granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/sections.html.tr.utf8

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
   2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
   3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head>
   4 <meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" />
   5 <!--
   6         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   7               This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
   8         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   9       -->
  10 <title>Yapılandırma Bölümleri - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title>
  11 <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
  12 <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
  13 <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" />
  14 <script src="./style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript">
  15 </script>
  16
  17 <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
  18 <body id="manual-page"><div id="page-header">
  19 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p>
  20 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p>
  21 <img alt="" src="./images/feather.png" /></div>
  22 <div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="./images/left.gif" /></a></div>
  23 <div id="path">
  24 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="./">Sürüm 2.4</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Yapılandırma Bölümleri</h1>
  25 <div class="toplang">
  26 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/sections.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
  27 <a href="./fr/sections.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
  28 <a href="./ja/sections.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
  29 <a href="./ko/sections.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
  30 <a href="./tr/sections.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
  31 </div>
  32
  33     <p><a href="configuring.html">Yapılandırma dosyaları</a>ndaki
  34        yönergeler sunucunun tamamına uygulanacağı gibi sadece belli dizinler,
  35        dosyalar, konaklar veya URL’lere uygulanmakla sınırlanabilir. Bu
  36        belgede, yapılandırma bölümü taşıyıcılarınının veya
  37        <code>.htaccess</code> dosyalarının, yapılandırma dosyalarındaki diğer
  38        yönergelerin etki alanlarını değiştirtirmek için nasıl kullanılacağı
  39        açıklanmıştır.</p>
  40 </div>
  41 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#types">Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri</a></li>
  42 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#file-and-web">Dosya Sistemi, Site Alanı ve Mantıksal İfadeler</a></li>
  43 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#virtualhost">Sanal Konaklar</a></li>
  44 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#proxy">Vekil</a></li>
  45 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#whatwhere">Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?</a></li>
  46 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#merging">Bölümler Nasıl Katıştırılır?</a></li>
  47 </ul><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorum</a></li></ul></div>
  48 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
  49 <div class="section">
  50 <h2><a name="types" id="types">Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri</a></h2>
  51
  52     <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/core.html">core</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_version.html">mod_version</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch">&lt;DirectoryMatch&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch">&lt;FilesMatch&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if">&lt;If&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine">&lt;IfDefine&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule">&lt;IfModule&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion">&lt;IfVersion&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch">&lt;LocationMatch&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy">&lt;Proxy&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch">&lt;ProxyMatch&gt;</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost">&lt;VirtualHost&gt;</a></code></li></ul></td></tr></table>
  53
  54     <p>İki temel taşıyıcı türü vardır. Taşıyıcıların çoğu her istek için
  55       değerlendirmeye alınır. Taşıyıcılardaki yönergeler ise sadece bu
  56       taşıyıcılarla eşleşen istekler için uygulanır. Diğer yandan,
  57       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine">&lt;IfDefine&gt;</a></code>,
  58       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule">&lt;IfModule&gt;</a></code> ve
  59       <code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion">&lt;IfVersion&gt;</a></code>
  60       taşıyıcıları sadece sunucu başlatılırken veya yeniden başlatılırken
