granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/vhosts/name-based.xml.tr

   1 <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
   2 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 659902:1066434 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <manualpage metafile="name-based.xml.meta">
  28 <parentdocument href="./">Sanal Konaklar</parentdocument>
  29 <title>İsme Dayalı Sanal Konaklar</title>
  30
  31 <summary>
  32     <p>Bu belgede isme dayalı sanal konakların ne zaman, nasıl kullanılacakları
  33       açıklanmıştır.</p>
  34 </summary>
  35
  36 <seealso><a href="ip-based.html">IP Adresine Dayalı Sanal Konaklar</a></seealso>
  37 <seealso><a href="details.html">Konak Eşlemenin Derinliğine İncelenmesi</a>
  38 </seealso>
  39 <seealso><a href="mass.html">Devingen olarak Yapılandırılan Kütlesel Sanal
  40 Barındırma</a></seealso>
  41 <seealso><a href="examples.html">Çok kullanılan sanal konak yapılandırma
  42 örnekleri</a></seealso>
  43 <seealso><a href="examples.html#serverpath">ServerPath yapılandırma örneği</a>
  44 </seealso>
  45
  46 <section id="namevip"><title>İsme dayalı ve IP’ye dayalı Sanal Konaklar</title>
  47
  48     <p>IP’ye dayalı sanal konaklarda sunulacak sanal konağı doğru tespit
  49       edebilmek için bağlantının yapıldığı IP adresine bakılır. Bu bakımdan her
  50       konak için ayrı bir IP adresine gereksinim vardır. İsme dayalı sanal
  51       konaklarda ise sunucu, istemcinin HTTP başlığının bir parçası olarak
  52       gönderdiği konak adını kullanır. Bu teknikte aynı IP adresini çok sayıda
  53       farklı konak kullanabilir.</p>
  54
  55     <p>İsme dayalı sanal barındırma nispeten daha kolaydır, çünkü her konak
  56       ismini doğru IP adresiyle eşlemek için DNS sunucunuzu yapılandırdıktan
  57       sonra Apache HTTP sunucusunu farklı konak isimlerini tanıyacak şekilde
  58       yapılandırmanız yeterli olur. İsme dayalı sanal barındırma ayrıca zaten
  59       kıt olan IP adreslerine talebi de azaltır. Bu nedenle, IP’ye dayalı sanal
  60       konakları kullanmanızı gerektirecek çok özel bir sebep olmadıkça isme
  61       dayalı sanal konaklar kullanmalısınız. IP’ye dayalı sanal konakların
  62       kullanımını gerektirebilecek bazı durumlar:</p>
  63
  64     <ul>
  65         <li>Bazı tarihi istemciler isme dayalı sanal konaklarla uyumlu değildir.
  66           İsme dayalı sanal konakların çalışması için istemcinin HTTP Host
  67           başlığı göndermesi gerekir. Bu da HTTP/1.1 desteği gerektirir.
