directive> yönergesi, belge bir duruk dosyaya
+ dayandığı takdirde <code>ETag</code> (Entity Tag - öğe etiketi
+ kısaltması) yanıt başlığı alanını oluşturmakta kullanılacak dosya
+ özniteliklerini yapılandırır. (<code>ETag</code> değeri, ağ band
+ genişliğinden kazanmak için arabellek yönetiminde kullanılır.)
+ <directive>FileETag</directive>yönergesi ne kullanılması gerektiğini
+ belirleyebilmenizi sağlar. Değer olarak belirtilebilecek anahtar
+ sözcükler şunlardır:</p>
<dl>
<dt><strong>INode</strong></dt>
olarak <module>mod_dav_fs</module> kullanılıyorsa öntanımlı ayarları
değiştirmeyiniz. <module>mod_dav_fs</module>, koşullu isteklerde
<code>ETag</code> karşılaştırmaları yapabilmek için
- <code>INode MTime Size</code> yapılandırmasını kullanır. Eğer
+ <code>MTime Size</code> yapılandırmasını kullanır. Eğer
<code>ETag</code> ayarı <directive>FileETag</directive> yönergesi
kullanılarak değiştirilirse koşullu istekler gerektiği gibi yerine
getirilemez.
</note>
+ <note><title>Sunucu Taraflı İçerik</title>
+ Gömülü SSI yönergeleri ile bir duruk dosyanın <code>FileETag</code>,
+ <code>MTime</code> ve <code>Size</code> değerleri değişmeksizin yanıt
+ öğesi değişebileceğinden <module>mod_include</module> tarafından
+ çözümlenen yanıtlar için bir <code>ETag</code> üretilmez.
+ </note>
</usage>
</directivesynopsis>
<contextlist><context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>Apache 2.0’da core modülüne taşındı.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.0’da core modülüne taşındı.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge, bir <code>.htaccess</code> dosyası veya bir
</indent>
</Location>
</example>
+ <p>Bu yönerge, öncelikle dosya sisteminden sunulan duruk dosyalar için
+ üretilen içerik türlerini geçersiz kılar. Duruk dosyaların haricindeki
+ özkaynaklar için yanıt üretecinin genelde bir <code>Content-Type</code>
+ belirttiği durumda bu yönerge etkisizdir.</p>
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>GprofDir</name>
+<description>gmon.out ayrıntılı inceleme verisinin yazılacağı dizin</description>
+<syntax>GprofDir <var>/tmp/gprof/</var>|<var>/tmp/gprof/</var>%</syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+</contextlist>
+
+<usage>
+ <p>Sunucu gprof ayrıntılı inceleme desteği ile derlenmişse,
+ <directive>GprofDir</directive> yönergesi <code>gmon.out</code>
+ dosyalarının süreç çıktığında belirtilen dizine yazılmasını sağlar. Eğer
+ değiştirge bir yüzde simgesi ('%') ile bitiyorsa her süreç kimliği için
+ alt dizinler oluşturulur.</p>
+
+ <p>Bu yönerge şimdilik sadece <module>prefork</module> MPM'i ile
+ çalışmaktadır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
dizininizin <code>bin</code> alt dizinine kurulan
<program>logresolve</program> uygulaması kullanılarak oturum açan IP
adresleri için isim sorguları çevrim dışıyken yapılabilir.</p>
+
+ <p>Son olarak, <a href="mod_authz_host.html#reqhost">konak ismine dayalı
+ Require yönergeleri</a>ne sahipseniz konak ismi araması
+ <code>HostnameLookups</code> ayarına bakılmaksızın
+ gerçekleştirilecektir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
yönergeleri uygular. Örnek:</p>
<example>
- <If "$req{Host} = ''">
+ <If "-z req('Host')">
</example>
<p>Bir <var>Host:</var> başlığı içermeyen HTTP/1.0 istekleriyle
- eşleşir.</p>
+ eşleşir. İfadeler, dizge karşılaştırması (<code>=</code>,
+ <code>!=</code>, <code><</code>, ...), tamsayı karşılaştırması
+ (<code>-eq</code>, <code>-ne</code>, ...) ve diğerleri (<code>-n</code>,
+ <code>-z</code>, <code>-f</code>, ...) için kabuktakilere benzer çeşitli
+ işleçler içerebilir. Ayrıca, düzenli ifadeleri,</p>
+
+ <example>
+ <If "%{QUERY_STRING} =~ /(delete|commit)=.*?elem/">
+ </example>
- <p>İstek başlıklarındaki ($req), yanıt başlıklarındaki ($resp) yada
- ortamdaki ($env) herhangi bir değişkenin değerini ifadenizde
- karşılaştırabilirsiniz.</p>
+ <p>kabuk tarzı kalıp eşleştirme ve birçok başka işlemi kullanmak da
+ mümkündür. Bu işlemler istek başlıklarında (<code>req</code>), ortam
+ değişkenlerinde (<code>env</code>) ve çok sayıda başka niteliklerin
+ üstünde yapılabilir. <a href="../expr.html">Apache HTTP Sunucusundaki
+ İfadeler</a> belgesinde daha ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.</p>
</usage>
-<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
- ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+<seealso><a href="../expr.html">Apache HTTP Sunucusundaki
+ İfadeler</a> belgesinde daha ayrıntılı bilgi ve örnek
+ bulabilirsiniz.</seealso>
+<seealso><directive type="section" module="core">ElseIf</directive></seealso>
+<seealso><directive type="section" module="core">Else</directive></seealso>
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
<Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
- çalışır?</a> belgesine bakınız. <directive type="section">If</directive>
- bölümleri<directive type="section">Files</directive> bölümleri ile aynı
- önceliğe sahiptir ve aynı amaçla kullanılır.</seealso>
+ çalışır?</a> belgesine bakınız.
+ <directive type="section">If</directive>,
+ <directive type="section">ElseIf</directive> ve
+ <directive type="section">Else</directive> son olarak uygulanır.</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis type="section">
<li>!<var>modül</var></li>
</ul>
- <p>Birinci durumda bölüm içinde kalan yönergeler sadece
- <var>modül</var> ile belirtilen modül Apache içine dahil edilmişse veya
+ <p>Birinci durumda bölüm içinde kalan yönergeler sadece <var>modül</var>
+ ile belirtilen modül Apache httpd içine dahil edilmişse veya
<directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi ile devingen
olarak yüklenmişse işleme sokulur. İkinci durumda ise tersi yapılır, yani
sadece <var>modül</var> içerilmiş <strong>değil</strong> ise yönergeler
<name>Include</name>
<description>Sunucu yapılandırma dosyalarının başka dosyaları içermesini sağlar.
</description>
-<syntax>Include <var>dosya-yolu</var>|<var>dizin-yolu</var></syntax>
+<syntax>Include <var>dosya-yolu</var>|<var>dizin-yolu</var>|<var>joker</var></syntax>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context>
</contextlist>
-<compatibility>Dosya kalıbıyla eşleşme 2.0.41 ve sonrasında mevcuttur.
-</compatibility>
+<compatibility>Dosya kalıbıyla eşleşme 2.0.41 ve sonrasında, dizin kalıbıyla
+ eşleşme ise 2.3.6 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge sunucu yapılandırma dosyalarının başka dosyaları içermesini
mümkün kılar.</p>
- <p>Çok sayıda dosyayı bir kerede alfabetik sırada içermek için kabuk tarzı
- (<code>fnmatch()</code>) dosya ismi kalıp karakterleri kullanılabilir.
- Ayrıca, eğer <directive>Include</directive> yönergesi bir dosya değil de
- bir dizin gösteriyorsa Apache bu dizindeki ve alt dizinlerindeki bütün
- dosyaları okuyacaktır. Bunula birlikte, dizinin bir bütün olarak okutulması
- önerilmez, çünkü dizinde <program>httpd</program> programının çökmesine
- sebep olabilecek geçici dosyalar unutulabilir. Bunun yerine, belli bir
- şablona uyan dosyaları seçebilmek için, örneğin *.conf gibi dosya
- kalıplarının kullanılmasını öneriyoruz.</p>
+ <p>Çok sayıda dosyayı bir kerede alfabetik sırada içermek için yolun dosya
+ ismi ve dizin parçalarında kabuk tarzı (<code>fnmatch()</code>) dosya
+ ismi kalıp karakterleri kullanılabilir. Ayrıca, eğer
+ <directive>Include</directive> yönergesi bir dosya değil de bir dizin
+ gösteriyorsa Apache httpd bu dizindeki ve alt dizinlerindeki bütün
+ dosyaları okuyacaktır. Bunula birlikte, dizinin bir bütün olarak
+ okutulması önerilmez, çünkü dizinde <program>httpd</program> programının
+ çökmesine sebep olabilecek geçici dosyalar unutulabilir. Bunun yerine,
+ belli bir şablona uyan dosyaları seçebilmek için, örneğin *.conf gibi
+ dosya kalıplarının kullanılmasını öneriyoruz.</p>
+
+ <p><directive module="core">Include</directive> yönergesi, bir dosya
+ kalıbı ifadesi hiçbir dosyayla eşleşmezse <strong>bir hatayla
+ başarısız</strong> olacaktır. Eşleşmeyen dosya kalıbı ifadelerinin
+ yoksayılması gerekiyorsa <directive module="core"
+ >IncludeOptional</directive> yönergesi kullanılabilir.</p>
<p>Dosya yolu mutlak bir dosya yolu olarak belirtilebileceği gibi
- <directive module="core">ServerRoot</directive> dizinine göreli olarak da
- belirtilebilir.</p>
+ <directive module="core">ServerRoot</directive> dizinine göreli olarak
+ da belirtilebilir.</p>
<p>Örnekler:</p>
Include conf/vhosts/*.conf
</example>
+ <p>Dosya kalıbı karakterleri yolun dizin ve dosya parçalarına
+ yerleştirilebilir. <code>conf/vhosts</code> altında en azından bir
+ <code>*.conf</code> içeren hiçbir alt dizin yoksa bu örnek başarısız
+ olacaktır:</p>
+
+ <example>
+ Include conf/vhosts/*/*.conf
+ </example>
+
+ <p>Bunun yerine, dizin ve dosyaların eksikliği durumunda aşağıdaki komut
+ sadece yoksayılır:</p>
+
+ <example>
+ IncludeOptional conf/vhosts/*/*.conf
+ </example>
+
</usage>
+<seealso><directive module="core">IncludeOptional</directive></seealso>
+<seealso><program>apachectl</program></seealso>
+</directivesynopsis>
+
+ <directivesynopsis>
+<name>IncludeOptional</name>
+<description>Diğer yapılandırma dosyalarının sunucu yapılandırma dosyasına dahil edilmesini sağlar</description>
+<syntax>IncludeOptional <var>dosya-yolu</var>|<var>dizin-yolu</var>|<var>joker</var></syntax>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context>
+</contextlist>
+<compatibility>2.3.6 ve sonrasına kullanılabilmektedir.</compatibility>
+<usage>
+ <p>Bu yönerge, diğer yapılandırma dosyalarının sunucu yapılandırma
+ dosyasında içerilmesini sağlar. Çalışması <directive
+ module="core">Include</directive> yönergesi ile bir istisna dışında
+ aynıdır. Dosya kalıp karakterlerinin hiçbir dosya veya dizinle
+ eşleşmemesi durumunda <directive module="core"
+ >IncludeOptional</directive> yönergesi bir hataya sebep olmak yerine
+ bunu sadece yoksayacaktır.</p>
+</usage>
+
+<seealso><directive module="core">Include</directive></seealso>
<seealso><program>apachectl</program></seealso>
</directivesynopsis>
<p>Bir istemci kalıcı bağlantı kullandığı takdirde, bağlantı üzerinden kaç
istek gönderilirse gönderilsin,
- <directive module="mpm_common">MaxRequestsPerChild</directive> yönergesi
- bakımından tek bir istek olarak değerlendirilir.</p>
+ <directive module="mpm_common">MaxConnectionsPerChild</directive>
+ yönergesi bakımından tek bir istek olarak değerlendirilir.</p>
</usage>
<seealso><directive module="core">MaxKeepAliveRequests</directive></seealso>
<default>KeepAliveTimeout 5</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
</contextlist>
-<compatibility>Apache 2.3.2'den itibaren milisaniyelik değerler belirtilebilmektedir.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.3.2'den itibaren milisaniyelik değerler belirtilebilmektedir.</compatibility>
<usage>
<p>Sunucunun kalıcı bir bağlantıyı kapatmadan önce bir sonraki isteği kaç
zaman aşımı, boştaki istemcilerin bulunduğu bağlantıları bekleyen daha
fazla sunucu sürecini meşgul edecektir.</p>
- <p>İsme dayalı sanal konak bağlamında, <directive
- module="core">NameVirtualHost</directive> bölümleri içinde tanımlanmış
- ilk sanal konağın (öntanımlı konak) değeri kullanılır. Diğer değerler
- görmezden gelinir.</p>
+ <p>İsme dayalı sanal konak bağlamında, yerel IP adresi ve portu ile en iyi
+ eşleşen ilk sanal konağın değeri kullanılır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
<default>LimitInternalRecursion 10</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
</contextlist>
-<compatibility>Apache 2.0.47 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.0.47 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p>Örneğin, özgün istekleri dahili olarak bir CGI betiğine yönlendiren
<directive module="mod_actions">Action</directive> yönergesi
kullanıldığında bir dahili yönlendirme oluşur. İstek içi istekler ise
- bazı URI’ler için istek yapıldığında ne olacağını bulmak için Apache’nin
- kullandığı bir mekanizmadır. Örneğin, <module>mod_dir</module>,
- <directive module="mod_dir">DirectoryIndex</directive> yönergesinde
- listelenen dosyalara bakmak için istek içi istekler kullanır.</p>
+ bazı URI’ler için istek yapıldığında ne olacağını bulmak için Apache
+ httpd’nin kullandığı bir mekanizmadır. Örneğin,
+ <module>mod_dir</module>, <directive module="mod_dir"
+ >DirectoryIndex</directive> yönergesinde listelenen dosyalara bakmak
+ için istek içi istekler kullanır.</p>
<p><directive>LimitInternalRecursion</directive> yönergesi sunucunun dahili
yönlendirmeler ve istek içi isteklerin oluşturduğu döngülerden dolayı
<usage>
<p>Bu yönerge, bir istek gövdesinde izin verilen bayt sayısını 0 (sınırsız
- anlamında) ile 2147483647 (2GB) arasında sınırlamak için kullanılır.</p>
+ anlamında) ile 2147483647 (2GB) arasında sınırlamak için kullanılır.
+ Vekil isteklerinin snırlı uygulanabilirliği için aşağıdaki nota
+ bakınız.</p>
<p><directive>LimitRequestBody</directive> yönergesi kullanıcıya yönergenin
kullanıldığı bağlam (sunucu, belli bir dizin, belli bir dosya, belli bir
LimitRequestBody 102400
</example>
+ <note><p>Bu yönergenin vekil istekleri tarafından nasıl yorumlandığı
+ <module>mod_proxy</module> belgesinde ayrıntılı olarak
+ açıklanmıştır.</p>
+ </note>
</usage>
</directivesynopsis>
sınırlar.</description>
<syntax>LimitRequestFields <var>sayı</var></syntax>
<default>LimitRequestFields 100</default>
-<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context></contextlist>
<usage>
<p><var>sayı</var>, en küçük 0 (sınırsız anlamında), en büyük 32767
LimitRequestFields 50
</example>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>İsme dayalı sanal konaklar kullanıldığında, bu yönergenin değeri,
+ yerel IP adresi ve port çifti için öntanımlı olan (listedeki ilk) sanal
+ konaktan alınır.</p>.
+ </note>
</usage>
</directivesynopsis>
</description>
<syntax>LimitRequestFieldSize <var>bayt-sayısı</var></syntax>
<default>LimitRequestFieldSize 8190</default>
-<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context></contextlist>
<usage>
<p>Bu yönerge, HTTP istek başlığında izin verilecek bayt sayısını
belirler.</p>
<p><directive>LimitRequestFieldSize</directive> yönergesi, sunucu
- yöneticilerine HTTP istek başlık alanının azami uzunluğunu arttırıp
- azaltma imkanı verir. Sunucu bu değerin, normal bir istemci isteğinin
+ yöneticilerine HTTP istek başlık alanının azami uzunluğunu ayarlama
+ imkanı verir. Sunucu bu değerin, normal bir istemci isteğinin
içerebileceği herhangi bir başlık alanını tutabilecek kadar büyük
olmasını gerektirir. Normal bir istek başlık alanı uzunluğu kullanıcının
tarayıcısını ayrıntılı içerik müzakeresini desteklemek için nasıl
LimitRequestFieldSize 4094
</example>
- <note>Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir.</note>
+ <note>Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir. Ayrıca,
+ kaynak kodu değiştirip yeniden derlemeden bu değeri 8190'dan büyük
+ yapamazsınız.</note>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>İsme dayalı sanal konaklar kullanıldığında, bu yönergenin değeri,
+ yerel IP adresi ve port çifti için öntanımlı olan (listedeki ilk) sanal
+ konaktan alınır.</p>
+ </note>
</usage>
</directivesynopsis>
</description>
<syntax>LimitRequestLine <var>bayt-sayısı</var></syntax>
<default>LimitRequestLine 8190</default>
-<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context></contextlist>
<usage>
<p>Bu yönerge, HTTP istek satırında izin verilecek bayt sayısını
belirler.</p>
<p><directive>LimitRequestLine</directive> yönergesi, sunucu yöneticilerine
- bir istemcinin HTTP istek satırının azami uzunluğunu arttırıp azaltma
+ bir istemcinin HTTP istek satırının azami uzunluğunu ayarlama
imkanı verir. İstek satırının içeriği HTTP yöntemi, URI ve protokol
sürümünden oluştuğundan <directive>LimitRequestLine</directive>
yönergesi, sunucudan bir istek için kullanılan istek adresinin uzunluğunu
LimitRequestLine 4094
</example>
- <note>Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir.</note>
+ <note>Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir. Ayrıca,
+ kaynak kodu değiştirip yeniden derlemeden bu değeri 8190'dan büyük
+ yapamazsınız.</note>
+
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>İsme dayalı sanal konaklar kullanıldığında, bu yönergenin değeri,
+ yerel IP adresi ve port çifti için öntanımlı olan (listedeki ilk) sanal
+ konaktan alınır.</p>
+ </note>
</usage>
</directivesynopsis>
URL’lerle erişmek mümkün olduğundan bu tür erişim denetimleri hile ile
atlatılabilir olacaktır.</p>
+ <p>URL'nin yol bileşeni aşağıdaki koşullardan <em>herhangi birini</em>
+ sağlıyorsa sarmalanan yönergeler isteğe uygulanır:
+ </p>
+ <ul>
+ <li>Belirtilen yer URL'nin yol bileşeni ile tam olarak eşleşiyordur.
+ </li>
+ <li>Belirtilen yer bir bölü çizgisi öncesinde bitiyorsa URL'nin yol
+ bileşeninin öneklerinden biriyle eşleşiyordur (bağlamsal bir kök dizin
+ olarak).
+ </li>
+ <li>Belirtilen yer bir bölü çizgisi ile bitiyorsa URL'nin yol
+ bileşeninin öneklerinden biriyle eşleşiyordur (bağlamsal bir kök dizin
+ olarak).
+ </li>
+ </ul>
+ <p>Aşağıdaki örnekte yer belirtimi bir bölü çizgisi ile bitirilmemiştir.
+ <code>/private1</code>, <code>/private1/</code> ve
+ <code>/private1/file.txt</code> istekleri için sarmalanan yönergeler
+ uygulanacaktır, fakat <code>/private1other</code> isteğine
+ uygulanmayacaktır.</p>
+ <example>
+ <Location /private1>
+ ...
+ </example>
+ <p>Aşağıdaki örnekte yer belirtimi bir bölü çizgisi ile bitirilmiştir.
+ <code>/private2/</code> ve <code>/private2/file.txt</code> istekleri
+ için sarmalanan yönergeler uygulanacaktır, fakat <code>/private2</code>
+ ve <code>/private2other</code> isteklerine uygulanmayacaktır.</p>
+ <example>
+ <Location /private2<em>/</em>>
+ ...
+ </example>
+
<note><title><directive type="section">Location</directive> ne zaman
kullanılmalı</title>
<Location /status><br />
<indent>
SetHandler server-status<br />
- Order Deny,Allow<br />
- Deny from all<br />
- Allow from .mesela.dom<br />
+ Require host example.com<br />
</indent>
</Location>
</example>
şeklinde olursa bu ikisi eşleşir.</p>
</note>
</usage>
-<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
- ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+
arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
<Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
</directivesynopsis>
dizgeleriyle eşleşecektir.</p>
</usage>
-<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
- ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+
arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
<Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>LogLevel</name>
<description>Hata günlüklerinin ayrıntı seviyesini belirler.</description>
-<syntax>LogLevel <var>seviye</var></syntax>
+<syntax>LogLevel [<var>modül</var>:]<var>seviye</var>
+ [<var>modül</var>:<var>seviye</var>] ...
+</syntax>
<default>LogLevel warn</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
-</contextlist>
+<context>directory</context></contextlist>
+<compatibility>Modül ve dizin bağlamındaki yapılandırmalar Apache HTTP
+ Sunucusunun 2.3.6 ve sonraki sürümlerinde
+ kullanılabilmektedir.</compatibility>
<usage>
<p><directive>LogLevel</directive> yönergesi hata günlüklerine kaydedilen
<td>"Opening config file ..."<br />(... yapılandırma dosyası
açılıyor)</td>
</tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace1</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"proxy: FTP: control connection complete"<br />(vekil: FTP:
+ denetim bağlantısı sağlandı)</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace2</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"proxy: CONNECT: sending the CONNECT request to the remote
+ proxy"<br />(vekil: CONNECT: uzak vekile CONNECT isteği
+ gönderiliyor)</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace3</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"openssl: Handshake: start"</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace4</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"read from buffered SSL brigade, mode 0, 17 bytes"<br />(tamponlu
+ SSL gruplamasından okuma, kip 0, 17 baytİz sürme iletileri</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace5</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"map lookup FAILED: map=rewritemap key=keyname"<br />(eşleşme
+ araması BAŞARISIZ: map=rewritemap key=keyname)</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace6</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri</td>
+ <td>"cache lookup FAILED, forcing new map lookup"<br />(arabellek
+ araması BAŞARISIZ, yeni bir eşleşme araması başlatılıyor)</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace7</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri, büyük miktarda veri dökümü</td>
+ <td>"| 0000: 02 23 44 30 13 40 ac 34 df 3d bf 9a 19 49 39 15 |"</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>trace8</code> </td>
+ <td>İz sürme iletileri, büyük miktarda veri dökümü</td>
+ <td>"| 0000: 02 23 44 30 13 40 ac 34 df 3d bf 9a 19 49 39 15 |"</td>
+ </tr>
</table>
<p>Belli bir seviye belirtildiğinde daha yüksek seviyeden iletiler de
Ancak, günlük kaydı <code>syslog</code> kullanılarak yapılıyorsa bu
uygulanmaz.</p>
</note>
+
+ <p>Bir modül ismi olmaksızın bir seviye belirtmek seviyeyi bu seviyedeki
+ tüm modüller için sıfırlayacaktır. Bir seviyyi bir modül ismiyle
+ birlikte belirtmek seviyeyi sadece bu modül için sıfırlayacaktır. Modül
+ ismi olarak, modülün kaynak dosyası ismini, modül kimliği veya
+ <code>_module</code> sonekli modül ismi belirtmek mümkündür.
+ Yani, aşağıdaki üç belirtim eşdeğerdedir:</p>
+
+ <example>
+ LogLevel info ssl:warn<br />
+ LogLevel info mod_ssl.c:warn<br />
+ LogLevel info ssl_module:warn<br />
+ </example>
+
+ <p>Ayrıca seviyeyi dizin bağlamında değiştirmek de mümkündür:</p>
+
+ <example>
+ LogLevel info<br />
+ <Directory /usr/local/apache/htdocs/app><br />
+ LogLevel debug<br />
+ </Files>
+ </example>
+
+ <note>Dizin bağlamında günük seviyesi yapılandırması sadece istek
+ çözümlendikten ve istek dizinle ilişkilendirildikten sonra günlüklenen
+ iletileri etkiler. Bağlantı veya sunucu ile ilişklendirilmemiş günlük
+ iletileri etkilenmez.</note>
</usage>
</directivesynopsis>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
-<name>NameVirtualHost</name>
-<description>İsme dayalı sanal konaklar için IP adresi belirtir</description>
-<syntax>NameVirtualHost <var>adres</var>[:<var>port</var>]</syntax>
+<name>MaxRanges</name>
+<description>Özkaynağın tamamını döndürmeden önce izin verilen aralık sayısı</description>
+<syntax>MaxRanges default | unlimited | none |
+ <var>aralık-sayısı</var></syntax>
+<default>MaxRanges 200</default>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+<context>directory</context>
+</contextlist>
+<compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.15 ve sonraki sürümlerinde
+ kullanılabilmektedir.</compatibility>
+
+<usage>
+ <p><directive>MaxRanges</directive> yönergesi, sunucunun istemciye
+ göndermeye gönüllü olacağı HTTP Range'lerinin sayısını sınırlar. İzin
+ verilenden daha fazlası istenmişse özkaynağın tamamı döndürülür.</p>
+
+ <dl>
+ <dt><strong>default</strong></dt>
+ <dd>HTTP Range'lerinin sayısını derleme sırasında belirlenen öntanımlı
+ 200 değeriyle sınırlar.</dd>
+
+ <dt><strong>none</strong></dt>
+ <dd>Range başlıkları yoksayılır.</dd>
+
+ <dt><strong>unlimited</strong></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı HTTP Range'lerinin sayısı
+ sınırlanmaz.</dd>
+
+ <dt><var>aralık-sayısı</var></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı HTTP Range'lerinin azami
+ sayısını ifade eden pozitif bir tamsayı.</dd>
+ </dl>
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>MaxRangeOverlaps</name>
+<description>Özkaynağın tamamını döndürmeden önce izin verilen üst üste binen
+ aralık sayısı (<code>100-200,150-300</code> gibi)</description>
+<syntax>MaxRangeOverlaps default | unlimited | none |
+ <var>aralık-sayısı</var></syntax>
+<default>MaxRangeOverlaps 20</default>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+ <context>directory</context>
+</contextlist>
+<compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.15 ve sonraki sürümlerinde
+ kullanılabilmektedir.</compatibility>
+
+<usage>
+ <p><directive>MaxRangeOverlaps</directive> yönergesi, sunucunun istemciye
+ göndermeye gönüllü olacağı üst üste binen HTTP Range'lerinin sayısını
+ sınırlar. İzin verilenden daha fazlası istenmişse özkaynağın tamamı
+ döndürülür.</p>
+
+ <dl>
+ <dt><strong>default</strong></dt>
+ <dd>Üst üste binen HTTP Range'lerinin sayısını derleme sırasında
+ belirlenen öntanımlı 20 değeriyle sınırlar.</dd>
+
+ <dt><strong>none</strong></dt>
+ <dd>Üst üste binen Range başlıkları yoksayılır.</dd>
+
+ <dt><strong>unlimited</strong></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı üst üste binen HTTP
+ Range'lerinin sayısı sınırlanmaz.</dd>
+
+ <dt><var>aralık sayısı</var></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı üst üste binen HTTP
+ Range'lerinin azami sayısını ifade eden pozitif bir tamsayı.</dd>
+ </dl>
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>MaxRangeReversals</name>
+<description>Özkaynağın tamamını döndürmeden önce izin verilen ters sıralı
+ aralık sayısı (<code>100-200,50-70</code> gibi)</description>
+<syntax>MaxRangeReversals default | unlimited | none |
+ <var>aralık-sayısı</var></syntax>
+<default>MaxRangeReversals 20</default>
+<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
+ <context>directory</context>
+</contextlist>
+<compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.15 ve sonraki sürümlerinde
+ kullanılabilmektedir.</compatibility>
+
+<usage>
+ <p>The <directive>MaxRangeReversals</directive> yönergesi, sunucunun
+ istemciye göndermeye gönüllü olacağı ter sıralı HTTP Range'lerinin
+ sayısını sınırlar. İzin verilenden daha fazlası istenmişse
+ özkaynağın tamamı döndürülür.</p>
+
+ <dl>
+ <dt><strong>default</strong></dt>
+ <dd>Ters sıralı HTTP Range'lerinin sayısını derleme sırasında
+ belirlenen öntanımlı 20 değeriyle sınırlar.</dd>
+
+ <dt><strong>none</strong></dt>
+ <dd>Ters sıralı Range başlıkları yoksayılır.</dd>
+
+ <dt><strong>unlimited</strong></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı ters sıralı HTTP
+ Range'lerinin sayısı sınırlanmaz.</dd>
+
+ <dt><var>aralık-sayısı</var></dt>
+ <dd>Sunucunun sağlamaya gönüllü olacağı ters sıralı HTTP
+ Range'lerinin azami sayısını ifade eden pozitif bir tamsayı.</dd>
+ </dl>
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>Mutex</name>
+<description>Muteks mekanizmasını ve kilit dosyası dizinini tüm muteksler veya belirtilenler için yapılandırır</description>
+<syntax>Mutex <var>mekanizma</var> [default|<var>muteks-ismi</var>] ... [OmitPID]</syntax>
+<default>Mutex default</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.4 ve sonraki sürümlerinde
+ kullanılabilmektedir.</compatibility>
<usage>
- <p>Sunucunun, istemci tarafından talep edilen <em>konak ismine</em>
- dayanarak seçtiği her sanal konak kümesi için ayrı bir
- <directive>NameVirtualHost</directive> yönergesi vardır.
