<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
-<!-- English Revision: 788930:1068329 (outdated) -->
+<!-- English Revision: 1187986:1361157 (outdated) -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
<title>Hata Yanıtlarının Kişiselleştirilmesi</title>
<summary>
- <p>Apache, bazı sorunlara ve hatalara karşılık vereceği yanıtların
- yapılandırabilmesini mümkün kılan ek bir işlevselliğe sahiptir.</p>
- <p>Site yöneticisi tarafından kişiselleştirilebilen bu tür yanıtlar,
- sunucu belli hatalar veya sorunlarla karşılaştığında etkin kılınmak
- üzere tanımlanabilir.</p>
+ <p>Apache HTTP Sunucusu 4xx veya 5xx HTTP durum kodları ile ilgili
+ olaylarda soysal hata yanıtları üretse de bu yanıtlar site
+ kullanıcılarına aşırı sade, bilgi vermez ve hatta korkutucu gelebilir.
+ Daha dostça yazılmış, İngilizce değil de kendi dilinizde ve belki
+ sayfalarınızın yerleşimine uygun daha hoş satırlarda özel hata yanıtları
+ üretmek isteyebilirsiniz.</p>
- <p>Bir betik bir hata nedeniyle bir "500 Server Error" yanıtının
- verilmesine sebep olursa bu yanıt yerine başka bir adrese
- yönlendirilerek (dahili veya harici) veya doğrudan daha dostça bir
- metin sunulabilir.</p>
- </summary>
-
- <section id="behavior">
- <title>Davranış</title>
-
- <section>
- <title>Eski Davranış</title>
-
- <p>NCSA httpd 1.3, çoğunlukla kullanıcıya anlamsız gelen ve sebebiyle
- kavramsal bir bağ kurulamayan günlük kayıtları üreten, can sıkıcı
- bazı hata/sorun yanıtları döndürürdü.</p>
- </section>
-
- <section>
- <title>Yeni Davranış</title>
-
- <p>Sunucudan NCSA kodlu iletiler yerine</p>
+ <p>Kişiselleştirilmiş hata yanıtları, bir hata durumuna göre tasarlanmış
+ herhangi bir HTTP durum kodu (yani 4xx ve 5xx kodlarından biri) için
+ tanımlanabilir.</p>
- <ul>
- <li>başka bir metin göstermesi,</li>
+ <p>Ek olarak bir değer kümesi de sağlanmıştır. Böylece hata belgeleri, <a
+ href="howto/ssi.html">Sunucu taraflı İçerik Yerleştirme</a> kullanılarak
+ bu değişkenlerin değerlerine göre özelleştirilebilir. İsterseniz bunun
+ yerine bir CGI programı veya devingen bir eylemci (PHP, mod_perl, vs.)
+ kullanarak da bu değişkenlerin değerlerine göre hata sayfalarınızı
+ üretebilirsiniz.</p>
- <li>istemciyi başka bir yerel adrese yönlendirmesi veya</li>
-
- <li>istemciyi bir harici adrese yönlendirmesi</li>
- </ul>
-
- <p>istenebilir. Başka bir adrese yönlendirme, hata veya sorunu daha iyi
- açıklamakta kullanılabilecek bazı bilgilerin aktarılması şartıyla
- oldukça kullanışlı olabilir.</p>
-
- <p>Apache, buna olanak vermek için CGI benzeri yeni ortam değişkenleri
- tanımlamıştır:</p>
-
- <example>
- REDIRECT_HTTP_ACCEPT=*/*, image/gif, image/x-xbitmap,
- image/jpeg<br />
- REDIRECT_HTTP_USER_AGENT=Mozilla/1.1b2 (X11; I; HP-UX A.09.05
- 9000/712)<br />
- REDIRECT_PATH=.:/bin:/usr/local/bin:/etc<br />
- REDIRECT_QUERY_STRING=<br />
- REDIRECT_REMOTE_ADDR=121.345.78.123<br />
- REDIRECT_REMOTE_HOST=ooh.ahhh.dom<br />
- REDIRECT_SERVER_NAME=batti.balik.yan.gider.edu<br />
- REDIRECT_SERVER_PORT=80<br />
- REDIRECT_SERVER_SOFTWARE=Apache/0.8.15<br />
