]> granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/programs/configure.xml.tr
update for sync with English docs.
[apache] / docs / manual / programs / configure.xml.tr
1 <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
2 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
4 <!-- English Revision: 1750571 -->
5 <!-- =====================================================
6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr>
8 ========================================================== -->
9
10 <!--
11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
13  this work for additional information regarding copyright ownership.
14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
16  the License.  You may obtain a copy of the License at
17
18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
19
20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
23  See the License for the specific language governing permissions and
24  limitations under the License.
25 -->
26
27 <manualpage metafile="configure.xml.meta">
28 <parentdocument href="./">Programlar</parentdocument>
29
30   <title>configure - kaynak ağacını yapılandırır</title>
31
32 <summary>
33     <p><code>configure</code> betiği, Apache HTTP Sunucusunun kaynak kodlarını
34       belli bir platform için yapılandırmakta ve derlemekte kullanılır.
35       Sunucuyu kişisel gereksinimlerinize uygun şekilde derlemek için çeşitli
36       seçeneklere sahiptir.</p>
37
38     <p>Bu betik Apache HTTP Sunucusu kaynak paketinin kök dizininde bulunur ve
39       sadece Unix ve benzeri sistemlerde kullanılabilir. Kaynak paketinin
40       diğer platformalarda yapılandırılması ve derlenmesi hakkında bilgi
41       edinmek için <a href="../platform/">platform</a> belgelerine bakınız.</p>
42 </summary>
43
44 <seealso><a href="../install.html">Derleme ve Kurulum</a></seealso>
45
46 <section id="synopsis"><title>Komut Satırı</title>
47     <p><code>configure</code> betiğini kaynak paketinin kök dizininden başka
48       bir yere kopyalayıp çalıştırmamalısınız.</p>
49
50     <p><code><strong>./configure</strong> [<var>seçenek</var>]...
51       [<var>değişken=değer</var>]...</code></p>
52
53     <p><code>CC</code>, <code>CFLAGS</code> gibi ortam değişkenlerini
54       <code><var>değişken</var>=<var>değer</var></code> atamaları biçiminde
55       kullanabilirsiniz. Kullanışlı değişkenlerin bazıları <a href="#env"
56       >aşağıda</a> açıklanmıştır.</p>
57 </section>
58
59 <section id="options"><title>Seçenekler</title>
60   <ul>
61     <li><a href="#configurationoptions">Yapılandırma seçenekleri</a></li>
62     <li><a href="#installationdirectories">Kurulum dizinleri</a></li>
63     <li><a href="#systemtypes">Sistem türleri</a></li>
64     <li><a href="#optionalfeatures">Seçimlik özellikler</a></li>
65     <li><a href="#supportopt">Destek programları için seçenekler</a></li>
66   </ul>
67
68   <section id="configurationoptions"><title>Yapılandırma seçenekleri</title>
69
70     <p>Aşağıdaki seçenekler <code>configure</code> betiğinin kendi davranışını
71       belirlemekte kullanılır.</p>
72
73     <dl>
74       <dt><code>-C</code></dt>
75       <dt><code>--config-cache</code></dt>
76       <dd><code>--cache-file=config.cache</code> için bir kısaltmadır.</dd>
77
78       <dt><code>--cache-file=<var>dosya</var></code></dt>
79       <dd>Sınama sonuçları <code><var>dosya</var></code> dosyasında saklanır.
80         Bu seçenek açıkça belirtilmedikçe işlevsizdir.</dd>
81
82       <dt><code>-h</code></dt>
83       <dt><code>--help [short|recursive]</code></dt>
84       <dd>Yardım metnini basar ve çıkar. <code>short</code> değeriyle sadece
85         bu pakete özgü seçenekler listelenir. <code>recursive</code> değeriyle
86         ise paketin içindeki tüm paketler için kısa bir yardım metni
87         basılır.</dd>
88
89       <dt><code>-n</code></dt>
90       <dt><code>--no-create</code></dt>
91       <dd><code>configure</code> betiği normal olarak çalışır fakat herhangi
92         bir çıktı dosyası üretmez. Derleme için <code>Makefile</code>
93         dosyalarını üretmeksizin sınamaların sonuçlarını görmek için
94         yararlıdır.</dd>
95
96       <dt><code>-q</code></dt>
97       <dt><code>--quiet</code></dt>
98       <dd>Yapılandırma sürecinde <code>checking ...</code> iletilerini basmaz.