- <directive>NameVirtualHost</directive> yönergesi <a href="../vhosts/"
- >isme dayalı sanal konakları</a> yapılandırmak isterseniz gerekli olur.
- </p>
+ <p><directive>Mutex</directive> yönergesi httpd ve diğer modüllerin
+ özkaynaklara erişimi dizgeleştirmekte kullandıkları mekanizmanın yanında
+ isteğe bağlı olarak kilit dosyasının yerini belirler. İlk değiştirge
+ olarak <code>default</code> belirtilirse tüm mutekslerin ayarları
+ değişir; ilk değiştirge olarak bir muteks ismi belirtilirse (aşağıdaki
+ tabloya bakın) yalnızca bu muteksin öntanımlıları değişir.</p>
- <p>Bu yönerge ve bununle ilişkili <directive>VirtualHost</directive>
- yönergesi, suncu hem HTTP hem de HTTPS bağlantılarını desteklediği
- takdirde <em>mutlaka</em> bir port numarası da içermelidir.</p>
-
- <p><var>adres</var> olarak bir konak ismi de belirtebilirsiniz ama daima
- bir IP adresi veya bir * kullanmanızı öneririz. Bir yıldız imi
- belirtilmiş <directive>NameVirtualHost</directive> yönergeleri sadece
- adres yerine bir * belirtilmiş <directive>VirtualHost</directive>
- yönergeleri ile eşleşir.</p>
-
- <p>İstekleri bir güvenlik duvarının veya başka bir vekil sunucunun
- aldığı ve bunları farklı bir IP adresine sahip bir sunucuya
- yönlendirdiği durumlarda, bu yönergeye değer olarak istekleri sunan
- makinenin fiziksel ağ arabiriminin IP adresi belirtilmelidir.</p>
-
- <p>Aşağıdaki örnekte, 192.0.2.1 IP adresli arabirimin 80. portundan
- alınan isteklerle sadece ilk iki sanal konak arasında seçim
- yapılacaktır. Diğer arabirimlerin 80.portundan gelen istekler için ise
- sadece üçüncü ve dördüncü sanal konak arasında seçim yapılacaktır.
- İsteklerin hangi arabirimden geldiğinin önemli olmadığı durumlarda
- (genelde böyledir) <directive>NameVirtualHost</directive> ve
- <directive>VirtualHost</directive> yönergelerine sadece "*:80"
- belirtmek yeterlidir.</p>
-
- <example>
- NameVirtualHost 192.0.2.1:80<br />
- NameVirtualHost *:80<br /><br />
-
- <VirtualHost 192.0.2.1:80><br />
- ServerName namebased-a.example.com<br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
- <VirtualHost 192.0.2.1:80><br />
- Servername namebased-b.example.com<br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
- <VirtualHost *:80><br />
- ServerName namebased-c.example.com <br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
- <VirtualHost *:80><br />
- ServerName namebased-d.example.com <br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
+ <p><directive>Mutex</directive> yönergesi genelde aşağıdaki istisnai
+ durumlarda kullanılır:</p>
- </example>
+ <ul>
+ <li>İşlevsel veya başarımsal bir soruna sahip <glossary>APR</glossary>
+ tarafından öntanımlı mekanizma seçildiği takdirde muteks
+ mekanizmasını değiştirmek için</li>
- <p>IPv6 adresleri belirtilirken örnekteki gibi köşeli ayraçlar arasına
- alınmalıdır:</p>
+ <li>Öntanımlı dizin, kilitlemeyi desteklemediği takdirde dosya tabanlı
+ muteksler tarafından kullanılan dizini değiştirmek için</li>
+ </ul>
- <example>
- NameVirtualHost [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:8080
- </example>
+ <note><title>Destekleyen modüller</title>
+ <p>Bu yönerge sadece <code>ap_mutex_register()</code> API'si kullanılarak
+ çekirdek sunucuda imlenmiş muteksleri yapılandırır. httpd ile birlikte
+ dağıtılan tüm modüller <directive>Mutex</directive> yönergesini
+ destekler, fakat üçüncü parti modüllerin hepsi desteklemeyebilir. Bu
+ yönergenin desteklenip desteklenmediğini öğrenmek için üçüncü parti
+ modülün belgelerini inceleyin; destekliyorsa muteks ad(lar)ı
+ belirtilmiştir.</p>
+ </note>
- <note><title><directive type="section">VirtualHost</directive>
- yönergesinin değeri</title>
- <p><directive type="section">VirtualHost</directive> yönergesinin
- değerinin <directive>NameVirtualHost</directive> yönergesininkiyle tam
- olarak eşleşmesi gerektiğine dikkat ediniz.</p>
+ <p>Kullanılabilen muteks <em>mekanizmaları</em>:</p>
+ <ul>
+ <li><code>default | yes</code>
+ <p><glossary>APR</glossary> tarafından saptanan öntanımlı kilitleme
+ gerçeklenimini seçer. Öntanımlı kilitleme gerçeklenimi
+ <program>httpd</program> <code>-V</code> seçeneği ile çalıştırılarak
+ öğrenilebilir.</p></li>
+
+ <li><code>none | no</code>
+ <p>Muteksi etkin şekilde iptal eder. Buna bir mutekste izin
+ verilebilmesi için modülün bunun geçerli bir seçim olduğunu
+ belirtmesi gerekir. Daha fazla bilgi için modül belgelerini
+ inceleyin.</p></li>
+
+ <li><code>posixsem</code>
+ <p>POSIX semaforuna dayalı bir muteks çeşididir.</p>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>Süreçteki bir evre muteks parçalama arızalarını tutuyorsa,
+ httpd'nin çökmesi sonucu, semafor sahipliği geri kazanılmaz.</p>
+ </note>
+ </li>
+
+ <li><code>sysvsem</code>
+ <p>SystemV IPC semaforuna dayalı bir muteks çeşididir.</p>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>Semafor geri kazanılmadan süreçler çökerse SysV semaforlarının
+ "sızıntı" yapması mümkündür.</p>
+ </note>
+ <note type="warning"><title>Güvenlik</title>
+ <p>Semafor API'si, HTTP sunucusu ile aynı kullanıcı kimliği altında
+ çalışan bir CGI (<em>örn</em>, <program>suexec</program> veya
+ <code>cgiwrapper</code> gibi bir araç kullanmıyorsanız bütün
+ CGI'ler) tarafından hizmet reddi saldırısı yapılmasına izin
+ verir.</p>
+ </note>
+ </li>
+
+ <li><code>sem</code>
+ <p>POSIX ve SystemV IPC semaforları arasından kullanılabilir "en iyi"
+ semafor gerçeklenimini seçer.</p></li>
+
+ <li><code>pthread</code>
+ <p>Süreç çaprazlamalı POSIX evre mutekslerine dayalı bir muteks
+ çeşididir.</p>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>Çoğu sistemde, bir çocuk süreç bu gerçeklenim tarafından kullanılan
+ bir muteksi tutarken olağandışı bir şekilde sonlanırsa httpd donar
+ ve isteklere yanıt vermeyi durdurur. Bu olduğunda sunucuyu bu
+ durumdan kurtarmak için elle yeniden başlatmak gerekir.</p>
+ <p>Bu duruma karşı bir mekanizma sağlayan Solaris dikkate değer bir
+ istisnadır. Bu mekanizma, bir muteksi tutan bir çocuk süreç
+ olağandışı bir şekilde sonlandıktan sonra muteksin kurtarılmasını
+ sağlar.</p>
+ <p>Sisteminiz <code>pthread_mutexattr_setrobust_np()</code> işlevini
+ sağlıyorsa <code>pthread</code> seçeneğini rahatça
+ kullanabilirsiniz.</p>
+ </note>
+ </li>
+
+ <li><code>fcntl:/path/to/mutex</code>
+ <p>Muteks olarak <code>fcntl()</code> işlevini ve fiziksel bir (lock-)
+ dosyasını kullanan bir muteks çeşididir.</p>
+ <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <p>Bu mekanizmaya dayalı çok sayıda muteks, çok evreli ve çok süreçli
+ ortamlarda kullanıldığında, örneğin Solaris'te olduğu gibi
+ <code>fcntl()</code> evrelerden bihaberse, geçerli muteks
+ işlemlerinde donma hataları (EDEADLK) raporlanabilir.</p>
+ </note>
+ </li>
+
+ <li><code>flock:/path/to/mutex</code>
+ <p><code>flock()</code> işlevinin dosya kilitlemeyi sağlaması dışında
+ <code>fcntl:/path/to/mutex</code> yöntemine benzer.</p></li>
+
+ <li><code>file:/path/to/mutex</code>
+ <p><code>fcntl</code> ve <code>flock</code> arasından kullanılabilir
+ "en iyi" dosya kilitleme gerçeklenimini seçer.</p></li>
+ </ul>
- <example>
- NameVirtualHost 192.0.2.2:80<br />
- <VirtualHost 192.0.2.2:80><br />
- # ...<br />
- </VirtualHost><br />
- </example>
+ <p>Çoğu mekanizma, yalnız kendilerini destekleyen platformlarda
+ <glossary>APR</glossary> tarafından da destekleniyorsa kullanılabilir.
+ Tüm platformlarda kullanılamayan mekanizmalar <em>posixsem</em>,
+ <em>sysvsem</em>, <em>sem</em>, <em>pthread</em>, <em>fcntl</em>,
+ <em>flock</em> ve <em>file</em> mekanizmalarıdır.</p>
+
+ <p><em>fcntl</em> ve <em>flock</em> dosya tabanlı mekanizmaları ile bir
+ yol sağlandığı takdirde bu, kilit dosyasının oluşturulacağı dizindir.
+ Öntanımlı dizin, httpd'nin çalışma anı dizini <directive
+ module="core">ServerRoot</directive>'a görelidir.
+ <code>/path/to/mutex</code> için daima bir yerel diskteki dosya sistemi
+ kullanılır, asla NFS- veya AFS gibi bir ağ dosya sistemi kullanılmaz.
+ Dosya ismi daima muteks ismi ile başlar, buna modül tarafından sağlanan
+ isteğe bağlı bir aşama dizgesi eklenebilir, <code>OmitPID</code> değeri
+ belirtilmemişse httpd ebeveyn sürecinin süreç kimliği buna eklenerek
+ dosya ismi eşsiz kılınır. Böylece, çok sayıda httpd süreci aynı kilit
+ dosyası dizinini paylaştığı durumda çakışmalar önlenmiş olur. Örneğin,
+ muteks ismi <code>mpm-accept</code> ise ve kilit dosyası dizini
+ <code>/var/httpd/locks</code> ise ve ebeveyn süreç kimliği 12345 ise bu
+ httpd sürecine ait kilit dosyası ismi
+ <code>/var/httpd/locks/mpm-accept.12345</code> olurdu.</p>
+
+ <note type="warning"><title>Güvenlik</title>
+ <p>Muteks dosyalarını herkesin yazabildiği <code>/var/tmp</code> gibi
+ dizinlere koymaktan <em>kaçınmak</em> en iyisidir. Örneğin, birinin aynı
+ dizinde oluşturmaya çalıştığı bir dosya ile aynı isimde bir kilit
+ dosyasını sunucunun da oluşturmaya çalıştığı durumda sunucu engellenerek
+ bir hizmet reddi saldırısı gerçekleştirilmiş gibi olur.</p>
</note>
+
+ <p>httpd ve birlikte dağıtılan modüller tarafından kullanılan mutekslerin
+ isimleri:</p>
+
+ <table border="1" style="zebra">
+ <tr>
+ <th>Muteks ismi</th>
+ <th>Modül(ler)</th>
+ <th>Korunan özkaynak</th>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>mpm-accept</code></td>
+ <td><module>prefork</module> ve <module>worker</module> MPM'leri
+ </td>
+ <td>Gürleyen sürü sorunundan kaçınmak için gelen bağlantılar; daha
+ fazla bilgi için <a href="../misc/perf-tuning.html">başarımın
+ arttırılması</a> belgesine bakın.</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>authdigest-client</code></td>
+ <td><module>mod_auth_digest</module></td>
+ <td>Paylaşımlı bellekteki istemci listesi</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>authdigest-opaque</code></td>
+ <td><module>mod_auth_digest</module></td>
+ <td>Paylaşımlı bellekteki sayaç</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>ldap-cache</code></td>
+ <td><module>mod_ldap</module></td>
+ <td>LDAP sonuç arabelleği</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>rewrite-map</code></td>
+ <td><module>mod_rewrite</module></td>
+ <td>Çoklu isteklerdeki birbirine karışmış G/Ç'tan kaçınmak için
+ harici eşleştirme progamlarıyla iletişim</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>ssl-cache</code></td>
+ <td><module>mod_ssl</module></td>
+ <td>SSL oturum arabelleği</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>ssl-stapling</code></td>
+ <td><module>mod_ssl</module></td>
+ <td>OCSP zımbalama yanıtı arabelleği</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <td><code>watchdog-callback</code></td>
+ <td><module>mod_watchdog</module></td>
+ <td>Bir istemci modülünün geri çağırım işlevi</td>
+ </tr>
+ </table>
+
+ <p><code>OmitPID</code> seçeneği, httpd ebeveyn süreç kimliğinin kilit
+ dosyası ismine eklenmesini engeller.</p>
+
+ <p>Aşağıdaki örnekte, <code>mpm-accept</code> muteksinin mekanizmasının
+ derleme sırasındaki öntanımlısı, kilit dosyasının oluşturulacağı dizinin
+ <code>/var/httpd/locks</code> olarak belirtildiği <code>fcntl</code>
+ mekanizmasıyla değiştirilmektedir.Tüm diğer mutekslerin derleme anı
+ öntanımlı mekanizması ise <code>sysvsem</code> ile
+ değiştirilmektedir.</p>
+
+ <example>
+ Mutex sysvsem default<br />
+ Mutex fcntl:/var/httpd/locks mpm-accept
+ </example>
</usage>
+</directivesynopsis>
-<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
+<directivesynopsis>
+<name>NameVirtualHost</name>
+<description>ÖNERİLMİYOR: İsme dayalı sanal konaklar için IP adresi belirtir</description>
+<syntax>NameVirtualHost <var>adres</var>[:<var>port</var>]</syntax>
+<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+
+<usage>
+<p>2.3.11 öncesinde, <directive>NameVirtualHost</directive> yönergesi, isme dayalı sanal konaklar için belli bir IP adresi ve port çiftini sunucuya tanıtmak için gerekliydi. 2.3.11 ve sonrasında, bir IP adresi ve port çifti her zaman çok sayıda sanal konakta kullanılabilmekte, isme dayalı sanal barındırma bu adres için özdevinimli olarak etkin kılınmaktadır.</p>
+<p>Bu yönerge şu an etkisizdir.</p>
+</usage>
+<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
</description>
<syntax>Options
[+|-]<var>seçenek</var> [[+|-]<var>seçenek</var>] ...</syntax>
-<default>Options All</default>
+<default>Options FollowSymlinks</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>Options</override>
+<compatibility>2.3.11 sürümünde öntanımlı değer All değiştirilip FollowSymlinks yapıldı.</compatibility>
<usage>
<p><directive>Options</directive> yönergesi belli bir dizinde hangi sunucu
<dl>
<dt><code>All</code></dt>
- <dd><code>MultiViews</code> hariç tüm seçenekler. Bu öntanımlıdır.</dd>
+ <dd><code>MultiViews</code> hariç tüm seçenekler.</dd>
<dt><code>ExecCGI</code></dt>
<dd><module>mod_cgi</module> kullanan CGI betiklerinin çalışmasına izin
verilir.</dd>
<dt><code>FollowSymLinks</code></dt>
- <dd>Sunucu bu dizindeki sembolik bağları izler.
+ <dd>Sunucu bu dizindeki sembolik bağları izler. Bu öntanımlıdır.
<note>
<p>Sembolik bağlar izlense bile <directive type="section"
module="core">Directory</directive> bölümleriyle eşleşen dosya yolları
<dt><code>MultiViews</code></dt>
<dd><module>mod_negotiation</module> kullanılarak <a
href="../content-negotiation.html">içerik uzlaştırmalı</a> çok
- görünümlü içeriğe izin verilir.</dd>
+ görünümlü içeriğe izin verilir.
+ <note><title>Bilgi</title> <p><module>mod_negotiation</module>
+ karşılaştırmak değerlendirmek için gerçek özkaynaklara ihtiyaç
+ duyduğundan <directive module="core" type="section"
+ >Directory</directive> yönergesinde belirtilendan farklı bir yer
+ ayarlanırsa bu seçenek yoksayılır.</p></note>
+ </dd>
<dt><code>SymLinksIfOwnerMatch</code></dt>
<dd>Sunucu sembolik bağları sadece sembolik bağın hedefi ile bulunduğu
seçenekler katıştırılır. Önüne <code>+</code> konmuş seçenekler
mevcutlara eklenirken <code>-</code> konmuş seçenekler silinir.</p>
- <note type="warning"><title>Uyarı</title>
+ <note><title>Bilgi</title>
<p><code>+</code> veya <code>-</code> imli seçenekler içeren
<directive>Options</directive> ile imsiz seçenekler içerenlerin karışık
- olarak kullanılması beklenmedik sonuçlara yol açması sebebiyle aslında
- geçersiz bir sözdizimidir.</p>
+ olarak kullanılması aslında geçersiz bir sözdizimi olup sunucunun
+ başlatılması sırasında sözdizimi denetiminin çıkmasıyla reddedilir.</p>
</note>
<p>Örneğin, <code>+</code> ve <code>-</code> imleri olmaksızın,</p>
tamamen iptaline sebep olur.</p>
</note>
- <p>Herhangi bir başka değer belirtilmedikçe <code>All</code>
+ <p>Herhangi bir başka değer belirtilmedikçe <code>FollowSymlinks</code>
öntanımlıdır.</p>
</usage>
+</directivesynopsis>
+
+ <directivesynopsis>
+<name>Protocol</name>
+<description>Dinlenen bir soket için protokol</description>
+<syntax>Protocol <var>protokol</var></syntax>
+<contextlist><context>server config</context>
+<context>virtual host</context></contextlist>
+<compatibility>Apache httpd 2.1.5 ve sonrasında kullanılabilmektedir.
+ Windows'ta ise Apache httpd 2.3.3 ve sonrasında
+ kullanılabilmektedir.
+</compatibility>
+
+<usage>
+ <p>Bu yönerge dinlenen belli bir soket için kullanılacak protokolü
+ belirler. Belirtilen protokol bir isteği hangi modülün ele alacağını ve
+ <directive>AcceptFilter</directive> yönergesiyle yapılan özel
+ eniyilemelere uygulanacak protokolü belirler.</p>
+
+ <p>Bir protokol belirtme ihtiyacını sadece standartdışı portlarda
+ çalışıyorsanız duyarsınız. Aksi takdirde, <code>http</code> protokolünün
+ port 80'i, <code>https</code>'in ise 443'ü kullandığı varsayılır.</p>
+
+ <p>Örneğin, <code>https</code>'i standartdışı bir portta çalıştırmak
+ isterseniz protokolü şöyle belirtebilirsiniz:</p>
+
+ <example>
+ Protocol https
+ </example>
+
+ <p>Protokolü <directive module="mpm_common">Listen</directive> yönergesini
+ kullanarak da belirtebilirsiniz.</p>
+</usage>
+<seealso><directive>AcceptFilter</directive></seealso>
+<seealso><directive module="mpm_common">Listen</directive></seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>RLimitCPU</name>
-<description>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin işlemci
-tüketimine sınırlama getirir.</description>
+<description>Apache httpd alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin
+ işlemci tüketimine sınırlama getirir.</description>
<syntax>RLimitCPU <var>saniye</var>|max [<var>saniye</var>|max]</syntax>
<default>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
</default>
<code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
gerekir.</p>
- <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
- verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
- Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
- günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
- olmazlar.</p>
+ <p>Bu sınırlar Apache httpd’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere
+ yanıt verirken Apache httpd alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere
+ uygulanır. Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir
+ fakat borulu günlük kaydı gibi ana Apache httpd süreci tarafından
+ çatallanmış süreçler olmazlar.</p>
<p>İşlemci özkaynak sınırları saniye cinsinden ifade edilir.</p>
</usage>
<directivesynopsis>
<name>RLimitMEM</name>
-<description>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin bellek
-tüketimine sınırlama getirir.</description>
+<description>Apache httpd alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin
+ bellek tüketimine sınırlama getirir.</description>
<syntax>RLimitMEM <var>bayt-sayısı</var>|max [<var>bayt-sayısı</var>|max]
</syntax>
<default>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
<code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
gerekir.</p>
- <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
- verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
- Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
- günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
- olmazlar.</p>
+ <p>Bu sınırlar Apache httpd’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere
+ yanıt verirken Apache httpd alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere
+ uygulanır. Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir
+ fakat borulu günlük kaydı gibi ana Apache httpd süreci tarafından
+ çatallanmış süreçler olmazlar.</p>
<p>Bellek özkaynak sınırları süreç başına bayt sayısı olarak ifade edilir.
</p>
<directivesynopsis>
<name>RLimitNPROC</name>
-<description>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılabilecek süreç sayısına
-sınırlama getirir.</description>
+<description>Apache httpd alt süreçleri tarafından çalıştırılabilecek süreç
+ sayısına sınırlama getirir.</description>
<syntax>RLimitNPROC <var>sayı</var>|max [<var>sayı</var>|max]</syntax>
<default>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
</default>
<code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
gerekir.</p>
- <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
- verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
- Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
- günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
- olmazlar.</p>
+ <p>Bu sınırlar Apache httpd’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere
+ yanıt verirken Apache httpd alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere
+ uygulanır. Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir
+ fakat borulu günlük kaydı gibi ana Apache httpd süreci tarafından
+ çatallanmış süreçler olmazlar.</p>
<p>Süreç sayısı sınırı kullanıcı başına süreç sayısına sınırlama getirir.
</p>
<context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
<override>FileInfo</override>
<compatibility>Sadece Win32 için; <code>Registry-Strict</code> seçeneği Apache
-2.0 ve sonrası için geçerlidir.</compatibility>
+HTTP Sunucusunun 2.0 ve sonraki sürümleri için geçerlidir.</compatibility>
<usage>
- <p>Bu yönerge Apache’nin CGI betiklerini çalıştıracak yorumlayıcıyı nasıl
- tespit edeceğini belirler. <code>Script</code> öntanımlı olup Apache’nin
- yorumlayıcı olarak betiğin diyezli ünlem satırında (<code>#!</code> ile
- başlayan ilk satır) belirtilen yorumlayıcıyı kullanacağını belirtir.
- Win32 sistemlerinde bu satır genellikle şöyledir:</p>
+ <p>Bu yönerge Apache httpd’nin CGI betiklerini çalıştıracak yorumlayıcıyı
+ nasıl tespit edeceğini belirler. <code>Script</code> öntanımlı olup
+ Apache httpd’nin yorumlayıcı olarak betiğin diyezli ünlem satırında
+ (<code>#!</code> ile başlayan ilk satır) belirtilen yorumlayıcıyı
+ kullanacağını belirtir. Win32 sistemlerinde bu satır genellikle
+ şöyledir:</p>
<example>
#!C:/Perl/bin/perl.exe
<note type="warning"><title>Güvenlik</title>
<p><directive module="mod_alias">ScriptAlias</directive>’lı dizinlerde
- Apache bulduğu <strong>her</strong> dosyayı çalıştırmayı deneyeceğinden
+ Apache httpd bulduğu <strong>her</strong> dosyayı çalıştırmayı deneyeceğinden
<code>ScriptInterpreterSource Registry</code> yapılandırmasını
kullanırken dikkatli olun. <code>Registry</code> seçeneği genellikle
çalıştırılmayacak dosyalar için istenmeyen program çağrılarına sebep
içinde çökertmek için iyi bir yoldur.</p>
</note>
- <p><code>Registry-Strict</code> seçeneği Apache 2.0’da yeni olup
- <code>Registry</code> seçeneğinin yaptığını
+ <p><code>Registry-Strict</code> seçeneği Apache HTTP Sunucusunun 2.0
+ sürümünde yeni olup <code>Registry</code> seçeneğinin yaptığını
<code>Shell\ExecCGI\Command</code> yolu için yapar. <code>ExecCGI</code>
sistem tarafından bilinen bir anahtar olmadığından Windows Siciline elle
kaydedilmesi gerekir ve dolayısıyla sisteminiz üzerinde istenmeyen
</usage>
</directivesynopsis>
+<directivesynopsis>
+<name>SeeRequestTail</name>
+<description>İsteğin 63 karakterden büyük olduğu varsayımıyla, mod_status'un
+ ilk 63 karakteri mi yoksa son 63 karakteri mi göstereceğini
+ belirler.</description>
+<syntax>SeeRequestTail On|Off</syntax>
+<default>SeeRequestTail Off</default>
+<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+<compatibility>Apache httpd 2.2.7 ve sonrasında kullanılabilmektedir.
+</compatibility>
+
+<usage>
+ <p><module>mod_status</module> modülü <code>ExtendedStatus On</code>
+ ile işleme alınan asıl isteği gösterir. Tarihsel amaçlarla, isteğin
+ sadece 63 karakteri gösterme amacıyla saklanır. Bu yönerge ilk 63
+ karakterin mi (önceki davranış ve öntanımlı durum) yoksa son 63
+ karakterin mi saklanacağını belirler. Bu, şüphesiz, isteğin uzunluğu 64
+ karakter veya daha fazlaysa uygulanabilirdir.</p>
+
+ <p>Apache httpd'ye gelen istek <code
+ >GET /disk1/storage/apache/htdocs/images/imagestore1/food/apples.jpg HTTP/1.1</code>
+ ise <module>mod_status</module> şunu gösterir:</p>
+
+ <table border="1">
+ <tr>
+ <th>Off (öntanımlı)</th>
+ <td>GET /disk1/storage/apache/htdocs/images/imagestore1/food/apples</td>
+ </tr>
+ <tr>
+ <th>On</th>
+ <td>orage/apache/htdocs/images/imagestore1/food/apples.jpg HTTP/1.1</td>
+ </tr>
+ </table>
+
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
<directivesynopsis>
<name>ServerAdmin</name>
<description>Sunucunun hata iletilerinde istemciye göstereceği eposta adresi
iyidir. Örnek:</p>
<example>
- ServerAdmin www-admin@falan.filan.dom
+ ServerAdmin www-admin@example.com
</example>
</usage>
</directivesynopsis>
<example>
<VirtualHost *:80><br />
- ServerName sunucu.mesela.dom<br />
- ServerAlias sunucu sunucu2.mesela.dom sunucu2<br />
- ServerAlias *.mesela.dom<br />
- # ...<br />
+ <indent>
+ ServerName server.example.com<br />
+ ServerAlias server server2.example.com server2<br />
+ ServerAlias *.example.com<br />
+ UseCanonicalName Off<br />
+ # ...<br />
+ </indent>
</VirtualHost>
</example>
+
+ <p>İsme dayalı sanal konaklardan en iyi eşleşme kümesinde olanlar
+ yapılandırmada göründükleri sıraya göre işleme sokulur. Joker
+ kullanımları arasında fark gözetilmeksizin <directive module="core"
+ >ServerName</directive> veya <directive module="core"
+ >ServerAlias</directive> yönergesi eşleşen ilk sanal konak
+ kullanılır.</p>
+
</usage>
-<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
+<seealso><directive module="core">UseCanonicalName</directive></seealso>
+<seealso><a href="../vhosts/">Apache HTTP Sunucusu Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
</syntax>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
</contextlist>
-<compatibility>Bu yönerge 2.0 sürümünden itibaren 1.3 sürümündeki
-<directive>Port</directive> yönergesinin işlevselliğini de
-üstlenmiştir.</compatibility>
<usage>
<p><directive>ServerName</directive> yönergesi, sunucunun kendini
betimlemekte kullanacağı şema, konak adı ve port değerlerini belirler.