  61       değerlendirmeye alınır. Başlatma sırasında gerektirdikleri koşullar
  62       sağlanıyorsa içerdikleri yönergeler tüm isteklere uygulanır. Aksi
  63       takdirde, içerdikleri yönergeler yok sayılır.</p>
  64
  65     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine">&lt;IfDefine&gt;</a></code> yönergesi
  66       sadece <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> komut satırında uygun parametreler
  67       tanımlanmışsa uygulanabilecek yönergeleri içerir. Örneğin, aşağıdaki
  68       yapılandırma ile tüm isteklerin diğer siteye yönlendirilebilmesi sadece
  69       sunucu <code>httpd -DClosedForNow</code> komut satırı ile başlatıldığı
  70       takdirde mümkün olur:</p>
  71
  72     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;IfDefine ClosedForNow&gt;
  73   Redirect "/" "http://otherserver.example.com/"
  74 &lt;/IfDefine&gt;</pre>
  75
  76
  77     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule">&lt;IfModule&gt;</a></code> yönergesi
  78       sadece belli bir modülün sunucuda kullanılabilir durumda olması halinde
  79       uygulanabilecek yönergeleri içerir. Modülün ya sunucuyla birlikte durağan
  80       olarak derlenmiş olması ya da devingen olarak derlenmiş ve yapılandırma
  81       dosyasında yönergeden önce o modüle ilişkin bir <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> satırının bulunması gerekir. Bu
  82       yönergeyi sadece belli bir modülün varlığının veya yokluğunun
  83       yapılandırma dosyanızın çalışmasını etkilememesini istediğiniz durumlarda
  84       kullanmalısınız. Eksik modüllerle ilgili hata iletilerini
  85       engellediğinden, taşıyıcı içine, her zaman çalışması istenen yönergeler
  86       konulmamalıdır.</p>
  87
  88     <p>Aşağıdaki örnekte, <code class="directive"><a href="./mod/mod_mime_magic.html#mimemagicfile">MimeMagicFile</a></code> yönergesi sadece
  89       <code class="module"><a href="./mod/mod_mime_magic.html">mod_mime_magic</a></code> modülü mevcutsa uygulanacaktır.</p>
  90
  91     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;IfModule mod_mime_magic.c&gt;
  92   MimeMagicFile "conf/magic"
  93 &lt;/IfModule&gt;</pre>
  94
  95
  96     <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion">&lt;IfVersion&gt;</a></code>
  97       yönergesi sunucunun belli bir sürümünün çalıştırılması halinde
  98       uygulanabilecek yönergeleri içerebilmesi dışında <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine">&lt;IfDefine&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule">&lt;IfModule&gt;</a></code> yönergeleri gibidir.
  99       <code class="module"><a href="./mod/mod_version.html">mod_version</a></code> modülü farklı httpd sürümleri ve farklı
 100       yapılandırmalarla büyük ağlarda çalışmayı mümkün kılmak veya sürüm
 101       denemeleri yapabilmek amacıyla tasarlanmıştır.</p>
 102
 103     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;IfVersion &gt;= 2.4&gt;
 104   # burası sadece 2.4.0 veya daha üstü sürümlerde
 105   # iş görür.
 106 &lt;/IfVersion&gt;</pre>
 107
 108
 109     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine">&lt;IfDefine&gt;</a></code>,
 110       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule">&lt;IfModule&gt;</a></code> ve
 111       <code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion">&lt;IfVersion&gt;</a></code>
 112       yönergelerinin önüne "!" konularak olumsuz koşullar için uygulanabilir.
 113       Ayrıca, bu bölümler daha karmaşık sınırlamalar elde etmek amacıyla bir
 114       diğerinin içinde kullanılabilirler.</p>
 115 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
 116 <div class="section">
 117 <h2><a name="file-and-web" id="file-and-web">Dosya Sistemi, Site Alanı ve Mantıksal İfadeler</a></h2>
 118
 119
 120     <p>En sık kullanılan yapılandırma bölümü taşıyıcıları dosya sistemindeki
 121       veya site alanındaki belli yerlerin yapılandırmalarını değiştirmekte
 122       kullanılanlardır. Öncelikle, bu ikisi arasındaki farkları bilmek
 123       önemlidir. Dosya sistemi disklerinizin işletim sistemi tarafından size
 124       gösterilen halidir. Örneğin, öntanımlı kurulumda Apache httpd, Unix
 125       sistemlerinde  <code>/usr/local/apache2</code> altındayken Windows
 126       sistemlerinde  <code>"c:/Program Files/Apache Group/Apache2"</code>
 127       altındadır. (Bilgi: Windows için bile, Apache httpd yapılandırma
 128       dosyalarında dosya yolu belirtilirken tersbölü değil normal bölü
 129       karakterleri kullanılır.) Site alanı ise sunucu tarafından istemciye
 130       sunulan dizin ağacıdır. Yani, site alanı içindeki <code>/dir/</code>
 131       dizini, Apache httpd’nin Unix üzerinde dosya sistemine öntanımlı olarak
 132       kurulduğu yer göz önüne alınarak, dosya sistemindeki
 133       <code>/usr/local/apache2/htdocs/dir/</code> dizinine karşılıktır. Site