- REDIRECT_URL=/cgi-bin/hatalar.pl
- </example>
-
- <p><code>REDIRECT_</code> önekine dikkat edin.</p>
-
- <p>Yeni adrese (hedefin bir CGI betiği veya SSI sayfası olduğu
- kabulüyle) en azından <code>REDIRECT_URL</code> ve
- <code>REDIRECT_QUERY_STRING</code> değişkenleri aktarılır. Diğer
- değişkenler ise sadece hata veya sorunun öncesinde mevcut oldukları
- takdirde aktarılacaklardır. Eğer <em>harici</em> yönlendirmeyi
- <directive module="core">ErrorDocument</directive> yönergesi
- üzerinden yapıyorsanız bunlara <strong>None</strong> değeri
- atanacaktır. (Yönlendirme adresi <code>http:</code> ile başlıyorsa
- adres aynı sunucuya ait olsa bile bu bir harici yönlendirme olarak
- ele alınır.)</p>
- </section>
- </section>
+ </summary>
- <section id="configuration">
- <title>Yapılandırma</title>
+ <section id="configuration"><title>Yapılandırma</title>
- <p><directive module="core">ErrorDocument</directive> yönergesinin
- <code>.htaccess</code> dosyalarında kullanılması sadece <directive
+ <p>Kişiselleştirilmiş hata belgeleri <directive module="core"
+ >ErrorDocument</directive> yönergesi kullanılarak yapılandırılabilir. Bu
+ yönerge küresel bağlamda olabileceği gibi sanal konak ve dizin
+ bağlamlarında da kullanılabilir. <directive
module="core">AllowOverride</directive> yönergesine <code>FileInfo</code>
- atanmışsa mümkündür.</p>
-
- <p>Bazı örnekler:</p>
+ atanarak <code>.htaccess</code> dosyalarında da kullanılabilir.</p>
<example>
- ErrorDocument 500 /cgi-bin/hata-kurtarma <br />
ErrorDocument 500 "Pardon, galiba bizim betik hata verdi." <br />
- ErrorDocument 500 http://xxx/ <br />
+ ErrorDocument 500 /cgi-bin/hata-kurtarma<br />
+ ErrorDocument 500 http://error.example.com/server_error.html<br />
ErrorDocument 404 /ozuru_kabahatinden_buyuk/yok.html <br />
ErrorDocument 401 /Uyeler/NASIL_uye_olunur.html
</example>
- <p>Burada sözdizimi şöyledir:</p>
+ <p><code>ErrorDocument</code> yönergesinin sözdizimi:</p>
<example>
ErrorDocument <3-rakamlı-kod> <eylem>
</example>
- <p><code><em>eylem</em></code> şunlardan biri olabilir:</p>
+ <p><var>eylem</var> şunlardan biri olabilir:</p>
+
+ <ol>
+ <li>Yönlendirmenin yapılacağı dahili adres (<var>eylem</var> bir "/" ile
+ başlıyorsa).</li>
+ <li>Yönlendirmenin yapılacağı harici adres (<var>eylem</var> geçerli bir
+ URL ise).</li>
+ <li>Gösterilecek metin (yukardakilerin hiçbiri yoksa). Birden fazla
+ sözcük içeriyorsa tırnak (") içine alınmalıdır.</li>
+ </ol>
+
+ <p>Yerel bir adrese yönlendirme yapılırken ek ortam değişkenleri de
+ atanarak yanıt daha da özelleştirilebilir. Bunlar harici URL'lere
+ gönderilmez.</p>
+
+ </section>
+
+ <section id="variables"><title>Kullanılabilen Değişkenler</title>
+
+ <p>Hata durumunu açıklayacak veya hata günlüğüne daha açıkça
+ kaydedilebilecek bazı bilgilerin aktarılması koşuluyla, başka bir
+ adrese yönlendirme kullanışlı olabilir</p>
+
+ <p>Hata yönlendirmesi yapılırken bunu sağlamak için ek ortam değişkenleri
+ tanımlanır. Bu değişkenlerin isimleri, özgün istekle sağlanan
+ başlık isimlerinin önüne 'REDIRECT_' dizgesi getirilerek üretilir.
