granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/mod/mod_log_config.xml.tr

   1 <?xml version="1.0"?>
   2 <!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 1310330:1611357 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <modulesynopsis metafile="mod_log_config.xml.meta">
  28
  29 <name>mod_log_config</name>
  30 <description>Sunucuya yapılan isteklerin günlük kayıtlarının tutulması
  31 </description>
  32 <status>Base</status>
  33 <sourcefile>mod_log_config.c</sourcefile>
  34 <identifier>log_config_module</identifier>
  35
  36 <summary>
  37     <p>Bu modül istemci isteklerinin esnek şekilde günlüklenmesi ile
  38       ilgilidir. Günlükler kişiselleştirilebilir biçemdedir ve doğrudan bir
  39       dosyaya yazılabileceği gibi boru üzerinden harici bir sürece de
  40       yazılabilir. İsteğin özelliklerine bağlı olarak bazı isteklerin
  41       günlüklere kaydedilmesi veya kaydedilmemesi mümkün kılınmıştır.</p>
  42
  43     <p>Bu modül üç yönerge içermektedir: Bir günlük dosyası oluşturmak için
  44       <directive module="mod_log_config">TransferLog</directive>, günlük
  45       biçemini kişiselleştirmek için <directive
  46       module="mod_log_config">LogFormat</directive> ve tek başına bir günlük
  47       dosyasını hem tanımlayıp hem de biçemleyen <directive
  48       module="mod_log_config" >CustomLog</directive> yönergesi. Her isteğin
  49       çok sayıda dosyaya günlüklenmesini sağlamak için yapılandırma dosyasında
  50       her sunucu için birden fazla  <directive>TransferLog</directive> ve
  51       <directive >CustomLog</directive> yönergesi belirtilebilir.</p>
  52 </summary>
  53 <seealso><a href="../logs.html">Apache Günlük Dosyaları</a></seealso>
  54
  55 <section id="formats"><title>Günlük Girdilerinin Kişiselleştirilmesi</title>
  56
  57     <p><directive module="mod_log_config" >LogFormat</directive> ve <directive
  58       module="mod_log_config" >CustomLog</directive> yönergelerinin biçem
  59       argümanı bir dizgedir. Bu dizge her isteği günlük dosyasına günlüklemek
  60       için kullanılır. Doğrudan günlük dosyalarına kopyalanmak üzere dizgesel
  61       sabitler içerebileceği gibi satırsonu ve sekme karakterleri olarak C
  62       tarzı "\n" ve "\t" denetim karakterlerini de içerebilir. Dizgesel sabit
  63       olarak kullanılan tırnak ve tersbölü imlerinin tersbölü ile öncelenmesi
  64       gerekir.</p>
  65
  66     <p>İstek özellikleri biçem dizgesine “<code>%</code>” imli belirteçler
  67       yerleştirilerek günlüklenir. Bu belirteçler ve anlamları:</p>
  68
  69     <table border="1" style="zebra">
  70     <columnspec><column width=".2"/><column width=".8"/></columnspec>
  71     <tr><th>Belirteç</th>
  72         <th>Açıklama</th></tr>
  73
  74     <tr><td><code>%%</code></td>
  75         <td>Yüzde imi.</td></tr>
  76
  77     <tr><td><code>%a</code></td>
  78         <td>Uzak IP adresi ve isteğin portu.</td></tr>
  79
  80     <tr><td><code>%{c}a</code></td>
  81         <td>bağlantının emsal IP adresi and portu
  82         (<module>mod_remoteip</module> modülüne bakın).</td></tr>
  83
  84     <tr><td><code>%A</code></td>
  85         <td>Yerel IP adresi.</td></tr>
  86
  87     <tr><td><code>%B</code></td>
  88         <td>HTTP başlıkları hariç, yanıtın bayt cinsinden uzunluğu.</td></tr>
  89
  90     <tr><td><code>%b</code></td>
  91         <td>HTTP başlıkları hariç, yanıtın bayt cinsinden uzunluğu. OGB
