1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
4 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
5 This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
8 <title>core - Apache HTTP Sunucusu</title>
9 <link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
10 <link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
11 <link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
12 <link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
14 <div id="page-header">
15 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
16 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.3</p>
17 <img alt="" src="../images/feather.gif" /></div>
18 <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="../images/left.gif" /></a></div>
20 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="../">Sürüm 2.3</a> > <a href="./">Modüller</a></div>
21 <div id="page-content">
22 <div id="preamble"><h1>Apache Temel Özellikleri</h1>
24 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../de/mod/core.html" hreflang="de" rel="alternate" title="Deutsch"> de </a> |
25 <a href="../en/mod/core.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
26 <a href="../ja/mod/core.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
27 <a href="../tr/mod/core.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
29 <div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div>
30 <table class="module"><tr><th><a href="module-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Apache HTTP Sunucusunda daima mevcut olan çekirdek
32 <tr><th><a href="module-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr></table>
34 <div id="quickview"><h3 class="directives">Yönergeler</h3>
36 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#acceptfilter">AcceptFilter</a></li>
37 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#acceptpathinfo">AcceptPathInfo</a></li>
38 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#accessfilename">AccessFileName</a></li>
39 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#adddefaultcharset">AddDefaultCharset</a></li>
40 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#addoutputfilterbytype">AddOutputFilterByType</a></li>
41 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#allowencodedslashes">AllowEncodedSlashes</a></li>
42 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#allowoverride">AllowOverride</a></li>
43 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#cgimapextension">CGIMapExtension</a></li>
44 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#contentdigest">ContentDigest</a></li>
45 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#defaulttype">DefaultType</a></li>
46 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#define">Define</a></li>
47 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#directory"><Directory></a></li>
48 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#directorymatch"><DirectoryMatch></a></li>
49 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#documentroot">DocumentRoot</a></li>
50 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#enablemmap">EnableMMAP</a></li>
51 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#enablesendfile">EnableSendfile</a></li>
52 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#errordocument">ErrorDocument</a></li>
53 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#errorlog">ErrorLog</a></li>
54 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#fileetag">FileETag</a></li>
55 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#files"><Files></a></li>
56 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#filesmatch"><FilesMatch></a></li>
57 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#forcetype">ForceType</a></li>
58 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#hostnamelookups">HostnameLookups</a></li>
59 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#if"><If></a></li>
60 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#ifdefine"><IfDefine></a></li>
61 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#ifmodule"><IfModule></a></li>
62 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#include">Include</a></li>
63 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#keepalive">KeepAlive</a></li>
64 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></li>
65 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limit"><Limit></a></li>
66 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></li>
67 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitinternalrecursion">LimitInternalRecursion</a></li>
68 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitrequestbody">LimitRequestBody</a></li>
69 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitrequestfields">LimitRequestFields</a></li>
70 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitrequestfieldsize">LimitRequestFieldSize</a></li>