99       </dd>
100
101       <dt><code>--srcdir=<var>dizin</var></code></dt>
102       <dd><code><em>dizin</em></code> dizinini kaynak dosyaları dizini olarak
103         tanımlar. <code>configure</code> betiğinin bulunduğu dizin veya bir
104         üst dizin öntanımlıdır.</dd>
105
106       <dt><code>--silent</code></dt>
107       <dd><code>--quiet</code> ile aynı.</dd>
108
109       <dt>-V</dt>
110       <dt>--version</dt>
111       <dd>Telif hakkı bilgilerini gösterir ve çıkar.</dd>
112     </dl>
113   </section>
114
115   <section id="installationdirectories"><title>Kurulum dizinleri</title>
116
117     <p>Bu seçenekler kurulum dizinlerini tanımlar. Kurulum dizinleri seçilmiş
118       yerleşime bağımlıdır.</p>
119
120     <dl>
121       <dt><code>--prefix=<var>PREFIX</var></code></dt>
122       <dd>Mimariden bağımsız dosyalar <code><em>PREFIX</em></code> dizininin
123         altına kurulur. <code>/usr/local/apache2</code> öntanımlı kurulum
124         dizinidir.</dd>
125
126       <dt><code>--exec-prefix=<var>EPREFIX</var></code></dt>
127       <dd>Mimariye bağımlı dosyalar <code><em>EPREFIX</em></code> dizininin
128         altına kurulur. Bunun için <code><em>PREFIX</em></code> dizini
129         öntanımlı kurulum dizinidir.</dd>
130     </dl>
131
132     <p>Öntanımlı olarak, <code>make install</code> tüm dosyaların
133       <code>/usr/local/apache2/bin</code>, <code>/usr/local/apache2/lib</code>
134       gibi dizinlere kurulmasını sağlar. Kurulum dizini önekini örneğin,
135       <code>--prefix=$HOME</code> şeklinde belirterek kurulumun başka bir yere
136       yapılmasını sağlayabilirsiniz.</p>
137
138     <section id="layout"><title>Bir dizin yerleşimi tanımlamak</title>
139       <dl>
140         <dt><code>--enable-layout=<var>LAYOUT</var></code></dt>
141         <dd>Kaynak kodu ve derleme betikleri kurulum ağacının
142           <code><em>LAYOUT</em></code> yerleşimine dayalı olduğu varsayımıyla
143           yapılandırılır. Bu seçenek sayesinde Apache HTTP Sunucusu kurulumu
144           içinde her dosya türü için farklı bir yer belirleyebilirsiniz.
145           <code>config.layout</code> dosyasında böyle yapılandırma örnekleri
146           vardır. Örnekleri izleyerek kendi yapılandırmanızı
147           oluşturabilirsiniz. Bu dosyada örneğin <code>FOO</code> isimli
148           yerleşim <code>&lt;Layout FOO&gt;...&lt;/Layout&gt;</code> bölümü
149           içinde düzenlenmiştir ve her yerleşim için böyle ayrı bir bölüm
150           vardır. Öntanımlı yerleşim <code>Apache</code>’dir.</dd>
151       </dl>
152     </section>
153
154     <section id="directoryfinetuning">
155       <title>Kurulum dizinlerinde ince ayar</title>
156
157       <p>Kurulum dizinlerini daha iyi denetim altında tutmak için aşağıdaki
158         seçenekler kullanılır. Lütfen, dizin öntanımlılarının
159         <code>autoconf</code> tarafından tanımlandığına ve seçilen yerleşim
160         ayarlarının bunları yerini aldığına dikkat ediniz.</p>
161
162       <dl>
163         <!-- only apr-config and apu-config are installed at bindir.
164         everything else is stored at sbindir. ==> clarify/change this -->
165         <dt><code>--bindir=<var>dizin</var></code></dt>
166         <dd>Kullanıcı tarafından çalıştırılabilen dosyalar
167           <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Bunlar
168           <program>htpasswd</program>, <program>dbmmanage</program> gibi site
169           yönetimi için yararlı destek programlarıdır. Öntanımlı olarak bu
170           dosyalar <code><var>EPREFIX</var>/bin</code> dizinine kurulur.</dd>
171
172         <dt><code>--datadir=<var>dizin</var></code></dt>
173         <dd>Mimariden bağımsız salt okunur veriler <code><em>dizin</em></code>
174           dizinine kurulur. Bunların öntanımlı kurulum dizini
175           <code><var>PREFIX</var>/share</code> dizinidir. Bu seçenek
176           <code>autoconf</code> tarafından atanır ve şimdilik
177           kullanılmamıştır.</dd>
178
179         <dt><code>--includedir=<var>dizin</var></code></dt>
180         <dd>C başlık dosyaları <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur.
181           Bunların öntanımlı kurulum dizini
182           <code><var>PREFIX</var>/include</code> dizinidir.</dd>
183
184         <dt><code>--infodir=<var>dizin</var></code></dt>
185         <dd>Info belgeleri <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur.
186           Bunların öntanımlı kurulum dizini
187           <code><var>PREFIX</var>/info</code> dizinidir. Bu seçenek şimdilik
188           kullanılmamıştır.</dd>
189
190         <dt><code>--libdir=<var>dizin</var></code></dt>
191         <dd>Nesne kod kütüphaneleri <code><em>dizin</em></code> dizinine
192           kurulur. Bunların öntanımlı kurulum dizini
193           <code><var>PREFIX</var>/lib</code> dizinidir.</dd>
194
195         <dt><code>--libexecdir=<var>dizin</var></code></dt>
196         <dd>Paylaşımlı modüller gibi program dosyaları
197           <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Öntanımlı olarak
198           <code>libexecdir</code> bu dizini
199           <code><var>EPREFIX</var>/modules</code> olarak tanımlar.</dd>
200
201         <dt><code>--localstatedir=<var>dizin</var></code></dt>
202         <dd>Düzenlenebilir tek makinelik veri <code><em>dizin</em></code>
203           dizinine kurulur. Öntanımlı olarak <code>localstatedir</code> bu
204           dizini <code><var>PREFIX</var>/var</code> olarak tanımlar. Bu
205           seçenek <code>autoconf</code> tarafından atanır ve şimdilik
206           kullanılmamıştır.</dd>
207
208         <dt><code>--mandir=<var>dizin</var></code></dt>
209         <dd>Kılavuz sayfaları <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur.