 134       sayfaları veritabanlarından veya başka yerlerden devingen olarak
 135       üretilebildiğinden site alanlarının doğrudan dosya sistemine eşlenmesi
 136       gerekli değildir.</p>
 137
 138   <h3><a name="filesystem" id="filesystem">Dosya Sistemi Taşıyıcıları</a></h3>
 139
 140     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>
 141       ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code>
 142       taşıyıcıları, <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> karşılıkları
 143       ile beraber, yönergeleri dosya sisteminin parçalarına uygularlar. Bir
 144       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümü
 145       içindeki yönergeler belli bir dosya sistemi dizinine ve onun alt
 146       dizinlerine uygulanır. Aynı etki <a href="howto/htaccess.html">.htaccess
 147       dosyaları</a> kullanılarak da sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki
 148       yapılandırmada, <code>/var/web/dir1</code> dizini ve alt dizinlerinde
 149       dizin içeriğinin listelenmesi etkin kılınmaktadır.</p>
 150
 151     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/var/web/dir1"&gt;
 152   Options +Indexes
 153 &lt;/Directory&gt;</pre>
 154
 155
 156     <p>Bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> bölümü
 157       içindeki yönergeler, hangi dizinde bulunduğuna bakılmaksızın ismi
 158       belirtilen dosyalara uygulanır. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma
 159       yönergeleri yapılandırma dosyasının ana bölümüne yerleştirildiği takdirde
 160       <code>gizli.html</code> isimli dosyalara nerede bulunursa bulunsun
 161       erişime izin vermeyecektir.</p>
 162
 163     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Files "gizli.html"&gt;
 164   Require all denied
 165 &lt;/Files&gt;</pre>
 166
 167
 168     <p>Dosya sisteminin belli bir yerindeki belli dosyalarla ilgili yaptırımlar
 169       için <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> ve
 170       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümleri
 171       birlikte kullanılabilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma
 172       <code>/var/web/dir1/gizli.html</code>,
 173       <code>/var/web/dir1/subdir2/gizli.html</code>,
 174       <code>/var/web/dir1/subdir3/gizli.html</code> ve
 175       <code>/var/web/dir1/</code> altında bulunabilecek diğer tüm
 176       <code>gizli.html</code> dosyalarına erişimi yasaklar.</p>
 177
 178     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/var/web/dir1"&gt;<br />
 179   &lt;Files "gizli.html"&gt;<br />
 180     Require all denied
 181   &lt;/Files&gt;<br />
 182 &lt;/Directory&gt;</pre>
 183
 184
 185
 186   <h3><a name="webspace" id="webspace">Site Alanı Taşıyıcıları</a></h3>
 187
 188     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code> yönergesi
 189       ve yönergenin <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> karşılığı
 190       site alanındaki içerik için yapılandırmayı değiştirir.  Örneğin aşağıdaki
 191       yapılandırma, <code>/gizli</code> ile başlayan URL yollarına erişimi
 192       engeller. Özellikle, <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli</code>,
 193       <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli123</code> ve
 194       <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli/dir/dosya.html</code>
 195       istekleri yanında <code>/gizli</code> ile başlayan diğer isteklere de
 196       uygulanır.</p>
 197
 198     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;LocationMatch "^/gizli"&gt;
 199     Require all denied
 200 &lt;/LocationMatch&gt;</pre>
 201
 202
 203     <p>Dosya sistemi ile etkileşime girmeyen herşey için
 204       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code>
 205       yönergesi gerekir. Aşağıdaki örnekte, belli bir URL’nin
 206       <code class="module"><a href="./mod/mod_status.html">mod_status</a></code> modülü tarafından sağlanan bir dahili
 207       Apache eylemcisine nasıl eşlenebileceği gösterilmiştir. Bu örnek
 208       için dosya sisteminde <code>server-status</code> adında bir dosya
 209       veya dizin bulunması gerekli değildir.</p>
 210
 211     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Location "/server-status"&gt;
 212     SetHandler server-status
 213 &lt;/Location&gt;</pre>
 214
 215
 216
 217   <h3><a name="overlapping-webspace" id="overlapping-webspace">Site Alanında Çakışma</a></h3>
 218     <p>Belli bölümler ve yönergeler değerlendirilirken çakışan iki URL bir URL
 219     olarak dikkate alınır. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code> yönergesi için bu şöyle olurdu:</p>
 220
 221     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Location "/foo"&gt;
 222 &lt;/Location&gt;
 223 &lt;Location "/foo/bar"&gt;
 224 &lt;/Location&gt;</pre>
 225
 226
 227     <p>Diğer yandan <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#takma adlar">&lt;Takma
 228       adlar&gt;</a></code> tam tersi eşlenir:</p>