71 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitrequestline">LimitRequestLine</a></li>
72 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#limitxmlrequestbody">LimitXMLRequestBody</a></li>
73 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#location"><Location></a></li>
74 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#locationmatch"><LocationMatch></a></li>
75 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#loglevel">LogLevel</a></li>
76 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#maxkeepaliverequests">MaxKeepAliveRequests</a></li>
77 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#namevirtualhost">NameVirtualHost</a></li>
78 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#options">Options</a></li>
79 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#rlimitcpu">RLimitCPU</a></li>
80 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#rlimitmem">RLimitMEM</a></li>
81 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#rlimitnproc">RLimitNPROC</a></li>
82 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#scriptinterpretersource">ScriptInterpreterSource</a></li>
83 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serveradmin">ServerAdmin</a></li>
84 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serveralias">ServerAlias</a></li>
85 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#servername">ServerName</a></li>
86 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serverpath">ServerPath</a></li>
87 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serverroot">ServerRoot</a></li>
88 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serversignature">ServerSignature</a></li>
89 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#servertokens">ServerTokens</a></li>
90 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#sethandler">SetHandler</a></li>
91 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#setinputfilter">SetInputFilter</a></li>
92 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#setoutputfilter">SetOutputFilter</a></li>
93 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#timeout">TimeOut</a></li>
94 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#traceenable">TraceEnable</a></li>
95 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#usecanonicalname">UseCanonicalName</a></li>
96 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#usecanonicalphysicalport">UseCanonicalPhysicalPort</a></li>
97 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#virtualhost"><VirtualHost></a></li>
101 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
102 <div class="directive-section"><h2><a name="AcceptFilter" id="AcceptFilter">AcceptFilter</a> <a name="acceptfilter" id="acceptfilter">Yönergesi</a></h2>
103 <table class="directive">
104 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir protokolün dinleyici soketleri için en iyilemeleri ayarlar
106 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AcceptFilter <var>protocol</var> <var>kabul_süzgeci</var></code></td></tr>
107 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
108 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
109 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
110 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.1.5 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
112 <p>Bu yönerge protokol türüne göre bir dinleme soketinin işletim
113 sistemine özgü en iyilemelerini etkin kılar. İşletim sistemi çekirdeği
114 için temel önerme veri alınıncaya kadar veya HTTP isteğinin tamamı
115 tamponlanana kadar sunucu sürecine bir soket tahsis etmemektir.
116 Şimdilik sadece <a href="http://www.freebsd.org/cgi/man.cgi?query=accept_filter&sektion=9">FreeBSD’nin Kabul Süzgeçleri</a> ve Linux’un soket seçeneklerinden
117 <code>TCP_DEFER_ACCEPT</code> desteklenmektedir.</p>
119 <p>FreeBSD için öntanımlı değerler:</p>
120 <div class="example"><p><code>
121 AcceptFilter http httpready <br />
122 AcceptFilter https dataready
125 <p><code>httpready</code> kabul süzgeci HTTP isteklerinin tamamını
126 işletim sistemi çekirdeği seviyesinde tamponlar. Çekirdek isteğin
127 tamamını alır almaz sunucuya gönderir. Ayrıntılar için <a href="http://www.freebsd.org/cgi/man.cgi?query=accf_http&sektion=9">accf_http(9)</a> kılavuz sayfasına bakınız. HTTPS istekleri şifrelenmiş
128 olduğundan sadece <a href="http://www.freebsd.org/cgi/man.cgi?query=accf_data&sektion=9">accf_data(9)</a> süzgeci kullanılır.</p>
130 <p>Linux’taki ön tanımlı değerler:</p>
131 <div class="example"><p><code>
132 AcceptFilter http data <br />
133 AcceptFilter https data
136 <p>Linux’un <code>TCP_DEFER_ACCEPT</code> soket seçeneği HTTP isteklerinin
137 tamponlanmasını desteklemez. <code>none</code> dahil her değer
138 dinleyici üzerinde <code>TCP_DEFER_ACCEPT</code> seçeneğini etkin kılar.