- Bu, yönlendirme URL’leri oluşturulurken kullanılır. Örneğin, HTTP
- sunucusunun barındırıldığı makinenin ismi <code>falan.filan.dom</code>
- olduğu halde makinenin bir de <code>www.filan.dom</code> diye bir de DNS
- rumuzu varsa ve HTTP sunucunuzun bu rumuzla kendini özdeşleştirmesini
- isterseniz bunu şöyle belirtebilirsiniz:</p>
+ Bu, yönlendirme URL’leri oluşturulurken kullanılır.</p>
+
+ <p>Ek olarak, <a href="../vhosts/name-based.html">isme dayalı sanal
+ konaklar</a> kullanılırken bir sanal konağı eşsiz bir şekilde betimlemek
+ için de <directive>ServerName</directive> kullanılır (muhtemelen
+ <directive>ServerAlias</directive> ile birlikte).</p>
+
+ <p>Örneğin, HTTP
+ sunucusunun barındırıldığı makinenin ismi <code>mail.example.com</code>
+ olduğu halde makinenin bir de <code>www.example.com</code> diye bir de
+ DNS rumuzu varsa ve HTTP sunucunuzun bu rumuzla kendini
+ özdeşleştirmesini isterseniz bunu şöyle belirtebilirsiniz:</p>
<example>
- ServerName www.filan.dom:80
+ ServerName www.example.com
</example>
+ <p><directive>ServerName</directive> yönergesi sunucu tanımının içinde
+ herhangi bir yerde görünebilirse de her göründüğü yerde bir öncekini
+ iptal eder.</p>
+
<p>Bir <directive>ServerName</directive> ataması yapılmamışsa sunucu IP
adresine atanmış sunucu ismi için bir ters DNS sorgusu yapacaktır.
<directive>ServerName</directive> yönergesinde bir port belirtilmediği
<directive module="core">UseCanonicalPhysicalPort</directive>
yönergelerinin açıklamalarına bakınız.</p>
+ <note type="warning">
+ <p><directive>ServerName</directive> yönergesine isim atamadaki bir
+ başarısızlık, sunucu başlatılırken isim bir IP adresine
+ çözümlenebileceğinden bir uyarı çıktılanmasına sebep olur.
+ <code>httpd</code> böyle bir durumda sistemin <code>hostname</code>
+ komutunu kullanarak saptadığı konak ismini kullanacaktır. Bu konak ismi
+ hemen hemen daima sizin istediğiniz isim olmayacaktır.</p>
+ <example>
+ httpd: Could not reliably determine the server's fully qualified domain name, using belgeler.yerel for ServerName
+ </example>
+ <p>Çevirisi: Sunucunun tamamen nitelenmiş alan adı gerektiği gibi
+ saptanamadı, ServerName için belgeler.yerel kullanılıyor</p>
+ </note>
</usage>
-<seealso><a href="../dns-caveats.html">DNS ile ilgili konular ve Apache</a>
+<seealso><a href="../dns-caveats.html">DNS ile ilgili konular ve Apache HTTP
+ Sunucusu</a></seealso>
+<seealso><a href="../vhosts/">Apache HTTP Sunucusu Sanal Konak Belgeleri</a>
</seealso>
-<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
<seealso><directive module="core">UseCanonicalName</directive></seealso>
<seealso><directive module="core">UseCanonicalPhysicalPort</directive></seealso>
-<seealso><directive module="core">NameVirtualHost</directive></seealso>
<seealso><directive module="core">ServerAlias</directive></seealso>
</directivesynopsis>
dayalı sanal konaklar</a>da kullanmak için konağa meşru bir URL yolu
belirler.</p>
</usage>
-<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
+<seealso><a href="../vhosts/">Apache HTTP Sunucusu Sanal Konak Belgeleri</a>
+</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
ServerRoot /home/httpd
</example>
+ <p><directive>ServerRoot</directive> için öntanımlı yer <a
+ href="../programs/configure.html"><code>configure</code></a> betiğinin
+ <code>--prefix</code> seçeneği ile değiştirilebilir ve sunucunun çoğu
+ üçüncü parti dağıtıcısı öntanımlı yeri yukardakilerden farklı bir yere
+ ayarlar.</p>
+
</usage>
<seealso><a href="../invoking.html"><code>httpd</code> için <code>-d</code> seçeneği</a></seealso>
<seealso><directive>ServerRoot</directive> dizininin erişim izinlerinin nasıl
<dl>
<dt><code>ServerTokens Full</code> (veya belirtilmezse)</dt>
- <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.0.41
+ <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.4.1
(Unix) PHP/4.2.2 MyMod/1.2</code></dd>
<dt><code>ServerTokens Prod[uctOnly]</code></dt>
<dt><code>ServerTokens Minor</code></dt>
<dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
- Apache/2.0</code></dd>
+ Apache/2.4</code></dd>
<dt><code>ServerTokens Min[imal]</code></dt>
<dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
- Apache/2.0.41</code></dd>
+ Apache/2.4.1</code></dd>
<dt><code>ServerTokens OS</code></dt>
- <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.0.41
+ <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.4.1
(Unix)</code></dd>
</dl>
<context>directory</context><context>.htaccess</context>
</contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>Apache 2.0’da core modülüne taşındı.</compatibility>
+<compatibility>Apache httpd 2.0’da core modülüne taşındı.</compatibility>
<usage>
<p>Bir <code>.htaccess</code> dosyasına veya bir <directive type="section"
<p>Evvelce tanımlanmış bir <directive>SetHandler</directive> yönergesini
<code>None</code> değeriyle geçersiz hale getirebilirsiniz.</p>
- <p><strong>Bilginize:</strong><directive>SetHandler</directive> yönergesi,
+ <note><title>Bilgi</title>
+ <p><directive>SetHandler</directive> yönergesi,
öntanımlı eylemcileri geçersiz kıldığından, index dosyaları ve dizinleri
- belirtmek için URL’nin sonuna / getirmek şeklindeki normal davranış
- baskılanır.</p>
+ belirtmek için URL’nin sonuna bölü çizgisi (/) getirmek şeklindeki
+ normal davranış baskılanır.</p>
+ </note>
</usage>
<seealso><directive module="mod_mime">AddHandler</directive></seealso>
</contextlist>
<usage>
- <p><directive>TimeOut</directive> yönergesi Apache’nin aşağıdaki durumlarda
- G/Ç için bekleyeceği süreyi belirler:</p>
+ <p><directive>TimeOut</directive> yönergesi Apache httpd’nin aşağıdaki
+ durumlarda G/Ç için bekleyeceği süreyi belirler:</p>
<ol>
<li>Veriyi istemciden okurken, okuma tamponu boş olduğu takdirde bir TCP
</description>
<syntax>TraceEnable <var>[on|off|extended]</var></syntax>
<default>TraceEnable on</default>
-<contextlist><context>server config</context></contextlist>
-<compatibility>Apache 1.3.34, 2.0.55 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
+<contextlist><context>server config</context>
+<context>virtual host</context></contextlist>
+<compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 1.3.34, 2.0.55 ve sonraki sürümlerinde
+ kuallanılabilir.</compatibility>
<usage>
<p>Bu yönerge çekirdek ve vekil (<module>mod_proxy</module>) sunucuların
kullanılmışsa bölüm başlıkları için 8k daha). Asıl sunucu yanıt
gövdesinde tüm başlıkları ve bölüm başlıklarının tamamını yansıtacaktır.
Vekil sunucuda ise istek gövdesi için 64k’lık sınır yoktur.</p>
+
+ <note><title>Bilgi</title>
+ <p>Aksine iddialara rağmen, <code>TRACE</code> bir güvenlik açığı değildir
+ ve iptal etmek için geçerli hiçbir sebep yoktur. Böyle yapmak sunucunuzu
+ uyumsuz yapmaktan başka işe yaramaz.</p>
+ </note>
+
+</usage>
+</directivesynopsis>
+
+<directivesynopsis>
+<name>UnDefine</name>
+<description>Bir değişkeni tanımsız yapar</description>
+<syntax>UnDefine <var>değişken-ismi</var></syntax>
+<contextlist><context>server config</context></contextlist>
+
+<usage>
+ <p><directive module="core">Define</directive> yönergesinde veya
+ <program>httpd</program>'nin <code>-D</code> seçeneğiyle belirtileni
+ geri alır.</p>
+ <p>Bu yönerge başlatma betiklerinde <code>-D</code> seçeneğinin argümanını
+ değiştirmek gerekmeksizin <directive module="core" type="section"
+ >IfDefine</directive> bölümlerinin kullanımını değiştirmek için
+ kullanılabilir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
<context>directory</context></contextlist>
<usage>
- <p>Apache‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar aynı
- sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir.
- <code>UseCanonicalName On</code> ile Apache, sunucu için meşru ismi ve
- portu oluşturmak için <directive module="core">ServerName</directive>
+ <p>Apache httpd‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar
+ aynı sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir.
+ <code>UseCanonicalName On</code> ile Apache httpd, sunucu için meşru
+ ismi ve portu oluşturmak için
+ <directive module="core">ServerName</directive>
yönergesinde belirtilen ismi ve portu kullanır. Bu isim CGI'lerde
<code>SERVER_NAME</code> ve <code>SERVER_PORT</code> değerlerinde ve tüm
özüne yönelik URL’lerde kullanılır.</p>
- <p><code>UseCanonicalName Off</code> ile Apache, özüne yönelik URL’leri
+ <p><code>UseCanonicalName Off</code> ile Apache httpd, özüne yönelik URL’leri
varsa istemci tarafından sağlanan konak ismini ve portu kullanarak
oluşturur; bunlar istemci tarafından sağlanmamışsa yukarıda tanımlanan
işleme başvurulur. Bu değerler, <a href="../vhosts/name-based.html">isme
isim ve portla oluşturulur.</p>
<p>Bir örnek olarak, iç ağdaki istemcilerin sunucuya <code>www</code> gibi
- bir kısa isim kullanarak bağlandığı durumu ele alırsak daha yararlı olur.
- Kullanıcılar bir kısa isim ve bir dizin isminden oluşan ve <em>bir / ile
- sonlandırılmamış</em> <code>http://www/splat</code> şeklinde bir istek
- yaparlarsa, Apache onları <code>http://www.mesela.dom/splat/</code>
- adresine yönlendirecektir. Eğer kimlik doğrulama da etkinse bu
- kullanıcının iki defa kimlik doğrulamasına sokulmasına sebep olacaktır
- (bir kere <code>www</code> için bir kere de <code>www.mesela.dom</code>
- için; daha ayrıntılı bilgi için <a
- href="http://httpd.apache.org/docs/misc/FAQ.html#prompted-twice">SSS</a>’y
- e bakınız). Fakat <directive>UseCanonicalName Off</directive> olsaydı
- Apache isteği <code>http://www/splat/</code> adresine yönlendirecekti.</p>
+ bir kısa isim kullanarak bağlandığı durumu ele alırsak daha yararlı
+ olur. Kullanıcılar bir kısa isim ve bir dizin isminden oluşan ve <em>bir
+ / ile sonlandırılmamış</em> <code>http://www/splat</code> şeklinde bir
+ istek yaparlarsa, Apache httpd onları
+ <code>http://www.example.com/splat/</code> adresine yönlendirecektir.
+ Eğer kimlik doğrulama da etkinse bu kullanıcının iki defa kimlik
+ doğrulamasına sokulmasına sebep olacaktır (bir kere <code>www</code>
+ için bir kere de <code>www.example.com</code> için; daha fazla bilgi için
+ <a href="http://httpd.apache.org/docs/misc/FAQ.html#prompted-twice"
+ >SSS</a>’ye bakınız). Fakat <directive>UseCanonicalName Off</directive>
+ olsaydı Apache httpd isteği <code>http://www/splat/</code> adresine
+ yönlendirecekti.</p>
<p><code>UseCanonicalName DNS</code> diye üçüncü bir seçenek daha vardır ve
istek yaparken <code>Host:</code> başlığını kullanmayan eski istemcileri
desteklemek amacıyla IP’ye dayalı sanal konaklarla kullanmak için
- tasarlanmıştır. Bu seçenek etkin olduğunda Apache, istemciyi özüne
+ tasarlanmıştır. Bu seçenek etkin olduğunda Apache httpd, istemciyi özüne
yönelik URL’lerle doğru yere bağlamak için sunucu IP adresi üzerinde bir
ters DNS sorgusu yapar.</p>
<context>directory</context></contextlist>
<usage>
- <p>Apache‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar aynı
- sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir. Apache <directive
- module="core">UseCanonicalName</directive> yönergesine bağlı olarak
- sunucu için meşru portu oluştururken <code>UseCanonicalPhysicalPort
- On</code> ile olası port olarak istek tarafından kullanılmakta olan
- fiziksel portu kullanacaktır. <code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code>
- olduğunda ise geçerli bir port numarası oluşturmak için asıl fiziksel
- port yerine yapılandırma bilgisi kullanılır.</p>
+ <p>Apache httpd‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar
+ aynı sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir. Apache httpd
+ <directive module="core">UseCanonicalName</directive> yönergesine bağlı
+ olarak sunucu için meşru portu oluştururken
+ <code>UseCanonicalPhysicalPort On</code> ile olası port olarak istek
+ tarafından kullanılmakta olan fiziksel portu kullanacaktır.
+ <code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code> olduğunda ise geçerli bir port
+ numarası oluşturmak için asıl fiziksel port yerine yapılandırma bilgisi
+ kullanılır.</p>
<note><title>Ek Bilgi</title>
<p>Fiziksel port kullanımı etkin olduğunda işlemler şu sırayla
- yürütülür:<br /><br />
- <code>UseCanonicalName On</code></p>
- <ul>
- <li><code>Servername</code> yönergesinde belirtilen port</li>
+ yürütülür:</p>
+ <dl>
+ <dt><code>UseCanonicalName On</code></dt>
+ <dd>
+ <ol>
+ <li><directive module="core">Servername</directive> ile sağlanan port
+ </li>
<li>Fiziksel port</li>
<li>Öntanımlı port</li>
- </ul>
- <code>UseCanonicalName Off | DNS</code>
- <ul>
+ </ol>
+ </dd>
+ <dt><code>UseCanonicalName Off | DNS</code></dt>
+ <dd>
+ <ol>
<li><code>Host:</code> başlığından çözümlenen port</li>
<li>Fiziksel port</li>
- <li><code>Servername</code> yönergesinde belirtilen port</li>
+ <li><directive module="core">Servername</directive> yönergesinde
+ belirtilen port</li>
<li>Öntanımlı port</li>
- </ul>
+ </ol>
+ </dd>
+ </dl>
<p><code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code> olduğunda işlem sırasında
fiziksel port adımları atlanır.</p>
kapsamında belirtilebilecek her yönerge kullanılabilir. Sunucu belli bir
sanal konak üzerindeki bir belge için bir istek aldığında <directive
type="section">VirtualHost</directive> bölümünde bulunan yapılandırma
- yönergelerini kullanır. <var>adres</var> şunlardan biri olabilir:</p>
+ yönergelerini kullanır. <var>adres</var> şunlardan biri olabilir,
+ istemlik olarak ikinokta imi ve bir port numarası (veya *)
+ eklenebilir:</p>
<ul>
<li>Sanal konağın IP adresi.</li>
- <li>Sanal konağın IP adresi için tam nitelenmiş alan adı (önerilmez).</li>
+ <li>Sanal konağın IP adresi için tam nitelenmiş alan adı (önerilmez).
+ </li>
- <li><code>NameVirtualHost *</code> ile birlikte tüm IP adresleri ile
- eşleşmek üzere <code>*</code> karakteri.</li>
+ <li>Tüm IP adresleri ile eşleşmek üzere <code>*</code> karakteri.</li>
- <li>Sadece IP sanal konaklarında kullanmak için eşleşmeyen IP adreslerini
- yakalamak amacıyla <code>_default_</code> dizgesi.</li>
+ <li><code>*</code> için bir takma ad olarak <code>_default_</code>
+ dizgesi.</li>
</ul>
<example><title>Örnek</title>
- <VirtualHost 10.1.2.3><br />
+ <VirtualHost 10.1.2.3:80><br />
<indent>
- ServerAdmin webmaster@konak.mesela.dom<br />
- DocumentRoot /www/docs/konak.mesela.dom<br />
- ServerName konak.mesela.dom<br />
- ErrorLog logs/konak.mesela.dom-error_log<br />
- TransferLog logs/konak.mesela.dom-access_log<br />
+ ServerAdmin webmaster@host.example.com<br />
+ DocumentRoot /www/docs/host.example.com<br />
+ ServerName host.example.com<br />
+ ErrorLog logs/host.example.com-error_log<br />
+ TransferLog logs/host.example.com-access_log<br />
</indent>
</VirtualHost>
</example>
sağlanabilir.)</p>
<note><title>Ek Bilgi</title>
- <p><directive type="section">VirtualHost</directive> kullanımı Apache’nin
- dinleyeceği adresler üzerinde belirleyici değildir. Apache’nin doğru
- adresi dinlediğinden emin olmak için <directive
+ <p><directive type="section">VirtualHost</directive> kullanımı Apache
+ httpd’nin dinleyeceği adresler üzerinde belirleyici değildir. Apache
+ httpd’nin doğru adresi dinlediğinden emin olmak için <directive
module="mpm_common">Listen</directive> kullanmanız gerekebilir.</p>
</note>
- <p>IP’ye dayalı sanal konakları kullanıyorsanız, diğer sanal konaklarda
- açıkça belirtilmemiş bir IP adresiyle eşleşecek sanal konağı
- <code>_default_</code> özel ismiyle belirtebilirsiniz. "Ana" sunucu
- yapılandırmasında <code>_default_</code> diye bir sanal konağın
- bulunmaması halinde, hiçbir IP adresi eşleşmesi bulunamadığı takdirde
- <directive type="section">VirtualHost</directive> bölümleri dışında
- kalan tüm yapılandırmalar bu amaca yönelik olarak kullanılır.</p>
-
- <p>Eşleşilecek portu değiştirmek için bir <code>:port</code>
- belirtebilirsiniz. Port bu şekilde değiştirilmediği takdirde ana
- sunucunun son <directive module="mpm_common">Listen</directive>
- yönergesinde belirtilen port kullanılır. Bir adresteki tüm portlarla
- eşleşileceğini belirtmek için <code>:*</code> kullanabilirsiniz. (Bu,
- <code>_default_</code> kullanıldığı takdirde önerilir.)</p>
-
<p>Her <directive type="section">VirtualHost</directive> bloku içinde bir
<directive module="core">ServerName</directive> yönergesi mutlaka
olmalıdır. Yokluğu halinde "ana" sunucu yapılandırmasındaki <directive
- module="core">ServerName</directive> miras alınacaktır (yani, sanal konak
- belirtmek için boşuna uğraşmış olursunuz).</p>
+ module="core">ServerName</directive> miras alınacaktır.</p>
+
+ <p>Bir istek alındığında, sunucu isteği, sadece yerel IP adresi ve port
+ çiftine dayalı en iyi eşleşen ilk <directive type="section"
+ >VirtualHost</directive> bölümüne eşler. Joker kullanmayanlar daha
+ yüksek önceliğe sahiptir. IP ve port çiftine dayalı bir eşleşme
+ bulunamazsa istek için ana sunucu yapılandırması kullanılır.</p>
+
+ <p>En iyi eşleşen IP adresi ve port çiftini birden fazla sanal konak
+ kullanıyorsa sunucu bu sanal konaklar (liste) arasından istenen konak
+ ismiyle en iyi eşleşeni seçer. Eşleşen hiçbir isme dayalı sanal konak
+ yoksa listedeki IP adresi ile eşleşen ilk sanal konak kullanılır. Bunun
+ sonucu olarak, belirtilen IP adresi ve port çifti için listedeki ilk
+ sanal konak, bu IP adresi ve port çifti için öntanımlı sanal
+ konaktır.</p>
<note type="warning"><title>Güvenlik</title>
<p>Günlük dosyalarının sunucuyu çalıştıran kullanıcıdan başka herkes
bakınız.</p>
</note>
</usage>
-<seealso><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></seealso>
-<seealso><a href="../dns-caveats.html">DNS ile İlgili Konular ve Apache</a></seealso>
-<seealso><a href="../bind.html">Apache’nin belli adresleri ve portları dinlemek
- üzere yapılandırılması</a></seealso>
-<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
- ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
+<seealso><a href="../vhosts/">Apache HTTP Sunucusu Sanal Konak Belgeleri</a>
+</seealso>
+<seealso><a href="../dns-caveats.html">DNS ile İlgili Konular ve Apache HTTP
+ Sunucusu</a></seealso>
+<seealso><a href="../bind.html">Apache HTTP Sunucusunun belli adresleri ve
+ portları dinlemek üzere yapılandırılması</a></seealso>
+<seealso>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
+ arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
<Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
çalışır?</a> belgesine bakınız.</seealso>
</directivesynopsis>
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE moduleindex SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:926432 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 926432 -->
<!--
Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
<moduleindex metafile="index.xml.meta">
<title>Modül Dizini</title>
<summary>
- <p>Apache dağıtımının parçası olarak gelen modüllerin tamamı aşağıda
- listelenmiştir. Ayrıca, tüm Apache yönergelerinin alfabetik olarak
- listelendiği bir <a href="directives.html">Yönerge Dizini</a> de
- mevcuttur.</p>
+ <p>Apache HTTP Sunucusu dağıtımının parçası olarak gelen modüllerin tamamı
+ aşağıda listelenmiştir. Ayrıca, tüm Apache HTTP Sunucusu yönergelerinin
+ alfabetik olarak listelendiği bir <a href="directives.html">Yönerge
+ Dizini</a> de mevcuttur.</p>
</summary>
<seealso><a href="../mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler)</a>
</seealso>
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 533344:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 658546:1180828 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1180828 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
- <p><module>mod_setenvif</module> modülü ortam değişkenlerinin isteğin
- farklı bileşenlerinin belirttiğiniz düzenli ifade ile eşleşmesine bağlı
- olarak atanmasını mümkün kılar. Bu ortam değişkenleri sunucunun çeşitli
- kısımlarında yapılacak eylemlere karar verirken kullanılır.</p>
+ <p><module>mod_setenvif</module> modülü dahili ortam değişkenlerinin
+ isteğin farklı bileşenlerinin belirttiğiniz düzenli ifade ile eşleşmesine
+ bağlı olarak atanmasını mümkün kılar. Bu ortam değişkenleri sunucunun
+ çeşitli kısımlarında yapılacak eylemlerin yanında CGI betiklerinde ve SSI
+ sayfalarında kullanılabilir hale gelmelerine karar verilirken
+ kullanılır.</p>
<p>Yönergeler yapılandırma dosyasında yer aldıkları sıraya göre ele
alınırlar. Böylece daha karmaşık dizilimler kullanılabilir, bu örnekteki
</example>
</summary>
-<seealso><a href="../env.html">Apache’de Ortam Değişkenleri</a></seealso>
+<seealso><a href="../env.html">Apache HTTP Sunucusundaki Ortam Değişkenleri</a></seealso>
<directivesynopsis>
<name>BrowserMatch</name>
Ortam değişkenlerinin dikkate alınabilmesi için istek öznitelikleri
arasında hiçbir eşleşme olmaması ve <code><em>öznitelik</em></code>
olarak bir düzenli ifade belirtilmemiş olması gerekir.</li>
-
- <li>Nesne kimliği <code><em>oid</em></code> olan bir SSL istemci
- sertifikası eklentisine bir başvuru. SSL olarak yapılmamış bir istekte
- veya yapılandırılmış bir <code><em>oid</em></code>’in yokluğunda
- hiçbir değişken ataması yapılmaz. Birden fazla
- <code><em>oid</em></code> söz konusu ise aralarına virgül
- (<code>','</code>) konarak ilgili dizgeler birleştirilir.
- <code><em>oid</em></code> dizge değerli bir eklentiyi
- betimlemelidir.</li>
</ol>
<p>İkinci bileşen (<code><em>düzifd</em></code>) bir <glossary
<p>İlk biçemde değişkene "1" değeri atanır. İkincisinde atanmış bir
değişken atanmamış yapılır. Üçüncüsünde ise değişkene belirtilen
<code><em>değer</em></code> bire bir atanır. 2.0.52 sürümünden itibaren
- parantezli düzenli ifadelerin sonuçları ile değiştirilmek üzere
- <code><em>value</em></code> içinde <code>$1</code>..<code>$9</code>
+ Apache httpd parantezli düzenli ifadelerin sonuçları ile değiştirilmek
+ üzere <code><em>value</em></code> içinde <code>$1</code>..<code>$9</code>
gösterimleri tanınmaktadır.</p>
<example><title>Örnek:</title>
:<br />
SetEnvIf object_is_image xbm XBIT_PROCESSING=1<br />
:<br />
- SetEnvIf OID("2.16.840.1.113730.1.13") "(.*)" NetscapeComment=$1<br />
- :<br />
- SetEnvIf ^TS* ^[a-z].* TS_VAR<br />
+ SetEnvIf ^TS ^[a-z] TS_VAR<br />
</example>
<p>İlk üçünde istek bir resim dosyası için yapılmışsa
bulunuyorsa <code>dahili_site_istendi</code> ortam değişkeni
atanmaktadır.</p>
- <p>Altıncı örnekte <code>NetscapeComment</code> ortam değişkenine ilgili
- SSL istemci sertifikası alanındaki (varsa) dizge atanmaktadır.</p>
-
<p>Son örnekte ise istekte "TS" ile başlayıp [a-z] arasındaki
karakterlerle devam eden bir başlık alanı varsa <code>TS_VAR</code>
ortam değişkeni atanmaktadır.</p>
</usage>
-<seealso><a href="../env.html">Apache’de Ortam Değişkenleri</a> belgesinde
-daha fazla örnek bulunabilir.</seealso>
+<seealso><a href="../env.html">Apache HTTP Sunucusundaki Ortam Değişkenleri</a>
+belgesinde daha fazla örnek bulunabilir.</seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>SetEnvIfExpr</name>
-<description>Sets environment variables based on an ap_expr expression</description>
-<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context><context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
-<usage><p>Documentation not yet translated. Please see English version of document.</p></usage>
+<description>Bir ap_expr ifadesine dayanarak ortam değişkenlerine değer atar</description>
+<syntax>SetEnvIfExpr <em>ifade
+ [!]ort-değişkeni</em>[=<em>değer</em>]
+ [[!]<em>ort-değişkeni</em>[=<em>değer</em>]] ...</syntax>
+<contextlist><context>server config</context>
+<context>virtual host</context><context>directory</context>
+<context>.htaccess</context></contextlist>
+<override>FileInfo</override>
+
+<usage>
+ <p><directive>SetEnvIfExpr</directive> yönergesi bir
+ <directive type="section">If</directive> <code>ap_expr</code> ifadesine
+ dayanarak ortam değişkenlerine değer atar. Bu ifadeler çalışma anında
+ değerlendirilirerek <directive>SetEnvIf</directive> yönergesindeki gibi
+ <em>ort-değişkeni</em>ne uygulanır.</p>
+
+<example>
+ SetEnvIfExpr "tolower(req('X-Sendfile')) == 'd:\images\very_big.iso')" iso_delivered
+</example>
+
+ <p>Burada uygulamamızın her <code>X-Sendfile</code> göndermeye çalışmasında
+ ortam değişkenine <code>iso_delivered</code> değeri atanmaktadır.</p>
+
+ <p>Uzak IP adresi RFC 1918'e göre özel bir adres ise rfc1918 değişkenine 1
+ atanması daha kullanışlı bir örnek olurdu:</p>
+
+<example>
+ SetEnvIfExpr "-R '10.0.0.0/8' || -R '172.16.0.0/12' || -R '192.168.0.0/16'" rfc1918
+</example>
+</usage>
+
+<seealso><a href="../expr.html">Expressions in Apache HTTP Server</a>,
+for a complete reference and more examples.</seealso>
+<seealso><directive type="section">If</directive> can be used to achive similar
+results.</seealso>
+<seealso><module>mod_filter</module></seealso>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<context>virtual host</context><context>directory</context>
<context>.htaccess</context></contextlist>
<override>FileInfo</override>
-<compatibility>Apache 1.3 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p><directive>SetEnvIfNoCase</directive> yönergesi sözdizimsel ve anlamsal
duyarsızdır. Örnek:</p>
<example>
- SetEnvIfNoCase Host Apache\.Org site=apache
+ SetEnvIfNoCase Host Example\.Org site=example
</example>
<p>Burada, <code>Host:</code> HTTP istek başlığında
- <code>Apache.Org</code>, <code>apache.org</code> veya harf büyüklüğünce
+ <code>Example.Org</code>, <code>example.org</code> veya harf büyüklüğünce
farklı benzerleri belirtilmişse <code>site</code> ortam değişkenine
- "<code>apache</code>" değeri atanmaktadır.</p>
+ "<code>example</code>" değeri atanmaktadır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
</modulesynopsis>
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
- <p>Seçilen işletim sistemleri üzerinde bu modül Apache’nin yeniden
- derlenmesini gerektirmeden modüllerin <a href="../dso.html">Devingen
- Paylaşımlı Nesne</a> (DSO) mekanizması üzerinden kullanılabilmesini
- sağlar.</p>
+ <p>Seçilen işletim sistemleri üzerinde bu modül Apache HTTP Sunucusunun
+ yeniden derlenmesini gerektirmeden modüllerin <a href="../dso.html"
+ >Devingen Paylaşımlı Nesne</a> (DSO) mekanizması üzerinden
+ kullanılabilmesini sağlar.</p>
<p>Unix’te yüklenen kod genellikle paylaşımlı nesne dosyalarından
(<code>.so</code> uzantılı dosyalar), Windows’ta ise ya <code>.so</code>
ya da <code>.dll</code> uzantılı dosyalardan gelir.</p>
<note type="warning"><title>Uyarı</title>
- <p>Apache 1.3 modülleri Apache 2.0’da doğrudan kullanılamazlar - modül ya
- devingen olarak yüklenecek hale getirilmeli ya da Apache 2.0’ın içinde
- derlenmelidir.</p>
+ <p>Apache HTTP Sunucusunun ana sürümlerinden biri (1.3, 2.0, 2.2, 2.4 gibi)
+ için derlenmiş modüller genelde bir diğerinde çalışmaz. Genellikle
+ aralarında API değişikliği sözkonusu olduğundan çalışması için modüllerde
+ yeni sürüme göre değişiklik yapılması gerekir.</p>
</note>
</summary>
<title>Yüklenebilir Modüllerin Windows için Oluşturulması</title>
<note><title>Bilginize</title>
- <p>Windows için modül isimlendirme biçemi Apache 1.3.15 ve 2.0
- sürümlerinde değişmiştir; modüllere artık mod_filanca.so biçeminde isim
- verilmektedir.</p>
+ <p>Windows üzeinde yüklenebilir dosyalar genelde <code>.dll</code> sonekini
+ alırlar. Apache httpd modülleri ise diğer platformlardaki gibi
+ <code>mod_filanca.so</code> biçeminde isimlendirilmektedir. Bununla
+ birlikte, üçüncü parti modüllerden bazılarının (PHP gibi) hala
+ <code>.dll</code> sonekini kullandığı görülmektedir.</p>
- <p><code>mod_so</code> modülü ApacheModuleFoo.dll biçeminde
+ <p><code>mod_so</code> modülü <code>ApacheModuleFoo.dll</code> biçeminde
isimlendirilmiş modülleri hala yüklemekteyse de yeni adlandırma uzlaşımı
tercih edilmelidir. Yüklenebilir modülleri 2.0’a dönüştürüyorsanız,
lütfen isimlerini de 2.0 uzlaşımına uygun hale getiriniz.</p></note>
- <p>Apache modül programlama arayüzü Unix ve Windows sürümleri arasında
- değişiklik göstermez. Unix için kullanılan çoğu modül hiç değişiklik
- yapmadan ya da çok küçük bir değişiklikle Windows’ta da çalışmaktadır.
