2 <!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
4 <!-- English Revision: 1307726:1421821 (outdated) -->
5 <!-- =====================================================
6 Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
7 Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
8 ========================================================== -->
11 Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
12 contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
13 this work for additional information regarding copyright ownership.
14 The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
15 (the "License"); you may not use this file except in compliance with
16 the License. You may obtain a copy of the License at
18 http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
20 Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
21 distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
22 WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
23 See the License for the specific language governing permissions and
24 limitations under the License.
27 <modulesynopsis metafile="mod_dir.xml.meta">
29 <description>Bölü çizgisiyle biten yönlendirmeleri yapar ve dizin içeriği dosyalarını sunar.</description>
31 <sourcefile>mod_dir.c</sourcefile>
32 <identifier>dir_module</identifier>
35 <p>Bir dizin içerik dosyası şu iki kaynaktan birinden gelebilir:</p>
38 <li>Kullanıcı tarafından yazılmış ve ismi genellikle
39 <code>index.html</code> olan bir dosya. Dosya ismi <directive
40 module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> yönergesi ile belirlenir.
41 Bu, <module>mod_dir</module> modülü tarafından denetlenir.</li>
43 <li>Aksi takdirde içerik listesi sunucu tarafından üretilir. Bu,
44 <module>mod_autoindex</module> modülü tarafından sağlanır.</li>
46 <p>Bu iki işlev tamamen birbirinden ayrıdır, dolayısıyla eğer isterseniz
47 kendiliğinden dizin içerik listesi üretimini tamamen iptal
50 <p>Sunucu <code>http://example.com/filanca/birdizin</code> şeklinde bir
51 istek aldığında <code>birdizin</code> bir dizinin ismiyse ‘bölü
52 çizgisiyle biten’ bir yönlendirme söz konusudur. Dizinler URL sonuna bir
53 bölü çizgisi eklenmesini gerektirir, bu bakımdan <module>mod_dir</module>
54 modülü isteği <code>http://example.com/filanca/birdizin/</code> şeklinde
59 <name>DirectoryIndex</name>
60 <description>İstemci bir dizin istediğinde dizin içeriğini listeler.
62 <syntax>DirectoryIndex
63 disabled | <var>yerel-url</var> [<var>yerel-url</var>] ...</syntax>
64 <default>DirectoryIndex index.html</default>
65 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
66 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
67 <override>Indexes</override>
70 <p><directive>DirectoryIndex</directive> yönergesi, istemci, dizinin
71 sonuna bir bölü çizgisi ekleyerek dizin içeriğinin listelenmesini
72 istediğinde bakılmak üzere özkaynakları listeler.
73 <code><em>yerel-url</em></code>, sunucu üstünde istenen dizine göreli
74 bir belgenin URL’sidir; normal olarak dizin içindeki bir dosyanın
75 ismidir. Çeşitli URL’ler verilebilirse de sunucu daima ilk bulduğuyla
76 dönecektir. Eğer özkaynakların hiçbiri yoksa ve <code>Indexes</code>
77 seçeneği atanmışsa sunucu dizin içeriğinden bir liste üretecektir.</p>
79 <example><title>Örnek:</title>
80 DirectoryIndex index.html
83 <p>Bu yapılandırmadan sonra yapılan bir
84 <code>http://sunucum/belgeler/</code> isteğine karşılık, sunucu,
85 mevcutsa <code>http://sunucum/belgeler/index.html</code> dosyasını
86 döndürecek, değilse ürettiği dizin içerik listesini gönderecektir.</p>
88 <p>Belgelerin dizine göreli olmasının gerekmediğine dikkat ediniz.</p>
91 DirectoryIndex index.html index.txt /cgi-bin/index.pl
94 <p>Bu örnekte ise dizin içinde ne <code>index.html</code> ne de
95 <code>index.txt</code> mevcut olduğunda <code>/cgi-bin/index.pl</code>
96 CGI betiği çalıştırılacaktır.</p>
98 <p><code>disabled</code> değeri tek başına <module>mod_dir</module>’in bir
99 dizin listesi aramasını engeller. <code>disabled</code> değiştirgesi
100 öncesinde ve sonrasında başka bir değiştirge hatta bir <code>disabled</code>
101 daha olsa bile tek başına <code>disabled</code> verilmiş gibi
108 <name>DirectoryIndexRedirect</name>
109 <description>Dizin içerik listeleri için harici bir yönlendirme yapılandırır.
111 <syntax>DirectoryIndexRedirect on | off | permanent | temp | seeother |
114 <default>DirectoryIndexRedirect off</default>
115 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
116 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
117 <override>Indexes</override>
118 <compatibility>Apache HTTP Sunucusunun 2.3.14 ve sonraki sürümlerinde
119 kullanılabilmektedir.</compatibility>
122 <p>Öntanımlı olarak, <directive>DirectoryIndex</directive> listeyi
123 istemciye şeffaf olarak seçip gönderir.