210           Öntanımlı olarak <code>mandir</code> bu dizini
211           <code><var>EPREFIX</var>/man</code> olarak tanımlar.</dd>
212
213         <dt><code>--oldincludedir=<var>dizin</var></code></dt>
214         <dd>GCC harici C başlık dosyaları <code><em>dizin</em></code> dizinine
215           kurulur. Öntanımlı olarak <code>oldincludedir</code> bu dizini
216           <code>/usr/include</code> olarak tanımlar. Bu seçenek
217           <code>autoconf</code> tarafından atanır ve şimdilik
218           kullanılmamıştır.</dd>
219
220         <dt><code>--sbindir=<var>dizin</var></code></dt>
221         <dd>Sistem yöneticisi tarafından kullanılabilen programlar
222           <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Bunlar
223           <program>httpd</program>, <program>apachectl</program>,
224           <program>suexec</program> gibi Apache HTTP Sunucusunu çalıştırmak
225           için gereken programlardır. Öntanımlı olarak <code>sbindir</code> bu
226           dizini <code><var>EPREFIX</var>/sbin</code> olarak tanımlar.</dd>
227
228         <dt><code>--sharedstatedir=<var>dizin</var></code></dt>
229         <dd>Mimariye bağımlı düzenlenebilir veriler
230           <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Öntanımlı olarak
231           <code>sharedstatedir</code> bu dizini
232           <code><var>PREFIX</var>/com</code> olarak tanımlar. Bu seçenek
233           <code>autoconf</code> tarafından atanır ve şimdilik
234           kullanılmamıştır.</dd>
235
236         <dt><code>--sysconfdir=<var>dizin</var></code></dt>
237         <dd><code>httpd.conf</code>, <code>mime.types</code> gibi tek
238           makinelik salt okunur sunucu yapılandırma dosyaları
239           <code><em>dizin</em></code> dizinine kurulur. Öntanımlı olarak
240           <code>sysconfdir</code> bu dizini
241           <code><var>PREFIX</var>/conf</code> olarak tanımlar.</dd>
242       </dl>
243     </section>
244   </section>
245
246   <section id="systemtypes"><title>Sistem türleri</title>
247
248     <p>Bu seçenekleri Apache HTTP Sunucusunu başka bir platformda çalıştırmak
249       üzere çapraz derleme yaparken kullanılır. Normal durumlarda sunucu
250       derlendiği platformda çalıştırıldığından bu seçenekler kullanılmaz.</p>
251
252     <dl>
253       <dt><code>--build=<var>derleme-ortamı</var></code></dt>
254       <dd>Derleme araçlarının derleneceği sistemin sistem türünü tanımlar.
255         <code>config.guess</code> betiği ile elde edilen sonuç
256         öntanımlıdır.</dd>
257
258       <dt><code>--host=<var>çalışma-ortamı</var></code></dt>
259       <dd>Sunucunun çalışacağı sistemin sistem türünü tanımlar. Öntanımlı
260         sistem türü <code><var>derleme-ortamı</var></code>’dır.</dd>
261
262       <dt><code>--target=<var>hedef-ortam</var></code></dt>
263       <dd>Derleyicileri <code><var>hedef-ortam</var></code> sistem türü için
264         yapılandırır. Öntanımlı sistem türü
265         <code><var>çalışma-ortamı</var></code>’dır. Bu seçenek
266         <code>autoconf</code> tarafından atanır ve Apache HTTP Sunucusu için
267         gerekli değildir.</dd>
268     </dl>
269   </section>
270
271   <section id="optionalfeatures"><title>Seçimlik özellikler</title>
272
273     <p>Bu seçenekler HTTP sunucunuzun sahip olmasını istediğiniz özelliklerin
274       hassas olarak ayarlanmasını sağlar.</p>
275
276     <section id="generaloptfeat"><title>Genel sözdizimi</title>
277       <p>Bir özelliği etkin kılmak veya iptal etmek için genellikle şu
278         sözdizimi kullanılır:</p>
279
280       <dl>
281         <dt><code>--disable-<var>özellik</var></code></dt>
282         <dd>Sunucu <code><em>özellik</em></code> özelliğine sahip olmaz. Bu
283           seçenek<code>--enable-<var>özellik</var>=no</code> seçeneğine
284           eşdeğerdir.</dd>
285
286         <dt><code>--enable-<var>özellik</var>[=<var>değer</var>]</code></dt>
287         <dd>Sunucu <code><var>özellik</var></code> özelliğine sahip olur.