- Ã\87alıÅ\9fmayanlar Unix platformunun sahip olduÄ\9fu ancak Windows platformunun
- sahip olmadığı nitelikleri kullanan modüllerdir.</p>
+ <p>Apache httpd modül programlama arayüzü Unix ve Windows sürümleri
+ arasında değişiklik göstermez. Unix için kullanılan çoğu modül hiç
+ değişiklik yapmadan ya da çok küçük bir değişiklikle Windows’ta da
+ çalıÅ\9fmaktadır. Ã\87alıÅ\9fmayanlar Unix platformunun sahip olduÄ\9fu ancak Windows
+ platformunun sahip olmadığı nitelikleri kullanan modüllerdir.</p>
<p>Bir modül Windows’ta çalıştığı zaman, sunucuya iki şekilde
yüklenebilir. Unix’te olduğu gibi, doğrudan sunucunun içinde
- derlenebilir. Windows için hazırlanan Apache paketi, Unix için geçerli
- olan <code>Configure</code> betiğini içermediğinden modülün kaynak
- dosyası ApacheCore proje dosyasına, sembolleri de
+ derlenebilir. Windows için hazırlanan Apache httpd paketi, Unix için
+ geçerli olan <code>Configure</code> betiğini içermediğinden modülün
+ kaynak dosyası ApacheCore proje dosyasına, sembolleri de
<code>os\win32\modules.c</code> dosyasına eklenmelidir.</p>
<p>İkinci yol ise modülü bir paylaşımlı kütüphane olarak çalışma anında
<directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi ile yüklemek
için bir DLL olarak derlemektir. Bu DLL modüller dağıtılabilir ve
- sunucuyu yeniden derlemek gerekmeksizin her Windows için Apache
+ sunucuyu yeniden derlemek gerekmeksizin her Windows için Apache httpd
kurulumunda çalışabilir.</p>
<p>Bir modül DLL’i oluşturmak için modülün kaynak dosyasında küçük bir
değişiklik yapmak gerekir: Modül kaydının daha sonra oluşturulacak olan
DLL’den ihraç edilebilmesi gerekir (aşağıya bakınız). Bunu yapmak için
- modülün modül kaydı tanımına (Apache başlık dosyalarında tanımlanmış
- olan) <code>AP_MODULE_DECLARE_DATA</code> eklenmelidir. Örneğin,
- modülünüz</p>
+ modülün modül kaydı tanımına (Apache httpd başlık dosyalarında
+ tanımlanmış olan) <code>AP_MODULE_DECLARE_DATA</code> eklenmelidir.
+ Örneğin, modülünüz</p>
<example>
module foo_module;
<p>Artık modülü içeren bir DLL oluşturmaya hazırsınız. Bunu, libhttpd.dll
paylaşımlı kütüphanesi derlenirken oluşturulan libhttpd.lib ihraç
- kütüphanesi ile ilintilemeniz gerekecektir. Ayrıca, Apache başlık
+ kütüphanesi ile ilintilemeniz gerekecektir. Ayrıca, Apache httpd başlık
dosyalarının doğru konumlandığından emin olmak için derleyici
seçeneklerinde değişiklik yapmanız gerekebilir. Bu kütüphaneyi
sunucunuzun kök dizini altındaki <code>modules</code> dizininde
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<usage>
<p><directive>VirtualDocumentRoot</directive> yönergesi sunucu ismine göre
- belgelerin bulunacağı yeri Apache’nin saptamasını sağlar.
+ belgelerin bulunacağı yeri Apache HTTP Sunucusunun saptamasını sağlar.
<code><em>hesaplanan-dizin</em></code>’in dönüşüm sonucu <directive
module="core" >DocumentRoot</directive> yönergesinin değeriymiş gibi
belge ağacının kök dizini olarak kullanılır.
<usage>
<p><directive>VirtualScriptAlias</directive> yönergesi, CGI betiklerinin
- bulunacağı yeri Apache’nin saptamasını sağlamak bakımından <directive
- module="mod_vhost_alias" >VirtualDocumentRoot</directive> yönergesinin
- yaptığını yapar. <code>/cgi-bin/</code> ile başlayan istekler için ise
- <directive module="mod_alias">ScriptAlias</directive> yönergesinin
- yaptığını yapar.</p>
+ bulunacağı yeri Apache httpd’nin saptamasını sağlamak bakımından
+ <directive module="mod_vhost_alias" >VirtualDocumentRoot</directive>
+ yönergesinin yaptığını yapar. <code>/cgi-bin/</code> ile başlayan
+ istekler için ise <directive module="mod_alias">ScriptAlias</directive>
+ yönergesinin yaptığını yapar.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 811869:1308459 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1309536 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<p><code><strong>ab</strong>
[ -<strong>A</strong> <var>yetkili-kullanıcı:parola</var> ]
[ -<strong>b</strong> <var>tampon-boyu</var> ]
+ [ -<strong>B</strong> <var>yerel-adres</var> ]
[ -<strong>c</strong> <var>bağlantı-sayısı</var> ]
[ -<strong>C</strong> <var>çerez-ismi=değer</var> ]
[ -<strong>d</strong> ]
[ -<strong>y</strong> <var><tr>-öznitelikleri</var> ]
[ -<strong>z</strong> <var><td>-öznitelikleri</var> ]
[ -<strong>Z</strong> <var>şifre-kümesi</var> ]
- [http[s]://]<var>konakadı</var>[:<var>port</var>]/<var>dizin</var></code></p>
+ [http[s]://]<var>konakadı</var>[:<var>port</var>]/<var>dizin</var>
+ </code></p>
</section>
<section id="options"><title>Seçenekler</title>
<dt><code><strong>-b</strong> <var>tampon-boyu</var></code></dt>
<dd>TCP gönderme/alma tamponlarının bayt cinsinden uzunluğu.</dd>
+ <dt><code><strong>-B</strong> <var>yerel-adres</var></code></dt>
+ <dd>Uzak bağlantılar yaparken dinlenecek adres.</dd>
+
<dt><code><strong>-c</strong> <var>bağlantı-sayısı</var></code></dt>
<dd>Aynı anda işleme sokulacak bağlantı sayısı. Aynı anda bir bağlantı
öntanımlı değerdir.</dd>
belirtilir.</dd>
<dt><code>-Z <var>şifre-kümesi</var></code></dt>
- <dd>SSL/TLS şifre kümesi belirtilir (<code><strong>openssl</strong></code>(1) şifrelerine bakınız).</dd>
+ <dd>SSL/TLS şifre kümesi belirtilir
+ (<code><strong>openssl</strong></code>(1) şifrelerine bakınız).</dd>
+ </dl>
+</section>
+
+<section id="output"><title>Çıktı</title>
+ <p>Aşağıda <code><strong>ab</strong></code> tarafından döndürülen değerler
+ açıklanmıştır:</p>
+
+ <dl>
+ <dt>Server Software</dt>
+ <dd>İlk başarılı yanıtın, varsa, <var>server</var> HTTP başlığında
+ döndürülen değer. Bu başlıktaki başlangıçtan 32 ondalık değerli
+ karaktere (genellikle boşluk veya CR/LF karakteri) kadar tüm
+ karakterleri içerir.</dd>
+
+ <dt>Server Hostname</dt>
+ <dd>Komut satırında belirtilen DNS veya IP adresi.</dd>
+
+ <dt>Server Port</dt>
+ <dd><code><strong>ab</strong></code>'nin bağlandığı port. Komut
+ satırında port belirtilmemişse, öntanımlı olarak http için 80, https
+ için 443'tür.</dd>
+
+ <dt>SSL/TLS Protocol</dt>
+ <dd>İstemci le sunucu arasında uzlaşılmış protokol değerleri. Bu sadece
+ SSL kullanılıyorsa çıktılanır.</dd>
+
+ <dt>Document Path</dt>
+ <dd>Komut satırı dizgesinden çözümlenen isteğin URI'si.</dd>
+
+ <dt>Document Length</dt>
+ <dd>Başarıyla döndürülen ilk belgenin bayt cinsinden uzunluğu. Eğer
+ belge uzunluğu sınama sırasında değişirse yanıt bir hata
+ içerecektir.</dd>
+
+ <dt>Concurrency Level</dt>
+ <dd>Sınama sırasında kullanılan eşzamanlı istemcilerin sayısı.</dd>
+
+ <dt>Time taken for tests</dt>
+ <dd>İlk soket bağlantısının alındığı andan son yanıtın alındığı ana
+ kadar geçen süre.</dd>
+
+ <dt>Complete requests</dt>
+ <dd>Alınan başarılı yanıtların sayısı.</dd>
+
+ <dt>Failed requests</dt>
+ <dd>Başarısızlık olarak addedilen isteklerin sayısı. Sayı sıfırdan
+ büyükse, diğer satırda, bağlanma, okuma, yanlış içerik uzunluğu,
+ istisnalar gibi sebeplerle başarısız olmuş istekler gösterilir.</dd>
+
+ <dt>Write errors</dt>
+ <dd>Başarısız yazma hatalarının (kırık boru) sayısı.</dd>
+
+ <dt>Non-2xx responses</dt>
+ <dd>200 serisi yanıt kodları ile açıklanamayan yanıtların sayısı. Tüm
+ yanıtlar 200 olursa bu alan çıktılanmaz.</dd>
+
+ <dt>Keep-Alive requests</dt>
+ <dd>Keep-Alive isteklerinde sonuçlanan bağlantı sayısı.</dd>
+
+ <dt>Total body sent</dt>
+ <dd>Sınamanın parçası olarak veri gönderimi yapılandırılmışsa, bu
+ sınama sırasında gönderilen toplam bayt sayısıdır. Sınama sırasında
+ gövde gönderilmiyorsa bu alan çıktılanmaz.</dd>
+
+ <dt>Total transferred</dt>
+ <dd>Sunucudan alınan toplam bayt sayısı. Bu sayı aslında hattan
+ gönderilen bayt sayısıdır.</dd>
+
+ <dt>HTML transferred</dt>
+ <dd>Sunucudan alınan belge baytlarının sayısı. Bu sayı HTTP
+ başlıklarının bayt sayısını içermez.</dd>
+
+ <dt>Requests per second</dt>
+ <dd>Saniyedeki istek sayısı. İstek sayısının toplam süreye
+ oranıdır.</dd>
+
+ <dt>Time per request</dt>
+ <dd>İstek başına harcanan süre. İlk değer <code>eşzamanlılık * süre *
+ 1000 / biten</code> formülüyle hesaplanırken ikincisi için
+ <code>süre * 1000 / biten</code> formülü kullanılır.</dd>
+
+ <dt>Transfer rate</dt>
+ <dd><code>okunantoplam / 1024 / süre</code> formülüyle hesaplanan
+ aktarım hızı.</dd>
</dl>
</section>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 502323:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 804977:1296923 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1296923 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<dd>Paylaşımlı modüller gibi program dosyaları
<code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Öntanımlı olarak
<code>libexecdir</code> bu dizini
- <code><var>EPREFIX</var>/libexec</code> olarak tanımlar.</dd>
+ <code><var>EPREFIX</var>/modules</code> olarak tanımlar.</dd>
<dt><code>--localstatedir=<var>dizin</var></code></dt>
<dd>Düzenlenebilir tek makinelik veri <code><em>dizin</em></code>
<dd><code>httpd.conf</code>, <code>mime.types</code> gibi tek
makinelik salt okunur sunucu yapılandırma dosyaları
<code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Öntanımlı olarak
- <code>sysconfdir</code> bu dizini <code><var>PREFIX</var>/etc</code>
- olarak tanımlar.</dd>
+ <code>sysconfdir</code> bu dizini
+ <code><var>PREFIX</var>/conf</code> olarak tanımlar.</dd>
</dl>
</section>
</section>
<code>yes</code> (evet) öntanımlıdır.</dd>
<dt><code>--enable-<var>modül</var>=shared</code></dt>
- <dd>Belirtilen modül DSO modülü olarak derlenir.</dd>
+ <dd>Belirtilen modül DSO modülü olarak derlenir. Öntanımlı olarak
+ etkin modüller devingen ilintilenir.</dd>
<dt><code>--enable-<var>modül</var>=static</code></dt>
- <dd>Öntanımlı olarak etkin olan modüller durağan ilintilenir. Bunu bu
- seçenekle alenen zorlayabilirsiniz.</dd>
+ <dd>Belirtilen modül durağan ilintilenir.</dd>
</dl>
<note><title>Bilginize</title>
</note>
</section>
- <!-- to do: add better enable-module descriptions and recommendations -->
- <section id="enabledmodules"><title>Öntanımlı olarak etkin modüller</title>
- <p>Bazı modüller öntanımlı olarak derlendiğinden iptal edilmek istenirse
- bunun açıkça belirtilmesi gerekir. Aşağıdaki seçenekler bu tür
- modüllerin diğerlerinden bağımsız olarak derlenmemesini sağlar.</p>
-
- <dl>
- <dt><code>--disable-actions</code></dt>
- <dd><module>mod_actions</module> modülü tarafından sağlanan ve
- isteklerle tetiklenen eylemleri iptal eder.</dd>
-
- <dt><code>--disable-alias</code></dt>
- <dd><module>mod_alias</module> modülü tarafından sağlanan, isteklerin
- farklı dosya sistemi bölümleriyle eşlenmesi iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-asis</code></dt>
- <dd><module>mod_asis</module> modülü tarafından sağlanan kendinden
- HTTP başlıklı dosya türü desteğini iptal eder.</dd>
-
- <dt><code>--disable-auth</code></dt>
- <dd><module>mod_authn_file</module> modülü tarafından sağlanan kullanıcıya
- dayalı erişim denetimi iptal edilir. Bu modül, kullanıcı isminin ve
- parolasının salt metin dosyalarda saklandığı Temel HTTP Kimlik
- Doğrulaması için kullanılır.</dd>
-
- <dt><code>--disable-autoindex</code></dt>
- <dd><module>mod_autoindex</module> modülü tarafından sağlanan dizin
- içerik listelemesini iptal eder.</dd>
-
- <dt><code>--disable-access</code></dt>
- <dd><module>mod_authz_host</module> modülü tarafından sağlanan konağa
- dayalı erişim denetimi iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-cgi</code></dt>
- <dd>CGI betiklerine destek sağlayan <module>mod_cgi</module>, çok
- evreli olmayan MPM kullanıldığında öntanımlı olarak etkin kılınır.
- CGI desteğini iptal etmek için bu seçeneği kullanın.</dd>
-
- <dt><code>--disable-cgid</code></dt>
- <dd><module>worker</module> çok evreli MPM’i kullanılırken CGI
- betikleri için desteği öntanımlı olarak <module>mod_cgid</module>
- modülü sağlar. CGI desteğini iptal etmek için bu seçeneği
- kullanın.</dd>
-
- <dt><code>--disable-charset-lite</code></dt>
- <dd><module>mod_charset_lite</module> modülü tarafından sağlanan
- karakter kümesi dönüşümleri iptal edilir. Bu modül sadece EBCDIC
- sistemlerinde öntanımlı olarak kurulur.</dd>
-
- <dt><code>--disable-dir</code></dt>
- <dd><module>mod_dir</module> modülü tarafından sağlanan dizin
- isteklerine destek iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-env</code></dt>
- <dd><module>mod_env</module> modülü tarafından sağlanan ortam
- değişkenlerine destek iptal edilir.</dd>
-
- <!-- configure mentions enable-http, but disable-http would make much
- more sense -->
- <dt><code>--disable-http</code></dt>
- <dd>HTTP protokolüne destek iptal edilir. <code>http</code> modülü
- en temel modüldür ve sunucunun bir HTTP sunucusu olarak çalışmasını
- sağlar. Sadece, HTTP protokolü yerine başka bir protokol kullanmak
- isterseniz bu seçeneği kullunın. <strong>Ne yaptığınızdan gerçekten
- emin olamıyorsanız bu desteği asla iptal etmeyin.</strong>
- <br/>
- Dikkat: Bu modül ana kodla daima durağan ilintilidir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-imagemap</code></dt>
- <dd><module>mod_imagemap</module> modülü tarafından sağlanan resim
- eşlemlerine destek iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-include</code></dt>
- <dd><module>mod_include</module> modülü tarafından sağlanan SSI
- sayfaları desteği iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-log-config</code></dt>
- <dd><module>mod_log_config</module> modülü tarafından sağlanan günlük
- kayıtları yapılandırması iptal edilir. Bu modül olmaksızın sunucu
- yapılan isteklerin günlük kayıtlarını tutamaz.</dd>
-
- <dt><code>--disable-mime</code></dt>
- <dd><module>mod_mime</module> modülü istenen dosyanın uzantısına
- bakarak dosya içeriğinin (<glossary ref="mime-type">MIME
- türü</glossary>, dil, karakter kümesi ve kodlama) nasıl ele
- alınacağını belirler. Bu modülün iptal edilmesi önerilmez.</dd>
-
- <dt><code>--disable-negotiation</code></dt>
- <dd><module>mod_negotiation</module> modülü tarafından sağlanan içerik
- dili uzlaşımı iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-setenvif</code></dt>
- <dd><module>mod_setenvif</module> modülü tarafından sağlanan
- başlıklarla ilgili ortam değişkenlerine dayalı destek iptal
- edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-status</code></dt>
- <dd><module>mod_status</module> modülü tarafından sağlanan süreç/evre
- izleme iptal edilir.</dd>
-
- <dt><code>--disable-userdir</code></dt>
- <dd><module>mod_userdir</module> modülü tarafından sağlanan,
- isteklerin kullanıcıya özel dizinlere eşlenmesi iptal edilir.</dd>
- </dl>
+ <section id="choosemodules"><title>Derlenecek modüllerin seçimi</title>
+ <p>Modüllerin çoğu öntanımlı olarak derlenir ve ya açıkça iptal edilmek
+ ya da <code>few</code> veya <code>none</code> anahtar sözcükleri
+ kullanılarak kaldırılmak zorunda kalınır (ayrıntılar için
+ <code>--enable-modules</code>, <code>--enable-mods-shared</code> ve
+ <code>--enable-mods-static</code> seçeneklerine bakın).</p>
+
+ <p>Öntanımlı olarak derlenmeyenler ise ya açıkça etkin kılınmak ya da
+ <code>all</code> veya <code>reallyall</code> anahtar sözcükleriyle
+ kullanılabilir yapılmak zorunda kalınır.</p>
+
+ <p>Hangi modüllerin öntanımlı olarak derlendiğini öğrenmek için
+ <code>./configure -h</code> veya <code>./configure --help</code>
+ komutunu çalıştırın ve çıktıdaki <code>Optional Features</code>
+ bölümüne bakın. Örnek olarak, <module>mod_example1</module> ve
+ <module>mod_example2</module> modülleriyle ilgilendiğinizi
+ varsayalım:</p>
+
+ <example><pre>Optional Features:
+ ...
+ --disable-example1 example module 1
+ --enable-example2 example module 2
+ ...</pre></example>
+
+ <p>Burada, <code>mod_example1</code> öntanımlı olarak etkindir ve
+ derlenmemesini istiyorsanız <code>--disable-example1</code>
+ seçeneğini kullanmalısınız. <code>mod_example2</code> ise öntanımlı
+ olarak derlenmemektedir ve derlenmesini istiyorsanız
+ <code>--enable-example2</code> seçeneğini kullanmalısınız.</p>
</section>
- <section id="disabledmodules">
- <title>Öntanımlı olarak etkin olmayan modüller</title>
+ <section id="mpms"><title>Çok Süreçlilik Modülleri</title>
+ <p><a href="../mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a> veya MPM'ler
+ sunucunun temel davranışını belirler. Sunucuya yüklenebilecek azami MPM
+ sayısı birdir. Kullanılabilecek modüller <a href="../mod/">modül
+ dizini</a>nde listelenmiştir.</p>
- <p>Bazı modüller öntanımlı olarak derlendiği halde açıkça istenmedikçe
- veya <code>most</code> ya da <code>all</code> anahtar sözcükleri
- kullanılmadıkça etkin kılınmazlar (bu konu, <a
- href="#otheroptfeat">aşağıda</a> <code>--enable-mods-shared</code>
- seçeneğinde daha ayrıntılı ele alınmıştır). Bu modülleri
- etkinleştirmek için aşağıdaki seçenekleri kullanabilirsiniz.</p>
+ <p>MPM'ler devingen yükleme için DSO olarak derlenebileceği gibi
+ sunucuyla duruk olarak da ilintilenebilir ve bunlar aşağıdaki
+ seçeneklerle etkin kılınır:</p>
<dl>
- <dt><code>--enable-authn-anon</code></dt>
- <dd><module>mod_authn_anon</module> modülünün sağladığı anonim
- kullanıcı erişimi etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-authn-dbm</code></dt>
- <dd><module>mod_authn_dbm</module> modülü kullanıcı isimlerinin ve
- parolalarının DBM türü veritabanı dosyalarında saklandığı HTTP Temel
- Kimlik Kanıtlaması için destek sağlar. Bu seçeneği bu modülü etkin
- kılmak için kullanabilirsiniz.</dd>
-
- <dt><code>--enable-authz-dbm</code></dt>
- <dd><module>mod_authz_dbm</module> modülü kullanıcı isimlerinin ve
- gruplarının DBM türü veritabanı dosyalarında saklandığı HTTP Temel
- Kimlik Kanıtlaması için destek sağlar. Bu seçeneği bu modülü etkin
- kılmak için kullanabilirsiniz.</dd>
-
- <dt><code>--enable-auth-digest</code></dt>
- <dd><module>mod_auth_digest</module> modülü tarafından sağlanan
- RFC2617 Özet Kimlik Kanıtlaması etkin kılınır. Bu modül delilleri
- salt metin dosyalarda saklar.</dd>
-
- <dt><code>--enable-authnz-ldap</code></dt>
- <dd><module>mod_authnz_ldap</module> modülü tarafından sağlanan LDAP’a
- Dayalı Kimlik Kanıtlaması etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-cache</code></dt>
- <dd><module>mod_cache</module> modülü tarafından sağlanan devingen
- dosya önbelleklemesi etkin kılınır. Bu deneysel modülün kullanımı,
- aşırı yüklü sunucularda ya da önbellekli vekillerde ilginç sonuçlar
- verebilir. Bunun yanında en azından bir saklama alanı yönetim modülü
- (örn, <module>mod_cache_disk</module>) gerekebilir.</dd>
-
- <dt><code>--enable-cern-meta</code></dt>
- <dd><module>mod_cern_meta</module> modülü tarafından sağlanan CERN
- türü temel veri dosyalarına destek etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-charset-lite</code></dt>
- <dd><module>mod_charset_lite</module> modülü tarafından sağlanan
- karakter kümesi dönüşümleri etkin kılınır. Bu modül sadece EBCDIC
- sistemlerinde öntanımlı olarak etkindir. Diğer sistemlerde gerekirse
- alenen etkin kılınması gerekir.</dd>
-
- <dt><code>--enable-dav</code></dt>
- <dd><module>mod_dav</module> modülü tarafından sağlanan WebDAV
- protokolü desteği etkin kılınır. Dosya sistemi özkaynaklarına destek
- için <module>mod_dav_fs</module> modülü de gerekir ve bu seçenekle o
- da etkin kılınır.<br/>
- Dikkat: <module>mod_dav</module> sadece <code>http</code> protokolü
- modülü ile birlikte kullanılabilir.</dd>
-
- <dt><code>--enable-dav-fs</code></dt>
- <dd><module>mod_dav_fs</module> modülü tarafından sağlanan WebDAV
- protokolünün dosya sistemi özkaynaklarına erişim desteği etkin
- kılınır. Bu modül <module>mod_dav</module> modülü için destek
- sağlar. Bu bakımdan, <module>mod_dav</module> modülünü de etkin
- kılmak için <code>--enable-dav</code> seçeneğini de
- kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-dav-lock</code></dt>
- <dd><module>mod_dav_lock</module> modülü tarafından sağlanan geri
- destek modüllerine temel DAV kilitleme desteği etkin kılınır. Bu
- modülün işlevsel olabilmesi için en azından <module>mod_dav</module>
- modülünün etkin olması gerekir, dolayısıyla bu seçeneği
- <code>--enable-dav</code> ile birlikte kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-deflate</code></dt>
- <dd><module>mod_deflate</module> modülü tarafından sağlanan
- sıkıştırılmış aktarım kodlaması etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-disk-cache</code></dt>
- <dd><module>mod_cache_disk</module> modülü tarafından sağlanan diskte
- önbellekleme etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-expires</code></dt>
- <dd><module>mod_expires</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>Expires</code> başlığıyla denetim etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-ext-filter</code></dt>
- <dd><module>mod_ext_filter</module> modülü tarafından sağlanan harici
- süzgeç desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-file-cache</code></dt>
- <dd><module>mod_file_cache</module> modülü tarafından sağlanan dosya
- önbelleklemesi etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-headers</code></dt>
- <dd><module>mod_headers</module> modülü tarafından sağlanan HTTP
- başlıkları denetimi etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-info</code></dt>
- <dd> <module>mod_info</module> modülü tarafından sağlanan sunucu
- bilgileri etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-ldap</code></dt>
- <dd><module>mod_ldap</module> modülü tarafından sağlanan LDAP
- önbelleklemesi ve bağlantı havuzu hizmetleri etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-logio</code></dt>
- <dd><module>mod_logio</module> modülü tarafından sağlanan başlıklarda
- bulunan girdi ve çıktı bayt sayılarının günlüklenmesi etkin
- kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-mime-magic</code></dt>
- <dd><module>mod_mime_magic</module> modülü tarafından sağlanan
- <glossary ref="mime-type">MIME türleri</glossary>nin kendiliğinden
- belirlenmesi desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-isapi</code></dt>
- <dd><module>mod_isapi</module> modülü tarafından sağlanan isapi
- eklenti desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy</module> modülü tarafından sağlanan
- vekil/ağ-geçidi işlevselliği etkin kılınır. <code>AJP13</code>,
- <code>CONNECT</code>, <code>FTP</code>, <code>HTTP</code> ve
- dengeleyici vekil yetenekleri ayrı olarak
- <module>mod_proxy_ajp</module>, <module>mod_proxy_connect</module>,
- <module>mod_proxy_ftp</module>, <module>mod_proxy_http</module> ve
- <module>mod_proxy_balancer</module> modülleri tarafından sağlanır.