  68           Günümüzdeki HTTP/1.0 istemcileri bir eklenti olarak HTTP/1.1’i de
  69           desteklemektedir. Tarihi eser haline gelmiş HTTP/1.1 desteği
  70           bulurmayan eski istemcileri hala isme dayalı sanal konaklarla
  71           desteklemek isterseniz bu belgenin sonunda bunu mümkün kılabilecek bir
  72           tekniğe yer verilmiştir.</li>
  73
  74         <li>İsme dayalı sanal konaklar SSL portokolünün doğası gereğince SSL’li
  75           güvenli sunucular için kullanılamazlar.</li>
  76
  77         <li>Bazı işletim sistemlerinin ve ağ donanımlarının gerçekleştirdiği
  78           band genişliği yönetim teknikleri IP adresleri farklı olmadığı sürece
  79           konaklar arasında ayrım yapamazlar.</li>
  80     </ul>
  81
  82 </section>
  83
  84 <section id="using"><title>İsme Dayalı Sanal Konakların Kullanımı</title>
  85
  86 <related>
  87     <modulelist>
  88     <module>core</module>
  89     </modulelist>
  90
  91     <directivelist>
  92         <directive module="core">DocumentRoot</directive>
  93         <directive module="core">NameVirtualHost</directive>
  94         <directive module="core">ServerAlias</directive>
  95         <directive module="core">ServerName</directive>
  96         <directive module="core">ServerPath</directive>
  97         <directive module="core" type="section">VirtualHost</directive>
  98     </directivelist>
  99 </related>
 100
 101     <p>İsme dayalı sanal konakları kullanmak için, bu konaklar için istekleri
 102       kabul edecek sunucuya IP adresini (ve muhtemelen portu da)
 103       belirtmelisiniz. Bu işlem <directive
 104       module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesiyle yapılır. Normal
 105       şartlar altında sunucu üzerinde bütün IP adreslerinin kullanılması
 106       gerekir; bunun için <directive module="core">NameVirtualHost</directive>
 107       yönergesine argüman olarak <code>*</code> belirtebilirsiniz. Çok sayıda
 108       port kullanmayı planlıyorsanız (SSL çalıştırmak gibi), argümana
 109       <code>*:80</code> şeklinde port ekleyebilirsiniz. Yalnız, <directive
 110       module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesinde bir IP adresi
 111       belirtmiş olmakla sunucunun kendiliğinden o IP adresini dinlemeyeceğine
 112       dikkat ediniz. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinmek için <a
 113       href="../bind.html">Apache’nin kullanacağı adreslerin ve portların
 114       ayarlanması</a> belgesine bakınız. Ayrıca, sunucuda, burada belirttiğiniz
 115       IP adresine sahip bir ağ arabirimi olmalıdır.</p>
 116
 117     <p>Sonraki adım sunacağınız her konak için ayrı bir <directive
 118       type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü oluşturmaktır.
 119       <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
 120       yönergesinin argümanı ile eşleşen bir <directive
 121       module="core">NameVirtualHost</directive> yönergesi tanımlanmış olmalıdır
 122       (değer normalde "*:80" olacaktır). Her <directive type="section"
 123       module="core">VirtualHost</directive> bölümü içinde sunulan konağı
 124       belirtmek üzere en azından bir adet <directive
 125       module="core">ServerName</directive> yönergesine ve konak içeriğinin dosya
 126       sisteminde bulunduğu yeri gösteren bir <directive
 127       module="core">DocumentRoot</directive> yönergesine
 128       ihtiyacınız olacaktır.</p>
 129
 130     <note><title>Ana konağı unutmayın</title>
 131         <p>Mevcut sitenize sanal konaklar eklerseniz, mevcut siteniz için de bir
 132           <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü
 133           oluşturmalısınız. Bu sanal konak bölümü içinde kullanacağınız
 134           <directive module="core">ServerName</directive> ve <directive
 135           module="core">DocumentRoot</directive> yönergelerinin argümanları, bu
 136           yönergelerin  sunucu geneli için belirttiğiniz değerlerini
 137           içermelidir. Bu sanal konağı yapılandırma dosyanızdaki ilk sanal konak
 138           yapın ki, öntanımlı konak olsun.</p>
