1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
4 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
5 This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
8 <title>Apache HTTP Sunucusu 2.2’de Yeni olan Özellikler - Apache HTTP Sunucusu</title>
9 <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
10 <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
11 <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" />
12 <script src="./style/scripts/prettify.js" type="text/javascript">
15 <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
16 <body id="manual-page"><div id="page-header">
17 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p>
18 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.5</p>
19 <img alt="" src="./images/feather.gif" /></div>
20 <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div>
22 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.5</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Apache HTTP Sunucusu 2.2’de Yeni olan Özellikler</h1>
24 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/new_features_2_2.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
25 <a href="./fr/new_features_2_2.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
26 <a href="./ko/new_features_2_2.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
27 <a href="./pt-br/new_features_2_2.html" hreflang="pt-br" rel="alternate" title="Português (Brasil)"> pt-br </a> |
28 <a href="./tr/new_features_2_2.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
31 <p>Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 2.0 ve 2.2 sürümleri arasındaki
32 başlıca farklara değinilmiştir. 1.3 sürümüne göre yeni özellikler için <a href="new_features_2_0.html">Apache 2.0’da Yeni olan Özellikler</a>
33 belgesine bakınız.</p>
35 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#core">Çekirdekteki Gelişmeler</a></li>
36 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#module">Modüllerdeki Gelişmeler</a></li>
37 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#programs">Programlardaki Gelişmeler</a></li>
38 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#developer">Modül Geliştirici Değişiklikleri</a></li>
39 </ul><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorum</a></li></ul></div>
40 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
42 <h2><a name="core" id="core">Çekirdekteki Gelişmeler</a></h2>
47 <dd>Mevcut kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin iç işleyişi
48 yeniden düzenlendi. Yeni <code>mod_authn_alias</code> modülü
49 (2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır) belli kimlik doğrulama
50 yapılandırmalarını büyük oranda basitleştirebilir. Bu değişikliklerin
51 kullanıcıları ve modül yazarlarını nasıl etkilediğini öğrenmek için
52 <a href="#module">modül değişikliklerine</a> ve <a href="#developer">geliştirici değişikliklerine</a> bakabilirsiniz.</dd>
55 <dd><code class="module"><a href="./mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code>, <code class="module"><a href="./mod/mod_cache_disk.html">mod_cache_disk</a></code> ve
56 <code>mod_mem_cache</code> (2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır)
57 modüllerinde büyük oranda değişikliğe gidilerek bunlar deneysel
58 olmaktan çıkarılıp üretim amaçlı modüller haline getirildiler.
59 <code class="module"><a href="./mod/mod_cache_disk.html">mod_cache_disk</a></code> tarafından kullanılan disk
60 alanının <code class="program"><a href="./programs/htcacheclean.html">htcacheclean</a></code> tarafından
61 düzenli aralıklarla temizlenebilmesi sağlandı.</dd>
64 <dd>Öntanımlı yapılandırma basitleştirildi ve modüler bir yapıya
65 kavuşturuldu. Sık kullanılan ortak özellikleri etkinleştirmekte
66 kullanılan yapılandırmalar gruplanarak bunların Apache ile gelmesi ve
67 ana sunucu yapılandırılırken yapılandırmaya kolayca eklenebilmesi
70 <dt>Nazikçe Durdurma</dt>
71 <dd><code class="module"><a href="./mod/prefork.html">prefork</a></code>, <code class="module"><a href="./mod/worker.html">worker</a></code> ve
72 <code class="module"><a href="./mod/event.html">event</a></code> MPM’leri artık <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code>’yi <a href="stopping.html#gracefulstop"><code>graceful-stop</code></a>
73 sinyali sayesinde nazikçe durdurabilmektedir.
74 <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> programının sonlandırılmasındaki gecikmelere
75 karşı bir önlem olarak, isteğe bağlı bir zaman aşımı belirtmeyi
76 mümkün kılan <code class="directive"><a href="./mod/mpm_common.html#gracefulshutdowntimeout">GracefulShutdownTimeout</a></code> yönergesi
77 sayesinde sunum sürüyor olsa bile <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code>
78 sonlandırılabilmektedir.</dd>
81 <dd>Yeni <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy_balancer.html">mod_proxy_balancer</a></code> modülü ile
82 <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> için yük dengeleme hizmetleri sağlanmış,
83 yeni <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy_ajp.html">mod_proxy_ajp</a></code> modülü ile <a href="http://tomcat.apache.org/">Apache Tomcat</a> tarafından
84 kullanılan <em>Apache JServ Protokolünün 1.3 sürümü</em> için destek
87 <dt>Düzenli İfade Kütüphanesi Güncellemesi</dt>
88 <dd>Apache, <a href="http://www.pcre.org/">Perl uyumlu düzenli ifade
89 kütüphanesinin 5.0 sürümünü</a> (PCRE) içermektedir.