  92           biçeminde hiç bayt gönderilmemişse günlüğe '<code>-</code>' yerine
  93           '<code>0</code>' çıktılanır.</td></tr>
  94
  95     <tr><td><code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}C</code></td>
  96         <td>İstek içinde sunucuya gönderilen <var>DEĞİŞKEN</var> çerezinin
  97           içeriği. Sadece 0 sürümlü çerezler tam olarak desteklenir.</td></tr>
  98
  99     <tr><td><code>%D</code></td>
 100         <td>Mikrosaniye cinsinden isteği sunmak için harcanan zaman.</td></tr>
 101
 102     <tr><td><code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}e</code></td>
 103         <td><var>DEĞİŞKEN</var> ortam değişkeninin içeriği.</td></tr>
 104
 105     <tr><td><code>%f</code></td>
 106         <td>Dosya ismi.</td></tr>
 107
 108     <tr><td><code>%h</code></td>
 109         <td>Uzak konak ismi. <directive module="core"
 110           >HostnameLookups</directive> yönergesine öntanımlı olan
 111           <code>Off</code> değeri atanmışsa, IP adresi günlüğe kaydedilir. Bir
 112           kaç konak için konak ismi de günlüğe kaydoluyorsa muhtemelen onların
 113           isimlerini içeren erişim denetim yönergelerine sahipsinizdir. Bak: <a
 114           href="mod_authz_host.html#reqhost">Require host</a>.</td></tr>
 115
 116     <tr><td><code>%H</code></td>
 117         <td>İstek Protokolü.</td></tr>
 118
 119     <tr><td><code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}i</code></td>
 120         <td>İstekle birlikte sunucuya gönderilen
 121           <code><var>DEĞİŞKEN</var>:</code> başlık satır(lar)ının
 122           içeriği. Diğer modüllerde (örn. <module>mod_headers</module>)
 123           yapılan değişikliklerden etkilenir. Modüllerin çoğu bunu
 124           değiştirdiğinde önceki istek başlık isminin ne olduğuyla
 125           ilgileniyorsanız, başlığı bir ortam değişkenine kaydetmek için
 126           <module>mod_setenvif</module> modülünü kullanın ve yukarıda
 127           açıklandığı gibi bu değeri <code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}e</code> ile
 128           günlüğe kaydedin.</td></tr>
 129
 130     <tr><td><code>%k</code></td>
 131         <td>Bu bağlantıda işlenen isteklerin sayısı; yani örneğin,
 132           '1' değeri bağlantı kurulduktan sonraki ilk kalıcı bağlantıyı,
 133           '2', ikinci bağlantıyı, ..., vb. gösterir;
 134           <directive module="core">KeepAlive</directive> kullanılmışsa
 135           değer anlamlıdır; aksi takdirde değer daima 0’dır.</td></tr>
 136
 137     <tr><td><code>%l</code></td>
 138         <td>Uzak kullanıcı kimliği (sağlanmışsa, identd üzerinden).
 139           <module>mod_ident</module> modülü mevcut ve <directive
 140           module="mod_ident">IdentityCheck</directive> yönergesine değer
 141           olarak <code>On</code> atanmış olmadıkça bu belirteç için günlüğe
 142           tire imi yazılır.</td></tr>
 143
 144     <tr><td><code>%L</code></td>
 145         <td>Hata günlüğündeki istek günlük kimliği (veya bu istek için hata
 146           günlüğüne hiçbir şey kaydedilmemise '-'). Bu hataya neyin sebep
 147           olduğunu öğrenmek için ilgili hata günlüğü satırına bakın.</td></tr>
 148
 149     <tr><td><code>%m</code></td>
 150         <td>İstek yöntemi.</td></tr>
 151
 152     <tr><td><code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}n</code></td>
 153         <td>Diğer modüldeki <var>DEĞİŞKEN</var> bilgisinin içeriği.</td></tr>