124 <directive>DirectoryIndexRedirect</directive> ise harici bir
125 yönlendirmeye sebep olur.</p>
127 <example><title>Örnek</title>
128 DirectoryIndexRedirect on
131 <p><code>http://example.com/docs/</code> için yapılan bir istek, <code
132 >http://example.com/docs/index.html</code> (mevcutsa) adresine geçici bir
133 yönlendirme döndürür.</p>
139 <name>DirectorySlash</name>
140 <description>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmeleri açar/kapar.</description>
141 <syntax>DirectorySlash On|Off</syntax>
142 <default>DirectorySlash On</default>
143 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
144 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
145 <override>Indexes</override>
146 <compatibility>Apache 2.0.51 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
149 <p><directive>DirectorySlash</directive> yönergesi, bir dizin isteğinde
150 bulunan URL’lerin sonuna <module>mod_dir</module> modülü tarafından bir
151 bölü çizgisi eklenip eklenmeyeceğini belirler.</p>
153 <p>Normalde, bir kullanıcı sona bir bölü çizgisi eklemeden bir dizin için
154 istekte bulunursa <module>mod_dir</module> zaten onu aynı özkaynağa
155 yönlendirir, fakat isteğin sonuna bir bölü çizgisi eklenmesinin bazı iyi
156 sebepleri vardır:</p>
159 <li>Kullanıcı bunun sonucunda meşru bir URL ile istekte bulunmuş olur.</li>
160 <li><module>mod_autoindex</module> gerektiği gibi çalışır. Yoksa
161 bağlantıdaki yolu sunamayacağından yanlış yolu gösterirdi.</li>
162 <li><directive module="mod_dir">DirectoryIndex</directive> yönergesi
163 sadece bölü çizgisi ile biten dizin istekleri için değerlendirilir.</li>
164 <li>HTML sayfa içindeki göreli URL başvuruları gerektiği gibi
168 <p>Siz yine de bu etkiyi istemezseniz ve yukarıdaki sebepler de size uygun
169 değilse yönlendirmeyi aşağıdaki gibi kapatabilirsiniz. Ancak bunu
170 yaparken dikkatli olun, bununla ilgili bazı güvenlik sorunları olasılığı
174 # Aşağıdaki güvenlik uyarısına bakınız!<br />
175 <Location /bir/yol><br />
177 DirectorySlash Off<br />
178 SetHandler bir-eylemci<br />
183 <note type="warning"><title>Güvenlik Uyarı</title>
184 <p>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmelerin kapatılması bir bilginin
185 istemeyek açığa çıkmasına sebep olabilir. <module>mod_autoindex</module>
186 modülünün etkin olduğunu (<code>Options +Indexes</code>) ve <directive
187 module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> ile geçerli bir özkaynağın
188 (<code>index.html</code> olsun) atandığını ama bu URL için başka hiçbir
189 özel eylemci tanımlanmadığını varsayalım. Bu durumda bölü çizgisi ile
190 biten bir istek olduğunda <code>index.html</code> dosyası sunulurdu.
191 <strong>Fakat bölü çizgisi ile bitmeyen bir istek dizin içeriğinin
192 listelenmesi ile sonuçlanırdı.</strong></p>
194 <p>Bir yönlendirme sözkonusu olduğunda bazı tarayıcıların yanlışlıkla POST
195 isteklerini GET istekleri haline getirme (böylece POST verisi iptal olur)
196 olasılığı olduğuna da dikkat edin.</p>
200 <name>FallbackResource</name>
201 <description>Bir dosya ile eşleşmeyen istekler için öntanımlı URL tanımlar
203 <syntax>FallbackResource <var>yerel-url</var></syntax>
204 <default>None - httpd 404 döndürecektir (Yok)</default>
205 <contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
206 <context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
207 <override>Indexes</override>
209 <p>Dosya sisteminde bulunmayan bir dosya için istek yapıldığında HTTP'nin
210 404 (Yok) hatasını döndürmemesi için sunulacak dosyanın yolunu tanımlar.
214 <code>FallbackResource /not-404.php</code>
217 <p>Bu satırla, (mevcut dosyaları etkilemeden) mevcut olmayan dosyaların
218 yerine <code>not-404.php</code> dosyası sunulacaktır.</p>
220 <p>Belli bir dizindeki mevcut bir dosya veya betik için yapılanlar dışındaki
221 tüm isteklerin tek bir dosya veya özkaynakla yerine getirilmesi sıkça istenen
222 bir durum olup bu mekanizmaya 'ön denetleyici' adı verilir.</p>
224 <p>httpd'nin önceki sürümlerinde bir dosya veya dizinin varlığının sınanması
225 için genellikle <module>mod_rewrite</module> modülü ve <code>-f</code> ve
226 <code>-d</code> kullanımı gerekirdi. Bunun için şimdi tek satırlık bir
227 yapılandırma yeterli olmaktadır.</p>
230 <code>FallbackResource /index.php</code>
233 <p>Resim, CSS dosyaları gibi mevcut dosyalar normal olarak sunulur.</p>
235 <p><em>http://example.com/blog/</em> gibi bir alt URI <var>yerel-url</var>
239 <Directory /web/example.com/htdocs/blog><br />
241 FallbackResource /blog/index.php<br />