139 Daha ayrıntılı bilgi edinmek için Linux
140 <a href="http://homepages.cwi.nl/~aeb/linux/man2html/man7/tcp.7.html">tcp(7)</a> kılavuz sayfasına bakınız.</p>
142 <p>Argüman olarak <code>none</code> kullanımı o protokol için kabul
143 süzgeçlerini iptal edecektir. Bu, <code>nntp</code> gibi, sunucunun
144 baştan bir veri göndermesinin gerekli olduğu protokoller için
146 <div class="example"><p><code>AcceptFilter nntp none</code></p></div>
149 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
150 <div class="directive-section"><h2><a name="AcceptPathInfo" id="AcceptPathInfo">AcceptPathInfo</a> <a name="acceptpathinfo" id="acceptpathinfo">Yönergesi</a></h2>
151 <table class="directive">
152 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Dosya isminden sonra belirtilen yol verisini kabul veya
154 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AcceptPathInfo On|Off|Default</code></td></tr>
155 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>AcceptPathInfo Default</code></td></tr>
156 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
157 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
158 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
159 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
160 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.0.30 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
162 <p>Bu yönerge, istekte dosya isminden sonra (dizinde belirtilen dosya
163 bulunmayabilir) belirtilen yol verisinin kabul edilip edilmeyeceğini
164 denetler. Dosya isminden sonra belirtilen yol verisi
165 <code>PATH_INFO</code> ortam değişkeninde betiklerin kullanımına
168 <p>Örneğin, içinde sadece <code>here.html</code> dosyası bulunan bir
169 <code>/test/</code> dizinimiz olsun. <code>/test/here.html/more</code>
170 ve <code>/test/nothere.html/more</code> isteklerinin her ikisi de
171 <code>PATH_INFO</code> değişkenine <code>/more</code> verisinin
172 atanmasını sağlar.</p>
174 <p><code class="directive">AcceptPathInfo</code> yönergesine atanabilecek argüman
177 <dt><code>Off</code></dt><dd>Sadece dosya isminden sonra yol verisi
178 bulunmayan istekler kabul edilir. Yukarıdaki örnekteki gibi
179 <code>/test/here.html/more</code> şeklindeki istekler bir 404 (Nesne
180 bulunamadı) hatasıyla sonuçlanır.</dd>
182 <dt><code>On</code></dt><dd>Mevcut bir dosyaya ait bir dosya isminden
183 sonra bir yol verisinin de belirtildiği istekler kabul edilir.
184 Yukarıdaki örnekteki gibi <code>/test/here.html/more</code> şeklindeki
185 istekler, <code>/test/here.html</code> geçerli bir dosya olduğu
186 takdirde kabul edilir.</dd>
188 <dt><code>Default</code></dt><dd>Dosya isminden sonra yol verisi
189 belirtilen isteklerin nasıl ele alınacağı istekten sorumlu <a href="../handler.html">eylemci</a> tarafından saptanır. Normal dosyalar
190 için çekirdek eylemci öntanımlı olarak <code>PATH_INFO</code>
191 isteklerini reddeder. <a href="mod_cgi.html"><code>cgi-script</code></a> ve <a href="mod_isapi.html"><code>isapi-handler</code></a> gibi betiklere
192 hizmet eden eylemciler ise genellikle <code>PATH_INFO</code>
193 isteklerini öntanımlı olarak kabul ederler.</dd>
196 <p><code>AcceptPathInfo</code> yönergesinin birincil amacı eylemcinin
197 <code>PATH_INFO</code> istekleri hakkında verdiği kabul veya red
198 kararını geçersiz kılabilmenizi sağlamaktır. Örneğin,
199 <code>PATH_INFO</code>’ya dayalı olarak içerik üretmek için <a href="mod_include.html"><code>INCLUDES</code></a> gibi bir <a href="../filter.html">süzgeç</a> kullandığınız takdirde bu
200 geçersizleştirme zorunlu olur. Normal dosyalar için çekirdek eylemci
201 normal olarak isteği reddederdi, böyle bir durumda bir betiği etkin
202 kılmak için aşağıdaki gibi bir yapılandırma kullanabilirsiniz:</p>
204 <div class="example"><p><code>
205 <Files "mypaths.shtml"><br />
206 <span class="indent">
207 Options +Includes<br />
208 SetOutputFilter INCLUDES<br />
209 AcceptPathInfo On<br />
216 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
217 <div class="directive-section"><h2><a name="AccessFileName" id="AccessFileName">AccessFileName</a> <a name="accessfilename" id="accessfilename">Yönergesi</a></h2>
218 <table class="directive">
219 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Dağıtık yapılandırma dosyasının ismi belirtilir.</td></tr>
220 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AccessFileName <var>filename</var> [<var>filename</var>] ...</code></td></tr>
221 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>AccessFileName .htaccess</code></td></tr>