288           <code><var>değer</var></code> belirtilmediği takdirde
289           <code>yes</code> (evet) öntanımlıdır.</dd>
290
291         <dt><code>--enable-<var>modül</var>=shared</code></dt>
292         <dd>Belirtilen modül DSO modülü olarak derlenir. Öntanımlı olarak
293           etkin modüller devingen ilintilenir.</dd>
294
295         <dt><code>--enable-<var>modül</var>=static</code></dt>
296         <dd>Belirtilen modül durağan ilintilenir.</dd>
297       </dl>
298
299       <note><title>Bilginize</title>
300       <p><code>--enable-<var>filanca</var></code> seçeneğinin varlığı
301         <code>configure</code> betiğinin <code><var>filanca</var></code> diye
302         bir modül var olmasa bile bundan şikayetçi olmasına sebep olmaz. Bu
303         bakımdan dikkatli olunuz.</p>
304       </note>
305     </section>
306
307     <section id="choosemodules"><title>Derlenecek modüllerin seçimi</title>
308       <p>Modüllerin çoğu öntanımlı olarak derlenir ve ya açıkça iptal edilmek
309         ya da <code>few</code> anahtar sözcüğü
310         kullanılarak kaldırılmak zorunda kalınır (ayrıntılar için
311         <code>--enable-modules</code>, <code>--enable-mods-shared</code> ve
312         <code>--enable-mods-static</code> seçeneklerine bakın). Bir grubu 
313         tamamen kaldırmak için <code>--enable-modules=none</code> gerekir.</p>
314
315         <p>Öntanımlı olarak derlenmeyenler ise ya açıkça etkin kılınmak ya da
316           <code>all</code> veya <code>reallyall</code> anahtar sözcükleriyle
317           kullanılabilir yapılmak zorunda kalınır.</p>
318
319         <p>Hangi modüllerin öntanımlı olarak derlendiğini öğrenmek için
320           <code>./configure -h</code> veya <code>./configure --help</code>
321           komutunu çalıştırın ve çıktıdaki <code>Optional Features</code>
322           bölümüne bakın. Örnek olarak, <code>mod_example1</code> ve
323           <code>mod_example2</code> modülleriyle ilgilendiğinizi
324           varsayalım:</p>
325
326         <example><pre>Optional Features:
327   ...
328   --disable-example1     example module 1
329   --enable-example2      example module 2
330   ...</pre></example>
331
332         <p>Burada, <code>mod_example1</code> öntanımlı olarak etkindir ve
333           derlenmemesini istiyorsanız <code>--disable-example1</code>
334           seçeneğini kullanmalısınız. <code>mod_example2</code> ise öntanımlı
335           olarak derlenmemektedir ve derlenmesini istiyorsanız
336           <code>--enable-example2</code> seçeneğini kullanmalısınız.</p>
337     </section>
338
339     <section id="mpms"><title>Çok Süreçlilik Modülleri</title>
340       <p><a href="../mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a> veya MPM'ler
341         sunucunun temel davranışını belirler. Sunucuya yüklenebilecek azami MPM
342         sayısı birdir. Kullanılabilecek modüller <a href="../mod/">modül
343         dizini</a>nde listelenmiştir.</p>
344
345       <p>MPM'ler devingen yükleme için DSO olarak derlenebileceği gibi
346         sunucuyla duruk olarak da ilintilenebilir ve bunlar aşağıdaki
347         seçeneklerle etkin kılınır:</p>
348
349       <dl>
350         <dt><code>--with-mpm=MPM</code></dt>
351         <dd>
352           <p>Sunucu için öntanımlı MPM'i seçer. MPM'ler DSO modülleri olarak
353             derleniyorsa (bak <code>--enable-mpms-shared</code>), bu seçenek
354             öntanımlı yapılandırma dosyasında yüklenecek MPM'i seçer. Aksi
355             takdirde, sunucuyla duruk olarak ilintilenecek, kullanılabilir tek
356             MPM'i seçer.</p>
357
358           <p>Bu seçenek belirtilmezse, işletim sisteminiz için
359             <a href="../mpm.html#defaults">öntanımlı olan MPM</a> seçilir.</p>
360         </dd>
361
362        <dt><code>--enable-mpms-shared=<var>MPM-LISTESİ</var></code></dt>
363         <dd>
364           <p>MPM'leri devingen paylaşımlı modül olarak etkinleştirir.
365             <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi
366             kullanılarak bu modüllerden biri devingen olarak yüklenmelidir.</p>
367
368           <p><var>MPM-LISTESİ</var> MPM'lerin aralarına boşluk bırakılarak ve
369             tamamı tek tırnaklarla sarmalanarak oluşturulmuş bir listesidir.