90 <code class="program"><a href="./programs/configure.html">configure</a></code> betiğinin <code>--with-pcre</code>
91 seçeneği sayesinde <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> programı PCRE destekli
92 olarak derlenebilmektedir.</dd>
95 <dd><code class="module"><a href="./mod/mod_filter.html">mod_filter</a></code> çıktı süzgeç zincirinin devingen olarak
96 yapılandırılmasını sağlar. Süzgeçlerin herhangi bir istek veya yanıt
97 başlığına veya bir ortam değişkenine dayanarak koşullu olarak
98 yerleştirilmesini mümkün kılar ve bunu yaparken 2.0 mimarisindeki
99 sorunlu bağımlılıklar ve sıralama sorunlarının da üstesinden
102 <dt>Büyük Dosya (>2GB) Desteği</dt>
103 <dd><code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> artık günümüzün 32 bitlik Unix
104 sistemlerinde bulunan 2 GB’lık büyük dosyaları destekleyecek tarzda
105 derlenebilmektedir. 2 GB’lık istek gövdelerine destek de ayrıca
109 <dd><code class="module"><a href="./mod/event.html">event</a></code> MPM modülü sürekli bağlantı isteklerinin
110 işlenmesi ve bağlantıların kabul edilmesi için ayrı bir evre
111 kullanır. Sürekli bağlantı (keepalive) isteklerinin işlenmesi
112 geleneksel olarak httpd’nin buna bir <code class="module"><a href="./mod/worker.html">worker</a></code>
113 adamasını gerektirirdi. Bu adanmış <code class="module"><a href="./mod/worker.html">worker</a></code> bağlantı
114 zaman aşımına uğrayıncaya değin tekrar kullanılamazdı.</dd>
116 <dt>SQL Veritabanı Desteği</dt>
117 <dd><code class="module"><a href="./mod/mod_dbd.html">mod_dbd</a></code> modülü <code>apr_dbd</code> arayüzü ile
118 birlikte, ihtiyacı olan modüllere SQL desteği sağlar. Evreli MPM’ler
119 için bağlantı havuzlamasını destekler.</dd>
121 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
122 <div class="section">
123 <h2><a name="module" id="module">Modüllerdeki Gelişmeler</a></h2>
127 <dd>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi ile ilgili
128 modüller özetli kimlik doğrulamasına daha iyi destek sağlamak
129 amacıyla yeniden isimlendirildi. Örneğin, <code>mod_auth</code>
130 modülü şimdi <code class="module"><a href="./mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> ve
131 <code class="module"><a href="./mod/mod_authn_file.html">mod_authn_file</a></code> diye iki modüle bölünmüştür.;
132 <code>mod_auth_dbm</code> modülünün ismi
133 <code class="module"><a href="./mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ve <code>mod_access</code> modülünün
134 ismi de <code class="module"><a href="./mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> olarak değiştirilmiştir.
135 Ayrıca, belli kimlik doğrulama yapılandırmalarını basitleştirmek
136 üzere <code>mod_authn_alias</code> diye yeni bir modül vardır
137 (2.3/2.4 sürümlerinde kaldırılmıştır).