 154
 155     <tr><td><code>%{<var>DEĞİŞKEN</var>}o</code></td>
 156         <td>Yanıttaki <code><var>DEĞİŞKEN</var>:</code> başlık satır(lar)ının
 157           içeriği.</td></tr>
 158
 159     <tr><td><code>%p</code></td>
 160         <td>Sunucunun isteği sunduğu meşru port.</td></tr>
 161
 162     <tr><td><code>%{<var>biçem</var>}p</code></td>
 163         <td>Sunucunun veya istemcinin gerçek portu veya sunucunun isteği
 164           sunduğu meşru port. Geçerli biçemler: <code>canonical</code>,
 165           <code>local</code> ve <code>remote</code> (anlamları sırasıyla:
 166           meşru, yerel ve uzak).</td></tr>
 167
 168     <tr><td><code>%P</code></td>
 169         <td>İsteği sunan çocuk sürecin süreç kimliği.</td></tr>
 170
 171     <tr><td><code>%{<var>biçem</var>}P</code></td>
 172         <td>İsteği sunan çocuk sürecin süreç kimliği (<code>pid</code>) veya
 173           evre kimliği (<code>tid</code>). Geçerli biçemler: <code>pid</code>,
 174           <code>tid</code>, <code>hextid</code>. <code>hextid</code> için APR
 175           1.2.0 veya üstü gerekir.</td></tr>
 176
 177     <tr><td><code>%q</code></td>
 178         <td>Sorgu dizgesi (bir sorgu dizgesi mevcutsa önüne bir <code>?</code>
 179           eklenir yoksa hiçbir şey eklenmez).</td></tr>
 180
 181     <tr><td><code>%r</code></td>
 182         <td>İsteğin ilk satırı.</td></tr>
 183
 184     <tr><td><code>%s</code></td>
 185         <td>Durum. Dahili olarak yönlendirilmiş istekler için isteğin
 186           <em>özgün</em>  durumudur. İsteğin son durumu için
 187           <code>%&gt;s</code> kullanınız.</td></tr>
 188
 189     <tr><td><code>%t</code></td>
 190         <td><code>[18/Sep/2011:19:18:28 -0400]</code> biçeminde isteğin
 191           alındığı tarih ve saat. Sondaki sayı zaman diliminin GMT'ye
 192           uzaklığıdır.</td></tr>
 193
 194     <tr><td><code>%{<var>biçem</var>}t</code></td>
 195         <td>İsteğin alındığı tarih ve saat; <var>biçem</var>
 196           uzatılmış <code>strftime(3)</code> biçeminde belirtilmelidir (genelde
 197           yerelleştirme amaçlı). <code>begin:</code> (öntanımlı) ile başlayan
 198           biçemlerde süre isteğin başlangıcına göredir. <code>end:</code> ile
 199           başlayan biçemlerde ise süre isteğin işlenmesinin bi,tmesine yakın,
 200           günlük girdisinin yazılmaya başladığı ana göredir.
 201           <code>strftime(3)</code> tarafından desteklenen biçemlere ek olarak
 202           aşağıdaki biçem dizgecikleri de desteklenmektedir:
 203           <table>
 204           <tr><td><code>sec</code></td><td>Mutlak zaman başlangıcından (epoch)
 205             beri geçen saniye sayısı</td></tr>
 206           <tr><td><code>msec</code></td><td>Mutlak zaman başlangıcından beri
 207             geçen milisaniye sayısı</td></tr>
 208           <tr><td><code>usec</code></td><td>Mutlak zaman başlangıcından beri
 209             geçen mikrosaniye sayısı</td></tr>
 210           <tr><td><code>msec_frac</code></td><td>milisaniyelik kesir</td></tr>
 211           <tr><td><code>usec_frac</code></td><td>mikrosaniyelik kesir</td></tr>
 212           </table>
 213           Bu dizgecikler, aynı biçem dizgesi içinde bir diğeriyle birlikte veya
 214           <code>strftime(3)</code> biçemlemesiyle birlikte yer alamazlar fakat
 215           çok sayıda  <code>%{<var>biçem</var>}t</code> kullanılabilir.