370             Örnek:</p>
371
372           <example>
373             --enable-mpms-shared='prefork worker'
374           </example>
375
376           <p>Ek olarak, kullandığınız platformda devingen yüklemeyi destekleyen
377             ve DSO modülü olarak derlenmiş tüm modülleri seçmek için
378             <code>all</code> anahtar sözcüğünü de kullanabilirsiniz. Örnek:</p>
379
380             <example>
381             --enable-mpms-shared=all
382           </example>
383        </dd>
384      </dl>
385     </section>
386
387     <section id="modules"><title>Üçüncü parti modüller</title>
388       <p>Üçüncü parti modülleri etkin kılmak için şu seçenekler kullanılır:</p>
389
390       <dl>
391         <dt><code>--with-module=<var>modül-türü</var>:<var
392           >modül-dosyası</var>[,<var>modül-türü</var>:<var
393           >modül-dosyası</var>]</code></dt>
394         <dd><p>Durağan ilintili modüller listesine belirtilen modülleri ekler.
395           Modül kaynak dosyası <code><var>modül-dosyası</var></code>, önce
396           Apache HTTP Sunucusu kaynak ağacı altında
397           <code>modules/<var>modül-türü</var></code> alt dizininde aranır.
398           Modül orada değilse <code>configure</code>  betiği
399           <code><var>modül-dosyası</var></code> ile bir mutlak dosya yolu
400           belirtildiği varsayımıyla kaynak dosyasını
401           <code><var>modül-türü</var></code> alt dizinine kopyalamaya çalışır.
402           Alt dizin mevcut değilse oluşturulur ve içine standart bir
403           <code>Makefile.in</code> yerleştirilir.</p>
404
405         <p>Bu seçenek tek kaynak dosyasından oluşan küçük harici modülleri
406           eklemek için yararlıdır. Daha karmaşık modüller için modül üreticisi
407           tarafından sağlanan belgelere bakınız.</p>
408
409         <note><title>Bilginize</title>
410           <p>Durağan ilintili modüller yerine bir DSO modülü derlemek
411             isterseniz <program>apxs</program> programını kullanınız.</p>
412         </note>
413         </dd>
414       </dl>
415     </section>
416
417     <section id="otheroptfeat"><title>Kümeleme seçenekleri ve diğerleri</title>
418       <dl>
419         <dt><code>--enable-maintainer-mode</code></dt>
420         <dd>Hata ayıklama iletileri ve derleme sırasındaki uyarıların
421           gösterilmesi etkin kılınır ve derlenmiş tüm modüller yüklenir.</dd>
422
423         <dt><code>--enable-mods-shared=<var>modül-listesi</var></code></dt>
424         <dd>
425           <p>Etkinleştirilip devingen paylaşımlı modül olarak derlenecek
426             modüllerin listesi belirtilir. Yani, bu modüller <directive
427             module="mod_so" >LoadModule</directive> yönergesi kullanılarak
428             devingen olarak yüklenir.</p>
429
430           <p><code><var>modül-listesi</var></code> tırnak içine alınmış boşluk
431             ayraçlı modül isimleri listesidir. Modül isimleri önlerindeki
432             <code>mod_</code> öneki olmaksızın belirtilirler. Örnek:</p>
433
434           <example>
435             --enable-mods-shared='headers rewrite dav'
436           </example>
437
438           <p><code><var>modül-listesi</var></code> yerine
439             <code>reallyall</code>, <code>all</code>, <code>most</code> ve 
440             <code>few</code> anahtar sözcükleri de belirtilebilir. Örneğin,</p>
441
442           <example>
443             --enable-mods-shared=most
444           </example>
445
446           <p>seçeneği ile çoğu modül DSO modülü olarak derlenir,</p>
447
448           <example>
449             --enable-mods-shared=few
450           </example>
451
452           <p>seçeneği ile sadece en temel modüller derlenir.</p>
453
454           <p><code>most</code> öntanımlıdır.</p>
455
456           <p>Seçilen modüller için <directive module="mod_so"
457             >LoadModule</directive> yönergeleri ana yapılandırma dosyasında
458             kendiliğinden üretilir. Öntanımlı olarak, <code>--enable-foo</code>
459             yapılandıma seçeneği ile açıkça seçilen modüller ve gerekli olanlar
460             dışında kalan <code>LoadModule</code> yönergeleri açıklama haline
461             getirilir. Yüklü modülleri <code>httpd.conf</code> dosyasındaki
462             <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergelerini
463             etkin kılarak veya açıklama haline getirerek değiştirebilirsiniz.