140 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></dt>
141 <dd>Bu modül 2.0 sürümü <code>mod_auth_ldap</code> modülünün 2.2
142 <code>Authn/Authz</code> arayüzüne bir uyarlamasıdır. <code class="directive"><a href="./mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesine LDAP
143 öznitelik değerlerinin ve karmaşık arama süzgeçlerinin kullanımı gibi
144 yeni özellikler eklenmiştir.</dd>
146 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_authz_owner.html">mod_authz_owner</a></code></dt>
147 <dd>Dosya sistemi üzerindeki dosyalara erişimi dosya sahibine göre
148 düzenleyebilmeyi sağlayan yeni bir modüldür.</dd>
150 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_version.html">mod_version</a></code></dt>
151 <dd>Çalışan sunucunun sürüm numarasına göre belli yapılandırma
152 bloklarını etkinleştirebilen bir modüldür.</dd>
154 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_info.html">mod_info</a></code></dt>
155 <dd>Apache tarafından çözümlenen haliyle yapılandırma yönergelerinin
156 gösterilmesini sağlayan yeni <code>?config</code> parametresini
157 ekler. Modül ayrıca, <code>httpd -V</code>’nin yaptığı gibi ek olarak
158 derleme bilgisini ve tüm istek kancalarının sırasını da gösterir.</dd>
160 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code></dt>
162 <dd>TLS şifrelemesini HTTP/1.1 için güncelleyen <a href="http://www.ietf.org/rfc/rfc2817.txt">RFC 2817</a> için destek
165 <dt><code class="module"><a href="./mod/mod_imagemap.html">mod_imagemap</a></code></dt>
166 <dd><code>mod_imap</code> modülünün ismi yanlış anlamalara meydan
167 vermemek için <code class="module"><a href="./mod/mod_imagemap.html">mod_imagemap</a></code> olarak değiştirildi.</dd>
169 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
170 <div class="section">
171 <h2><a name="programs" id="programs">Programlardaki Gelişmeler</a></h2>
174 <dt><code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code></dt>
175 <dd>Mevcut yapılandırmaya göre yüklenen modülleri listelemek için
176 <code>-M</code> diye yeni bir komut satırı seçeneği eklendi.
177 <code>-l</code> seçeneğinin aksine, bu seçenekle elde edilen liste
178 <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> üzerinden yüklenen DSO’ları içerir.</dd>
180 <dt><code class="program"><a href="./programs/httxt2dbm.html">httxt2dbm</a></code></dt>
181 <dd><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritemap">RewriteMap</a></code> yönergesinde
182 <code>dbm</code> eşlem türü ile kullanmak üzere metin girdilerden DBM
183 dosyaları üretmek için kullanılan yeni bir program.</dd>
185 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
186 <div class="section">
187 <h2><a name="developer" id="developer">Modül Geliştirici Değişiklikleri</a></h2>
190 <dt><a class="glossarylink" href="./glossary.html#apr" title="sözlüğe bakınız">APR</a> 1.0 Programlama Arayüzü</dt>
192 <dd>Apache 2.2’de APR 1.0 API kullanılmıştır. Kullanımı önerilmeyen
193 tüm işlevler ve simgeler <code>APR</code> ve
194 <code>APR-Util</code>’den kaldırılmıştır. Ayrıntılar için <a href="http://apr.apache.org/">APR Sitesine bakınız</a>.</dd>
197 <dd>Dağıtımla gelen kimlik doğrulama ve yetkilendirme modüllerinin
198 isimleri aşağıdaki gibi değiştirildi:
200 <li><code>mod_auth_*</code> -> HTTP kimlik doğrulamasını
201 gerçekleştiren modüller.</li>
202 <li><code>mod_authn_*</code> -> Kimlik doğrulamasının artalanına
203 destek sağlayan modüller.</li>
204 <li><code>mod_authz_*</code> -> Yetkilendirmeyi (veya erişimi)
205 gerçekleştiren modüller.</li>
206 <li><code>mod_authnz_*</code> -> Kimlik doğrulama ve
207 yetkilendirmeyi birlikte gerçekleştiren modüller.</li>
209 Yeni kimlik doğrulama artalanının oluşturulmasını büyük oranda
210 kolaylaştıran yeni bir kimlik doğrulama artalanı sağlayıcı şeması
213 <dt>Bağlantı Hatalarının Günlüklenmesi</dt>
215 <dd>İstemci bağlantısında ortaya çıkan hataları günlüğe kaydetmek için
216 <code>ap_log_cerror</code> isminde yeni bir işlev eklendi. Böyle bir
217 durumda günlük kaydı istemcinin IP adresini içermektedir.</dd>
219 <dt>Deneme Yapılandırma Kancası Eklendi</dt>
221 <dd>Kullanıcı, <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code>’yi sadece <code>-t</code>
222 seçeneği ile kullandığı takdirde özel kod icra edilmesini isteyen