 229
 230     <pre class="prettyprint lang-config">Alias "/foo/bar" "/srv/www/uncommon/bar"
 231 Alias "/foo" "/srv/www/common/foo"</pre>
 232
 233
 234     <p>Aynısı <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypass">ProxyPass</a></code>
 235       yönergeleri için de geçerlidir:</p>
 236
 237     <pre class="prettyprint lang-config">ProxyPass "/special-area" "http://special.example.com" smax=5 max=10
 238 ProxyPass "/" "balancer://mycluster/" stickysession=JSESSIONID|jsessionid nofailover=On</pre>
 239
 240
 241
 242   <h3><a name="wildcards" id="wildcards">Dosya Adı Şablonları ve Düzenli İfadeler</a></h3>
 243
 244
 245     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>,
 246       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> ve
 247       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code>
 248       yönergelerinde, Standart C kütüphanesindeki <code>fnmatch</code>
 249       işlevindeki gibi kabuk tarzı dosya ismi kalıpları kullanılabilir. "*"
 250       karakteri herhangi bir karakter dizisi ile eşleşirken "?" karakteri tek
 251       tek karakterlerle ve "[<em>seq</em>]" kalıbı ise <em>seq</em> içindeki
 252       her karakterle eşleşir. "/" karakteri her hangi bir kalıp karakteri ile
 253       eşleşmez; açıkça belirtilmesi gerekir.</p>
 254
 255     <p>Daha esnek bir eşleşmenin gerekli olduğu durumlar için her taşıyıcının
 256       bir düzenli ifade karşılığı vardır. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch">&lt;DirectoryMatch&gt;</a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch">&lt;FilesMatch&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch">&lt;LocationMatch&gt;</a></code> yönergelerinde gerekli
 257       eşleşmeleri seçmek için perl uyumlu <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli
 258       ifadelerin</a> kullanımına izin verilir. Ayrıca, yönergelerin
 259       uygulanışının düzenli ifade bölümleri kullanılarak nasıl
 260       değiştirileceğini öğrenmek için, aşağıda, yapılandırmanın
 261       katıştırılmasıyla ilgili bölüme de bakınız.</p>
 262
 263     <p>Tüm kullanıcı dizinlerine ilişkin yapılandırmayı değiştirmek için dosya
 264       ismi kalıpları şöyle kullanılabilirdi:</p>
 265
 266     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/home/*/public_html"&gt;
 267     Options Indexes
 268 &lt;/Directory&gt;</pre>
 269
 270
 271     <p>Düzenli ifade bölümleri kullanarak çeşitli türlerdeki resim dosyalarına
 272       erişimi bir defada yasaklayabiliriz:</p>
 273
 274     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;FilesMatch "\.(?i:gif|jpe?g|png)$"&gt;
 275     Require all denied
 276 &lt;/FilesMatch&gt;</pre>
 277
 278
 279     <p><strong>İsimli gruplar ve geriye başvurular</strong> içeren düzenli
 280       ifadeler ortama eklenirken ilgili isimler büyük harfli yapılır. Böylece,
 281       URL'lere ve dosya yolları elemanlarına <a href="expr.html">ifadelerin
 282       içinden</a> ve <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> gibi modüllerden başvurmak
 283       mümkün olur.</p>
 284
 285 <pre class="prettyprint lang-config">&lt;DirectoryMatch "^/var/www/combined/(?&lt;SITENAME&gt;[^/]+)"&gt;
 286     require ldap-group "cn=%{env:MATCH_SITENAME},ou=combined,o=Example"
 287 &lt;/DirectoryMatch&gt;</pre>
 288
 289
 290
 291   <h3><a name="expressions" id="expressions">Mantıksal İfadeler</a></h3>
 292     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if">&lt;If&gt;</a></code> yönergesi bir
 293       mantıksal ifade olarak belirtilebilen bir kurala bağlı olarak
 294       yapılandırmayı değiştirebilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmada,
 295       <code>HTTP Referer</code> başlığı "http://www.example.com/" ile
 296       başlamıyorsa erişimi yasaklar.</p>
 297
 298     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;If "!(%{HTTP_REFERER} -strmatch 'http://www.example.com/*')"&gt;
 299     Require all denied
 300 &lt;/If&gt;</pre>
 301
 302
 303
 304   <h3><a name="whichwhen" id="whichwhen">Ne, Ne Zaman Kullanılır?</a></h3>
 305     <p>Dosya sistemi taşıyıcıları ile site alanı taşıyıcıları arasında seçim
 306       yapmak aslında oldukça kolaydır. Dosya sisteminde bulunan nesnelere
 307       uygulanacak yönergeler için daima <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> kullanılır. Dosya sisteminde bulunmayan nesnelere
 308       (bir sayfanın bir veritabanı tarafından üretilmesi gibi) uygulanacak
 309       yönergeler için ise <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code> kullanılır.</p>
 310
 311     <p>Dosya sistemindeki nesnelere erişimi kısıtlarken asla
 312       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code>
 313       kullanmamak önemlidir. Bunun sebebi farklı site alanı konumlarının
 314       (URL’ler) aynı dosya sistemi konumuna eşlenebilmesi dolayısıyla
 315       kısıtlamalarınızın etrafından dolaşılabilmesine izin vermesidir.