464             <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergelerine ek
465             olarak, derlenmiş tüm modüller
466             <code>--enable-load-all-modules</code> yapılandırma seçeneği ile de
467             etkinleştirilebilir.</p></dd>
468
469         <dt><code>--enable-mods-static=<var>modül-listesi</var></code></dt>
470         <dd>Bu seçenek modülleri devingen değil de durağan ilintilemek dışında
471           <code>--enable-mods-shared</code> seçeneğine benzer. Yani bu
472           modüller <program>httpd</program> çalıştırılır çalıştırılmaz etkin
473           olurlar. Yüklenmeleri için <directive
474           module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesine ihtiyaçları
475           yoktur.</dd>
476
477         <dt><code>--enable-modules=<var>MODULE-LIST</var></code></dt>
478         <dd>Bu seçenek <code>--enable-mods-shared</code> gibi davranır ve ek
479           olarak belirtilen modülleri devingen olarak ilintiler.Özel
480           <code>none</code> anahtar sözcüğü tüm modüllerin derlenmesini iptal
481           eder.</dd>
482
483         <dt><code>--enable-v4-mapped</code></dt>
484         <dd>IPv6 soketlierinin IPv4 bağlantılar üzerinde kullanılması mümkün
485           olur.</dd>
486
487         <dt><code>--with-port=<var>port</var></code></dt>
488         <dd>Bu seçenek <program>httpd</program>'nin dinleyeceği portu
489           belirler. Bu port <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyası
490           üretilirken kullanılır. 80. port öntanımlıdır.</dd>
491
492         <dt><code>--with-program-name</code></dt>
493         <dd>Öntanımlı olan <code>httpd</code> yerine başka bir çalıştırabilir
494           ismi tanımlar.</dd>
495       </dl>
496     </section>
497   </section>
498
499   <section id="packages"><title>Seçimlik paketler</title>
500     <p>Buradaki seçenekler seçimlik paketleri tanımlamak için kullanılır.</p>
501
502     <section id="generalpackages"><title>Genel sözdizimi</title>
503       <p>Bir seçimlik paketi tanımlamak için genellikle şöyle bir sözdizimi
504         kullanılır:</p>
505
506       <dl>
507         <dt><code>--with-<var>paket</var>[=<var>değer</var>]</code></dt>
508         <dd><code><var>paket</var></code> paketi kullanılır. Öntanımlı
509           <code><var>değer</var></code> <code>yes</code>’tir.</dd>
510
511         <dt><code>--without-<var>paket</var></code></dt>
512         <dd><code><var>paket</var></code> paketi kullanılmaz. Öntanımlı
513           <code><var>değer</var></code> <code>no</code>’dur. Bu seçenek
514           <code>autoconf</code> tarafından sağlanmıştır ve Apache HTTP
515           Sunucusu için pek yararlı değildir.</dd>
516       </dl>
517     </section>
518
519     <!-- options not known are passed to packages?
520     are there other important options for packages? -->
521
522     <section id="packageopt"><title>Özel paketler</title>
523       <dl>
524         <dt><code>--with-apr=<var>dizin</var>|<var>dosya</var></code></dt>
525         <dd><glossary ref="apr">Apache Taşınabilir Arayüzü</glossary> (APR)
526           httpd kaynak paketinin bir parçası olup HTTP Sunucu ile birlikte
527           derlenir. Eğer kendi kurulu APR’nizi kullanmak isterseniz bunu
528           <code>configure</code> betiğine <code>apr-config</code> betiğinin
529           yolunu belirterek ifade edebilirsiniz. Kurulu APR için bid dizin,
530           dosya ismi veya mutlak dosya yolu belirtebilirsiniz.
531           <code>apr-config</code> ya belirttiğiniz dizinde ya da
532           <code>bin</code> alt dizininde bulunmalıdır.</dd>
533
534         <dt><code>--with-apr-util=<var>dizin</var>|<var>dosya</var></code></dt>
535         <dd>Apache Taşınabilir Arayüzü Araçları (APU) httpd kaynak paketinin
536           bir parçası olup HTTP Sunucu ile birlikte derlenir. Eğer kendi
537           kurulu APU’nuzu kullanmak isterseniz bunu <code>configure</code>
538           betiğine <code>apu-config</code> betiğinin yolunu belirterek ifade
539           edebilirsiniz. Kurulu APR için bir dizin, dosya ismi veya mutlak
540           dosya yolu belirtebilirsiniz. <code>apr-config</code> ya
541           belirttiğiniz dizinde ya da <code>bin</code> alt dizininde
542           bulunmalıdır.</dd>
543
544         <dt><code>--with-ssl=<var>dizin</var></code></dt>
545         <dd><module>mod_ssl</module> modülü etkinse <code>configure</code>
546           betiği kurulu bir OpenSSL arayacaktır. Kendi SSL/TLS kurulumunuzun
547           yolunu bu seçenekle belirtebilirsiniz.</dd>
548
549         <dt><code>--with-z=<var>dizin</var></code></dt>
550         <dd>Yapılandırmanız gerektirdiği takdirde (örneğin,
551           <module>mod_deflate</module> etkinse) <code>configure</code> betiği
552           kurulu <code>zlib</code> kütüphanesinin yerini tespit etmeye
553           çalışacaktır. Kendi sıkıştırma kütüphanenizin yerini bu seçenekle
554           belirtebilirsiniz.</dd>
555       </dl>
556
557       <p>Apache HTTP Sunucusunun çeşitli bölümleri,
558         <module>mod_authn_dbm</module> modülü ve <module>mod_rewrite</module>
559         modülünün <directive module="mod_rewrite">RewriteMap</directive>
560         yönergesi bilgilere erişimi hızlandırmak için basit anahtar/değer
561         veritabanları kullanırlar. SDBM, APU içinde mevcut olduğundan bu
562         veritabanı her zaman kullanılabilir durumdadır. Eğer başka veritabanı
563         türleri kullanmak isterseniz aşağıdaki seçeneklerle bunları etkin
564         kılabilirsiniz:</p>
565
566       <dl>
567         <dt><code>--with-gdbm[=<var>dizin-yolu</var>]</code></dt>
568         <dd>Bir <code><var>dizin-yolu</var></code> belirtilmemişse
569           <code>configure</code> betiği GNU DBM kurulumunun kütüphanelerini ve
570           başlık dosyalarını bulunması olası yerlerde arar.  Bir
571           <code><var>dizin-yolu</var></code> belirtilmişse
572           <code>configure</code> betiği kurulumun kütüphanelerini
573           <code><var>dizin-yolu</var>/lib</code> altında, başlık dosyalarını
574           ise <code><var>dizin-yolu</var>/include</code> altında arayacaktır.