- Bu beş modül bu seçenekle kendiliğinden etkin olur.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy-ajp</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy_ajp</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>AJP13</code> (Apache JServ Protokolü 1.3) için vekil desteği
- etkin kılınır. Bu modül <module>mod_proxy</module> modülünün bir
- eklentisidir, dolayısıyla bu seçeneği <code>--enable-proxy</code>
- seçeneği ile birlikte kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy-balancer</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy_balancer</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>AJP13</code>, <code>FTP</code> ve <code>HTTP</code>
- protokollerine yük dengeleme desteği etkin kılınır. Bu modül
- <module>mod_proxy</module> modülünün bir eklentisidir, dolayısıyla
- bu seçeneği <code>--enable-proxy</code> seçeneği ile birlikte
- kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy-connect</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy_connect</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>CONNECT</code> isteklerine vekil desteği etkin kılınır. Bu
- modül <module>mod_proxy</module> modülünün bir eklentisidir,
- dolayısıyla bu seçeneği <code>--enable-proxy</code> seçeneği ile
- birlikte kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy-ftp</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy_ftp</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>FTP</code> isteklerine vekil desteği etkin kılınır. Bu modül
- <module>mod_proxy</module> modülünün bir eklentisidir, dolayısıyla
- bu seçeneği <code>--enable-proxy</code> seçeneği ile birlikte
- kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-proxy-http</code></dt>
- <dd><module>mod_proxy_http</module> modülü tarafından sağlanan
- <code>HTTP</code> isteklerine vekil desteği etkin kılınır. Bu modül
- <module>mod_proxy</module> modülünün bir eklentisidir, dolayısıyla
- bu seçeneği <code>--enable-proxy</code> seçeneği ile birlikte
- kullanmalısınız.</dd>
-
- <dt><code>--enable-rewrite</code></dt>
- <dd><module>mod_rewrite</module> modülü tarafından sağlanan kurallara
- dayalı URL kurgulaması etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-so</code></dt>
- <dd><module>mod_so</module> modülü tarafından sağlanan DSO yeteneği
- etkin kılınır. <code>--enable-mods-shared</code> seçeneği bu
- seçeneği de etkin kılar.</dd>
-
- <dt><code>--enable-speling</code></dt>
- <dd><module>mod_speling</module> modülü tarafından sağlanan URL
- yanlışlarını düzeltme desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-ssl</code></dt>
- <dd><module>mod_ssl</module> modülü tarafından sağlanan SSL/TLS
- şifreleme desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-unique-id</code></dt>
- <dd><module>mod_unique_id</module> modülü tarafından sağlanan her
- isteğe bir eşsiz kimlik atama desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-usertrack</code></dt>
- <dd><module>mod_usertrack</module> modülü tarafından sağlanan
- kullanıcı oturumunu izleme desteği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-vhost-alias</code></dt>
- <dd><module>mod_vhost_alias</module> modülü tarafından sağlanan
- kitlesel sanal barındırma desteği etkin kılınır.</dd>
- </dl>
- </section>
+ <dt><code>--with-mpm=MPM</code></dt>
+ <dd>
+ <p>Sunucu için öntanımlı MPM'i seçer. MPM'ler DSO modülleri olarak
+ derleniyorsa (bak <code>--enable-mpms-shared</code>), bu seçenek
+ öntanımlı yapılandırma dosyasında yüklenecek MPM'i seçer. Aksi
+ takdirde, sunucuyla duruk olarak ilintilenecek, kullanılabilir tek
+ MPM'i seçer.</p>
+
+ <p>Bu seçenek belirtilmezse, işletim sisteminiz için
+ <a href="../mpm.html#defaults">öntanımlı olan MPM</a> seçilir.</p>
+ </dd>
- <section id="developermodules">
- <title>Geliştiriciler için modüller</title>
+ <dt><code>--enable-mpms-shared=<var>MPM-LISTESİ</var></code></dt>
+ <dd>
+ <p>MPM'leri devingen paylaşımlı modül olarak etkinleştirir.
+ <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi
+ kullanılarak bu modüllerden biri devingen olarak yüklenmelidir.</p>
- <p>Aşağıdakiler geliştiricilerin yaptıklarını sınamalar için yararlı
- modülleri etkinleştiren seçeneklerdir. Bu seçenekler öntanımlı olarak
- etkin değildir. Bu modüllere ihtiyacınız olup olmadığı konusunda bir
- fikriniz yoksa bu bölümü atlayabilirsiniz.</p>
+ <p><var>MPM-LISTESİ</var> MPM'lerin aralarına boşluk bırakılarak ve
+ tamamı tek tırnaklarla sarmalanarak oluşturulmuş bir listesidir.
+ Örnek:</p>
- <dl>
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-bucketeer</code></dt>
- <dd><code>mod_bucketeer</code> modülü tarafından sağlanan veri
- kümelerine müdahale süzgeci etkin kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-case-filter</code></dt>
- <dd><code>mod_case_filter</code> modülünün sağladığı çıktıda büyük
- harfe dönüşüm süzgeci örneği etkin kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-case-filter-in</code></dt>
- <dd><code>mod_case_filter_in</code> modülünün sağladığı girdide büyük
- harfe dönüşüm süzgeci örneği etkin kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-echo</code></dt>
- <dd><module>mod_echo</module> modülünün sağladığı ECHO sunucusu etkin
- kılınır.</dd>
-
- <dt><code>--enable-example</code></dt>
- <dd>Örnek ve demo modülü <module>mod_example</module> etkin
- kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-optional-fn-export</code></dt>
- <dd><code>mod_optional_fn_export</code> modülünün sağladığı seçimlik
- işlev ihraç örneği etkin kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-optional-fn-import</code></dt>
- <dd><code>mod_optional_fn_import</code> modülünün sağladığı seçimlik
- işlev ithal örneği etkin kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-optional-hook-export</code></dt>
- <dd><code>mod_optional_hook_export</code> modülünün sağladığı seçimlik
- kanca işlev ihraç örneği etkin kılınır.</dd>
-
- <!-- module doc needed -->
- <dt><code>--enable-optional-hook-import</code></dt>
- <dd><code>mod_optional_hook_import</code> modülünün sağladığı seçimlik
- kanca işlev ithal örneği etkin kılınır.</dd>
- </dl>
+ <example>
+ --enable-mpms-shared='prefork worker'
+ </example>
+
+ <p>Ek olarak, kullandığınız platformda devingen yüklemeyi destekleyen
+ ve DSO modülü olarak derlenmiş tüm modülleri seçmek için
+ <code>all</code> anahtar sözcüğünü de kullanabilirsiniz. Örnek:</p>
+
+ <example>
+ --enable-mpms-shared=all
+ </example>
+ </dd>
+ </dl>
</section>
- <section id="modules"><title>MPM'ler ve üçüncü parti modüller</title>
- <p>Gereken çok süreçlilik modüllerini ve üçüncü parti modülleri etkin
- kılmak için şu seçenekler kullanılır:</p>
+ <section id="modules"><title>Üçüncü parti modüller</title>
+ <p>Üçüncü parti modülleri etkin kılmak için şu seçenekler kullanılır:</p>
<dl>
<dt><code>--with-module=<var>modül-türü</var>:<var
isterseniz <program>apxs</program> programını kullanınız.</p>
</note>
</dd>
-
- <dt><code>--with-mpm=<var>MPM</var></code></dt>
- <dd>Sunucu süreç modeli seçilir. Bu seçenekte <a
- href="../mpm.html">çok süreçlilik modüllerinden sadece biri</a>
- belirtilebilir. Bu seçenek kullanılmadığı takdirde işletim
- sisteminiz için <a href="../mpm.html#defaults">öntanımlı MPM</a>
- etkin olur. Bu seçenekte belirtilebilecek MPM isimleri:
- <module>prefork</module> ve <module>worker</module>.</dd>
</dl>
</section>
<dl>
<dt><code>--enable-maintainer-mode</code></dt>
<dd>Hata ayıklama iletileri ve derleme sırasındaki uyarıların
- gösterilmesi etkin kılınır.</dd>
+ gösterilmesi etkin kılınır ve derlenmiş tüm modüller yüklenir.</dd>
<dt><code>--enable-mods-shared=<var>modül-listesi</var></code></dt>
<dd>
--enable-mods-shared='headers rewrite dav'
</example>
- <p><code><var>modül-listesi</var></code> yerine <code>all</code> ve
- <code>most</code> anahtar sözcükleri de belirtilebilir.
- Örneğin,</p>
+ <p><code><var>modül-listesi</var></code> yerine
+ <code>reallyall</code>, <code>all</code>, <code>most</code>,
+ <code>few</code> ve <code>none</code> anahtar sözcükleri de
+ belirtilebilir. Örneğin,</p>
<example>
--enable-mods-shared=most
</example>
- <p>seçeneği ile çoğu modül DSO modülü olarak derlenecektir.</p>
+ <p>seçeneği ile çoğu modül DSO modülü olarak derlenir,</p>
+
+ <example>
+ --enable-mods-shared=few
+ </example>
+
+ <p>seçeneği ile sadece en temel modüller derlenir.</p>
+
+ <p><code>most</code> öntanımlıdır.</p>
+
+ <p>Seçilen modüller için <directive module="mod_so"
+ >LoadModule</directive> yönergeleri ana yapılandırma dosyasında
+ kendiliğinden üretilir. Öntanımlı olarak, <code>--enable-foo</code>
+ yapılandıma seçeneği ile açıkça seçilen modüller ve gerekli olanlar
+ dışında kalan <code>LoadModule</code> yönergeleri açıklama haline
+ getirilir. Yüklü modülleri <code>httpd.conf</code> dosyasındaki
+ <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergelerini
+ etkin kılarak veya açıklama haline getirerek değiştirebilirsiniz.
+ <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergelerine ek
+ olarak, derlenmiş tüm modüller
+ <code>--enable-load-all-modules</code> yapılandırma seçeneği ile de
+ etkinleştirilebilir.</p>
<p><strong>Yetersizlikler:</strong>
<code>--enable-mods-shared=all</code> aslında bütün modüllerin
./configure \<br />
<indent>
--with-ldap \<br />
- --enable-mods-shared="all ssl ldap cache proxy authn_alias
- file_cache authnz_ldap charset_lite dav_lock cache_disk"
+ --enable-mods-shared="all ssl ldap cache proxy authn_alias file_cache authnz_ldap charset_lite dav_lock cache_disk"
</indent>
</example>
</dd>
- <dt><code>--enable-modules=<var>modül-listesi</var></code></dt>
+ <dt><code>--enable-mods-static=<var>modül-listesi</var></code></dt>
<dd>Bu seçenek modülleri devingen değil de durağan ilintilemek dışında
<code>--enable-mods-shared</code> seçeneğine benzer. Yani bu
modüller <program>httpd</program> çalıştırılır çalıştırılmaz etkin
module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesine ihtiyaçları
yoktur.</dd>
+ <dt><code>--enable-modules=<var>MODULE-LIST</var></code></dt>
+ <dd>Bu seçenek <code>--enable-mods-shared</code> gibi davranır ve ek
+ olarak belirtilen modülleri devingen olarak ilintiler.Özel
+ <code>none</code> anahtar sözcüğü tüm modüllerin derlenmesini iptal
+ eder.</dd>
+
<dt><code>--enable-v4-mapped</code></dt>
<dd>IPv6 soketlierinin IPv4 bağlantılar üzerinde kullanılması mümkün
olur.</dd>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420993:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 669564:1301725 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1301725 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
<p></p>
- <note><title>Bilginize</title>
- <p>Şimdilik sadece Unix sistemlerinde çalışmaktadır.</p>
- </note>
</summary>
+
<seealso><module>mod_proxy_fcgi</module></seealso>
+<section id="note"><title>Bilginize</title>
+ <p>Şimdilik sadece Unix sistemlerinde çalışmaktadır.</p>
+</section>
+
<section id="synopsis"><title>Kullanım</title>
<p><code><strong>fcgistarter</strong>
-<strong>c</strong> <var>komut</var>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 650172:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
<p><code><strong>htcacheclean</strong></code>,
<module>mod_cache_disk</module> deposunun boyutlarını belli sınırlar
- içinde tutmak için kullanılır. Bu araç ya elle ya da bir artalan süreci
+ içinde veya kullanımdaki dosya düğümlerinin sınırları içinde tutmak için
+ kullanılır. Bu araç ya elle ya da bir artalan süreci
olarak çalıştırılır. Artalan süreci olarak çalıştırıldığında, silinecek
arabellek içeriğini tespit etmek için arabellek dizinlerine belli
aralıklarla bakmak dışında uykuda olur. Artalan sürecini temiz olarak
- durdurmak için TERM veya INT sinyali göndermeniz yeterlidir.</p>
+ durdurmak için TERM veya INT sinyali göndermeniz yeterlidir. Elle
+ çalıştırıldığında, silinecek arabellek içeriğini tespit etmek için
+ arabellek dizinlerine bir kereliğine bakar. Bir veya daha fazla URL
+ belirtilmesi durumunda arabellekte olanlar arabellekten silinir.</p>
</summary>
<seealso><module>mod_cache_disk</module></seealso>
[ -<strong>t</strong> ]
[ -<strong>r</strong> ]
[ -<strong>n</strong> ]
+ [ -<strong>R</strong><var>boyut</var> ]
-<strong>p</strong><var>yol</var>
- -<strong>l</strong><var>sınır</var></code></p>
+ [ -<strong>l</strong><var>sınır</var> |
+ -<strong>L</strong><var>limit</var> ]</code></p>
<p><code><strong>htcacheclean</strong>
[ -<strong>n</strong> ]
[ -<strong>t</strong> ]
[ -<strong>i</strong> ]
+ [ -<strong>P</strong><var>piddosyası</var> ]
+ [ -<strong>R</strong><var>boyut</var> ]
-<strong>d</strong><var>süre</var>
-<strong>p</strong><var>yol</var>
- -<strong>l</strong><var>sınır</var></code></p>
+ [ -<strong>l</strong><var>sınır</var> |
+ -<strong>L</strong><var>limit</var> ]</code></p>
+
+ <p><code><strong>htcacheclean</strong>
+ [ -<strong>v</strong> ]
+ [ -<strong>R</strong><var>boyut</var> ]
+ -<strong>p</strong><var>yol</var>
+ [ -<strong>a</strong> ]
+ [ -<strong>A</strong> ]</code></p>
+
+ <p><code><strong>htcacheclean</strong>
+ [ -<strong>D</strong> ]
+ [ -<strong>v</strong> ]
+ [ -<strong>t</strong> ]
+ [ -<strong>R</strong><var>boyut</var> ]
+ -<strong>p</strong><var>yol</var>
+ <var>url</var></code></p>
</section>
-<section id="options"><title>Options</title>
+<section id="options"><title>Seçenekler</title>
<dl>
<dt><code><strong>-d</strong><var> süre</var></code></dt>
<dd>Artalanda çalışarak <code><var>süre</var></code> dakikada bir
<dt><code><strong>-D</strong></code></dt>
<dd>Kuru kuruya çalışıp, hiçbir şeyi silmez.
- <code><strong>-d</strong></code> seçeneği ile birlikte kullanılamaz.</dd>
+ <code><strong>-d</strong></code> seçeneği ile birlikte kullanılamaz. Kuru
+ çalıştırma sırasında <code><strong>-t</strong></code> seçeneği ile dizinler
+ silinmek istenirse, statlarda silinmiş görünen dosya düğümleri silinmiş
+ dizinler olarak hesaba katılmaz ve tahmini olarak imlenir.</dd>
<dt><code><strong>-v</strong></code></dt>
<dd>Çıktı daha ayrıntılı olur. <code><strong>-d</strong></code> seçeneği
belirtilir. <directive module="mod_cache_disk">CacheRoot</directive>
yönergesinde belirtilen dizin olmalıdır.</dd>
+ <dt><code><strong>-P</strong><var>piddosyası</var></code></dt>
+ <dd>Artalan süreci olarak çalışmada süreç kimliğinin yazılacağı dosyanın
+ adını belirtmek için kullanılır.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-R</strong><var>boyut</var></code></dt>
+ <dd>Disk bloklarının boyunu denkleştirmek için yuvarlanacak üst boyutu
+ belirtmekte kullanılır. Arabellek bölümünün blok boyutunu belirler.</dd>
+
<dt><code><strong>-l</strong><var> sınır</var></code></dt>
<dd><code><var>sınır</var></code>, disk arabelleğinin toplam boyutu
olarak belirtilir. Değerin öntanımlı olarak bayt cinsinden belirtileceği
varsayılır. Değerin sonuna kilobayt için <code>K</code>, megabayt
<code>M</code>, bayt için <code>B</code> harfi konulabilir.</dd>
+ <dt><code><strong>-L</strong><var>limit</var></code></dt>
+ <dd>Disk arabellek dosyası düğümü toplamının sınırını belirlemekte
+ kullanılır.</dd>
+
<dt><code><strong>-i</strong></code></dt>
<dd>Akıllı olup sadece disk arabelleği değiştiği zaman çalışır. Bu
seçenek <code><strong>-d</strong></code> seçeneği ile birlikte
belirtilmek zorundadır.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-a</strong></code></dt>
+ <dd>O an arabellekte saklanmakta olan URL'leri listeler. Birden fazla aynı
+ URL varsa yalnız biri listelenir.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-A</strong></code></dt>
+ <dd>O an arabellekte saklanmakta olan URL'leri öznitelikleri ile listeler.
+ Öznitelikler şu sırayla verilir: url, header size, body size, status,
+ entity version, date, expiry, request time, response time, body present,
+ head request</dd>
+ </dl>
+</section>
+
+<section id="delete"><title>Belli bir URL'nin silinmesi</title>
+ <p><code><strong>htcacheclean</strong></code> tarafından aktarılan URL'ler
+ arabellekten silinir. Bir URL birden fazla mevcutsa hepsi silinir.</p>
+
+ <p>Ters vekilli bir URL silinmişse, etkin URL <strong>Host</strong> başlığı
+ <strong>port</strong>, <strong>yol</strong> ve <strong>sorgu</strong> ile
+ oluşturulur. Bir sorgu dizgesi olsun olmasın, URL içinde '?' daima açıkça
+ belirtilmelidir. Örneğin, <strong>localhost</strong> sunucusundaki
+ <strong>/</strong> yolu silinmek istenirse silinecek URL
+ <strong>http://localhost:80/?</strong> olurdu.</p>
+
+</section>
+
+<section id="list"><title>Arabellekteki URL'lerin listelenmesi</title>
+ <p><code><strong>htcacheclean</strong></code>'e
+ <code><strong>-a</strong></code> veya <code><strong>-A</strong></code>
+ seçeneğinin aktarılmasıyla, arabellekteki URL'ler bulundukça her satıra bir
+ URL gelecek biçemde listelenir. <code><strong>-A</strong></code> seçeneği
+ URL'nin ardından arabellek içeriğini tamamını şu sırayla dökümler:</p>
+
+ <dl>
+ <dt>url</dt><dd>Öğenin URL'si.</dd>
+ <dt>header size</dt><dd>Bayt cinsinden başlık uzunluğu.</dd>
+ <dt>body size</dt><dd>Bayt cinsinden gövde uzunluğu.</dd>
+ <dt>status</dt><dd>Arabellekteki yanıtın durumu.</dd>
+ <dt>entity version</dt><dd>Öğenin silinmeksizin kaç kere
+ doğrulandığı.</dd>
+ <dt>date</dt><dd>Yanıt tarihi.</dd>
+ <dt>expiry</dt><dd>Yanıtın zaman aşımı tarihi.</dd>
+ <dt>request time</dt><dd>İsteğin başlama zamanı.</dd>
+ <dt>response time</dt><dd>İsteğin bitiş zamanı.</dd>
+ <dt>body present</dt><dd>0 ise istekle birlikte gövde saklanmaz, 1 ise
+ saklanır.</dd>
+ <dt>head request</dt><dd>1 ise, öğe, gövde olmaksızın arabellekli bir
+ HEAD isteği içerir, 0 ise içermez.</dd>
</dl>
</section>
<section id="exit"><title>Çıkış Durumu</title>
<p><code><strong>htcacheclean</strong></code>, tüm işlemler başarıyla
yerine getirildiğinde <code>0</code>, aksi takdirde <code>1</code>
- döndürür.</p>
+ döndürür. Bir URL belirtildiğinde, bu URL arablleklenmi ve silinmişse
+ <code>0</code>, aksi takdirde <code>2</code> döndürür. URL'nin silinmesi
+ sırasında bir hata oluşursa <code>1</code> döndürür.</p>
</section>
</manualpage>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 826805:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 561485:1242483 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1242483 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
konsol uygulaması olarak çalıştırılır.</p>
</summary>
-<seealso><a href="../invoking.html">Apache'nin Başlatılması</a></seealso>
-<seealso><a href="../stopping.html">Apache'nin Durdurulması</a></seealso>
+<seealso><a href="../invoking.html">Apache httpd'nin Başlatılması</a></seealso>
+<seealso><a href="../stopping.html">Apache httpd'nin Durdurulması</a></seealso>
<seealso><a href="../configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a></seealso>
<seealso><a href="../platform/">Platforma Özgü Belgeler</a></seealso>
<seealso><program>apachectl</program></seealso>
[ -<strong>e</strong> <var>seviye</var> ] [ -<strong>E</strong>
<var>dosya</var> ]
[ <strong>-k</strong> start | restart | graceful | stop | graceful-stop ]
- [ -<strong>R</strong> <var>dizin</var> ] [ -<strong>h</strong> ]
+ [ -<strong>h</strong> ]
[ -<strong>l</strong> ] [ -<strong>L</strong> ] [ -<strong>S</strong> ]
[ -<strong>t</strong> ] [ -<strong>v</strong> ] [ -<strong>V</strong> ]
- [ -<strong>X</strong> ] [ -<strong>M</strong> ]</code></p>
+ [ -<strong>X</strong> ] [ -<strong>M</strong> ] [ -<strong>T</strong> ]
+ </code></p>
<p><a href="../platform/windows.html">Windows sistemlerinde</a>, ek
olarak şunlar vardır:</p>
graceful-stop</code></code></dt>
<dd><strong><code>httpd</code></strong>'yi başlatmak, durdurmak ve yeniden
başlatmak için sinyal gönderir. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için <a
- href="../stopping.html">Apache'nin Durdurulması</a> belgesine
+ href="../stopping.html">Apache httpd'nin Durdurulması</a> belgesine
bakınız.</dd>
<dt><code><strong>-C</strong> <var>yönerge</var></code></dt>
<dt><code><strong>-M</strong></code></dt>
<dd>Yüklü durağan ve paylaşımlı modülleri listeler.</dd>
- <dt><code><strong>-R</strong> <var>dizin</var></code></dt>
- <dd>Sunucu <code>SHARED_CORE</code> kullanılarak derlendiği takdirde bu
- seçenek paylaşımlı nesne dosyaları için <var>dizin</var> belirtir.</dd>
-
<dt><code><strong>-S</strong></code></dt>
<dd>Yapılandırma dosyasından çözümlenmiş haliyle ayarları gösterir (şu an
sadece sanal konak ayarları gösterilmektedir).</dd>
+ <dt><code><strong>-T</strong></code> (2.3.8 ve sonrasında
+ kullanılabilmektedir)</dt>
+ <dd>Başlatma ve yeniden başlatma sırasında belge kökü sınanmadan
+ geçilir.</dd>
+
<dt><code><strong>-t</strong></code></dt>
<dd>Yapılandırma dosyasını sözdizimi hatalarına karşı denetler. Program
sözdizimini denetledikten sonra sözdizimi geçerliyse 0 ile, değilse
<dl>
<dt><code><strong>-k</strong> install | config | uninstall</code></dt>
- <dd>Parametreler bakımından sırasıyla: Apache bir Windows NT hizmeti
- haline getirilir; başlatma seçenekleri Apache hizmeti için değiştirilir;
- ve Apache hizmeti sistemden kaldırılır.</dd>
+ <dd>Parametreler bakımından sırasıyla: Apache httpd bir Windows NT hizmeti
+ haline getirilir; başlatma seçenekleri Apache httpd hizmeti için
+ değiştirilir; ve Apache httpd hizmeti sistemden kaldırılır.</dd>
<dt><code><strong>-n</strong> <var>isim</var></code></dt>
- <dd>Sinyal gönderilecek Apache hizmetinin <var>ismi</var>.</dd>
+ <dd>Sinyal gönderilecek Apache httpd hizmetinin <var>ismi</var>.</dd>
<dt><code><strong>-w</strong></code></dt>
<dd>Hata durumunda konsol penceresi açık tutularak hata iletilerinin
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 743251:1229116 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1229116 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<dt><code><strong>-f</strong> <var>DBM_türü</var></code></dt>
<dd>Çıktı için kullanılacak DBM türü belirtilir. Belirtilmediği takdirde
<glossary>APR</glossary> öntanımlısı kullanılır. Belirtilebilecek DBM
- türleri:<br />
- GDBM dosyalar için <code>GDBM</code><br />
- SDBM dosyalar için <code>SDBM</code><br />
- Berkeley DB dosyalar için <code>DB</code><br />
- NDBM dosyalar için <code>NDBM</code><br />
+ türleri:
+ GDBM dosyalar için <code>GDBM</code>,
+ SDBM dosyalar için <code>SDBM</code>,
+ Berkeley DB dosyalar için <code>DB</code>,
+ NDBM dosyalar için <code>NDBM</code>,
öntanımlı DBM türü için <code>default</code>
</dd>
<dt><code><strong>-i</strong> <var>kaynak_metin</var></code></dt>
<dd>DBM dosyasının üretiminde kullanılacak girdi dosyası belirtilir. Bu
dosya, her satırda bir kayıt bulunmak üzere her satırı şöyle biçemlenmiş
- olmalıdır:<br />
- <code>anahtar değer</code><br />
+ olmalıdır:
+ <code>anahtar değer</code>.
Bu dosyanın biçemi ve manası ile ilgili ayrıntılar için <directive
module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> yönergesinin açıklamasına
bakınız.
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420993:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 684308:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 735925:1189220 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1189220 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<p><code><strong>rotatelogs</strong>
[ -<strong>l</strong> ]
+ [ -<strong>L</strong> <var>isim</var> ]
+ [ -<strong>p</strong> <var>program</var> ]
[ -<strong>f</strong> ]
[ -<strong>v</strong> ]
+ [ -<strong>e</strong> ]
+ [ -<strong>c</strong> ]
<var>dosyaismi</var>
<var>süre</var>|<var>boyut</var>(B|K|M|G)
[ <var>saat_farkı</var> ]</code></p>
<dl>
<dt><code><strong>-l</strong></code></dt>
- <dd>GMT yerine yerel zamanın kullanılmasını sağlar. Zaman dilimi değişik
- olan ortamlarda (BST, DST gibi) bu seçeneğin kullanımı beklenmedik
- sonuçlar verebilir!</dd>
+ <dd>GMT yerine yerel zamanın kullanılmasını sağlar.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-L</strong></code> <var>bagismi</var></dt>
+ <dd>Belirtilen bağ dosyası ismine geçerli günlük dosyasından kalıcı bir bağ
+ oluşturulur. <code>tail -F bagismi</code> gibi bir komut kullanılarak
+ günlüğün sürekli izlenmesi için kullanılabilir.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-p</strong></code> <var>program</var></dt>
+
+ <dd>Belirtildiği takdirde, <code><strong>rotatelogs</strong></code> yeni
+ bir günlük dosyasının her açılışında belirtilen programı çalıştırır. Yeni
+ açılan dosyanın ismi programa ilk argüman olarak aktarılır. Bu işlem bir
+ döndürme sonrası yapılırsa eski günlük dosyası ikinci argüman olarak
+ aktarılır. <code><strong>rotatelogs</strong></code> işlemini sürdürmek için
+ belirtilen programın sonlanmasını beklemez, dolayısıyla sonlanma soucunda
+ döndürülen hata kodunu günlüğe kaydetmez. Çalıştırılan program
+ <code><strong>rotatelogs</strong></code> ile aynı stdin, stdout ve stderr'i
+ kullanır ve ortamı da miras alır.</dd>
<dt><code><strong>-f</strong></code></dt>
<dd>İlk günlük giridisinin okunmasını beklemeden
özdevinimli işlemler yapan bazı günlükleme araçlarında sorunlara yol
açabilir. Bu seçenek bu gibi durumlarda yararlıdır.</dd>
+ <dt><code><strong>-t</strong></code></dt>
+ <dd>Günlük dosyasının döndürülmek yerine tepeden kırpılmasına sebep olur.
