granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/mod/mod_dir.xml.tr

   1 <?xml version="1.0"?>
   2 <!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 1307726:1673892 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <modulesynopsis metafile="mod_dir.xml.meta">
  28 <name>mod_dir</name>
  29 <description>Bölü çizgisiyle biten yönlendirmeleri yapar ve dizin içeriği dosyalarını sunar.</description>
  30 <status>Base</status>
  31 <sourcefile>mod_dir.c</sourcefile>
  32 <identifier>dir_module</identifier>
  33
  34 <summary>
  35     <p>Bir dizin içerik dosyası şu iki kaynaktan birinden gelebilir:</p>
  36
  37     <ul>
  38       <li>Kullanıcı tarafından yazılmış ve ismi genellikle
  39         <code>index.html</code> olan bir dosya. Dosya ismi <directive
  40         module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> yönergesi ile belirlenir.
  41         Bu, <module>mod_dir</module> modülü tarafından denetlenir.</li>
  42
  43       <li>Aksi takdirde içerik listesi sunucu tarafından üretilir. Bu,
  44         <module>mod_autoindex</module> modülü tarafından sağlanır.</li>
  45     </ul>
  46     <p>Bu iki işlev tamamen birbirinden ayrıdır, dolayısıyla eğer isterseniz
  47       kendiliğinden dizin içerik listesi üretimini tamamen iptal
  48       edebilirsiniz.</p>
  49
  50     <p>Sunucu <code>http://example.com/filanca/birdizin</code> şeklinde bir
  51       istek aldığında <code>birdizin</code> bir dizinin ismiyse ‘bölü
  52       çizgisiyle biten’ bir yönlendirme söz konusudur. Dizinler URL sonuna bir
  53       bölü çizgisi eklenmesini gerektirir, bu bakımdan <module>mod_dir</module>
  54       modülü isteği <code>http://example.com/filanca/birdizin/</code> şeklinde
  55       yönlendirir.</p>
  56 </summary>
  57
  58 <directivesynopsis>
  59 <name>DirectoryIndex</name>
  60 <description>İstemci bir dizin istediğinde dizin içeriğini listeler.
  61 </description>
  62 <syntax>DirectoryIndex
  63     disabled | <var>yerel-url</var> [<var>yerel-url</var>] ...</syntax>
  64 <default>DirectoryIndex index.html</default>
  65 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
  66 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
  67 <override>Indexes</override>
  68
  69 <usage>
  70     <p><directive>DirectoryIndex</directive> yönergesi, istemci, dizinin
  71       sonuna bir bölü çizgisi ekleyerek dizin içeriğinin listelenmesini
  72       istediğinde bakılmak üzere özkaynakları listeler.
  73       <code><em>yerel-url</em></code>, sunucu üstünde istenen dizine göreli
  74       bir belgenin URL’sidir; normal olarak dizin içindeki bir dosyanın
  75       ismidir. Çeşitli URL’ler verilebilirse de sunucu daima ilk bulduğuyla
  76       dönecektir. Eğer özkaynakların hiçbiri yoksa ve <code>Indexes</code>
  77       seçeneği atanmışsa sunucu dizin içeriğinden bir liste üretecektir.</p>
  78
  79     <example><title>Örnek:</title>
  80       DirectoryIndex index.html
  81     </example>
  82
  83     <p>Bu yapılandırmadan sonra yapılan bir
  84       <code>http://sunucum/belgeler/</code> isteğine karşılık, sunucu,
  85       mevcutsa <code>http://sunucum/belgeler/index.html</code> dosyasını
  86       döndürecek, değilse ürettiği dizin içerik listesini gönderecektir.</p>
  87
  88     <p>Belgelerin dizine göreli olmasının gerekmediğine dikkat ediniz.</p>
  89
  90     <example>
  91       DirectoryIndex index.html index.txt  /cgi-bin/index.pl
  92     </example>
  93
  94     <p>Bu örnekte ise dizin içinde ne <code>index.html</code> ne de
  95       <code>index.txt</code> mevcut olduğunda <code>/cgi-bin/index.pl</code>
  96       CGI betiği çalıştırılacaktır.</p>
  97
  98     <p><code>disabled</code> değeri tek başına <module>mod_dir</module>’in bir
  99       dizin listesi aramasını engeller. <code>disabled</code> değiştirgesi
 100       öncesinde ve sonrasında başka bir değiştirge hatta bir <code>disabled</code>
 101       daha olsa bile tek başına <code>disabled</code> verilmiş gibi
 102       yorumlanır.</p>
 103
 104 </usage>
 105 </directivesynopsis>
 106
 107 <directivesynopsis>
 108 <name>DirectoryIndexRedirect</name>
 109 <description>Dizin içerik listeleri için harici bir yönlendirme yapılandırır.