222 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
223 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
224 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
226 <p>Belge yolu üzerindeki dizinlerde dağıtık yapılandırma dosyalarının <a href="#allowoverride">bulunmasına izin verilmişse</a> sunucu bir isteği
227 işlerken önce bu dizinlerde bu yönergede belirtilmiş yapılandırma
228 dosyasını arar. Örnek:</p>
230 <div class="example"><p><code>
234 <p>Sunucu, <code>/usr/local/web/index.html</code> belgesini döndürmeden
237 <div class="example"><p><code>
238 <Directory /><br />
239 <span class="indent">
240 AllowOverride None<br />
245 <p>şeklinde bir yapılandırma ile iptal edilmiş olmadıkça yönergeler için
246 <code>/.acl</code>, <code>/usr/.acl</code>,
247 <code>/usr/local/.acl</code> ve <code>/usr/local/web/.acl</code>
248 dosyalarını okur.</p>
250 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
252 <li><code class="directive"><a href="#allowoverride">AllowOverride</a></code></li>
253 <li><a href="../configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a></li>
254 <li><a href="../howto/htaccess.html">.htaccess Dosyaları</a></li>
257 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
258 <div class="directive-section"><h2><a name="AddDefaultCharset" id="AddDefaultCharset">AddDefaultCharset</a> <a name="adddefaultcharset" id="adddefaultcharset">Yönergesi</a></h2>
259 <table class="directive">
260 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir yanıtın içerik türü <code>text/plain</code> veya
261 <code>text/html</code> olduğunda eklenecek öntanımlı karakter kümesi
262 parametresini belirler.</td></tr>
263 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AddDefaultCharset On|Off|<var>karküm</var></code></td></tr>
264 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>AddDefaultCharset Off</code></td></tr>
265 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
266 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
267 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
268 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
270 <p>Bu yönerge, yanıtın içerik türü <code>text/plain</code> veya
271 <code>text/html</code> olmak şartıyla yanıta eklenecek karakter
272 kümesini (karakter kodlamasınının ismini) belirler. Bu, asıl davranış
273 çoğunlukla kullanıcının istemci yapılandırmasına bağlı olmakla
274 birlikte, yanıtın gövdesinde <code>META</code> elemanı vasıtasıyla
275 belirtilmiş karakter kümesini geçersiz kılar. <code>AddDefaultCharset
276 Off</code> şeklinde bir atama bu işlevselliği iptal eder.
277 <code>AddDefaultCharset On</code> ile bu işlevsellik etkin kılınmaktan
278 başka <code>iso-8859-1</code> karakter kümesini öntanımlı olarak yanıta
279 eklenir. Yönergede <var>karküm</var> olarak belirtilecek değerler,
280 Genel Ağ ortam türlerinde (MIME türlerinde) kullanmak üzere <a href="http://www.iana.org/assignments/character-sets">IANA’da kayıtlı
281 karakter kümesi değerleri</a>nden biri olmalıdır. Örnek:</p>
283 <div class="example"><p><code>
284 AddDefaultCharset utf-8
287 <p><code class="directive">AddDefaultCharset</code> yönergesi sadece, metin
288 kaynaklarının hepsinin aynı karakter kümesine sahip olduğu bilindiği
289 takdirde ve her birinde ayrı ayrı karakter kümesi belirtmek çok
290 külfetli olacaksa kullanılmalıdır. Buna bir örnek, CGI betikleri
291 tarafından üretilmiş içeriğe sahip kaynaklara karakter kümesinin
292 eklenmesidir; böyle kaynaklar çıktıda kullanıcı tarafından sağlanmış
293 veri içermeleri nedeniyle karşı siteden kaynaklanan betikli
294 saldırılardan zarar görebilir. Bununla birlikte, bir öntanımlı karakter
295 kümesi belirtmek, tarayıcılarında “karakter kodlamasını kendiliğinden
296 sapta” özelliğini etkin kılmış kullanıcıları korumayacağından daha iyi
297 bir çözüm bu betikleri bu tür saldırılara karşı düzeltmek veya en iyisi
300 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
302 <li><code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addcharset">AddCharset</a></code></li>
305 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
306 <div class="directive-section"><h2><a name="AddOutputFilterByType" id="AddOutputFilterByType">AddOutputFilterByType</a> <a name="addoutputfilterbytype" id="addoutputfilterbytype">Yönergesi</a></h2>
307 <table class="directive">
308 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Belli bir ortam türüne bir çıktı süzgeci atar.</td></tr>
309 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AddOutputFilterByType <var>süzgeç</var>[;<var>süzgeç</var>...]