+ Günlüğün <code><strong>tail</strong></code> gibi bir araç tarafından gerçek
+ zamanda işlendiği ve veriyi saklamanın gerekmediği durumda kullanışlıdır.
+ Dosya ismine bir sonek eklenmez, ancak biçem dizgesi '%' karakteri
+ içeriyorsa buna uyulur.</dd>
+
<dt><code><strong>-v</strong></code></dt>
<dd>Standart hataya verilen çıktı daha ayrıntılı olur. Çıktı,
yapılandırma çözümlemesinin sonuçlarını ve tüm dosya açma/kapama
işlemlerini içerir.</dd>
+ <dt><code><strong>-e</strong></code></dt>
+ <dd>Günlüğü standart çıktıya basar. Günlüğün zincirdeki ilgili araç
+ tarafından gerçek zamanda işlenmesi gerektiğinde kullanışlıdır.</dd>
+
+ <dt><code><strong>-c</strong></code></dt>
+ <dd>Create log file for each interval, even if empty.</dd>
+
<dt><code><var>dosyaismi</var></code></dt>
- <dd>Günlük dosyasının ismi yoluyla birlikte belirtilir.
- <var>dosyaismi</var> '%' karakterleri içeriyorsa bunlar
- <code>strftime(3)</code> biçem belirteçleri olarak ele alınır. Aksi
- takdirde, özdevinimli olarak <var>.nnnnnnnnnn</var> uzantısı üretilir.
- Uzantı saniye cinsindendir ve her iki durumda da bu değer, mevcut döngü
- diliminin başlangıcına göre hesaplanır. Örneğin, döndürmenin 86400
- saniyede bir yapılacağı belirtilmişse, <code>strftime(3)</code> biçeminde
- oluşturulan saat, dakika ve saniye alanları, 24 saatlik sürenin
- başlangıcını (geceyarısı) göstermek üzere sıfırlarla doldurulur.</dd>
+ <dd><p>Günlük dosyasının ismi yoluyla birlikte belirtilir.
+ <var>dosyaismi</var> '%' karakterleri içeriyorsa bunlar
+ <code>strftime(3)</code> biçem belirteçleri olarak ele alınır. Aksi
+ takdirde, özdevinimli olarak <var>.nnnnnnnnnn</var> uzantısı üretilir.
+ (<code><strong>-t</strong></code> seçeneği kullanılmadıkça) Uzantı saniye
+ cinsindendir ve her iki durumda da bu değer, mevcut döngü
+ diliminin başlangıcına göre hesaplanır. Örneğin, döndürmenin 86400
+ saniyede bir yapılacağı belirtilmişse, <code>strftime(3)</code> biçeminde
+ oluşturulan saat, dakika ve saniye alanları, 24 saatlik sürenin
+ başlangıcını (geceyarısı) göstermek üzere sıfırlarla doldurulur.</p>
+
+ <p><code>strftime(3)</code> dosyaismi biçemlemesi kullanılırken, günlük
+ dosyası biçeminin günlük dosyası döndürülürken her zaman farklı bir dosya
+ ismi üretecek yeterlilikte parçacıklı yapıya sahip olduğundan emin
+ olmalısınız. Aks takdirde döndürme işlemi yeni bir dosya başlatmak yerine
+ hep aynı dosyanın üzerine yazar. Örneğin, <var>logfile</var> için
+ <code>/var/logs/errorlog.%Y-%m-%d</code> belirtilmişse 5 mega baytta bir
+ yeni bir günlük dosyasına başlanacaktır. Fakat 5 megabayta gün içinde iki
+ kez ulaşılırsa aynı günlük dosyası üretilir ve günlük hep aynı dosyanın
+ üzerine yazılır.</p>
+ </dd>
<dt><code><var>süre</var></code></dt>
<dd>Günlük dosyasının yenisinin kaç saniyede bir açılacağı belirtilir.
öntanımlıdır. Örneğin, -5 saatlik bir zaman diliminde bulunuyorsanız bu
değer <code>-300</code> olmalıdır. Çoğu durumda, bunun yerine
<code><strong>-l</strong></code> seçeneğini kullanmak gerekir.</dd>
-
</dl>
+
</section>
<section id="examples"><title>Örnekler</title>
<code>errorlog.YYYY-mm-dd-HH_MM_SS</code> biçemli bir isimle
oluşturulmasını sağlar.</p>
+<example>
+ CustomLog "|bin/rotatelogs -t /var/logs/logfile 86400" common
+</example>
+
+ <p>/var/logs/logfile dosyasını oluşturur, sunucu başlatılırken ve günde
+ bir kere dosyanın tepesi kırpılır. Bu senaryoda ayrı bir sürecin (tail
+ gibi) dosyayı gerçek zamanlı işleyeceği umulur.</p>
+
</section>
<section id="portability"><title>Taşınabilirlik</title>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:1301735 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1301735 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
- <p>Sanal konak kodu <strong>Apache 1.3</strong> sürümünde baştan yeniden
- yazıldı. Bu belgede, bir istek aldığında Apache’nin hangi sanal konak
- ile hizmet sunacağına nasıl karar verdiği açıklanmaya çalışılmıştır.
- <directive module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesi sayesinde
- sanal konak yapılandırması 1.3 sürümünün öncesine göre daha kolay ve
- daha güvenilir hale gelmiştir.</p>
+ <p>Bu belgede, bir istek aldığında Apache’nin hangi sanal konak
+ ile hizmet sunacağına nasıl karar verdiği açıklanmaya çalışılmıştır.</p>
- <p>Sanal konakların nasıl çalıştığını öğrenmeden sadece çalıştırmak
- isterseniz doğrudan <a href="examples.html">örneklerin bulunduğu
- sayfaya</a> bakabilirsiniz.</p>
+ <p>Çoğu kullanıcı hangi türü kullanacağına karar vermek için önce <a
+ href="name-based.html#namevip">İsme dayalı ve IP’ye dayalı Sanal
+ Konak</a> bölümünü, sonra <a href="name-based.html">İsme Dayalı Sanal
+ Konak Desteği</a> veya <a href="ip-based.html">IP’ye Dayalı Sanal Konak
+ Desteği</a> belgesini okumalı ve <a href="examples.html">bazı
+ örneklere</a> göz atmalıdır.</p>
+
+ <p>Bunlardan sonra tüm ayrıntıları anlamak isterseniz tekrar bu sayfaya
+ gelebilirsiniz.</p>
</summary>
-<section id="configparsing"><title>Yapılandırma Dosyasının Çözümlenmesi</title>
+<seealso><a href="ip-based.html">IP’ye Dayalı Sanal Konak Desteği</a></seealso>
+<seealso><a href="name-based.html">İsme Dayalı Sanal Konak Desteği</a></seealso>
+<seealso><a href="examples.html">Çok Kullanılan Sanal Konak Örnekleri</a></seealso>
+<seealso><a href="mass.html">Devingen olarak Yapılandırılan Kitlesel Sanal Barındırma</a></seealso>
+
+<section id="configparsing"><title>Yapılandırma Dosyası</title>
<p>Bu belgede <code><VirtualHost></code> bölümleri dışında kalan
- tanımlardan bahsederken <em>ana_sunucu</em>, <directive type="section"
- module="core">VirtualHost</directive> bölümlerindeki tanımlamalardan
- bahsederken <em>sankonlar</em> diyeceğiz.</p>
-
- <p><directive module="mpm_common">Listen</directive>,
- <directive module="core">ServerName</directive>,
- <directive module="core">ServerPath</directive> ve
- <directive module="core">ServerAlias</directive> yönergeleri bir sunucu
- yapılandırmasının her yerinde karşımıza çıkabilir. Bununla birlikte,
- sunucu dahilinde son göründükleri yerlerde önceki eşdeğerlerini geçersiz
- kılarlar.</p>
-
- <p><code>Listen</code> yönergesinin ana_sunucu için öntanımlı değeri
- 80’dir. <code>ServerPath</code> ve <code>ServerAlias</code>
- yönergelerinin ana_sunucu için öntanımlı değerleri yoktur. Öntanımlı
- <code>ServerName</code> değeri ise sunucunun IP adresinden elde
- edilir.</p>
-
- <p>Ana_sunucu <code>Listen</code> yönergesinin iki işlevi vardır. Biri
- Apache’nin dinleyeceği öntanımlı ağ portunu belirlemek, diğeri ise
- yönlendirmeler sırasında mutlak URI’lerde kullanılan port numarasını
- belirlemektir.</p>
-
- <p>Ana_sunucunun aksine sankonların portları Apache‘nin dinleyeceği
- portlar üzerinde etkili değildir.</p>
+ tanımlardan bahsederken <em>ana_sunucu</em> diyeceğiz.</p>
+
+ <p><directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
+ bölümlerindeki tanımlamalardan bahsederken <em>sankonlar</em>
+ diyeceğiz.</p>
+
+ <p>Her <code>VirtualHost</code> bölümü en az bir adres ve isteğe bağlı
+ portlar içerir.</p>
+
+ <p>Sanal konak tanımlarının içindeki IP adreslerinin yerine konak isimleri
+ kullanılabilir, fakat bunlar başlatma sırasında çözümleneceklerinden
+ çözümlemedeki bir başarısızlık bu sanal konak tanımlarının yoksayılması
+ ile sonuçlanacaktır. Bu bakımdan önerilmez.</p>
<p><code>VirtualHost</code> yönergesinde görünen her adresin seçimlik bir
- portu olabilir. Eğer bir port belirtilmemişse öntanımlı olarak
- ana_sunucunun son <code>Listen</code> yönergesinin değeri kullanılır.
- Port olarak <code>*</code> belirtildiği takdirde bütün portlar dinlenir.
- Adreslerin tamamını (DNS sorgularındaki çoklu A kayıtları dahil) içeren
- kümeye sankonların <em>adres kümesi</em> denir.</p>
-
- <p><directive module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesi ilk
- sankonun IP adresi için kullanılmadığı takdirde bu IP adresine sahip ilk
- sankon IP’ye dayalı sankon olarak ele alınır. IP adresi olarak
- <code>*</code> belirtmek de mümkündür.</p>
-
- <p>Eğer isme dayalı sankonlar kullanılacaksa <code>NameVirtualHost</code>
- yönergesinin bu isme dayalı sankonların IP adresi kümesini içermesi
- <em>gerekir</em>. Başka bir deyişle, yapılandırma dosyanızın
- <code>NameVirtualHost</code> yönergesine sankonların sunucu isimlerinin
- karşı düştüğü IP adresini yazmalısınız.</p>
-
- <p>Çok sayıda <code>NameVirtualHost</code> yönergesi belirtebilirse de her
- IP:port çifti için birden fazla <code>NameVirtualHost</code> yönergesi
- belirtilmemelidir.</p>
-
- <p>Aşağıdaki iki örneğin eşdeğer olması için <code>NameVirtualHost</code>
- ve <code>VirtualHost</code> yönergelerinin sıralamasının bir önemi
- yoktur. (Sadece <em>tek</em> adreslik küme içindeki
- <code>VirtualHost</code> yönergelerinin sırası önemlidir; aşağıya
- bakınız:)</p>
-
-<table><tr>
-<td><example>
- NameVirtualHost 111.22.33.44<br />
- <VirtualHost 111.22.33.44><br />
- # sunucu A<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <VirtualHost 111.22.33.44><br />
- # sunucu B<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
- NameVirtualHost 111.22.33.55<br />
- <VirtualHost 111.22.33.55><br />
- # sunucu C<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <VirtualHost 111.22.33.55><br />
- # sunucu D<br />
- ...<br />
- </VirtualHost>
-</example></td>
-<td><example>
- <VirtualHost 111.22.33.44><br />
- # sunucu A<br />
- </VirtualHost><br />
- <VirtualHost 111.22.33.55><br />
- # sunucu C<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <VirtualHost 111.22.33.44><br />
- # sunucu B<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <VirtualHost 111.22.33.55><br />
- # sunucu D<br />
- ...<br />
- </VirtualHost><br />
- <br />
- NameVirtualHost 111.22.33.44<br />
- NameVirtualHost 111.22.33.55<br />
- <br />
-</example></td>
-</tr></table>
-
-
- <p>(Okuma kolaylığı bakımından soldaki sürümü tercih etmenizi öneririz.)
- </p>
-
- <p><code>VirtualHost</code> yönergesi çözümlendikten sonra sankon
- sunucusuna yönergedeki ilk isme atanmış portun öntanımlı olduğu bir
- <code>Listen</code> verilir.</p>
-
- <p>Eğer tüm <code>VirtualHost</code> isimlerinin listesi aynı adres
- kümesine çözümleniyorsa bu isimler birer <code>ServerAlias</code> gibi
- ele alınırlar (bir <code>ServerAlias</code> yönergesi ile geçersiz
- kılınmadıkça). Bir sankon tanımından sonra gelen <code>Listen</code>
- satırlarının o sankonun adres kümesine atanmış portlara bir etkisinin
- olmayacağına dikkat ediniz.</p>
-
- <p>İsim listeleri IP adreslerine göre gruplanır ve bir çiftler tablosuna
- kaydedilir. Eğer IP adresi bir <code>NameVirtualHost</code> yönergesinde
- kullanılmışsa, liste bu IP adresi için tanımlanmış tüm sankonları
- içerir. Eğer bu IP adresinin tanımlandığı bir sankon yoksa o
- <code>NameVirtualHost</code> yönergesi yoksayılır ve günlüğe bir hata
- kaydı düşülür. IP’ye dayalı sankonlar için çiftler listesinde isim
- alanları boştur.</p>
-
- <p>Çiftler listesini işleyen işlevin hızı nedeniyle bir istek sırasında IP
- adresine göre gruplama yaparken kaynak harcaması en düşük düzeyde olur
- hatta neredeyse hiç olmaz. Ek olarak, tablo, IP adresinin son
- sekizlisindeki değişikliklere göre de en iyilenir.</p>
+ portu olabilir. Eğer bir port belirtilmemişse, port olarak <code>*</code>
+ belirtilmiş gibi bütün portlar dinlenir.</p>
+
+ <p>(<code>VirtualHost</code> yönergesinde belirtilen port numaraları Apache
+ httpd'nin dinleyeceği port numaraları olarak yorumlanmaz, sadece bir
+ isteği işleme sokarken hangi <code>VirtualHost</code> bölümünün
+ seçileceğini belirlerler. Sunucunun dinleyeceği adresleri ve portları
+ belirtmek için <directive module="mpm_common">Listen</directive>
+ yönergesini kullanın.)</p>
+
+ <p>Adreslerin tamamını (DNS sorgularındaki çoklu sonuçlar dahil) içeren
+ kümeye <em>sankonların adres kümesi</em> denir.</p>
+
+ <p>Apache httpd, bir IP adresi ve port birleşimi için en belirgin
+ eşleşmelerin listelendiği çok sayıdaki sanal konak arasında ayırdedici
+ olarak istemci tarafından sağlanan HTTP <code>Host</code> başlığını
+ kullanır.</p>
+
+ <p><directive module="core">ServerName</directive> yönergesi sunucu
+ tanımının içinde herhangi bir yerde görünebilirse de her göründüğü yerde
+ bir öncekini iptal eder. Hiç <code>ServerName</code> belirtilmemişse,
+ Apache httpd, sunucu ismini sunucunun IP adresinden saptamaya
+ çalışır.</p>
+
+ <p>Belli bir IP adresi ve port çifti için yapılandırma dosyasındaki ilk
+ isme dayalı sankon önemlidir, çünkü başka hiçbir sankonun ServerName veya
+ ServerAlias yönergesi ile eşleşmeyen bu adres ve port çifti için alınmış
+ tüm isteklerde bu sankon kullanılır. Ayrıca, sunucunun <glossary
+ ref="servernameindication">Sunucu İsmi Belirtimi</glossary>ni
+ desteklemediği durumlarda tüm SSL bağlantıları için bu sankon
+ kullanılır.</p>
<p>Her sankon için bazı değerler öntanımlı olarak atanır. Bunların
başlıcaları:</p>
<ol>
<li>Sankon bir <directive module="core">ServerAdmin</directive>
yönergesi içermiyorsa,
- <directive module="core">ResourceConfig</directive>,
- <directive module="core">AccessConfig</directive>,
<directive module="core">Timeout</directive>,
<directive module="core">KeepAliveTimeout</directive>,
<directive module="core">KeepAlive</directive>,
<directive module="core">MaxKeepAliveRequests</directive>,
- <directive module="core">ReceiveBufferSize</directive> ve
- <directive module="core">SendBufferSize</directive> yönergeleri için
+ <directive module="mpm_common">ReceiveBufferSize</directive> ve
+ <directive module="mpm_common">SendBufferSize</directive> yönergeleri için
öntanımlı değerler ana_sunucudaki eşdeğerlerinden miras alınır. (Yani,
bu yönergeler için ana_sunucudaki son değerler miras alınır.)</li>
<p>Sunucu bir istek durumunda hangi sankonun kullanılacağını şöyle
belirler:</p>
- <section id="hashtable"><title>Değer çiftleri tablosu aranır</title>
+ <section id="hashtable"><title>IP adresi aranır</title>
- <p>Bir istemci tarafından bağlantı ilk yapıldığında önce IP-isim çiftleri
- tablosunda istemcinin bağlandığı IP adresi için bir arama yapılır.</p>
+ <p>Bir adres ve port için bağlantı ilk alındığında Apache httpd tüm
+ <code>VirtualHost</code> tanımlarında bu çifti arar.</p>
- <p>Arama başarısız olursa (IP adresi yoksa) hizmet, istekte belirtilen
- port için bir <code>_default_</code> sankon varsa, o sankondan, yoksa
- ana_sunucudan sunulur.</p>
+ <p>Arama başarısız olursa <code>*</code> (herşey) eşleşmelerine
+ bakılır.</p>
- <p>Eğer çiftler tablosunda IP adresi yoksa port numarası ile eşleştirme
- çabası ayrıca, diğer isme dayalı sanal konaklardaki gibi ard arda ele
- alınmayı gerektiren <code>NameVirtualHost *</code> durumundaki bir
- girdiyle sonuçlanabilir.</p>
+ <p>Bir eşleşme bulunamazsa hizmet ana sunucudan sunulur.</p>
- <p>Arama sonucunda tabloda IP adresi bulunursa sonraki adım hizmetin bir
- IP’ye dayalı sankondan mı yoksa isme dayalı bir sankondan mı
- sunulacağına karar vermektir.</p>
+ <p>Arama sonucunda bu IP adresi için bulunmuş <code>VirtualHost</code>
+ tanımları varsa sonraki adım hizmetin bir IP’ye dayalı sankondan mı yoksa
+ isme dayalı bir sankondan mı sunulacağına karar vermektir.</p>
</section>
<section id="ipbased"><title>IP’ye dayalı sankon</title>
- <p>Eğer tabloda bulduğumuz girdinin isim alanları boşsa bir IP’ye dayalı
- sanal konak bulmuşuz demektir. Artık karar vermek için başka bir şey
- yapmaya gerek yoktur ve istek bu sankondan sunulur.</p>
+ <p>Eğer en iyi eşleşme olarak saptanmış IP adresi ve port çiftini içeren
+ sadece bir <code>VirtualHost</code> yönergesi varsa artık karar vermek
+ için başka bir şey yapmaya gerek yoktur ve istek bu sankondan
+ sunulur.</p>
</section>
<section id="namebased"><title>İsme dayalı sankon</title>
- <p>Tabloda bulduğumuz girdi için bir isim listesi varsa bir isme dayalı
- sankon sözkonusudur. Bu isim listesi, sankonları, ilgili
- <code>VirtualHost</code> bölümlerinin yapılandırma dosyasında yer alış
- sırasına göre içerir.</p>
-
- <p>Bu listedeki ilk sankon (yapılandırma dosyasında belirtilen IP adresine
- sahip ilk sankon) en yüksek önceliğe sahiptir ve sunucu ismi
- belirtilmeyen veya <code>Host:</code> başlık alanı olmayan istekleri bu
- sankon karşılar.</p>
-
- <p>Eğer istemci bir <code>Host:</code> başlık alanı ile istek yapmışsa
- liste bu sankon için aranır ve hizmet <code>ServerName</code> veya
- <code>ServerAlias</code> ile ilk eşleşmenin sağlandığı sankondan
- sunulur. <code>Host:</code> alanında bir port belirtilebilirse de Apache
- daima istemcinin isteği gönderdiği portu gerçek port kabul eder.</p>
-
- <p>Eğer istemci <code>Host:</code> başlık alanı bulunmayan bir HTTP/1.0
- isteği yapmışsa istemcinin hangi sankona bağlanmayı denediğini bilemeyiz
- ve istekteki URI ile mevcut <code>ServerPath</code> değerini
- eşleştirmeye çalışırız. Listedekilerden ilk eşleşen yola sahip sankondan
- hizmeti sunarız.</p>
-
- <p>İstekle eşleşen bir sankon bulunamazsa IP listesinde istemcinin
- bağlandığı portla eşleşen ilk sankondan hizmeti sunarız.</p>
+ <p>Eğer en iyi eşleşme olarak saptanmış IP adresi ve port çiftini içeren
+ birden fazla <code>VirtualHost</code> yönergesi varsa, sonraki
+ adımlardaki "liste" eşleşen sankonların listesi olup sankonlar listede
+ yapılandırma dosyasındaki yerlerine göre sıralanırlar.</p>
+
+ <p>Bağlantı SSL kullanıyorsa, sunucunun <glossary
+ ref="servernameindication">Sunucu İsmi Belirtimi</glossary>ni
+ desteklediği durumlarda SSL istemci uzlaşımı, istenen konak ismiyle
+ birlikte TLS eklentisini de içeriyorsa, konak ismi, SSL olmayan
+ bağlantılardaki <code>Host:</code> başlığı kullanımına benzer şekilde
+ aşağıdaki gibi kullanılır. Aksi takdirde, SSL bağlantıları için adresin
+ eşleştiği ilk isme dayalı sankon kullanılır. Sunucunun bağlantı için
+ hangi sertifikayı kullanacağını sankon belirlediği için bu önemlidir.</p>
+
+ <p>İstek bir <code>Host:</code> başlık alanı içeriyorsa, listede
+ <code>ServerName</code> veya <code>ServerAlias</code> alanı başlık alanı
+ ile eşleşen ilk sankona bakılır. <code>Host:</code> alanı bir port
+ içerebilirse de Apache httpd bunu yoksayarak daima istemcinin isteği
+ gönderdiği portu gerçek port kabul eder.</p>
+
+ <p>Yapılandırma dosyasındaki belirtilen IP adresiyle eşleşen ilk sankon en
+ yüksek önceliğe sahiptir ve sunucu ismi bilinmeyen ve (bir HTTP/1.0
+ isteği gibi) <code>Host:</code> başlık alanı içermeyen istekleri de
+ yakalar.</p>
</section>
<section id="persistent"><title>Kalıcı bağlantılar</title>
- <p>Yukarıda açıklanan IP araması belli bir TCP/IP oturumunda bir defaya
- mahsus yapıldığı halde bir kalıcı/KeepAlive bağlantı sırasında her istek
- için ayrı bir arama yapılır. Başka bir deyişle, bir istemci tek bir
- kalıcı bağlantı üzerinde farklı isme dayalı sankonlardan sayfa talebinde
- bulunabilir.</p>
+ <p>Yukarıda açıklanan <em>IP araması</em> belli bir TCP/IP oturumunda
+ <em>bir</em> defaya mahsus yapıldığı halde bir kalıcı/KeepAlive bağlantı
+ sırasında <em>her</em> istek için ayrı bir <em>arama</em> yapılır. Başka
+ bir deyişle, bir istemci tek bir kalıcı bağlantı üzerinde farklı isme
+ dayalı sankonlardan sayfa talebinde bulunabilir.</p>
</section>
<section id="observations"><title>İzlenimler</title>
<ul>
- <li>Bir isme dayalı sankon asla bir IP’ye dayalı sankon ile (veya tersi)
- etkileşime girmez. IP’ye dayalı sankonlara sadece kendi adres
- kümesindeki bir IP adresi üzerinden erişilebilir, asla başka bir
- adresten erişilemez. Aynısı isme dayalı sankonlara da uygulanır;
- onlara sadece bir <code>NameVirtualHost</code> yönergesi ile
- tanımlanmış adres kümesindeki bir IP adresi üzerinden
- erişilebilir.</li>
+ <li>İsme dayalı sanal konak işlemleri, sunucunun en iyi eşleşen IP'ye
+ dayalı sanal konağı seçmesinin ardından uygulanır.</li>
+
+ <li>İstemcinin hangi IP adresine bağlandığını umursamıyorsanız, sanal
+ konaklarınızda adres olarak "*" kullanın, böylece yapılandırılmış
+ sankonların hepsine isme dayalı sanal konak işlemleri uygulanır.</li>
<li>Bir IP’ye dayalı sankon için asla <code>ServerAlias</code> ve
<code>ServerPath</code> değerine bakılmaz.</li>
- <li>Yapılandırma dosyası içinde isme/IP’ye dayalı ve
- <code>_default_</code> sankonlar ile <code>NameVirtualHost</code>
- yönergelerinin yer alış sırasının birbirlerine göre bir önemi yoktur.
- Sıralama sadece aynı IP adresine sahip isme dayalı sankonlar arasında
+ <li>Sıralama sadece aynı IP adresine sahip isme dayalı sankonlar arasında
önemlidir. Aynı adres kümesine mensup isme dayalı sankonlardan
yapılandırma dosyasında ilk sırada yer alanı en yüksek önceliğe
sahiptir.</li>
- <li>Güvenlik saikiyle, eşleştirme işlemi sırasında <code>Host:</code>
- başlık alanında belirtilen port asla kullanılmaz. Apache daima
- istemcinin bağlantı kurduğu gerçek portu kullanır.</li>
-
- <li>Değeri başka bir <code>ServerPath</code> yönergesinin değeri için
- önek olan bir <code>ServerPath</code> yönergesi yapılandırma
- dosyasında daha önce yer alıyorsa sonrakiyle eşleşme asla
- gerçekleşmez. (Bu belirsizliği giderecek bir <code>Host:</code> başlık
- alanının mümkün olmadığı varsayılır.)</li>
-
- <li>Eğer tek bir IP adresine sahip IP’ye dayalı iki sankon varsa eşleşme
- daima yapılandırma dosyasında ilk yer alanla gerçekleşir. Böyle bir
- şey kasten yapılmaz. Sunucu böyle bir durumu saptadığında hata
- günlüğünde bir uyarı verecektir.</li>
-
- <li>Bir <code>_default_</code> sankon sadece istekle eşleşen bir IP
- adresi bulunamadığında port numarası eşleştiği takdirde isteğe hizmet
- sunabilir. Port düzeyinde eşleşmenin olabilmesi için isteğin geldiği
- port ile sankon için belirtilen port eşleşmelidir. Olası tüm portlarla
- eşleşmeyi sağlamak üzere yıldız imi (<code>_default_:*</code>
- şeklinde) kullanılabilir. Aynı şey <code>NameVirtualHost *</code>
- sankonlarına da uygulanır.</li>
+ <li>Eşleştirme işlemi sırasında <code>Host:</code>
+ başlık alanında belirtilen port asla kullanılmaz. Apache httpd daima
+ istemcinin isteği gönderdiği gerçek portu kullanır.</li>
+
+ <li>Eğer aynı IP adresine sahip IP’ye dayalı iki sankon varsa, bunlara
+ örtük olarak isme dayalı sanal konak işlemleri uygulanır. 2.3.11
+ sürümünden beri yeni davranış şekli budur.</li>
<li>Ana_sunucunun bir isteğe hizmet sunabilmesi için istemcinin
bağlandığı IP adresi ve port hiçbir yerde belirtilmemiş ve
- <code>_default_</code> dahil hiçbir sankon ile eşleşme sağlanamamış
- olmalıdır. Başka bir deyişle, istemcinin bağlandığı port ile eşleşen
- bir <code>_default_</code> sankon olmadıkça adres ve port belirtmeyen
- bir isteğe ana_sunucu yanıt verecektir.</li>
-
- <li><code>Host:</code> başlık alanı içermeyen veya hedefi bilinmeyen bir
- istek geldiği takdirde, eğer bu istemcinin bağlandığı adres ve port
- için (örneğin, <code>NameVirtualHost</code> ile) tanımlanmış bir isme
- dayalı sankon varsa bu isteğe ne ana_sunucu ne de bir
- <code>_default_</code> sankon hizmet sunabilir.</li>
+ hiçbir sankon ile eşleşme sağlanamamış olmalıdır. Başka bir deyişle,
+ istemcinin bağlandığı port ile eşleşen bir <code>_default_</code>
+ sankon olmadıkça adres ve port belirtmeyen bir isteğe ana_sunucu yanıt
+ verecektir.</li>
<li><code>VirtualHost</code> yönergelerinde asla DNS isimleri
belirtmemelisiniz. Aksi takdirde sunucuyu başlatma sırasında DNS
ipuçlarına ilaveten burada da bazı ipuçları bulacaksınız:</p>
<ul>
- <li>Ana_sunucu tanımlarının hepsini <code>VirtualHost</code>
+ <li>Ana sunucu tanımlarının hepsini <code>VirtualHost</code>
tanımlarının öncesinde bitirin. Bu ayrıca yapılandırmanızın
okunabilirliğini de arttırır; <code>VirtualHost</code> tanımlarının
sonrasına sarkan yapılandırmaların katıştırılması işlemi tüm sanal
konakları etkileyebilen tanımlar bakımından bir
karışıklığa/belirsizliğe sebep olabilir.)</li>
-
- <li>Birbirleriyle ilgili <code>NameVirtualHost</code> ve
- <code>VirtualHost</code> tanımlarını okunabilirliği arttırmak için
- gruplayın.</li>
-
- <li>Değeri başka bir <code>ServerPath</code> için önek olan tanımlamalar
- yapmaktan kaçının. Bundan kaçınamıyorsanız, yolu uzun olanı yolu kısa
- olanın öncesine yerleştirin. Örneğin, "ServerPath /abc/def" önce
- "ServerPath /abc" sonra yer alsın.</li>
</ul>
</section>
+
</manualpage>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 659902:1132802 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1132802 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
- <p>Bu belgede sanal konaklarla ile ilgili olarak karşılaşılması olası tüm
- senaryolara yer verilmeye çalışılmıştır. Buradaki senaryolar, tek bir
- sunucu üzerinde <a href="name-based.html">isme dayalı</a> veya <a
- href="ip-based.html">IP’ye dayalı</a> sanal konaklar aracılığıyla çok
- sayıda sitenin sunumu ile ilgilidir.