 110 </description>
 111 <syntax>DirectoryIndexRedirect on | off | permanent | temp | seeother |
 112 <var>3xx-kodu</var>
 113 </syntax>
 114 <default>DirectoryIndexRedirect off</default>
 115 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 116 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
 117 <override>Indexes</override>
 118 <compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.14 ve sonraki sürümlerinde
 119     kullanılabilmektedir.</compatibility>
 120
 121 <usage>
 122     <p>Öntanımlı olarak, <directive>DirectoryIndex</directive> listeyi
 123       istemciye şeffaf olarak seçip gönderir.
 124       <directive>DirectoryIndexRedirect</directive> ise harici bir
 125       yönlendirmeye sebep olur.</p>
 126
 127     <example><title>Örnek</title>
 128       DirectoryIndexRedirect on
 129     </example>
 130
 131     <p><code>http://example.com/docs/</code> için yapılan bir istek, <code
 132       >http://example.com/docs/index.html</code> (mevcutsa) adresine geçici bir
 133       yönlendirme döndürür.</p>
 134
 135 </usage>
 136 </directivesynopsis>
 137
 138 <directivesynopsis>
 139 <name>DirectorySlash</name>
 140 <description>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmeleri açar/kapar.</description>
 141 <syntax>DirectorySlash On|Off</syntax>
 142 <default>DirectorySlash On</default>
 143 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 144 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
 145 <override>Indexes</override>
 146 <compatibility>Apache 2.0.51 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
 147
 148 <usage>
 149     <p><directive>DirectorySlash</directive> yönergesi, bir dizin isteğinde
 150       bulunan URL’lerin sonuna <module>mod_dir</module> modülü tarafından bir
 151       bölü çizgisi eklenip eklenmeyeceğini belirler.</p>
 152
 153     <p>Normalde, bir kullanıcı sona bir bölü çizgisi eklemeden bir dizin için
 154       istekte bulunursa <module>mod_dir</module> zaten onu aynı özkaynağa
 155       yönlendirir, fakat isteğin sonuna bir bölü çizgisi eklenmesinin bazı iyi
 156       sebepleri vardır:</p>
 157
 158     <ul>
 159     <li>Kullanıcı bunun sonucunda meşru bir URL ile istekte bulunmuş olur.</li>
 160     <li><module>mod_autoindex</module> gerektiği gibi çalışır. Yoksa
 161       bağlantıdaki yolu sunamayacağından yanlış yolu gösterirdi.</li>
 162     <li><directive module="mod_dir">DirectoryIndex</directive> yönergesi
 163       sadece bölü çizgisi ile biten dizin istekleri için değerlendirilir.</li>
 164     <li>HTML sayfa içindeki göreli URL başvuruları gerektiği gibi
 165       çalışacaktır.</li>
 166     </ul>
 167
 168     <p>Siz yine de bu etkiyi istemezseniz ve yukarıdaki sebepler de size uygun
 169       değilse yönlendirmeyi aşağıdaki gibi kapatabilirsiniz. Ancak bunu
 170       yaparken dikkatli olun, bununla ilgili bazı güvenlik sorunları olasılığı
 171       vardır.</p>
 172
 173     <example>
 174         # Aşağıdaki güvenlik uyarısına bakınız!<br />
 175         &lt;Location /bir/yol&gt;<br />
 176         <indent>
 177             DirectorySlash Off<br />
 178             SetHandler bir-eylemci<br />
 179         </indent>
 180         &lt;/Location&gt;
 181     </example>
 182
 183     <note type="warning"><title>Güvenlik Uyarı</title>
 184     <p>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmelerin kapatılması bir bilginin
 185       istemeyek açığa çıkmasına sebep olabilir. <module>mod_autoindex</module>
 186       modülünün etkin olduğunu (<code>Options +Indexes</code>) ve <directive
 187       module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> ile geçerli bir özkaynağın
 188       (<code>index.html</code> olsun) atandığını ama bu URL için başka hiçbir
 189       özel eylemci tanımlanmadığını varsayalım. Bu durumda bölü çizgisi ile
 190       biten bir istek olduğunda <code>index.html</code> dosyası sunulurdu.