 316       Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı ele alalım:</p>
 317
 318     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Location "/dir/"&gt;
 319     Require all denied
 320 &lt;/Location&gt;</pre>
 321
 322
 323     <p><code>http://siteniz.mesela.dom/dir/</code> için bir istek yapılmışsa
 324       bu doğru çalışacaktır. Fakat dosya sistemi harf büyüklüğüne duyarsızsa
 325       ne olacak? Kısıtlamanız, istek
 326       <code>http://siteniz.mesela.dom/DIR/</code>
 327       şeklinde yapılarak kolayca geçersiz kılınabilir. Halbuki <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> yönergesi isteğin
 328       nasıl yapıldığına bakılmaksızın bu konumdan sunulan her türlü içeriğe
 329       uygulanacaktı. (Dosya sistemi bağlarıyla bu da aşılabilir. Sembolik
 330       bağlar kullanılarak aynı dizin dosya sisteminin bir çok yerine
 331       yerleştirilebilir. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> yönergesi dosya yolunu sıfırlamaksızın sembolik
 332       bağları izleyecektir. Bu bakımdan, en yüksek seviyede güvenlik için uygun
 333       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesi ile sembolik
 334       bağların izlenmesi devredışı bırakılabilir.)</p>
 335
 336     <p>Belki de siz sırf harf büyüklüğüne duyarlı bir dosya sistemi
 337       kullanıyorsunuz diye böyle uygulamalara ihtiyacınız olmadığını düşünüyor
 338       olabilirsiniz, fakat aynı site alanını çok sayıda dosya sistemi konumuna
 339       eşleyecek daha bir sürü yol bulunduğunu unutmayınız. Bu bakımdan dosya
 340       sisteminde yapacağınız kısıtlamalarda daima dosya sistemi taşıyıcılarını
 341       kullanmalısınız. Bununla birlikte bu kuralın da bir istisnası vardır.
 342       Yapılandırma kısıtlamalarının bir <code>&lt;Location "/"&gt;</code> bölümü
 343       içine koyulması, bu bölüme konan yönergelerin etki alanının belli bir URL
 344       ile sınırlı olmaması nedeniyle mükemmelen güvenlidir.</p>
 345
 346
 347   <h3><a name="nesting" id="nesting">Bölüm iç içeliği</a></h3>
 348     <p>Bazı bölüm türleri başka bölüm türlerinin içinde olabilir. Bir yandan,
 349       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> bölümü
 350       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümünün
 351       içinde bulunabilirken diğer yandan bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#if">&lt;If&gt;</a></code> bölümü <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> bölümlerinde bulunabilir.
 352       Bu bölümlerin düzenli ifadeli türevleri de benzer tarzda davranır.</p>
 353
 354     <p>İç içe bölümler, aynı türdeki iç içe olmayan bölümlerin sonrasına
 355       yerleştirilir.</p>
 356
 357
 358 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
 359 <div class="section">
 360 <h2><a name="virtualhost" id="virtualhost">Sanal Konaklar</a></h2>
 361
 362     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost">&lt;VirtualHost&gt;</a></code>
 363       taşıyıcısının içinde belli bir konağa uygulanan yönergeler bulunur.