+ Böylece özgün istek bağlamından hata belgesi üretilebilir.</p>
- <ul>
- <li>Gösterilecek metin. Metin tırnak (") içine alınmalıdır.</li>
+ <p>Örneğin, aşağıdaki gibi, daha yararlı olacak ek ortam değişkenleri
+ alabilirsiniz.</p>
- <li>Yönlendirmenin yapılacağı harici adres.</li>
+ <example>
+ REDIRECT_HTTP_ACCEPT=*/*, image/gif, image/jpeg, image/png<br />
+ REDIRECT_HTTP_USER_AGENT=Mozilla/5.0 Fedora/3.5.8-1.fc12 Firefox/3.5.8<br />
+ REDIRECT_PATH=.:/bin:/usr/local/bin:/sbin<br />
+ REDIRECT_QUERY_STRING=<br />
+ REDIRECT_REMOTE_ADDR=121.345.78.123<br />
+ REDIRECT_REMOTE_HOST=client.example.com<br />
+ REDIRECT_SERVER_NAME=www.example.edu<br />
+ REDIRECT_SERVER_PORT=80<br />
+ REDIRECT_SERVER_SOFTWARE=Apache/2.2.15<br />
+ REDIRECT_URL=/cgi-bin/buggy.pl
+ </example>
- <li>Yönlendirmenin yapılacağı dahili adres.</li>
- </ul>
+ <p><code>REDIRECT_</code> ortam değişkenleri, yönlendirme öncesi varolan
+ ortam değişkenlerinden üretilir. Bunlar önlerine <code>REDIRECT_</code>
+ getirilerek yeniden isimlendirilir. Örneğin,
+ <code>HTTP_USER_AGENT</code> değişkeni
+ <code>REDIRECT_HTTP_USER_AGENT</code> haline gelir.</p>
+
+ <p><code>REDIRECT_URL</code>, <code>REDIRECT_STATUS</code> ve
+ <code>REDIRECT_QUERY_STRING</code> mutlaka atanır. Diğer başlıklarla
+ ilgili olanlar ise hata durumu öncesinde mevcut oldukları takdirde
+ üretilirler.</p>
+
+ <p>Eğer <directive module="core">ErrorDocument</directive> hedefi bir
+ <em>harici</em> yönlendirme ise bunların <strong>hiçbiri</strong>
+ üretilmez (sunucunun bulunduğu konağı hedeflese bile <code>http:</code>
+ ile başlayan herşey harici yönlendirme sayılır).</p>
</section>
- <section id="custom">
- <title>Özel Hata Yanıtları ve Yönlendirme</title>
-
- <p>Apache’nin yönlendirme ile ilgili davranışı bir CGI betiği veya SSI
- sayfası sözkonusu olduğunda bazı ek ortam değişkenleri ile
- yapılandırılabilir.</p>
-
- <section>
- <title>Eski Davranış</title>
-
- <p>Yönlendirme yapılan betikte standart CGI değişkenleri kullanılırdı.
- Yönlendirmenin kaynağı ile ilgili bir belirtiye rastlanmazdı.</p>
- </section>
-
- <section>
- <title>Yeni Davranış</title>
-
- <p>Yönlendirme yapılan betikte kullanılmak üzere özel olarak
- tanımlanmış ortam değişkenleri vardır. Her değişkenin ismi
- <code>REDIRECT_</code> ile başlar. <code>REDIRECT_</code> ortam
- değişkenleri, yönlendirme öncesinde tanımlanmış CGI ortam
- değişkenlerinin isimlerinin başına <code>REDIRECT_</code> öneki
- getirilerek oluşturulur. Yani, <code>HTTP_USER_AGENT</code> değişkeni
- <code>REDIRECT_HTTP_USER_AGENT</code> haline gelir. Bunlara ek
- olarak, betiğe olayın izini sürmekte yardımcı olması için
- <code>REDIRECT_URL</code> ve <code>REDIRECT_STATUS</code>
- değişkenleri tanımlanmıştır. Erişim günlüğüne özgün adresle birlikte
- yönlendirme adresi de kaydedilir.</p>
-
- <p>Eğer <directive module="core">ErrorDocument</directive> yönergesi
- bir yerel CGI betiğine yönlendirme belirtiyorsa, hatanın kaynağı
- hakkında istemciye bilgi vermek amacıyla betiğin çıktısında bir
- "<code>Status:</code>" başlık alanına yer verilmesi önerilir.