 216         </td></tr>
 217
 218     <tr><td><code>%T</code></td>
 219         <td>Saniye cinsinden, isteği sunmak için harcanan zaman.</td></tr>
 220
 221     <tr><td><code>%u</code></td>
 222         <td>Uzak kullanıcı (kimlik doğrulaması istenmişse vardır; durum kodu
 223           (<code>%s</code>) 401 ise yanlış olabilir).</td></tr>
 224
 225     <tr><td><code>%U</code></td>
 226         <td>Herhangi bir sorgu dizgesi içermeksizin istenen URL yolu.</td></tr>
 227
 228     <tr><td><code>%v</code></td>
 229         <td>İsteği sunan sunucunun meşru sunucu ismi (<directive
 230           module="core">ServerName</directive>).</td></tr>
 231
 232     <tr><td><code>%V</code></td>
 233         <td><directive module="core" >UseCanonicalName</directive> ayarı ile
 234           ilgili sunucu ismi.</td></tr>
 235
 236     <tr><td><code>%X</code></td>
 237         <td>Yanıt tamamlandığında bağlantı durumu:
 238
 239         <table>
 240         <columnspec><column width=".2"/><column width=".6"/></columnspec>
 241         <tr><td><code>X</code> =</td>
 242             <td>Yanıt tamamlanmadan bağlantı koptu.</td></tr>
 243         <tr><td><code>+</code> =</td>
 244             <td>Yanıt gönderildikten sonra bağlantı canlı kalabilir.</td></tr>
 245         <tr><td><code>-</code> = </td>
 246             <td>Yanıt gönderildikten sonra bağlantı kapatılacak.</td></tr>
 247         </table></td></tr>
 248
 249     <tr><td><code>%I</code></td>
 250         <td>İstek ve başlıklar dahil alınan bayt sayısı. Sıfır olamaz. Bunu
 251           kullanmak için <module>mod_logio</module> etkin olmalıdır.</td></tr>
 252
 253     <tr><td><code>%O</code></td>
 254         <td>Başlıklar dahil gönderilen bayt sayısı. Sıfır olamaz. Bunu
 255           kullanmak için <module>mod_logio</module> etkin olmalıdır.</td></tr>
 256     </table>
 257
 258     <section id="modifiers"><title>Değiştiriciler</title>
 259
 260       <p>Belli öğelerin sadece belli durum kodlarıyla ilgili yanıtlarla
 261         basılabilmesi için bu durum kodları % iminden hemen sonra virgüllerle
 262         ayrılmış olarak yazılabilir. Olumsuzlama belirtmek için durum kodu listesinin önüne bir "<code>!</code>" konabilir.</p>
 263
 264       <table border="1" style="zebra">
 265       <columnspec><column width=".2"/><column width=".8"/></columnspec>
 266
 267       <tr><th>Biçem Dizgesi</th>
 268       <th>Anlamı</th></tr>
 269
 270       <tr><td><code>%400,501{User-agent}i</code></td>
 271       <td>Sadece 400 ve 501 hatalarında <code>User-agent</code> günlüğe
 272         kaydedilir. Diğer durum kodları için günlüğe <code>"-"</code> yazılır.
 273       </td></tr>
 274
 275       <tr><td><code>%!200,304,302{Referer}i</code></td>
 276       <td>200,304,302 durum kodlarından biriyle dönmeyen tüm istekler için
 277         <code>Referer</code> başlığı durum koduyla birlikte günlüğe
 278         kaydedilir. Aksi takdirde günlüğe "<code>-</code>" yazılır.
 279       </td></tr>
 280       </table>
 281
 282       <p>İsteğin dahili olarak yönlendirilmesinde özgün durumunun mu yoksa son
 283         durumunun mu hesaba katılacağı "&lt;" ve "&gt;" değiştiricileri ile
 284         belirtilebilir. Öntanımlı olarak <code>%s, %U, %T, %D,</code> ve
 285         <code>%r</code> belirteçleri isteğin özgün durumuna bakarken diğerleri
 286         son durumuna bakarlar. Bu bakımdan örneğin, <code>%&gt;s</code>
 287         belirteci, özgün istekteki kimliği doğrulanmış kullanıcının, dahili
 288         olarak kimlik doğrulaması gerekmeyen bir özkaynağa yönlendirilmesi
 289         halinde isteğin son durumunu kaydetmekte kullanılabilir.</p>
 290
 291     </section>
 292
 293     <section id="format-notes"><title>Bazı Bilgiler</title>
 294
 295       <p>Güvenlik nedeniyle, 2.0.46 sürümünden itibaren <code>%r</code>,
 296         <code>%i</code> ve <code>%o</code> belirteçlerinde basılamayan
 297         karakterler ve diğer özel karakterler <code>\x<var>hh</var></code>
 298         dizilimleri biçeminde öncelenmektedir. Burada <var>hh</var> yerine
 299         karakter numarasının onaltılık gösterimi yazılır. Bir tersbölü ile
 300         öncelenmesi gereken <code>"</code> ve <code>\</code> ile
 301         <code>\n</code>, <code>\t</code> gibi C tarzı gösterimler bu kuralın
 302         dışındadır. 2.0.46 sürümünün öncesinde bu dizgeler öncelenmezdi ve ham
 303         günlük dosyalarıyla çalışırken dikkatli olmak gerekirdi.</p>
 304
 305       <p>2.0 sürümünde 1.3 sürümünün aksine <code>%b</code> ve
 306         <code>%B</code> biçem belirteçleri, istemciye gönderilen bayt sayısını