 191       <strong>Fakat bölü çizgisi ile bitmeyen bir istek dizin içeriğinin
 192       listelenmesi ile sonuçlanırdı.</strong></p>
 193     </note>
 194     <p>Bir yönlendirme sözkonusu olduğunda bazı tarayıcıların yanlışlıkla POST
 195       isteklerini GET istekleri haline getirme (böylece POST verisi iptal olur)
 196       olasılığı olduğuna da dikkat edin.</p>
 197 </usage>
 198 </directivesynopsis>
 199 <directivesynopsis>
 200 <name>FallbackResource</name>
 201 <description>Bir dosya ile eşleşmeyen istekler için öntanımlı URL tanımlar
 202 </description>
 203 <syntax>FallbackResource <var>yerel-url</var></syntax>
 204 <default>None - httpd 404 döndürecektir (Yok)</default>
 205 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
 206 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
 207 <override>Indexes</override>
 208 <usage>
 209     <p>Dosya sisteminde bulunmayan bir dosya için istek yapıldığında HTTP'nin
 210       404 (Yok) hatasını döndürmemesi için sunulacak dosyanın yolunu tanımlar.
 211       Örnek:</p>
 212
 213     <example>
 214         <code>FallbackResource /not-404.php</code>
 215     </example>
 216
 217     <p>Bu satırla, (mevcut dosyaları etkilemeden) mevcut olmayan dosyaların
 218       yerine <code>not-404.php</code> dosyası sunulacaktır.</p>
 219
 220     <p>Belli bir dizindeki mevcut bir dosya veya betik için yapılanlar dışındaki
 221       tüm isteklerin tek bir dosya veya özkaynakla yerine getirilmesi sıkça istenen
 222       bir durum olup bu mekanizmaya 'ön denetleyici' adı verilir.</p>
 223
 224     <p>httpd'nin önceki sürümlerinde bir dosya veya dizinin varlığının sınanması
 225       için genellikle <module>mod_rewrite</module> modülü ve <code>-f</code> ve
 226       <code>-d</code> kullanımı gerekirdi. Bunun için şimdi tek satırlık bir
 227       yapılandırma yeterli olmaktadır.</p>
 228
 229     <example>
 230         <code>FallbackResource /index.php</code>
 231     </example>
 232
 233     <p>Resim, CSS dosyaları gibi mevcut dosyalar normal olarak sunulur.</p>
 234
 235     <p><em>http://example.com/blog/</em> gibi bir alt URI <var>yerel-url</var>
 236       olarak sağlanır:</p>
 237     <example>
 238          <code>
 239              &lt;Directory /web/example.com/htdocs/blog&gt;<br />
 240             <indent>
 241                   FallbackResource /blog/index.php<br />
 242              </indent>
 243              &lt;/Directory&gt;
 244          </code>
 245     </example>
 246 </usage>
 247 </directivesynopsis>
 248 </modulesynopsis>