575           Bundan başka, başlık ve kütüphane dosyalarının bulundukları yerler
576           iki nokta imi ile ayrılarak <code><var>dizin-yolu</var></code>
577           olarak belirtilebilir.</dd>
578
579         <dt><code>--with-ndbm[=<var>dizin-yolu</var>]</code></dt>
580         <dd>New DBM kurulumunu araştırması dışında <code>--with-gdbm</code>
581           seçeneği gibidir.</dd>
582
583         <dt><code>--with-berkeley-db[=<var>dizin-yolu</var>]</code></dt>
584         <dd>Berkeley DB kurulumunu araştırması dışında
585           <code>--with-gdbm</code> seçeneği gibidir.</dd>
586       </dl>
587
588       <note><title>Bilginize</title>
589         <p>DBM seçenekleri APU tarafından sağlanmış olup onun yapılandırma
590           betiğine aktarılır. Bu seçenekler <code>--with-apr-util</code>
591           seçeneği ile tanımlanmış bir kurulu APU varsa kullanışlı olur.</p>
592         <p>HTTP sunucunuz ile birlikte birden fazla DBM gerçeklenimi
593           kullanabilirsiniz. Kullanılacak DBM türünü her zaman çalışma anı
594           yapılandırmanızla yapılandırabilirsiniz.</p>
595       </note>
596     </section>
597   </section>
598
599   <section id="supportopt"><title>Destek programları için seçenekler</title>
600     <dl>
601       <dt><code>--enable-static-support</code></dt>
602       <dd>Destek programlarını durağan ilintili olarak derler. Yani
603         çalıştırılabilirin kullandığı bütün kütüphaneler kodla
604         bütünleştirilir. Bu seçenek belirtilmedikçe destek programları daima
605         devingen ilintili olarak derlenir.</dd>
606
607       <dt><code>--enable-suexec</code></dt>
608       <dd>Çatallanan sürecin kullanıcı ve grup kimliklerinin
609         değiştirilebilmesini sağlayan <program>suexec</program> programının
610         kullanımını etkinleştirir. <strong>Sunucunuz üzerinde suid biti
611         etkinleştirilmiş bir program çalıştırmanın sistem güvenliğinde
612         yaratacağı sorunlar hakkında bir fikriniz yoksa bu seçeneği
613         etkinleştirmeyin</strong>. <program>suexec</program> yapılandırma
614         seçenekleri <a href="#suexec">aşağıda</a> açıklanmıştır.</dd>
615     </dl>
616
617     <p>Tek bir destek programını aşağıdaki seçenekleri kullanarak bir durağan
618       ilintili çalıştırılabilir olarak derleyebilirsiniz:</p>
619
620     <dl>
621       <dt><code>--enable-static-ab</code></dt>
622       <dd><program>ab</program> programının durağan ilintili sürümü
623         derlenir.</dd>
624
625       <!-- missing documentation for chechgid -->
626       <dt><code>--enable-static-checkgid</code></dt>
627       <dd><code>checkgid</code> programının durağan ilintili sürümü
628         derlenir.</dd>
629
630       <dt><code>--enable-static-htdbm</code></dt>
631       <dd><program>htdbm</program> programının durağan ilintili sürümü
632         derlenir.</dd>
633
634       <dt><code>--enable-static-htdigest</code></dt>
635       <dd><program>htdigest</program> programının durağan ilintili sürümü
636         derlenir.</dd>
637
638       <dt><code>--enable-static-htpasswd</code></dt>
639       <dd><program>htpasswd</program> programının durağan ilintili sürümü
640         derlenir.</dd>
641
642       <dt><code>--enable-static-logresolve</code></dt>
643       <dd><program>logresolve</program> programının durağan ilintili sürümü
644         derlenir.</dd>
645
646       <dt><code>--enable-static-rotatelogs</code></dt>
647       <dd><program>rotatelogs</program> programının durağan ilintili sürümü
648         derlenir.</dd>
649     </dl>
650
651     <section id="suexec">
652       <title><code>suexec</code> yapılandırma seçenekleri</title>
653
654       <p>Aşağıdaki seçeneklerle <program>suexec</program> programının
655         davranışı hassas bir şekilde ayarlanabilir. Daha ayrıntılı bilgi için
656         <a href="suexec.html#install">suEXEC yapılandırması ve kurulumu</a>na
657         bakınız.</p>
658
659       <dl>
660         <dt><code>--with-suexec-bin</code></dt>
661         <dd>Bu seçenek ile <program>suexec</program> çalıştırılabilirinin yeri
662           belirtilir. Öntanımlı olarak <code>--sbindir</code> ile belirtilen
663           dizine kurulur (<a href="#directoryfinetuning">Kurulum dizinlerinde
664           ince ayar</a> konusuna bakınız).</dd>
665
666         <dt><code>--with-suexec-caller</code></dt>
667         <dd>Bu seçenek ile <program>suexec</program>’i çalıştırabilecek
668           kullanıcı belirtilir. Normalde <program>httpd</program> programını
669           çalıştıran kullanıcı olmalıdır.</dd>
670
671         <dt><code>--with-suexec-docroot</code></dt>
672         <dd>Bu seçenek ile <program>suexec</program>'e erişebilecek
673           çalıştırılabilirlerin altında bulunacağı dizin belirtilir.