 139     </note>
 140
 141     <p>Örnek olarak, <code>www.biralan.tld</code> adresinden sitenizi sunmakta
 142       olduğunuzu ve bunun yanına aynı IP adresini kullanan
 143       <code>www.digeralan.tld</code> sanal konağını eklemek istediğinizi
 144       varsayalım. Bunun için <code>httpd.conf</code> dosyanıza basitçe şu
 145       satırları ekleyebilirsiniz:</p>
 146
 147     <example>
 148         NameVirtualHost *:80<br />
 149         <br />
 150         &lt;VirtualHost *:80&gt;<br />
 151         <indent>
 152             ServerName www.biralan.tld<br />
 153             ServerAlias biralan.tld *.biralan.tld<br />
 154             DocumentRoot /siteler/biralan<br />
 155         </indent>
 156         &lt;/VirtualHost&gt;<br />
 157         <br />
 158         &lt;VirtualHost *:80&gt;<br />
 159         <indent>ServerName www.digeralan.tld<br />
 160             DocumentRoot /siteler/digeralan<br />
 161         </indent>
 162         &lt;/VirtualHost&gt;<br />
 163     </example>
 164
 165     <p>İsterseniz, <directive module="core">NameVirtualHost</directive> ve
 166       <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
 167       yönergelerinde argüman olarak <code>*</code> yerine doğrudan bir IP adresi
 168       belirtebilirsiniz. Hatta, daha sonra, isme dayalı sanal konakları bir IP
 169       adresinden ve IP’ye dayalı olanları veya isme dayalı diğer bir sanal konak
 170       grubunu diğer IP adreslerinden sunmak isteyebilirsiniz.</p>
 171
 172     <p>Çoğu sunucunun birden fazla isim ile erişilebilir olması istenir. Bu,
 173       <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümü
 174       içine bir <directive module="core">ServerAlias</directive> yönergesi
 175       yerleştirmek suretiyle mümkün olur. Örneğin yukarıdaki örnekte,
 176       kullanıcıların aynı siteye farklı isimlerle erişmelerini mümkün kılmak
 177       için bölüm içine şu satırı ekleyebilirsiniz:</p>
 178
 179     <example>
 180         ServerAlias biralan.tld *.biralan.tld
 181     </example>
 182
 183     <p>Böylece <code>biralan.tld</code> alanındaki tüm konaklar için gelen
 184       isteklere <code>www.biralan.tld</code> sanal konağından hizmet sunulmuş
 185       olur. Konak isimleriyle eşleşmek üzere dosya ismi kalıp karakterleri
 186       <code>*</code> ve <code>?</code> kullanılabilir. Şüphesiz bu isimleri sırf
 187       <directive module="core">ServerName</directive> veya
 188       <code>ServerAlias</code> yönergesinde belirtmiş olmakla bu isimleri
 189       erişilebilir kılamazsınız. Öncelikle, bu isimleri sunucunuzdaki IP
 190       adresleriyle eşlemek üzere yapılandıracağınız bir DNS sunucunuz
 191       olmalıdır.</p>
 192
 193     <p>Son olarak, sanal konak yapılandırmanıza, <directive type="section"
 194       module="core">VirtualHost</directive> bölümlerinin içine başka yönergeler
 195       yerleştirerek ince ayar çekebilirsiniz. Çoğu yönerge bu bölümlere
 196       yerleştirilebilir ve sadece o sanal konakla ilgili yapılandırmayı
 197       değiştirmek için kullanılabilir. Belli bir yönergenin sanal konak
 198       bölümlerinde kullanılıp kullanılmayacağını yönergenin açıklamasında <a
 199       href="../mod/directive-dict.html#Context">Bağlam</a> satırına bakarak
 200       öğrenebilirsiniz. <em>Ana sunucu bağlamındaki</em> (<directive
 201       type="section" module="core">VirtualHost</directive> bölümleri dışındaki)
 202       yapılandırma yönergelerinden sadece sanal konak bölümlerinde geçersiz
 203       kılınmamış olanlar kullanılacaktır.</p>
 204
 205     <p>Sunucuya bir istek geldiğinde, sunucu önce IP adresiyle eşleşmesi olası
 206       <directive module="core">NameVirtualHost</directive> bölümleri var mı diye
 207       bakar. Varsa, IP adresini eşleştirmek için <directive
 208       module="core">NameVirtualHost</directive> bölümlerine tek tek bakar ve
 209       istenen konak ismi ile eşleşen bir <directive module="core"
 210       >ServerName</directive> veya <code>ServerAlias</code> yönergesi bulmaya
 211       çalışır. Bir tane bulduğunda, sunucu için onun yapılandırmasını kullanır.