 364       Aynı makinede çok sayıda konağı farklı yapılandırmalarla  sunuyorsanız
 365       bu taşıyıcı çok işinize yarar. Daha fazla bilgi için
 366       <a href="vhosts/">Sanal Konak Belgeleri</a> bölümüne bakınız.</p>
 367 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
 368 <div class="section">
 369 <h2><a name="proxy" id="proxy">Vekil</a></h2>
 370     <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy">&lt;Proxy&gt;</a></code>
 371       ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch">&lt;ProxyMatch&gt;</a></code>
 372       taşıyıcıları, sadece belli bir URL ile eşleşen <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code>
 373       vekil sunucusu üzerinden erişilen sitelere uygulanan yapılandırma
 374       yönergelerini bulundururlar. Örneğin aşağıdaki yapılandırma
 375       <code>example.com</code> sitesine erişim için vekil sunucunun
 376       sadece ağdaki bazı kullanıcılar tarafından kullanılabilmesini sağlayacaktır.</p>
 377
 378     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Proxy "http://www.example.com/*"&gt;
 379     Require host bizimki.example.com
 380 &lt;/Proxy&gt;</pre>
 381
 382 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
 383 <div class="section">
 384 <h2><a name="whatwhere" id="whatwhere">Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?</a></h2>
 385     <p>Hangi yönergelere hangi yapılandırma bölümlerinde izin verildiğini
 386       öğrenmek için yönerge <a href="mod/directive-dict.html#Context">bağlamına</a> bakınız. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümlerinde
 387       izin verilen herşeye sözdizimsel olarak ayrıca
 388       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch">&lt;DirectoryMatch&gt;</a></code>,
 389       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code>,
 390       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch">&lt;FilesMatch&gt;</a></code>,
 391       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code>,
 392       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch">&lt;LocationMatch&gt;</a></code>,
 393       <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy">&lt;Proxy&gt;</a></code>
 394       ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch">&lt;ProxyMatch&gt;</a></code>
 395       bölümlerinde de izin verilir. Yine de bazı istisnai durumlar
 396       mevcuttur:</p>
 397
 398     <ul>
 399       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesi sadece
 400       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>
 401       bölümlerinde çalışır.</li>
 402
 403       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesinin
 404       <code>FollowSymLinks</code> ve <code>SymLinksIfOwnerMatch</code>
 405       seçenekleri sadece <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümlerinde veya <code>.htaccess</code>
 406       dosyalarında çalışır.</li>
 407
 408       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesi
 409       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> ve
 410       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch">&lt;FilesMatch&gt;</a></code>
 411       bölümlerinde kullanılamaz.</li>
 412     </ul>
 413 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
 414 <div class="section">
 415 <h2><a name="merging" id="merging">Bölümler Nasıl Katıştırılır?</a></h2>
 416
 417     <p>Yapılandırma bölümleri belli bir sıra ile uygulanır. Yapılandırma
 418       yönergelerinin yorumlanışı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmesi
 419       nedeniyle neyin ne zaman çalıştığını anlamak çok önemlidir.</p>
 420
 421     <p>Yapılandırma bölümlerinin katıştırılma sırası şöyledir:</p>
 422
 423     <ol>
 424       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> (düzenli ifadeler hariç)
 425       ve <code>.htaccess</code> aynı anda işleme sokulur
 426       (<code>.htaccess</code> ile eğer izin verilmişse <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> içindeki bazı
 427       yönergeler geçersiz kılınabileceği için).</li>
 428
 429       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch">&lt;DirectoryMatch&gt;</a></code>
 430       (ve <code>&lt;Directory "~"&gt;</code>).</li>
 431
 432       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#files">&lt;Files&gt;</a></code> ve
 433       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch">&lt;FilesMatch&gt;</a></code> aynı anda
 434       işleme sokulur.</li>
 435
 436       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code>
 437       ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch">&lt;LocationMatch&gt;</a></code>
 438       aynı anda işleme sokulur.</li>
 439
 440       <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if">&lt;If&gt;</a></code>
 441       </li>
 442     </ol>
 443
 444     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>
 445       bölümündekiler hariç, her grup, yapılandırma dosyasında bulundukları
 446       sıraya göre işleme sokulurlar. Yukarıda 1. grup olan <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümü en kısa dizin
 447       elemanından en uzun dizin elemanına doğru işleme sokulur. Yani, örneğin,
 448       <code>&lt;Directory "/var/web/dir"&gt;</code> bölümü <code>&lt;Directory
 449       "/var/web/dir/subdir"&gt;</code> bölümünden önce işleme sokulacaktır. Eğer
 450       aynı uzunlukta çok sayıda dizin varsa <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümleri yapılandırma dosyasında
 451       bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#include">Include</a></code> yönergeleri ile yapılandırmaya dahil
 452       edilen dosyaların içerikleri <code class="directive"><a href="./mod/core.html#include">Include</a></code>
 453       yönergesinin bulunduğu yere konulduktan sonra işleme sokulurlar.</p>
 454
 455     <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost">&lt;VirtualHost&gt;</a></code>
 456       bölümlerinin içindeki bölümler, sanal konak tanımı dışındaki
 457       karşılıklarından <em>sonra</em> uygulanırlar.</p>
 458
 459     <p>İstek <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> tarafından sunulduğu takdirde,
 460       <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy">&lt;Proxy&gt;</a></code> taşıyıcısı
 461       işlem sırasında <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> taşıyıcısının yerini alır.</p>
 462
 463     <div class="note"><h3>Bazı Teknik Bilgiler</h3>
 464       Aslında, isim dönüşüm aşamasından (<code>Aliases</code> ve
 465       <code>DocumentRoots</code>, URL’leri dosya isimlerine eşlemek için
 466       kullanılırken) hemen önce uygulanan bir
 467       <code>&lt;Location&gt;</code>/<code>&lt;LocationMatch&gt;</code> dizisi
 468       vardır. Bu dizinin sonuçları isim dönüşüm aşaması tamamlandıktan sonra
 469       tamamen elden çıkarılır.