674           <code>--datadir/htdocs</code> öntanımlıdır.</dd>
675
676         <dt><code>--with-suexec-gidmin</code></dt>
677         <dd><program>suexec</program> için hedef kullanıcı olmasına izin
678           verilen en küçük grup kimliğini tanımlamak için kullanılır. 100
679           öntanımlıdır.</dd>
680
681         <dt><code>--with-suexec-logfile</code></dt>
682         <dd><program>suexec</program> günlük dosyasının ismi belirtilir.
683           Öntanımlı olarak bu dosyanın ismi <code>suexec_log</code> olup
684           <code>--logfiledir</code> seçeneği ile belirtilen dizin altında
685           bulunur.</dd>
686
687         <dt><code>--with-suexec-safepath</code></dt>
688         <dd><program>suexec</program> tarafından çalıştırılacak süreçlerin
689           çalıştırılabilirlerinin bulunabileceği dizinleri <code>PATH</code>
690           ortam değişkenine tanımlamak için kullanılır.
691           <code>/usr/local/bin:/usr/bin:/bin</code> öntanımlıdır.</dd>
692
693         <dt><code>--with-suexec-userdir</code></dt>
694         <dd>Bu seçenek, kullanıcı dizinleri altında <program>suexec</program>
695           tarafından çalıştırılacak süreçlerin çalıştırılabilirlerinin
696           bulunabileceği alt dizini tanımlar. <program>suexec</program>
697           programını (<module>mod_userdir</module> tarafından sağlanan)
698           kullanıcıya özel dizinlerde  kullanmak istediğinizde bu gereklidir.
699           <code>public_html</code> alt dizini öntanımlıdır.</dd>
700
701         <dt><code>--with-suexec-uidmin</code></dt>
702         <dd><program>suexec</program> için hedef kullanıcı olmasına izin
703           verilen en küçük kullanıcı kimliğini tanımlamak için kullanılır.
704           100 öntanımlıdır.</dd>
705
706         <dt><code>--with-suexec-umask</code></dt>
707         <dd><program>suexec</program> tarafından çalıştırılacak süreçler için
708           <code>umask</code> tanımlar. Sisteminiz için geçerli ayarlar
709           öntanımlıdır.</dd>
710       </dl>
711     </section>
712   </section>
713 </section>
714
715 <section id="env"><title>Ortam Değişkenleri</title>
716   <p><code>configure</code> betiğinin yerleri ve isimleri standartlara uygun
717     olmayan kütüphaneleri ve programları bulmasını yardımcı olan veya
718     <code>configure</code> betiği tarafından yapılan bazı seçimleri
719     değiştirmenizi sağlayacak bazı ortam değişkenleri vardır.</p>
720
721   <!-- are these all useful variables? -->
722   <dl>
723     <dt><code>CC</code></dt>
724     <dd>Bu değişkenle derleme sırasında kullanılacak C derleyici komutu
725       tanımlanır.</dd>
726
727     <dt><code>CFLAGS</code></dt>
728     <dd>Bu değişkenle derleme sırasında kullanılacak C derleyici seçenekleri
729       tanımlanır.</dd>
730
731     <dt><code>CPP</code></dt>
732     <dd>Bu değişkenle derleme sırasında kullanılacak C önişlemci komutu
733       tanımlanır.</dd>
734
735     <dt><code>CPPFLAGS</code></dt>
736     <dd>C/C++ önişlemci seçenekleri tanımlanır. Örneğin, eğer başlık
737       dosyaları standart yerlerinde değil de
738       <code><var>includedir</var></code> dizinindeyse bunu
739       <code>-I<var>includedir</var></code> seçeneği olarak
740       belirtebilirsiniz.</dd>
741
742     <dt><code>LDFLAGS</code></dt>
743     <dd>İlintileyici seçenekleri tanımlanır. Örneğin, eğer kütüphane
744       dosyalarınız standart yerlerinde değil de
745       <code><var>libdir</var></code> dizinindeyse bunu
746       <code>-L<var>libdir</var></code> seçeneği olarak belirtebilirsiniz.</dd>
747   </dl>
748 </section>
749 </manualpage>