223 modüllere yardımcı olmak üzere <code>test_config</code> diye yeni bir
224 kanca işlev eklendi.</dd>
226 <dt>Evreli MPM’lerin Yığıt Boyutunun Ayarlanması</dt>
228 <dd>Tüm evreli MPM’lerin yığıt boyutunu ayarlamak üzere <code class="directive"><a href="./mod/mpm_common.html#threadstacksize">ThreadStackSize</a></code> isminde yeni bir
229 yönerge eklendi. Öntanımlı yığıt boyutunun küçük olduğu platformlarda
230 bazı üçüncü parti modüller tarafından buna ihtiyaç duyulmaktadır.</dd>
232 <dt>Çıktı süzgeçlerinde protokoller</dt>
234 <dd>Evvelce her süzgeç etkilediğini yanıt başlıklarının doğru olarak
235 üretilmesini sağlamak zorundaydı. Süzgeçler artık protokol yönetimini
236 <code>ap_register_output_filter_protocol</code> veya
237 <code>ap_filter_protocol</code> işlevi üzerinden
238 <code class="module"><a href="./mod/mod_filter.html">mod_filter</a></code> modülüne devredebilmektedir.</dd>
240 <dt>İzleme kancası eklendi</dt>
241 <dd>İzleme kancası, modüllerin ana (tepe) süreçteki sıradan/zamanlanmış
242 işlerini yapacak modülleri etkinleştirir.</dd>
244 <dt>Düzenli ifade programlama aryüzü değişti</dt>
246 <dd><code>pcreposix.h</code> başlık dosyası artık yok; yerine
247 <code>ap_regex.h</code> dosyası geçti. Eski başlık dosyasınca ifade
248 olunan POSIX.2 <code>regex.h</code> gerçeklenimi şimdi
249 <code>ap_</code> isim alanı altında <code>ap_regex.h</code> başlık
250 dosyasındadır. <code>regcomp</code>, <code>regexec</code> gibi
251 işlevlerin yerine de artık <code>ap_regcomp</code>,
252 <code>ap_regexec</code> işlevleri geçerlidir.</dd>
254 <dt>DBD Arayüzü (SQL Veritabanı API)</dt>
256 <dd><p>Apache 1.x ve 2.0’da, modüller, SQL veritabanlarını kendileri
257 yönetebilmek için sorumluluğu alacak bir SQL artalanına ihtiyaç
258 duymaktadır. Her biri kendi bağlantısına sahip bir sürü modül
259 olduğunda bu yöntem çok verimsiz olabilmektedir.</p>
261 <p>Apache 2.1 ve sonrasında veritabanı bağlantılarını (evreli olsun
262 olmasın MPM’lerin eniyilenmiş stratejileri dahil) yönetmek için
263 <code>ap_dbd</code> arayüzü kullanılmıştır. APR 1.2 ve sonrasında ise
264 veritabanı ile etkileşim <code>apr_dbd</code> arayüzüyle
267 <p>Yeni modüllerin tüm SQL veritabanı işlemlerinde bu arayüzü
268 kullanmaları ÖNERİlir. Mevcut uygulamaların uygulanabildiği takdirde
269 hem kullanıcılarına önerilen bir seçenek olarak hem de şeffaf olarak
270 kullanmak üzere kendilerini güncellemeleri ÖNERİir.</p></dd>
273 <div class="bottomlang">
274 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/new_features_2_2.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
275 <a href="./fr/new_features_2_2.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
276 <a href="./ko/new_features_2_2.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
277 <a href="./pt-br/new_features_2_2.html" hreflang="pt-br" rel="alternate" title="Português (Brasil)"> pt-br </a> |
278 <a href="./tr/new_features_2_2.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
279 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>This section is experimental!</strong><br />Comments placed here should not be expected
280 to last beyond the testing phase of this system, nor do we in any way guarantee that we'll read them.</div><div id="disqus_thread" /><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
282 var disqus_shortname = 'httpd';
283 var disqus_identifier = window.location.href.replace(/(current|trunk)/, "2.4").replace(/\/[a-z]{2}\//, "/").replace(window.location.protocol, "http:") + '.' + lang;
284 if (disqus_identifier.indexOf("httpd.apache.org") != -1) {
286 var dsq = document.createElement('script'); dsq.type = 'text/javascript'; dsq.async = true;
287 dsq.src = window.location.protocol + '//' + disqus_shortname + '.disqus.com/embed.js';
288 (document.getElementsByTagName('head')[0] || document.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(dsq);
291 var text = document.createTextNode("Comments have been disabled for offline viewing.");
292 document.getElementById('disqus_thread').appendChild(text);
294 //--><!]]></script></div><div id="footer">
295 <p class="apache">Copyright 2012 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
296 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
297 if (typeof(prettyPrint) !== undefined) {