 307         değil, HTTP yanıtının bayt sayısını ifade ederdi (bu yanıt, örneğin,
 308         SSL kullanıldığında veya bağlantı koptuğunda farklı uzunlukta olur).
 309         Artık, ağa gönderilen gerçek bayt sayısını günlüğe kaydetmek için
 310         <module>mod_logio</module> modülü tarafından sağlanan <code>%O</code>
 311         biçem belirteci kullanılmaktadır.</p>
 312
 313       <note>
 314       <p>Ek bilgi: <module>mod_cache</module> standat bir eylemci olarak değil
 315         hızlı bir eylemci olarak gerçeklenmiştir. Bu nedenle, içerik
 316         arabelleklemesi sözkonusu olduğunda <code>%R</code> biçem dizgesi
 317         herhangi bir eylemci bilgisi döndürmeyecektir.</p>
 318       </note>
 319
 320     </section>
 321
 322     <section id="examples"><title>Örnekler</title>
 323
 324       <p>Genelde herkesçe kullanılan günlük kaydı biçemleme dizgelerinden
 325         bazıları:</p>
 326
 327       <dl>
 328         <dt>Ortak Günlük Biçemi (OGB)</dt>
 329         <dd><code>"%h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b"</code></dd>
 330
 331         <dt>Sanal Konaklı Ortak Günlük Biçemi</dt>
 332         <dd><code>"%v %h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b"</code></dd>
 333
 334         <dt>NCSA uzun/birleşik günlük biçemi</dt>
 335         <dd><code>"%h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b \"%{Referer}i\"
 336         \"%{User-agent}i\""</code></dd>
 337
 338         <dt>Referer başlığını içeren günlük biçemi</dt>
 339         <dd><code>"%{Referer}i -&gt; %U"</code></dd>
 340
 341         <dt>User-agent başlığını içeren günlük biçemi</dt>
 342         <dd><code>"%{User-agent}i"</code></dd>
 343       </dl>
 344
 345       <p><code>msec_frac</code> gibi ek biçem dizgeciklerini kullanan bir zaman
 346         biçemi belirtmek isterseniz <code>%{format}t</code> biçem dizgesini
 347         defalarca kullanabilirsiniz:</p>
 348       <dl>
 349         <dt>Milisaniyeleri de içeren bir zaman damgası</dt>
 350         <dd><code>"%{%d/%b/%Y %T}t.%{msec_frac}t %{%z}t"</code></dd>
 351       </dl>
 352     </section>
 353 </section>
 354
 355 <section id="security"><title>Güvenlik Kaygıları</title>
 356     <p>Günlük dosyarının kaydedildiği dizine sunucuyu başlatan kullanıcı
 357       dışında diğer kullanıcılar tarafından yazılabiliyor olması halinde
 358       güvenliğinizden nasıl feragat etmiş olacağınız <a
 359       href="../misc/security_tips.html#serverroot">güvenlik ipuçları</a>
 360       belgesinde açıklanmıştır.</p>
 361 </section>
 362
 363 <directivesynopsis>
 364 <name>BufferedLogs</name>
 365 <description>Günlük girdilerini diske yazmadan önce bellekte tamponlar
 366 </description>
 367 <syntax>BufferedLogs On|Off</syntax>
 368 <default>BufferedLogs Off</default>
 369 <contextlist><context>server config</context></contextlist>
 370 <compatibility>2.0.41 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
 371
 372 <usage>
 373     <p><directive>BufferedLogs</directive> yönergesi,
 374       <module>mod_log_config</module> modülünün çeşitli günlük girdilerini her
 375       isteğin hemen ardından tek tek değil, bir bütün halinde diske yazılmak
 376       üzere bellekte saklanmasını sağlar. Bu, bazı sistemlerde daha verimli
 377       disk erişimi, dolayısıyla daha yüksek başarım sağlayabilir. Sadece
 378       sunucu geneli için belirtilebilir, sanal konaklar için ayrı ayrı
 379       yapılandırılamaz.</p>
 380
 381     <note>Bir çökme günlük verisi kaybına sebep olacağından bu yönerge
 382       dikkatli kullanılmalıdır.</note>
 383 </usage>
 384 </directivesynopsis>
 385
 386 <directivesynopsis>
 387 <name>CustomLog</name>
 388 <description>Günlük dosyasın ismini ve girdi biçemini belirler.</description>
 389 <syntax>CustomLog  <var>dosya</var>|<var>borulu-süreç</var>
 390 <var>biçem</var>|<var>takma-ad</var>
 391 [env=[!]<var>ortam-değişkeni</var>]|
 392 expr=<var>ifade</var>]</syntax>
 393 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 394 </contextlist>