+ <p>Bu belgede <a href="index.html">sanal konaklarla</a> ile ilgili olarak
+ karşılaşılması olası tüm senaryolara yer verilmeye çalışılmıştır.
+ Buradaki senaryolar, tek bir sunucu üzerinde <a href="name-
+ based.html">isme dayalı</a> veya <a href="ip-based.html">IP’ye dayalı</a>
+ sanal konaklar aracılığıyla çok sayıda sitenin sunumu ile ilgilidir.
</p>
</summary>
# Apache’nin 80. portu dinlediğinden emin olalım<br />
Listen 80<br />
<br />
- # Sanal konak istekleri için bütün IP adresleri dinlensin.<br />
- NameVirtualHost *:80<br />
- <br />
<VirtualHost *:80><br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
<p>Yıldız imleri tüm adreslerle eşleşmeyi sağladığından ana sunucu
(yapılandırma dosyası genelindeki yapılandırma - sunucu geneli)
- erişilebilir olmayacaktır. <code>mesela.dom</code> yapılandırma
- dosyasındaki ilk sanal konak olduğundan en yüksek önceliğe sahiptir ve
+ erişilebilir olmayacaktır. Yapılandırma
+ dosyasındaki <code>ServerName mesela.dom</code> yönergeli konak, ilk
+ sanal konak olduğundan en yüksek önceliğe sahiptir ve
<cite>öntanımlı</cite> veya <cite>baskın</cite> site olarak davranır.
Yani, hiçbir <code>ServerName</code> yönergesi ile eşleşmeyen bir istek
alındığında bu istek ilk <code>VirtualHost</code> yapılandırması ile
karşılanır.</p>
<note><title>Bilginize</title>
- <p>İsterseniz, <code>*</code> yerine kendi IP adresinizi yazabilirsiniz.
- Ancak bu durumda bunu hem <code>VirtualHost</code> hem de
- <code>NameVirtualHost</code> için yapmalısınız:</p>
+ <p>IP adresi ve porta dayalı ayrımı umursamıyorsanız, <code>*</code>
+ yerine kendi IP adresinizi yazabilirsiniz.</p>
<example>
NameVirtualHost 192.168.1.22<br />
ServerName sunucu.faraza.dom<br />
DocumentRoot /siteler/anasunucu<br />
<br />
- # Burası da diğer adres için<br />
- NameVirtualHost 192.168.2.2<br />
- <br />
<VirtualHost 192.168.2.2><br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
verebilir.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
-
- NameVirtualHost 192.168.1.1<br />
- NameVirtualHost 172.20.30.40<br />
<br />
<VirtualHost 192.168.1.1 172.20.30.40><br />
<indent>
<p>Aynı IP adresine sahip çok sayıda konak ismine sahip olduğunuzu ve
bunların bazılarının farklı portları kullanmasını istediğinizi
- varsayalım. <directive module="core">NameVirtualHost</directive>
- yönergesi ile port tanımlamak suretiyle bunu mümkün kılabilirsiniz.
- <code>NameVirtualHost <em>isim:port</em></code> tanımı yapmadan
- veya bunun yerine <directive module="mpm_common">Listen</directive>
- kullanarak <code>VirtualHost <em>isim:port</em></code> kullanmaya
- kalkışırsanız, yapılandırmanız çalışmayacaktır.</p>
+ varsayalım. Aşağıdaki örnekte, isim eşleşmesinin, en iyi eşleşen IP
+ adresi ve port çifti saptandıktan sonra yer alması gösterilmiştir. </p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
Listen 8080<br />
<br />
- NameVirtualHost 172.20.30.40:80<br />
- NameVirtualHost 172.20.30.40:8080<br />
- <br />
<VirtualHost 172.20.30.40:80><br />
<indent>
ServerName mesela.dom<br />
<section id="mixed">
<title>Hem isme hem de IP‘ye dayalı sanal konaklar</title>
- <p>Bazı adreslerde isme dayalı, bazılarında da IP’ye dayalı sanal konaklar
- çalışsın istersek...</p>
+ <p>Bir <code>VirtualHost</code> yönergesinde belirtilen bir IP adresi başka
+ bir sanal konakta görünmüyorsa bu sankon kesinlikle IP'ye dayalı bir
+ sanal konaktır.</p>
<example><title>Sunucu yapılandırması</title>
Listen 80<br />
<br />
- NameVirtualHost 172.20.30.40<br />
- <br />
<VirtualHost 172.20.30.40><br />
<indent>
DocumentRoot /siteler/mesela<br />
<p>80. porttan gelen IP adresi belirtilmemiş isteklere
<code>_default_</code> sanal konağı, diğer portlardan gelen adres
belirtilmemiş isteklere ise ana sunucu hizmet verecektir.</p>
- </section>
+
+ <p>Bir sanal konak bildiriminde <code>*</code> kullanımı
+ <code>_default_</code> kullanımından daha yüksek öncelik sağlar.</p>
+ </section>
</section>
sunmamız lazım.</p>
<p>Çözüm kolay, çünkü yapacağımız sadece <code>VirtualHost</code>
- yönergesine yeni IP adresini (<code>192.168.2.2</code>) eklemek olacak.</p>
+ yönergesine yeni IP adresini (<code>192.168.2.2</code>) eklemek
+ olacak.</p>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
<example>
<title>Sunucu yapılandırması</title>
- NameVirtualHost 172.20.30.40<br />
- <br />
<VirtualHost 172.20.30.40><br />
<indent>
# ilk sanal konak<br />
DocumentRoot /siteler/baska<br />
RewriteEngine On<br />
- RewriteRule ^/.* /siteler/baska/index.html<br />
+ RewriteRule . /siteler/baska/index.html<br />
# ...<br />
</indent>
</VirtualHost><br />
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 659902:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 420990:1053231 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1053231 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
<p><cite>Sanal Konak</cite> (Virtual Host) terimi tek bir makine üzerinde
- birden fazla sitenin (www.sirket1.dom, www.sirket2.dom gibi) barındırılma
- uygulamasını betimler. Sanal konaklar, "<a href="ip-based.html">IP’ye
- dayalı</a>" veya "<a href="name-based.html">isme dayalı</a>" olabilir;
+ birden fazla sitenin (sirket1.example.com, sirket2.example.com gibi)
+ barındırılma uygulamasını betimler. Sanal konaklar,
+ "<a href="ip-based.html">IP’ye dayalı</a>" veya
+ "<a href="name-based.html">isme dayalı</a>" olabilir;
birincisinde, her site ayrı bir IP adresinden sunulurken, ikincisinde her
IP adresinde birden fazla site sunulur. Olayda aynı fiziksel sunucu
kullanıldığı halde bu sunucu son kullanıcıya görünür değildir.</p>
konaklara bazen <em>konağa dayalı</em> sanal konaklar veya <em>IP’ye
dayanmayan</em> sanal konaklar da denmektedir.</p>
- <p>Aşağıda, Apache’nin 1.3 sürümü ve sonrası için sanal konak desteğini bütün
+ <p>Aşağıda, Apache HTTP Suncusundaki sanal konak desteğini bütün
ayrıntıları ile açıklayan belgeler listelenmiştir.</p>
</summary>
<seealso><module>mod_vhost_alias</module></seealso>
<seealso><a href="name-based.html">İsme Dayalı Sanal Konaklar</a></seealso>
-<seealso><a href="ip-based.html">IP Adresine Dayalı Sanal Konaklar</a></seealso>
+<seealso><a href="ip-based.html">IP Adresine Dayalı Sanal Konaklar</a>
+</seealso>
<seealso><a href="examples.html">Sanal Konak Örnekleri</a></seealso>
<seealso><a href="fd-limits.html">Dosya Tanıtıcı Sınırları</a></seealso>
<seealso><a href="mass.html">Kütlesel Sanal Konaklık</a></seealso>
<ul>
<li><a href="name-based.html">İsme Dayalı Sanal Konaklar</a> (Her IP
adresinde birden fazla site)</li>
- <li><a href="ip-based.html">IP Adresine Dayalı Sanal Konaklar</a> (Her site
- için ayrı IP adresi)</li>
+ <li><a href="ip-based.html">IP Adresine Dayalı Sanal Konaklar</a> (Her
+ site için ayrı IP adresi)</li>
<li><a href="examples.html">Çok kullanılan sanal konak yapılandırma
örnekleri</a></li>
<li><a href="fd-limits.html">Dosya Tanıtıcı Sınırları</a> (veya,
<em>çok fazla günlük dosyası</em>)</li>
<li><a href="mass.html">Devingen olarak Yapılandırılan Kütlesel Sanal
Barındırma</a></li>
- <li><a href="details.html">Konak Eşlemenin Derinliğine İncelenmesi</a></li>
+ <li><a href="details.html">Konak Eşlemenin Derinliğine
+ İncelenmesi</a></li>
</ul>
</section>
<ul>
<li><directive type="section"
module="core">VirtualHost</directive></li>
- <li><directive module="core">NameVirtualHost</directive></li>
<li><directive module="core">ServerName</directive></li>
<li><directive module="core">ServerAlias</directive></li>
<li><directive module="core">ServerPath</directive></li>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 752951:1300910 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1300910 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<manualpage metafile="ip-based.xml.meta">
<parentdocument href="./">Sanal Konaklar</parentdocument>
- <title>Apache’de IP’ye Dayalı Sanal Konak Desteği</title>
+ <title>IP’ye Dayalı Sanal Konak Desteği</title>
<seealso>
<a href="name-based.html">İsme Dayalı Sanal Konak Desteği</a>
</seealso>
+<section id="explanation"><title>IP'ye dayalı sanal konak desteği nedir</title>
+ <p>IP'ye dayalı sanal konak desteği, bir isteğin alındığı IP adresi ve
+ porta bağlı olarak farklı yönergeleri uygulamak için bir yoldur. Özetle,
+ farklı siteleri farklı portlardan ve arayüzlerden sunmakta
+ kullanılır.</p>
+
+ <p>Çoğu durumda, <a href="name-based.html">isme dayalı sanal konaklar</a>
+ birçok sanal konağın tek bir IP adresi/port çiftini paylaşmasını
+ sağladığından daha kullanışlıdır. Neyi kullanacağınıza karar vermek için
+ <a href="name-based.html#namevip">İsme dayalı ve IP’ye dayalı Sanal
+ Konaklar</a> bölümüne bakınız.</p>
+</section>
+
<section id="requirements"><title>Sistem gereksinimleri</title>
<p><cite>IP’ye dayalı</cite> deyince, sunucunun <strong>her IP’ye dayalı
- sanal konak için ayrı bir IP adresi</strong>ne sahip olduğunu anlıyoruz.
- Bunun olması için, makine ya çok sayıda ağ bağlantısına sahiptir ya da
- makinede, günümüzde çoğu işletim sistemi tarafından desteklenen sanal
- arabirimler kullanılıyordur. (Sanal arabirimlerle ilgili ayrıntılar için
- sistem belgelerinize bakınız; bu konu genellikle IP rumuzları (ip aliases)
- olarak geçer ve ayarlamak için genellikle "ifconfig" komutu
- kullanılır.)</p>
-
+ sanal konak için ayrı bir IP adresi/port çifti</strong>ne sahip olduğunu
+ anlıyoruz. Bunun olması için, makine ya çok sayıda ağ bağlantısına
+ sahiptir ya da makinede, günümüzde çoğu işletim sistemi tarafından
+ desteklenen sanal arabirimler ve/veya çok sayıda port kullanılıyordur.
+ (Sanal arabirimlerle ilgili ayrıntılar için sistem belgelerinize bakınız;
+ bu konu genellikle IP rumuzları (ip aliases) olarak geçer ve ayarlamak
+ için genellikle "ifconfig" komutu kullanılır.)</p>
+
+ <p>Apache HTTP Sunucusu terminolojisinde, tek bir IP adresinin çok sayıda
+ TCP portuyla kullanımı IP'ye dayalı sanal konak desteği olarak
+ bilinir.</p>
</section>
<section id="howto"><title>Apache nasıl ayarlanır?</title>
<li>Güvenli bölgeler oluşturmanız gerekiyordur. Örneğin, şirket2’deki hiç
kimse dosya sistemi üzerinden şirket1’e ait verileri okuyamasın, sadece
herkes gibi tarayıcı kullanarak okuyabilsin istenebilir. Bu durumda,
- <directive module="mpm_common">User</directive>,
- <directive module="mpm_common">Group</directive>,
+ <directive module="mod_unixd">User</directive>,
+ <directive module="mod_unixd">Group</directive>,
<directive module="mpm_common">Listen</directive> ve
<directive module="core">ServerRoot</directive> yönergeleri farklı
değerlerle yapılandırılmış iki ayrı süreç çalıştırmanız gerekir.</li>
yönergesi kullanılır. Örnek:</p>
<example>
- Listen www.birkobi.dom:80
+ Listen 192.0.2.100:80
</example>
<p>Burada konak ismi yerine IP adresi kullanmanız önerilir (ayrıntılar için
DocumentRoot /gruplar/birkobi/belgeler<br />
ServerName www.birkobi.dom<br />
ErrorLog /gruplar/birkobi/günlükler/hatalar.log<br />
- TransferLog /gruplar/birkobi/günlükler/erisim.log
+ CustomLog /gruplar/birkobi/günlükler/erisim.log combined
</indent>
</VirtualHost><br />
<br />
DocumentRoot /gruplar/digerkobi/belgeler<br />
ServerName www.digerkobi.dom<br />
ErrorLog /gruplar/digerkobi/günlükler/hatalar.log<br />
- TransferLog /gruplar/digerkobi/günlükler/erisim.log
+ CustomLog /gruplar/digerkobi/günlükler/erisim.log combined
</indent>
</VirtualHost>
</example>
<a href="../dns-caveats.html">DNS ile ilgili konular</a>
belgesine bakınız).</p>
+ <p>Belli bir IP adresi veya port kullanımı bunların joker eşdeğerlerine
+ göre daha yüksek öncelik sağlar ve eşleşen bir sanal konak da genel
+ sunucuya göre öncelik alır.</p>
+
<p>Süreç oluşturmayı denetleyen yönergeler ve bir kaç başka yönerge dışında
hemen hemen tüm yapılandırma yönergeleri <directive
- module="core">VirtualHost</directive> bölümleri içinde kullanılabilir. Bir
- yönergenin <directive module="core">VirtualHost</directive> bölümlerinde
- kullanılıp kullanılmayacağını öğrenmek için <a
- href="../mod/directives.html">yönerge dizinini</a> kullanarak yönergenin <a
- href="../mod/directive-dict.html#Context">Bağlam</a>’ına bakınız.</p>
+ module="core">VirtualHost</directive> bölümleri içinde kullanılabilir.
+ Bir yönergenin <directive module="core">VirtualHost</directive>
+
bölümlerinde kullanılıp kullanılmayacağını öğrenmek için <a
+ href="../mod/directives.html">yönerge dizinini</a> kullanarak yönergenin
+ <a href="../mod/directive-dict.html#Context">Bağlam</a>’ına bakınız.</p>
<p><a href="../suexec.html">suEXEC sarmalayıcısı</a> kullanıldığı takdirde
<directive module="mod_suexec">SuexecUserGroup</directive> yönergesi de
<p><em>GÜVENLİK:</em>Günlük dosyalarının yazılacağı yeri belirlerken,
Apache’yi başlatan kullanıcıdan başka kimsenin yazamayacağı bir yerin
- seçilmesi bazı güvenlik risklerini ortadan kaldırmak bakımından önemlidir.
- Ayrıntılar için <a href="../misc/security_tips.html">güvenlik ipuçları</a>
- belgesine bakınız.</p>
+ seçilmesi bazı güvenlik risklerini ortadan kaldırmak bakımından
+ önemlidir. Ayrıntılar için <a href="../misc/security_tips.html">güvenlik
+ ipuçları</a> belgesine bakınız.</p>
</section>
</manualpage>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 659902:1174747 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1174747 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<summary>
<p>Bu belgede sanal konakların sonu belirsiz bir şekilde artışı karşısında
- Apache httpd sunucusunun nasıl daha verimli kullanılacağı açıklanmıştır.
+ Apache HTTP Sunucusunun nasıl daha verimli kullanılacağı açıklanmıştır.
+ Devingen kitlesel konakları oluşturmak için <module>mod_rewrite</module>
+ modülünün kullanımını açıklayan <a href="../rewrite/vhosts.html">ayrı bir
+ belge</a> de mevcuttur.
</p>
</summary>
<code><VirtualHost></code> bölümü içereceği zaman yapılacaklar ile
ilgilidir.</p>
-<example>
-NameVirtualHost 111.22.33.44<br />
-<VirtualHost 111.22.33.44><br />
-<indent>
- ServerName musteri-1.dom<br />
- DocumentRoot /siteler/musteri-1.dom/belgeler<br />
- ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-1.dom/cgi-bin<br />
-</indent>
-</VirtualHost><br />
-<VirtualHost 111.22.33.44><br />
-<indent>
- ServerName musteri-2.dom<br />
- DocumentRoot /siteler/musteri-2.dom/belgeler<br />
- ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-2.dom/cgi-bin<br />
-</indent>
-</VirtualHost><br />
-# blah blah blah<br />
-<VirtualHost 111.22.33.44><br />
-<indent>
- ServerName musteri-N.dom<br />
- DocumentRoot /siteler/musteri-N.dom/belgeler<br />
- ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-N.dom/cgi-bin<br />
-</indent>
+<pre>
+<VirtualHost 111.22.33.44>
+ ServerName musteri-1.example.com
+ DocumentRoot /siteler/musteri-1/belgeler
+ ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-1/cgi-bin
</VirtualHost>
-</example>
- <p>Ana fikir, tüm durağan <code><VirtualHost></code>
- yapılandırmalarını devingen olarak çalışan tek bir
- <code><VirtualHost></code> bölümüyle değiştirmektir. Bunun elbette
- bazı getirileri olacaktır:</p>
+<VirtualHost 111.22.33.44>
+ ServerName musteri-2.example.com
+ DocumentRoot /siteler/musteri-2/belgeler
+ ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-2/cgi-bin
+</VirtualHost>
+
+<VirtualHost 111.22.33.44>
+ ServerName musteri-N.example.com
+ DocumentRoot /siteler/musteri-N/belgeler
+ ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/musteri-N/cgi-bin
+</VirtualHost>
+</pre>
+
+ <p>İsteğimiz çok sayıda <code><VirtualHost></code> bölümünü devingen
+ olarak çalışan tek bir <code><VirtualHost></code> bölümüyle
+ değiştirmektir. Bunun elbette bazı getirileri olacaktır:</p>
<ol>
<li>Yapılandırma dosyanız küçüleceği için Apache daha çabuk
- başlatılabilecek ve daha az bellek harcayacaktır.</li>
+ başlatılabilecek ve daha az bellek harcayacaktır. Muhtemelen daha da
+ önemlisi, küçülmüş bir yapılandırmanın bakımı da kolaylaşacağı için
+ hatalar da azalacaktır.</li>
<li>Yeni sanal konakların eklenmesi, DNS’de yeni girdiler oluşturmak ve
dosya sisteminde bununla ilgili dizinleri açmak dışında biraz daha
</ol>
<p>Ana götürüsü ise her sanal konak için ayrı birer günlük dosyasına sahip
- olamayacak olmanızdır. Öte yandan, dosya tanıtıcılarının sınırlı olması
- nedeniyle bunu yapmayı zaten istemezsiniz. Günlük kayıtları için bir
- fifo veya bir boru hattı oluşturmak ve diğer uçta çalışan bir süreç
- vasıtasıyla günlükleri müşterilere paylaştırmak daha iyidir (ayrıca, bu,
- istatistikleri toplamanızı da kolaylaştırır).</p>
+ olamayacak olmanızdır. Öte yandan, <a href="fd-limits.html">dosya
+ tanıtıcılarının sınırlı olması</a> nedeniyle bunu yapmayı zaten
+ istemezsiniz. Günlük kayıtları için bir <a href="../logs.html#piped">fifo
+ veya bir boru hattı</a> oluşturmak ve diğer uçta çalışan bir süreç
+ vasıtasıyla günlükleri müşterilere paylaştırmak daha iyidir. Böyle bir
+ işlemle ilgili bir örneği <a href="../programs/other.html#split-logfile"
+ >split-logfile</a> aracının belgesinde bulabilirsiniz.</p>
</section>
<p>Bir sanal konak iki bilgiye bakarak belirlenir: IP adresi ve HTTP
isteğindeki <code>Host:</code> başlığının içeriği. Devingen sanal
barındırma tekniği, isteği yerine getirmek için kullanılacak dosya
- yoluna bu bilgiyi kendiliğinden girmek esasına dayanır. Bu, Apache 2.0
- ile <module>mod_vhost_alias</module> kullanarak oldukça kolay
- yapılabileceği gibi <module>mod_rewrite</module> da kullanılabilir. Bu
- modüllerin her ikisi de öntanımlı olarak devre dışıdır. Bu tekniği
- kullanmak isterseniz Apache’yi yeniden yapılandırıp derleyerek bu iki
- modülü etkin duruma getirmeniz gerekir.</p>
-
- <p>Devingen sanal konağı normal bir sanal konak gibi göstermek için bazı
- şeyleri ’göstermelik’ olarak yapmak gerekir. Bunlardan en önemlisi,
- Apache tarafından göreli URL’lerden normal URL’leri ve benzerlerini
+ yoluna bu bilgiyi kendiliğinden girmek esasına dayanır. Bu, Apache httpd
+ ile <module>mod_vhost_alias</module> modülünü kullanarak oldukça kolay
+ yapılabileceği gibi <a href="../rewrite/vhosts.html">mod_rewrite modülü
+ de kullanılabilir</a>.</p>
+
+ <p>Bu modüllerin her ikisi de öntanımlı olarak devre dışıdır. Bu tekniği
+ kullanmak isterseniz Apache httpd'yi yeniden yapılandırıp derleyerek bu
+ iki modülü etkin duruma getirmeniz gerekir.</p>
+
+ <p>Devingen sanal konağı normal bir sanal konak gibi göstermek için
+ bazı bilgileri istekten saptamak gerekir. Bunlardan en önemlisi,
+ httpd tarafından göreli URL’lerden normal URL’leri ve benzerlerini
üretmek için kullanılan sunucu ismidir. Sunucu ismi
<code>ServerName</code> yönergesi ile yapılandırılır ve CGI’ler
tarafından <code>SERVER_NAME</code> ortam değişkeni üzerinden
DNS</code> belirtilmişse, sunucu ismi, sanal konağın IP adresinden
tersine DNS sorgusu yapılarak elde edilir. Birincisi isme dayalı sanal
konaklar tarafından ikincisi ise IP’ye dayalı sanal konaklar tarafından
- kullanılır. Eğer Apache, istekte <code>Host:</code> başlığının olmayışı
+ kullanılır. Eğer httpd, istekte <code>Host:</code> başlığının olmayışı
veya DNS sorgusunun başarısız olması sebebiyle sunucu ismini elde
edemezse son çare olarak <code>ServerName</code> yönergesinde yazılı
değeri kullanır.</p>
- <p>‘Göstermelik’ yapılan şeylerden biri de <code>DocumentRoot</code>
+ <p>Saptanan bilgilerden biri de <code>DocumentRoot</code>
yönergesi ile yapılandırılan belge kök dizini olup CGI’ler tarafından
<code>DOCUMENT_ROOT</code> ortam değişkeni üzerinden kullanılır. Normal
yapılandırmada <module>core</module> modülü tarafından dosya isimlerini
URI’lere eşlerken kullanılır. Fakat sunucu devingen sanal konakları
kullanmak üzere yapılandırıldığında, eşleştirmeyi farklı yollardan yapan
- başka bir modül devreye girer (<code>mod_vhost_alias</code> veya
- <code>mod_rewrite</code>). <code>DOCUMENT_ROOT</code> ortam değişkenine
- değerini atamaktan sorumlu olan bu iki modülden biri kullanılmazsa CGI
- veya SSI belgeleri yanlış değerlerle üretilirler.</p>
+ başka bir modül devreye girer (<module>mod_vhost_alias</module> veya
+ <module>mod_rewrite</module>). <code>DOCUMENT_ROOT</code> ortam
+ değişkenine değerini atamaktan sorumlu olan bu iki modülden biri
+ kullanılmazsa CGI veya SSI belgeleri yanlış değerlerle üretilirler.</p>
</section>
-<section id="simple"><title>Basit Devingen Sanal Konaklar</title>
+<section id="simple"><title>mod_vhost_alias ile Kitlesel Sanal Konaklar</title>
<p>Yukarıda <a href="#motivation">Amaç</a> bölümünde özetlenen sanal konak
- düzenlemesinin <code>mod_vhost_alias</code> kullanarak daha soysal bir
- tarzda gerçekleştirilmiş halini içeren <code>httpd.conf</code> bölümü
- aşağıdadır.</p>
+ düzenlemesinin <code>mod_vhost_alias</code> kullanarak gerçekleştirilmiş
+ halini içeren <code>httpd.conf</code> bölümü aşağıdadır.</p>
<example>
# sunucu ismini Host: başlığından elde edelim<br />
UseCanonicalName Off<br />
<br />
-# Bu günlükleme biçiminde ilk alana bakarak<br />
-# sanal konak günlükleri ayrıştırılabilir<br />
+# Bu günlükleme biçiminde split-logfile aracı kullanılarak<br />
+# ilk alana dayalı sanal konak günlükleri ayrıştırılabilir<br />
LogFormat "%V %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon<br />
CustomLog logs/access_log vcommon<br />
<br />
<p>Bu yapılandırmayı IP’ye dayalı sanal konaklar için kullanmak isterseniz
<code>UseCanonicalName Off</code> yerine <code>UseCanonicalName
DNS</code> yazmanız yeterlidir. Böylece dosya ismine eklenecek konak
- ismi sanal konağın IP adresinden türetilir.</p>
+ ismi sanal konağın IP adresinden türetilir. <code>%0</code> değişkeni,
+ <code>Host:</code> başlığı ile belirlenen istekteki sunucu isminin
+ ifadesidir.</p>
-</section>
+ <p>Kullanım örnekleri için <module>mod_vhost_alias</module>modülünün
+ belgesine bakınız.</p>
-<section id="homepages"><title>Sanal Kişisel Sayfalar Sistemi</title>
+</section>
- <p>Bu sistem, yukarıdaki yapılandırmanın bir ISS’nin kişisel sayfalar
- sunucusuna uyarlanmasından başka bir şey değildir. Biraz daha karmaşık
- bir yapılandırma ile dosya isimlerine <code>/home/kullanıcı/</code>
- dizinlerini ekleyebiliriz. Farklı olarak her sanal konak için bir tane
- değil hepsi için bir tane <code>cgi-bin</code> olacaktır.</p>
-
-<example>
-# Son bölüm hariç yukarıdaki yapılandırma, burada...<br />
-<br />
-# sunucu ismine eklenecek dosya isimlerini oluşturalım<br />
-VirtualDocumentRoot /siteler/%2/belgeler<br />
-<br />
-# ortak cgi-bin dizini<br />
-ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/std-cgi/<br />
-</example>
+<section id="homepages"><title>Basitleştirilmiş Kitlesel Sanal Konaklar</title>
+
+ <p>Bu sistem, yukarıdaki yapılandırmanın bir ISS’nin sunucusuna
+ uyarlanmasından başka bir şey değildir. <code>%2</code> değişkenini
+ kullanarak, dosya isminde kullanmak üzere sunucu isminin alt dizgelerini
+ seçebiliriz, böylece, örneğin <code>www.user.example.com</code> belgeleri
+ <code>/home/user/www</code> dizininde bulunabilir. Farklı olarak her
+ sanal konak için bir tane değil hepsi için bir tane <code>cgi-bin</code>
+ olacaktır.</p>
+
+ <example>
+ UseCanonicalName Off<br />
+ <br />
+ LogFormat "%V %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon<br />
+ CustomLog logs/access_log vcommon<br />
+ <br />
+ # sunucu ismini içerecek dosya isimlerini oluşturalım<br />
+ VirtualDocumentRoot /home/%2/www<br />
+ <br />
+ # ortak cgi-bin dizini<br />
+ ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/std-cgi/<br />
+ </example>
<p><module>mod_vhost_alias</module> belgesinde daha karmaşık
<code>VirtualDocumentRoot</code> örnekleri vardır.</p>
<section id="combinations"><title>Aynı Sunucuda Kişisel ve Kurumsal Sanal Konaklar</title>
- <p>Daha karmaşık ayarlamalar yaparak Apache’inin normal
+ <p>Daha karmaşık ayarlamalar yaparak httpd’nin normal
<code><VirtualHost></code> bölümlerini farklı kitlesel sanal konak
yapılandırmaları için kullanabilirsiniz. Örneğin, bireysel
müşterileriniz için bir IP adresiniz, kurumsal müşterileriniz için de
<br />
<VirtualHost 111.22.33.44><br />
<indent>
- ServerName kurumsal.iss.dom<br />
+ ServerName kurumsal.example.com<br />
<br />
CustomLog logs/access_log.kurumsal vcommon<br />
<br />
<br />
<VirtualHost 111.22.33.45><br />
<indent>
- ServerName bireysel.iss.dom<br />
+ ServerName bireysel.example.com<br />
<br />
CustomLog logs/access_log.bireysel vcommon<br />
<br />
module="core">ServerName</directive> yönergesi içermezse ilgili IP
için ters DNS sorgusu yapılır. Eğer sorgudan elde edilen isim
sunucunun ismi değilse bu istenmeyen duruma bir çözüm olarak bir
- bilgilendirme bölümü (<code>ServerName isimsiz.iss.dom</code>)
+ bilgilendirme bölümü (örn, <code>ServerName bilgi.example.com</code>)
eklenebilir.</p>
</note>
</section>
-<section id="ipbased"><title>IP’ye dayalı sanal konakları daha verimli kılmak</title>
+<section id="ipbased">
+ <title>IP’ye dayalı sanal konakları daha verimli kılmak</title>
<p><a href="#simple">İlk örnekte</a> IP’ye dayalı sanal konaklar için
kullanılmak istenirse yapılandırmada neyin nasıl değiştirileceği
</section>
-<section id="simple.rewrite"><title><code>mod_rewrite</code> ile Kurumsal Müşteriler Sistemi</title>
-
- <p>Buradaki <code>httpd.conf</code> bölümü de <a href="#simple">ilk
- örnekteki</a> gibi elde edilmiştir. İlk yarı, bazı değişiklikler dışında
- yukarıdaki örneğe çok benzer. Bu değişiklikler yapılandırmanın
- <code>mod_rewrite</code> bölümünün düzgün çalışması ve geriye doğru
- uyumluluk için gereklidir. İkinci yarı, asıl işi yapan
- <code>mod_rewrite</code> yapılandırmasını içerir.</p>
+<section id="simple.rewrite">
+ <title><code>mod_rewrite</code> ile Kitlesel Sanal Konaklar</title>
- <p>Biraz uzmanlık gerektiren bazı kısımlar var: Öntanımlı olarak
- <code>mod_rewrite</code> diğer (<code>mod_alias</code>, vs. gibi) URI
- dönüşüm modüllerinden önce çalışır. Dolayısıyla bu modülleri kullanmak
- isterseniz, <code>mod_rewrite</code>’ı bunlara izin verecek şekilde
- yapılandırmalısınız. Ayrıca her devingen sanal konağa eşdeğer bir
- <code>ScriptAlias</code> yapmak için de biraz büyü yapmak gerekir.</p>
-
-<example>
-# Sunucu ismini Host: başlığınıdan alalım.<br />
-UseCanonicalName Off<br />
-<br />
-# Günlük dosyasından bilgileri ayıklayabilelim.<br />
-LogFormat "%{Host}i %h %l %u %t \"%r\" %s %b" vcommon<br />
-CustomLog logs/access_log vcommon<br />
-<br />
-<Directory /siteler/hosts><br />
-<indent>
- # ScriptAlias için yaptıklarımızla CGI betiklerini<br />
- # çalışmaya zorlayamayacağımızdan ExecCGI burada gerekli.<br />
- Options FollowSymLinks ExecCGI<br />
-</indent>
-</Directory><br />
-<br />
-# İşin zor yanına geldik.<br />
-<br />
-RewriteEngine On<br />
-<br />
-# Host: başlığından elde edilen sunucu isminde harf<br />
-# büyüklükleri çeşitli olabilir. Hepsini küçük harf yapalım.<br />
-RewriteMap lowercase int:tolower<br />
-<br />
-## önce normal belgelerle anlaşalım:<br />
-# Alias /icons/ çalışsın - diğer rumuzlar için yineleyelim<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} !^/icons/<br />
-# CGI’ler de çalışsın.<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} !^/cgi-bin/<br />
-# Biraz da büyü yapalım.<br />
-RewriteRule ^/(.*)$ /siteler/${lowercase:%{SERVER_NAME}}/belgeler/$1<br />
-<br />
-## Artık CGI’lerle anlaşabiliriz. - Bir eylemci isteyelim.<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} ^/cgi-bin/<br />
-RewriteRule ^/(.*)$ /siteler/${lowercase:%{SERVER_NAME}}/cgi-bin/$1 [H=cgi-script]<br />
-<br />
-# Bu kadar!