 470     </div>
 471
 472   <h3><a name="relationship-module-configuration" id="relationship-module-configuration">Modüllerle
 473     yapılandırma bölümleri arasındaki ilişki</a></h3>
 474
 475     <p>Yapılandırma bölümlerini okurken örneğin <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code>
 476       gibi belli modüllerin yönergelerinin bu bölümlere nasıl katılacağı ve
 477       ne zaman nasıl işleneceği gibi sorular sıkça aklımızdan geçer. Bunun
 478       belli bir yanıtı yoktur ve biraz temel bilgi gerektirir. Her httpd
 479       modülü yapılandırmasını kendi yönetir ve httpd.conf içindeki
 480       yönergelerinin her biri belli bir bağlamdaki bir yapılandırmayı
 481       belirtir. httpd bir komutu okunduğu sırada çalıştırmaz.</p>
 482
 483     <p>Çalışma anında, httpd çekirdeği geçerli isteğe hangilerinin
 484       uygulanacağını belirlemek için yukarıda açıklanan sırada tanımlı
 485       yapılandırma bölümlerini tekrar tekrar okur. Eşleşen ilk bölümün bu
 486       istek için geçerli yapılandırmayı içerdiği varsayılır. Eğer alt
 487       bölümlerden biri de eşleşmişse bu bölümlerde yönergeleri bulunan her
 488       modüle yapılandırmasını iki bölüm arasında katıştırma şansı verilir.
 489       Sonuç üçüncü bir yapılandırma olup işlem bütün yapılandırma bölümleri
 490       değerlendirilene kadar sürer.</p>
 491
 492     <p>Yukarıdaki adımların ardından HTTP isteğiyle ilgili "asıl" işlem
 493       başlar: her modül ondan istenen görevleri gerçekleştirme şansına sahip
 494       olur. Nasıl davranacaklarını belirlemek için kendilerinin katıştırılmış
 495       son yapılandırmalarını http çekirdeğinden alabilirler.</p>
 496
 497     <p>Sürecin tamamı bir örnekle görselleştirilebilir. Aşağıdaki örnekte
 498       belli bir HTTP başlığını ayarlamak için <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code>
 499       modülünün <code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> yönergesi
 500       kullanılmıştır. <code>/example/index.html</code> isteği için httpd
 501       <code>CustomHeaderName</code> başlığına hangi değeri atayacaktır?