 395
 396 <usage>
 397     <p><directive>CustomLog</directive> yönergesi istekleri günlüğe kaydetmek
 398       için kullanılır. Yönerge ile bir günlük biçemi belirtilebilir ve günlük
 399       kaydı isteğin özelliklerine bağlı olarak ortam değişkenleri vasıtasıyla
 400       şarta bağlı kılınabilir.</p>
 401
 402     <p>İlk argümanda günlüğün yazılacağı yer belirtilir. İki tür yer
 403       belirtilebilir:</p>
 404
 405     <dl>
 406       <dt><var>dosya</var></dt>
 407       <dd><directive module="core" >ServerRoot</directive> yönergesinin
 408         değerine göreli bir dosya ismi.</dd>
 409
 410       <dt><var>borulu-süreç</var></dt>
 411       <dd>"<code>|</code>" boru karakteri ile öncelenmiş olarak günlük
 412         bilgisini standart girdisinden kabul edecek sürecin ismi (veya komut
 413         satırı) Daha fazla bilgi için <a href="../logs.html#piped">borulu
 414         günlükler</a>e bakınız.
 415
 416       <note type="warning"><title>Güvenlik:</title>
 417       <p>Bir borulu süreç kullanılmışsa, süreç <program>httpd</program>’yi
 418         başlatan kullanıcı tarafından başlatılacaktır. Sunucu root tarafından
 419         başlatılıyorsa bu root olacaktır; bu bakımdan günlük kaydını alacak
 420         programın güvenilir olması önemlidir.</p>
 421       </note>
 422       <note type="warning"><title>Bilginize</title>
 423         <p>Dosya yolunu belirtirken tersbölü çizgisi kullanılan Unix dışı
 424           platformlarda bile yapılandırma dosyasında bu amaçla normal bölü
 425           çizgilerini kullanmaya özen gösterilmelidir.</p>
 426       </note></dd>
 427     </dl>
 428
 429     <p>İkinci argümanda günlüğe ne yazılacağı belirtilir. Ya evvelce
 430       <directive module="mod_log_config">LogFormat</directive> yönergesi ile
 431       tanımlanmış bir <var>takma-ad</var> ya da içeriği <a
 432       href="#formats">Günlük Girdilerinin Kişiselleştirilmesi</a> bölümünde
 433       açıklanmış bir <var>biçem</var> dizgesi olabilir.</p>
 434
 435     <p>Örneğin, aşağıdaki iki yönerge kümesi aynı etkiye sahiptir:</p>
 436
 437     <example>
 438       # Biçem dizgesi yerine takma ad içeren CustomLog<br />
 439       LogFormat "%h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b" common<br />
 440       CustomLog logs/access_log common<br />
 441       <br />
 442       # Biçem dizgesinin kendisini içeren CustomLog<br />
 443       CustomLog logs/access_log "%h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b"
 444     </example>
 445
 446     <p>Üçüncü argüman isteğe bağlı olup,belli bir isteğin günlüğe kaydedilip
 447       kaydedilmeyeceğini belirler. Koşul, sunucu <a
 448       href="../env.html">ortamında</a> belli bir değişkenin varlığı veya
 449       yokluğu olabilir (bir '<code>env=!<var>isim</var></code>' durumu).
 450       İstenirse koşul keyfi bir mantıksal <a href="../expr.html">ifade</a>
 451       olarak da belirtilebilir. Eğer koşul sağlanmazsa istek günlüğe
 452       kaydedilmez.</p>
 453
 454     <p>Ortam değişkenleri <module>mod_setenvif</module>
 455       ve/veya <module>mod_rewrite</module> modülleri kullanılarak her istek
 456       için ayrı ayrı atanabilir. Örneğin, GIF biçemli resimler için yapılan
 457       istekleri ana günlük dosyasına değil de başka bir dosyaya kaydetmek
 458       isterseniz:</p>
 459
 460     <example>
 461       SetEnvIf Request_URI \.gif$ gif-image<br />
 462       CustomLog gif-requests.log common env=gif-image<br />
 463       CustomLog nongif-requests.log common env=!gif-image
 464     </example>
 465
 466     <p>Veya eski <code>RefererIgnore</code> yönergesinin davranışını taklit
 467       etmek isterseniz:</p>
 468
 469     <example>
 470     SetEnvIf Referer example\.com yerel-atif<br />
 471     CustomLog referer.log referer env=!yerel-atif
 472     </example>
 473 </usage>
 474 </directivesynopsis>
 475
 476 <directivesynopsis>
 477 <name>LogFormat</name>
 478 <description>Bir günlük dosyasında kullanılmak üzere girdi biçemi tanımlar.