-</example>
-
-</section>
-
-<section id="homepages.rewrite"><title><code>mod_rewrite</code> ile Kişisel Sayfalar Sistemi</title>
-
- <p>Burada da <a href="#homepages">ikinci örnekte</a> yaptıklarımızı
- yapıyoruz.</p>
-
-<example>
-RewriteEngine on<br />
-<br />
-RewriteMap lowercase int:tolower<br />
-<br />
-# CGI’ler çalışsın.<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} !^/cgi-bin/<br />
-<br />
-# konak ismi doğru mu bakalım yoksa RewriteRule çalışmaz.<br />
-RewriteCond ${lowercase:%{SERVER_NAME}} ^www\.[a-z-]+\.isp\.dom$<br />
-<br />
-# URI’nin başına sanal konak ismini ekleyelim.<br />
-# [C], bunu bitirdikten sonra, sonraki rewrite ile devam et demek.<br />
-RewriteRule ^(.+) ${lowercase:%{SERVER_NAME}}$1 [C]<br />
-<br />
-# Artık asıl dosya ismini oluşturabiliriz.<br />
-RewriteRule ^www\.([a-z-]+)\.isp\.dom/(.*) /home/$1/$2<br />
-<br />
-# Ortak CGI dizinini tanımlayalım.<br />
-ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/std-cgi/
-</example>
+ <p>Kitlesel sanal barındırma <module>mod_rewrite</module> modülü kullanarak
+ da gerçeklenebilir. Ya basitçe <directive module="mod_rewrite"
+ >RewriteRule</directive> yönergelerini kullanırsınız ya da daha karmaşık
+ olarak sanal konak tanımlarınızı harici bir yerde tutar ve bunlara
+ <directive module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> yönergesini
+ kullanarak erişirsiniz. Bu teknikler ayrıntılı olarak
+ <a href="../rewrite/vhosts.html">rewrite belgelerinde</a>
+ açıklanmıştır.</p>
</section>
-<section id="xtra-conf"><title>Sanal konaklar için ayrı bir yapılandırma dosyası kullanmak</title>
-
- <p>Burada, sanal konak isimlerinden belge kök dizini elde ederken
- <module>mod_rewrite</module> modülünün daha gelişkin özelliklerinden
- yararlanarak isimleri ayrı bir dosyadan okutacağız. Bu, esnekliği
- artırır ama daha karmaşık bir yapılandırma gerekir.</p>
-
- <p>Aşağıdaki içeriğe sahip bir <code>vhost.map</code>dosyamız olsun:</p>
-
-<example>
-musteri-1.dom /siteler/kurumsal/1<br />
-musteri-2.dom /siteler/kurumsal/2<br />
-# ...<br />
-musteri-N.dom /siteler/kurumsal/N<br />
-</example>
-
- <p><code>httpd.conf</code> dosyamız da şunları içerecektir:</p>
-
-<example>
-RewriteEngine on<br />
-<br />
-RewriteMap lowercase int:tolower<br />
-<br />
-# Eşlem dosyasını tanımlayalım<br />
-RewriteMap vhost txt:/siteler/conf/vhost.map<br />
-<br />
-# Rumuzları yukarıdaki gibi halledelim.<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} !^/icons/<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} !^/cgi-bin/<br />
-RewriteCond ${lowercase:%{SERVER_NAME}} ^(.+)$<br />
-# Eşlemeyi dosyalar için de yapalım.<br />
-RewriteCond ${vhost:%1} ^(/.*)$<br />
-RewriteRule ^/(.*)$ %1/belgeler/$1<br />
-<br />
-RewriteCond %{REQUEST_URI} ^/cgi-bin/<br />
-RewriteCond ${lowercase:%{SERVER_NAME}} ^(.+)$<br />
-RewriteCond ${vhost:%1} ^(/.*)$<br />
-RewriteRule ^/(.*)$ %1/cgi-bin/$1 [H=cgi-script]
-</example>
-
-</section>
</manualpage>
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 659902:1301398 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1301398 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
Barındırma</a></seealso>
<seealso><a href="examples.html">Çok kullanılan sanal konak yapılandırma
örnekleri</a></seealso>
-<seealso><a href="examples.html#serverpath">ServerPath yapılandırma örneği</a>
-</seealso>
<section id="namevip"><title>İsme dayalı ve IP’ye dayalı Sanal Konaklar</title>
- <p>IP’ye dayalı sanal konaklarda sunulacak sanal konağı doğru tespit
- edebilmek için bağlantının yapıldığı IP adresine bakılır. Bu bakımdan her
- konak için ayrı bir IP adresine gereksinim vardır. İsme dayalı sanal
- konaklarda ise sunucu, istemcinin HTTP başlığının bir parçası olarak
- gönderdiği konak adını kullanır. Bu teknikte aynı IP adresini çok sayıda
- farklı konak kullanabilir.</p>
+ <p><a href="ip-based.html">IP’ye dayalı sanal konaklar</a>da sunulacak
+ sanal konağı doğru tespit edebilmek için bağlantının yapıldığı IP
+ adresine bakılır. Bu bakımdan her konak için ayrı bir IP adresine
+ gereksinim vardır.</p>
+
+ <p>İsme dayalı sanal konaklarda ise sunucu, istemcinin HTTP başlığının bir
+ parçası olarak gönderdiği konak adını kullanır. Bu teknikte aynı IP
+ adresini çok sayıda farklı konak kullanabilir.</p>
<p>İsme dayalı sanal barındırma nispeten daha kolaydır, çünkü her konak
ismini doğru IP adresiyle eşlemek için DNS sunucunuzu yapılandırdıktan
sonra Apache HTTP sunucusunu farklı konak isimlerini tanıyacak şekilde
yapılandırmanız yeterli olur. İsme dayalı sanal barındırma ayrıca zaten
kıt olan IP adreslerine talebi de azaltır. Bu nedenle, IP’ye dayalı sanal
- konakları kullanmanızı gerektirecek çok özel bir sebep olmadıkça isme
- dayalı sanal konaklar kullanmalısınız. IP’ye dayalı sanal konakların
- kullanımını gerektirebilecek bazı durumlar:</p>
-
- <ul>
- <li>Bazı tarihi istemciler isme dayalı sanal konaklarla uyumlu değildir.
- İsme dayalı sanal konakların çalışması için istemcinin HTTP Host
- başlığı göndermesi gerekir. Bu da HTTP/1.1 desteği gerektirir.
- Günümüzdeki HTTP/1.0 istemcileri bir eklenti olarak HTTP/1.1’i de
- desteklemektedir. Tarihi eser haline gelmiş HTTP/1.1 desteği
- bulurmayan eski istemcileri hala isme dayalı sanal konaklarla
- desteklemek isterseniz bu belgenin sonunda bunu mümkün kılabilecek bir
- tekniğe yer verilmiştir.</li>
-
- <li>İsme dayalı sanal konaklar SSL portokolünün doğası gereğince SSL’li
- güvenli sunucular için kullanılamazlar.</li>
-
- <li>Bazı işletim sistemlerinin ve ağ donanımlarının gerçekleştirdiği
- band genişliği yönetim teknikleri IP adresleri farklı olmadığı sürece
- konaklar arasında ayrım yapamazlar.</li>
- </ul>
+ konakları kullanmanızı gerektiren donanım kullanmadıkça isme dayalı
+ sanal konaklar kullanmalısınız. İstemci uyumuna bağlı IP’ye dayalı
+ sanal barındırma için eskiden varolan sebepler genel amaçlı bir HTTP
+ sunucusu için artık uygulanabilir değildir.</p>
+
+ <p>İsme dayalı sanal barındırma, IP'ye dayalı sanal barındırma seçim
+ algoritmasını kullanmaz, yani uygun sunucu ismini arama işlemi sadece en
+ iyi IP'ye dayalı adrese sahip sanal konaklar arasında gerçekleşir.</p>
</section>
+<section id="alg">
+ <title>Sunucu isme dayalı sanal konaklardan uygun olanını nasıl seçer</title>
+
+ <p>İsme dayalı sanal konak çözümlemesinin ilk adımının IP'ye dayalı
+ çözümleme olduğunun anlaşılması çok önemlidir. İsme dayalı sanal konak
+ çözümlemesi en uygun isme dayalı sanal konağı seçerken önce en iyi IP'ye
+ dayalı eşleşme adaylarının sayısını azaltır, sonra bunlar arasından en
+ uygununu seçer. Tüm <code>VirtualHost</code> yönergelerinde IP adresi
+ yerine joker kullanımı bu IP'ye dayalı eşlemeyi yersiz kılar.</p>
+
+ <p>Bir istek geldiğinde, sunucu, istekte kullanılan IP adresi ve portu ile
+ en iyi eşleşen <directive type="section" module="core"
+ >VirtualHost</directive> bileşenini bulur. Bu IP adresi ve port çifti ile
+ eşleşen birden fazla sanal konak varsa, Apache httpd istekte kullanılan
+ sunucu ismini <directive module="core" >ServerName</directive> ve
+ <directive module="core">ServerAlias</directive> yönergelerindeki
+ isimlerle karşılaştırır.</p>
+
+ <section id="defaultvhost">
+ <title>Bir IP adresi ve port çifti için öntanımlı isme dayalı sankon</title>
+ <p><directive module="core" >ServerName</directive> ve
+ <directive module="core">ServerAlias</directive> yönergelerinde bir
+ eşleşme bulunamazsa, Apache httpd bu çift ile eşleşen <strong>sanal
+ konaklar listesindeki ilk sanal konağı</strong> kullanır.</p>
+ </section>
+</section>
+
<section id="using"><title>İsme Dayalı Sanal Konakların Kullanımı</title>
<related>
</modulelist>
<directivelist>
- <directive module="core">DocumentRoot</directive>
- <directive module="core">NameVirtualHost</directive>
- <directive module="core">ServerAlias</directive>
- <directive module="core">ServerName</directive>
- <directive module="core">ServerPath</directive>
- <directive module="core" type="section">VirtualHost</directive>
+ <directive module="core">DocumentRoot</directive>
+ <directive module="core">ServerAlias</directive>
+ <directive module="core">ServerName</directive>
+ <directive module="core" type="section">VirtualHost</directive>
</directivelist>
</related>
- <p>İsme dayalı sanal konakları kullanmak için, bu konaklar için istekleri
- kabul edecek sunucuya IP adresini (ve muhtemelen portu da)
- belirtmelisiniz. Bu işlem <directive
- module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesiyle yapılır. Normal
- şartlar altında sunucu üzerinde bütün IP adreslerinin kullanılması
- gerekir; bunun için <directive module="core">NameVirtualHost</directive>
- yönergesine argüman olarak <code>*</code> belirtebilirsiniz. Çok sayıda
- port kullanmayı planlıyorsanız (SSL çalıştırmak gibi), argümana
- <code>*:80</code> şeklinde port ekleyebilirsiniz. Yalnız, <directive
- module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesinde bir IP adresi
- belirtmiş olmakla sunucunun kendiliğinden o IP adresini dinlemeyeceğine
- dikkat ediniz. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinmek için <a
- href="../bind.html">Apache’nin kullanacağı adreslerin ve portların
- ayarlanması</a> belgesine bakınız. Ayrıca, sunucuda, burada belirttiğiniz
- IP adresine sahip bir ağ arabirimi olmalıdır.</p>
-
- <p>Sonraki adım sunacağınız her konak için ayrı bir <directive
- type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü oluşturmaktır.
- <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
- yönergesinin argümanı ile eşleşen bir <directive
- module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesi tanımlanmış olmalıdır
- (değer normalde "*:80" olacaktır). Her <directive type="section"
- module="core">VirtualHost</directive> bölümü içinde sunulan konağı
- belirtmek üzere en azından bir adet <directive
- module="core">ServerName</directive> yönergesine ve konak içeriğinin dosya
- sisteminde bulunduğu yeri gösteren bir <directive
- module="core">DocumentRoot</directive> yönergesine
- ihtiyacınız olacaktır.</p>
+ <p>İlk adım sunacağınız her konak için ayrı bir <directive type="section"
+ module="core">VirtualHost</directive> bölümü oluşturmaktır. Her
+ <directive type="section" module="core" >VirtualHost</directive> bölümü
+ içinde sunulan konağı belirtmek üzere en azından bir adet <directive
+ module="core">ServerName</directive> yönergesine ve konak içeriğinin
+ dosya sisteminde bulunduğu yeri gösteren bir <directive
+ module="core">DocumentRoot</directive> yönergesine ihtiyacınız
+ olacaktır.</p>
<note><title>Ana konağı unutmayın</title>
- <p>Mevcut sitenize sanal konaklar eklerseniz, mevcut siteniz için de bir
- <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü
- oluşturmalısınız. Bu sanal konak bölümü içinde kullanacağınız
- <directive module="core">ServerName</directive> ve <directive
- module="core">DocumentRoot</directive> yönergelerinin argümanları, bu
- yönergelerin sunucu geneli için belirttiğiniz değerlerini
- içermelidir. Bu sanal konağı yapılandırma dosyanızdaki ilk sanal konak
- yapın ki, öntanımlı konak olsun.</p>
+ <p>Mevcut <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
+ yönergelerinin hiçbiriyle eşleşmeyen bir istek için, sunucu veya konak
+ ismine bakılmaksızın genel sunucu yapılandırmanız kullanılır.</p>
+
+ <p>Mevcut sitenize isme dayalı bir sanal konak eklerseniz ve bu sanal
+ konak ana sunucunun IP adresi ve portuna sahipse, ana sunucuya yapılan
+ istekler için bu sanal konak kullanılır. Bu bakımdan, <directive
+ module="core">ServerName</directive> yönergesi ana sunucununki ile aynı
+ olan bir <a href="#defaultvhost">öntanımlı sanal konak</a> oluşturmak
+ akıllıca olacaktır. Aynı arayüz ve portu kullanan fakat farklı
+ yapılandırmalara sahip diğer alan isimlerinin sanal konakları (yani
+ öntanımlı olmayanlar) bu öntanımlı sanal konağın sonrasına
+ yerleştirilmelidir.</p>
</note>
- <p>Örnek olarak, <code>www.biralan.tld</code> adresinden sitenizi sunmakta
- olduğunuzu ve bunun yanına aynı IP adresini kullanan
- <code>www.digeralan.tld</code> sanal konağını eklemek istediğinizi
+ <p>Örnek olarak, <code>site1.example.com</code> adresinden sitenizi
+ sunmakta olduğunuzu ve bunun yanına aynı IP adresini kullanan
+ <code>site2.example.com</code> sanal konağını eklemek istediğinizi
varsayalım. Bunun için <code>httpd.conf</code> dosyanıza basitçe şu
satırları ekleyebilirsiniz:</p>
<example>
- NameVirtualHost *:80<br />
- <br />
<VirtualHost *:80><br />
<indent>
- ServerName www.biralan.tld<br />
- ServerAlias biralan.tld *.biralan.tld<br />
- DocumentRoot /siteler/biralan<br />
+ #İlk sanal konak aynı zamanda *:80 için de öntanımlıdır.
+ ServerName site1.example.com<br />
+ ServerAlias example.com<br />
+ DocumentRoot /siteler/site1<br />
</indent>
</VirtualHost><br />
<br />
<VirtualHost *:80><br />
- <indent>ServerName www.digeralan.tld<br />
- DocumentRoot /siteler/digeralan<br />
+ <indent>
+ ServerName site2.example.com<br />
+ DocumentRoot /siteler/site2<br />
</indent>
</VirtualHost><br />
</example>
- <p>İsterseniz, <directive module="core">NameVirtualHost</directive> ve
- <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
- yönergelerinde argüman olarak <code>*</code> yerine doğrudan bir IP adresi
- belirtebilirsiniz. Hatta, daha sonra, isme dayalı sanal konakları bir IP
- adresinden ve IP’ye dayalı olanları veya isme dayalı diğer bir sanal konak
- grubunu diğer IP adreslerinden sunmak isteyebilirsiniz.</p>
+ <p>İsterseniz, <directive type="section" module="core"
+ >VirtualHost</directive> yönergesinde argüman olarak <code>*</code>
+ yerine doğrudan bir IP adresi belirtebilirsiniz. Hatta, daha sonra, isme
+ dayalı sanal konakları bir IP adresinden ve IP’ye dayalı olanları veya
+ isme dayalı diğer bir sanal konak grubunu diğer IP adreslerinden sunmak
+ isteyebilirsiniz.</p>
<p>Çoğu sunucunun birden fazla isim ile erişilebilir olması istenir. Bu,
<directive type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü
için bölüm içine şu satırı ekleyebilirsiniz:</p>
<example>
- ServerAlias biralan.tld *.biralan.tld
+ ServerAlias example.com *.example.com
</example>
- <p>Böylece <code>biralan.tld</code> alanındaki tüm konaklar için gelen
- isteklere <code>www.biralan.tld</code> sanal konağından hizmet sunulmuş
+ <p>Böylece <code>example.com</code> alanındaki tüm konaklar için gelen
+ isteklere <code>www.example.com</code> sanal konağından hizmet sunulmuş
olur. Konak isimleriyle eşleşmek üzere dosya ismi kalıp karakterleri
- <code>*</code> ve <code>?</code> kullanılabilir. Şüphesiz bu isimleri sırf
- <directive module="core">ServerName</directive> veya
+ <code>*</code> ve <code>?</code> kullanılabilir. Şüphesiz bu isimleri
+ sırf <directive module="core">ServerName</directive> veya
<code>ServerAlias</code> yönergesinde belirtmiş olmakla bu isimleri
erişilebilir kılamazsınız. Öncelikle, bu isimleri sunucunuzdaki IP
adresleriyle eşlemek üzere yapılandıracağınız bir DNS sunucunuz
olmalıdır.</p>
+ <p>İsme dayalı sanal konaklardan en iyi eşleşme kümesinde olanlar
+ yapılandırmada göründükleri sıraya göre işleme sokulur. Joker
+ kullanımları arasında fark gözetilmeksizin <directive module="core"
+ >ServerName</directive> veya <directive module="core"
+ >ServerAlias</directive> yönergesi eşleşen ilk sanal konak
+ kullanılır.</p>
+
<p>Son olarak, sanal konak yapılandırmanıza, <directive type="section"
module="core">VirtualHost</directive> bölümlerinin içine başka yönergeler
yerleştirerek ince ayar çekebilirsiniz. Çoğu yönerge bu bölümlere
yapılandırma yönergelerinden sadece sanal konak bölümlerinde geçersiz
kılınmamış olanlar kullanılacaktır.</p>
- <p>Sunucuya bir istek geldiğinde, sunucu önce IP adresiyle eşleşmesi olası
- <directive module="core">NameVirtualHost</directive> bölümleri var mı diye
- bakar. Varsa, IP adresini eşleştirmek için <directive
- module="core">NameVirtualHost</directive> bölümlerine tek tek bakar ve
- istenen konak ismi ile eşleşen bir <directive module="core"
- >ServerName</directive> veya <code>ServerAlias</code> yönergesi bulmaya
- çalışır. Bir tane bulduğunda, sunucu için onun yapılandırmasını kullanır.
- İsimle eşleşen bir sanal konak bulamazsa IP adresiyle eşleşen <strong>ilk
- sanal konağın</strong> yapılandırmasını kullanır.</p>
-
- <p>Bir önkabul olarak yapılandırma dosyasında rastlanan ilk sanal konak
- <em>öntanımlı</em> sanal konaktır. IP adresi bir sanal konakla eşleştiği
- takdirde <em>ana sunucunun</em> <directive module="core"
- >DocumentRoot</directive> değeri <strong>asla</strong> kullanılmayacaktır.
- Sanal konaklardan hiçbiriyle eşleşmeyen istekler için özel bir
- yapılandırmanız olsun isterseniz, bu yapılandırmayı yapılandırma
- dosyanızdaki ilk <directive type="section"
- module="core">VirtualHost</directive> bölümüne yerleştirmeniz
- yetecektir.</p>
-
</section>
-<section id="compat"><title>Artık Tarihe Karışmış Tarayıcılarla Uyumluluk</title>
-
- <p>Evvelce de bahsedildiği gibi, isme dayalı sanal konakların gerektiği gibi
- çalışması için gerekli veriyi göndermeyen bazı istemciler vardır. Bu
- istemcilere daima o IP adresinin yapılandırma dosyasındaki ilk sanal
- konağının (isme dayalı <cite>başat</cite> sanal konak) sayfaları
- gönderilir.</p>
-
- <note><title>Ne kadar eski?</title>
- <p>Lütfen dikkat edin, eski deyince gerçekten de antika demek istiyoruz.
- Günümüzde bu tür tarayıcılara rastlamanız neredeyse imkansızdır. Günümüz
- tarayıcılarının hepsi isme dayalı sanal konakların gerektirdiği
- <code>Host</code> başlığını gönderirler.</p>
- </note>
-
- <p>Olayı fazla germeden <directive module="core">ServerPath</directive>
- yönergesini kullanarak sorunun çevresinden dolanmak mümkündür:</p>
-
- <p>Örnek yapılandırma:</p>
-
- <example>
- NameVirtualHost 111.22.33.44<br />
- <br />
- <VirtualHost 111.22.33.44><br />
- <indent>
- ServerName www.biralan.tld<br />
- ServerPath /biralan<br />
- DocumentRoot /siteler/biralan<br />
- </indent>
- </VirtualHost><br />
- </example>
-
- <p>Bu ne anlama geliyor? Anlamı, "<code>/biralan</code>" ile başlayan her
- URI isteği <code>www.biralan.tld</code> sanal konağı tarafından sunulacak,
- demektir. Yani, tüm istemcilerin
- <code>http://www.biralan.tld/biralan/</code> olarak eriştiği yere
- <code>Host:</code> başlığı gönderen istemciler
- <code>http://www.biralan.tld/</code> olarak erişirler.</p>
-
- <p>Bunu gerçekleştirebilmek için başat sanal konağın baş sayfasına
- <code>http://www.biralan.tld/biralan/</code> için bir bağ koyduktan sonra
- sanal konağın sayfalarında ya tamamen göreli bağlar
- ("<code>dosya.html</code>", "<code>../simgeler/resim.png</code>" gibi)
- veya <code>/biralan/</code> ile öncelenmiş bağlar
- ("<code>http://www.biralan.tld/biralan/muht/dosya.html</code>" veya
- "<code>/biralan/muht/dosya.html</code>" gibi) kullanın.</p>
-
- <p>Bu işlem biraz disiplin gerektirse de bu yazılanlara sıkı sıkıya bağlı
- kalarak hem eski hem de yeni tarayıcıların sayfalarınızı doğru
- görüntülemesini sağlamış olursunuz.</p>
-
-</section>
</manualpage>
projects / apache / commitdiff