 502     </p>
 503     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/"&gt;
 504     Header set CustomHeaderName bir
 505     &lt;FilesMatch ".*"&gt;
 506         Header set CustomHeaderName yedi
 507     &lt;/FilesMatch&gt;
 508 &lt;/Directory&gt;
 509
 510 &lt;Directory "/example"&gt;
 511     Header set CustomHeaderName iki
 512 &lt;/Directory&gt;</pre>
 513
 514     <ul>
 515         <li><code class="directive">Directory</code> "/" eşleşir ve ilk yapılandırma
 516           olarak <code>CustomHeaderName</code> başlığı <code>bir</code>
 517           değeriyle oluşturulur.</li>
 518
 519         <li><code class="directive">Directory</code> "/example" eşleşir ve
 520           <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> modülünün koduna göre bir katıştırma
 521           durumundan yeni değer eskiyi geçersiz kılacağından yeni bir
 522           yapılandırma ile <code>CustomHeaderName</code> başlığının değeri
 523           <code>iki</code> yapılır.</li>
 524
 525         <li><code class="directive">FilesMatch</code> ".*" eşleşir ve başka bir
 526           katıştırma fırsatı doğar: <code>CustomHeaderName</code> başlığının
 527           değeri <code>yedi</code> yapılır.</li>
 528
 529         <li>Neticede HHP isteğinin sonraki adımlarında
 530           <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> çağrılıp <code>yedi</code> değeri
 531           atanmış <code>CustomHeaderName</code> başlığını işleme sokması
 532           istenecektir. <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> normalde işini yapmak
 533           için bu yapılandırmayı kullanacaktır. Fakat bundan, bir yönergenin
 534           gerekli olmaması veya kullanımdan kaldırılması ve benzeri nedenlerle
 535           yapılandırmada iptal edilmesi gibi daha karmaşık bir eylemi bir
 536           modülün gerçekleştiremeyeceği anlamı çıkarılmamalıdır.</li>
 537     </ul>
 538
 539     <p><code class="directive">Directory</code> ile aynı katıştırma sırasından dolayı
 540       bu durum .htaccess için de geçerlidir. Burada anlaşılması gereken husus,
 541       <code class="directive">Directory</code> ve <code class="directive">FilesMatch</code>
 542       gibi yapılandırma bölümlerinin <code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> gibi modüle özgü
 543       yönergelerle karşılaştırılmamasıdır, çünkü bunlar farklı seviyelerde
 544       işlem görür.
 545     </p>
 546
 547
 548   <h3><a name="merge-examples" id="merge-examples">Bazı Örnekler</a></h3>
 549
 550     <p>Aşağıdaki yapay örnekte katıştırma sırası gösterilmiştir. Hepsinin aynı
 551       isteğe uygulandığı varsayımıyla, bu örnekteki yönergeler A &gt; B &gt; C
 552       &gt; D &gt; E sırasıyla uygulanacaktır.</p>
 553
 554     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Location "/"&gt;
 555     E
 556 &lt;/Location&gt;
 557
 558 &lt;Files "f.html"&gt;
 559     D
 560 &lt;/Files&gt;
 561
 562 &lt;VirtualHost *&gt;
 563 &lt;Directory "/a/b"&gt;
 564     B
 565 &lt;/Directory&gt;
 566 &lt;/VirtualHost&gt;
 567
 568 &lt;DirectoryMatch "^.*b$"&gt;
 569     C
 570 &lt;/DirectoryMatch&gt;
 571
 572 &lt;Directory "/a/b"&gt;
 573     A
 574 &lt;/Directory&gt;</pre>
 575
 576
 577     <p>Daha somut bir örnek olarak aşağıdakini ele alalım.
 578       <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code>
 579       bölümlerindeki erişim sınırlamaları ne olursa olsun <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location">&lt;Location&gt;</a></code> bölümü son olarak
 580       değerlendirmeye alınacak ve sunucuya sınırsız erişim verecektir.
 581       Başka bir deyişle, katıştırma sırası önemlidir, bu nedenle dikkatli
 582       olmalısınız!</p>
 583
 584     <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Location "/"&gt;
 585     Require all granted
 586 &lt;/Location&gt;
 587
 588 # Alooo!  Bu &lt;Directory&gt; bölümünün hiçbir hükmü yok.
 589 &lt;Directory "/"&gt;
 590     &lt;RequireAll&gt;
 591         Require all granted
 592         Require not host kkadam.example.com
 593     &lt;/RequireAll&gt;
 594 &lt;/Directory&gt;</pre>
 595
 596
 597
 598
 599 </div></div>
 600 <div class="bottomlang">
 601 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/sections.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
 602 <a href="./fr/sections.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
 603 <a href="./ja/sections.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
 604 <a href="./ko/sections.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
 605 <a href="./tr/sections.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
 606 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&amp;A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed again by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Freenode, or sent to our <a href="http://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div>
 607 <script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
 608 var comments_shortname = 'httpd';
 609 var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/sections.html';
 610 (function(w, d) {
 611     if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") {
 612         d.write('<div id="comments_thread"><\/div>');
 613         var s = d.createElement('script');
 614         s.type = 'text/javascript';
 615         s.async = true;
 616         s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier;
 617         (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s);
 618     }
 619     else {
 620         d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>');
 621     }
 622 })(window, document);
 623 //--><!]]></script></div><div id="footer">
 624 <p class="apache">Copyright 2016 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
 625 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
 626 if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') {
 627     prettyPrint();
 628 }
 629 //--><!]]></script>
 630 </body></html>