 212       İsimle eşleşen bir sanal konak bulamazsa IP adresiyle eşleşen <strong>ilk
 213       sanal konağın</strong> yapılandırmasını kullanır.</p>
 214
 215     <p>Bir önkabul olarak yapılandırma dosyasında rastlanan ilk sanal konak
 216       <em>öntanımlı</em> sanal konaktır. IP adresi bir sanal konakla eşleştiği
 217       takdirde <em>ana sunucunun</em> <directive module="core"
 218       >DocumentRoot</directive> değeri <strong>asla</strong> kullanılmayacaktır.
 219       Sanal konaklardan hiçbiriyle eşleşmeyen istekler için özel bir
 220       yapılandırmanız olsun isterseniz, bu yapılandırmayı yapılandırma
 221       dosyanızdaki ilk <directive type="section"
 222       module="core">VirtualHost</directive> bölümüne yerleştirmeniz
 223       yetecektir.</p>
 224
 225 </section>
 226
 227 <section id="compat"><title>Artık Tarihe Karışmış Tarayıcılarla Uyumluluk</title>
 228
 229     <p>Evvelce de bahsedildiği gibi, isme dayalı sanal konakların gerektiği gibi
 230       çalışması için gerekli veriyi göndermeyen bazı istemciler vardır. Bu
 231       istemcilere daima o IP adresinin yapılandırma dosyasındaki ilk sanal
 232       konağının (isme dayalı <cite>başat</cite> sanal konak) sayfaları
 233       gönderilir.</p>
 234
 235     <note><title>Ne kadar eski?</title>
 236     <p>Lütfen dikkat edin, eski deyince gerçekten de antika demek istiyoruz.
 237       Günümüzde bu tür tarayıcılara rastlamanız neredeyse imkansızdır. Günümüz
 238       tarayıcılarının hepsi isme dayalı sanal konakların gerektirdiği
 239       <code>Host</code> başlığını gönderirler.</p>
 240     </note>
 241
 242     <p>Olayı fazla germeden <directive module="core">ServerPath</directive>
 243       yönergesini kullanarak sorunun çevresinden dolanmak mümkündür:</p>
 244
 245     <p>Örnek yapılandırma:</p>
 246
 247     <example>
 248         NameVirtualHost 111.22.33.44<br />
 249         <br />
 250         &lt;VirtualHost 111.22.33.44&gt;<br />
 251         <indent>
 252             ServerName www.biralan.tld<br />
 253             ServerPath /biralan<br />
 254             DocumentRoot /siteler/biralan<br />
 255         </indent>
 256         &lt;/VirtualHost&gt;<br />
 257     </example>
 258
 259     <p>Bu ne anlama geliyor? Anlamı, "<code>/biralan</code>" ile başlayan her
 260       URI isteği <code>www.biralan.tld</code> sanal konağı tarafından sunulacak,
 261       demektir. Yani, tüm istemcilerin
 262       <code>http://www.biralan.tld/biralan/</code> olarak eriştiği yere
 263       <code>Host:</code> başlığı gönderen istemciler
 264       <code>http://www.biralan.tld/</code> olarak erişirler.</p>
 265
 266     <p>Bunu gerçekleştirebilmek için başat sanal konağın baş sayfasına
 267       <code>http://www.biralan.tld/biralan/</code> için bir bağ koyduktan sonra
 268       sanal konağın sayfalarında ya tamamen göreli bağlar
 269       ("<code>dosya.html</code>", "<code>../simgeler/resim.png</code>" gibi)
 270       veya <code>/biralan/</code> ile öncelenmiş bağlar
 271       ("<code>http://www.biralan.tld/biralan/muht/dosya.html</code>" veya
 272       "<code>/biralan/muht/dosya.html</code>" gibi) kullanın.</p>
 273
 274     <p>Bu işlem biraz disiplin gerektirse de bu yazılanlara sıkı sıkıya bağlı
 275       kalarak hem eski hem de yeni tarayıcıların sayfalarınızı doğru
 276       görüntülemesini sağlamış olursunuz.</p>
 277
 278 </section>
 279 </manualpage>