- Örneğin, bir Perl betiği şunları içerebilirdi:</p>
+ <section id="custom"><title>Özel Hata Yanıtları</title>
+
+ <p>Hata yanıtınızı üretmek için sunucu taraflı içerik yerleştirme, bir
+ CGI betiği veya başka bir eylemciyi devingen eylemci olarak
+ kullanıyorsanız, bu yanıtı özelleştirmek için bu kullanıma özel
+ üretilmiş ortam değişkenlerini kullanmak isteyebilirsiniz.</p>
+
+ <p><directive module="core">ErrorDocument</directive> yönergesi bir CGI
+ betiğine bir yerel yönlendirme belirtiyorsa, hatanın kaynağı hakkında
+ istemciye bilgi vermek amacıyla betiğin çıktısında bir
+ "<code>Status:</code>" başlık alanına yer verilmelidir. Örneğin, bir
+ Perl betiği şunları içerebilirdi:</p>
<example>
... <br />
- print "Content-type: text/html; charset=UTF-8\n"; <br />
+ print "Content-type: text/html\n"; <br />
printf "Status: %s durumu saptandı.\n", $ENV{"REDIRECT_STATUS"}; <br />
...
</example>
- <p>Eğer betik, <code>404 Not Found</code> gibi, belli bir
- hata durumunu ele almaya adanmışsa duruma özel kod ve hata metni
+ <p>Eğer betik, <code>404 Not Found</code> gibi, belli bir hata
+ durumunu ele almaya adanmışsa duruma özel kod ve hata metni
kullanılabilir.</p>
<p>Eğer yanıt, (istemci taraflı yönlendirme yapılırken) bir
- <code>Location:</code> başlığı da içeriyorsa betiğin çıktıya uygun
- bir <code>Status:</code> başlığı (<code>302 Found</code> gibi)
- eklemesinin <em>gerekli</em> oluşuna dikkat ediniz. Aksi takdirde,
- <code>Location:</code> başlığı etkisiz olabilir.</p>
- </section>
+ <code>Location:</code> başlığı da içeriyorsa betiğin çıktıya uygun bir
+ <code>Status:</code> başlığı (<code>302 Found</code>) eklemesinin
+ gerekli oluşuna dikkat ediniz. Aksi takdirde, <code>Location:</code>
+ başlığı etkisiz olabilir.</p>
+
</section>
+
+ <section id="multi-lang"><title>Çok Dilli Özel Hata Belgeleri</title>
+
+ <p>Apache HTTP Sunucusunun kurulumunda, 16 dile çevrilmiş özel hata
+ iletileri belgeleri içeren bir dizin bulunmaktadır. Ayrıca,
+ <code>conf/extra</code> yaplandırma dizininde bu özelliği etkin kılmak
+ için yapılandırmaya dahil edilebilecek bir yapılandırma dosyası
+ vardır.</p>
+
+ <p>Sunucu yapılandırma dosyanızda şöyle satırlar görebilirsiniz:</p>
+
+ <example>
+ # Multi-language error messages<br />
+ #Include conf/extra/httpd-multilang-errordoc.conf
+ </example>
+
+ <p>Bu <code>Include</code> satırını açıklama olmaktan çıkarırsanız
+ bu özelliği etkinleştirmiş olursunuz. Böylece, istemcinin tarayıcısında
+ belirtilmiş dil tercihine uygun dil uzlaşımlı hata iletileri
+ sağlanır.</p>
+
+ <p>Ek olarak, bu belgeler çeşitli <code>REDIRECT_</code> değişkenleri
+ içerir. Böylece, son kullanıcıya neler olduğu ve şimdi ne yapması
+ beklendiği hakkında ek bilgiler sağlanabilir.</p>
+
+ <p>Bu belgeleri istediğiniz kadar özelleştirebilir, kullanıcıya siteniz
+ hakkında ve orada bulabilecekleri şeylere dair faydalı bilgiler de
+ sağlayabilirsiniz.</p>
+
+ <p>Bu özelliği kullanmak için <module>mod_include</module> ve
+ <module>mod_negotiation</module> etkin kılınmalıdır.</p>
+
+ </section>
+
</manualpage>
projects / apache / blobdiff