 479 </description>
 480 <syntax>LogFormat <var>biçem</var>|<var>takma-ad</var>
 481 [<var>takma-ad</var>]</syntax>
 482 <default>LogFormat "%h %l %u %t \"%r\" %>s %b"</default>
 483 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 484 </contextlist>
 485
 486 <usage>
 487     <p>Bu yönerge erişim günlüğü dosyasının girdi biçemini belirler.</p>
 488
 489     <p><directive>LogFormat</directive> yönergesi iki şekilde kullanılabilir.
 490       Tek argüman belirtilebilen ilkinde daha sonra
 491       <directive>TransferLog</directive> yönergelerinde belirtilen günlüklerde
 492       kullanılmak üzere günlük biçemini belirler. Bu günlük biçemi yukarıda
 493       açıklanan <a href="#formats"><var>biçem</var></a> belirteçlerinden
 494       oluşur. Bu tek argüman yerine aşağıda açıklandığı gibi önceki bir
 495       <directive>LogFormat</directive> yönergesinde tanımlanmış bir günlük
 496       biçemine atıf yapan bir <var>takma-ad</var> da belirtilebilir.</p>
 497
 498     <p><directive>LogFormat</directive> yönergesinin ikinci kullanım şeklinde
 499       <var>biçem</var> bir <var>takma-ad</var> için tanımlanır. Bu takma ad
 500       daha sonraki <directive >LogFormat</directive> veya <directive
 501       module="mod_log_config" >CustomLog</directive> yönergelerinde aynı biçem
 502       dizgesini uzun uzadıya yazmamak için <var>takma-ad</var> olarak
 503       kullanılır. Bir <directive>LogFormat</directive> yönergesi bir takma ad
 504       tanımlamaktan <strong>başka bir şey yapmaz</strong>; yani, yaptığı iş
 505       sadece bir takma ad tanımlamaktan ibarettir, biçemi uygulamaz veya
 506       biçemi öntanımlı hale getirmez. Bu bakımdan sonraki <directive
 507       module="mod_log_config">TransferLog</directive> yönergelerini de
 508       etkilemeyecektir. Ayrıca, <directive>LogFormat</directive> yönergesi bir
 509       takma ada başka bir takma ad tanımlamakta da kullanılamaz. Bir takma
 510       adın yüzde imi (<code>%</code>) içeremeyeceğine de dikkat ediniz.</p>
 511
 512     <example><title>Örnek</title>
 513       LogFormat "%v %h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b" vhost_common
 514     </example>
 515 </usage>
 516 </directivesynopsis>
 517
 518 <directivesynopsis>
 519 <name>TransferLog</name>
 520 <description>Bir günlük dosyasının yerini belirtir.</description>
 521 <syntax>TransferLog <var>dosya</var>|<var>borulu-süreç</var>
 522 [<var>takma-ad</var>]</syntax>
 523 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 524 </contextlist>
 525
 526 <usage>
 527     <p>Bir günlük biçemi tanımlanmasını ve şarta bağlı günlük kaydını mümkün
 528       kılmaması haricinde <directive module="mod_log_config"
 529       >CustomLog</directive> yönergesi gibidir. Günlük biçemi yerine kendinden
 530       önce yer alan bir <directive
 531       module="mod_log_config">LogFormat</directive> yönergesinde tanımlanan
 532       bir takma ad kullanılır. Açıkça bir günlük biçemi takma adı
 533       belirtilmedikçe Ortak Günlük Biçemi öntanımlıdır.</p>
 534
 535     <example><title>Örnek</title>
 536       LogFormat "%h %l %u %t \"%r\" %&gt;s %b \"%{Referer}i\"
 537       \"%{User-agent}i\""<br />
 538       TransferLog logs/access_log
 539     </example>
 540 </usage>
 541 </directivesynopsis>
 542
 543 </modulesynopsis>