310 <var>ortam-türü</var> [<var>ortam-türü</var>] ...</code></td></tr>
311 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
312 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
313 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
314 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
315 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>2.0.33 ve sonrasında mevcuttur; Apache 2.1 ve sonrasında
316 kullanımı önerilmemektedir.</td></tr>
318 <p>Bu yönerge yanıtın <a class="glossarylink" href="../glossary.html#mime-type" title="sözlüğe bakınız">ortam türü</a>ne
319 bağlı olarak bir istek için belli bir <a href="../filter.html">çıktı
320 süzgecini</a> etkin kılar. Aşağıda açıklanan belli başlı sorunlardan
321 dolayı bu yönergenin kullanımı önerilmemektedir. Aynı işlevsellik
322 <code class="module"><a href="../mod/mod_filter.html">mod_filter</a></code> kullanarak sağlanabilmektedir.</p>
324 <p>Aşağıdaki örnekte <code class="module"><a href="../mod/mod_deflate.html">mod_deflate</a></code> modülünce sağlanan
325 <code>DEFLATE</code> süzgeci kullanılmıştır. Bu süzgeç,
326 <code>text/html</code> veya <code>text/plain</code> olarak yaftalanmış
327 tüm çıktıyı (ister durağan ister devingen olsun) istemciye göndermeden
330 <div class="example"><p><code>
331 AddOutputFilterByType DEFLATE text/html text/plain
334 <p>İçeriğin birden fazla süzgeç tarafından işlenmesini isterseniz süzgeç
335 isimlerini noktalı virgüllerle ayırarak belirtebilirsiniz. Ayrıca, bu
336 süzgeçlerin her biri için ayrı bir
337 <code class="directive">AddOutputFilterByType</code> yönergesi belirtmek de
340 <p>Aşağıdaki yapılandırma <code>text/html</code> olarak yaftalanmış tüm
341 betik çıktılarının önce <code>INCLUDES</code> sonra da
342 <code>DEFLATE</code> süzgecinden geçirilmesine sebep olur.</p>
344 <div class="example"><p><code>
345 <Location /cgi-bin/><br />
346 <span class="indent">
347 Options Includes<br />
348 AddOutputFilterByType INCLUDES;DEFLATE text/html<br />
353 <div class="warning"><h3>Ek Bilgi</h3>
354 <p>Süzgeçlerin <code class="directive">AddOutputFilterByType</code> ile etkin
355 kılınması bazı durumlarda kısmen bazılarında da tamamen başarısızlığa
356 uğrayabilir. Örneğin, <a class="glossarylink" href="../glossary.html#mime-type" title="sözlüğe bakınız">ortam türü</a>
357 saptanamadığı takdirde hiçbir süzgeç uygulanmaz. Süzgeçlerin
358 uygulanacağına emin olmak isterseniz, bir kaynağa içerik türünü
359 örneğin, <code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addtype">AddType</a></code> veya
360 <code class="directive"><a href="#forcetype">ForceType</a></code> ile açıkça
361 atayabilirsiniz. Ayrıca, içerik türünü (bir nph-olmayan) CGI betiği
362 içinde ayarlamak da bu güvenceyi sağlar.</p>
366 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
368 <li><code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addoutputfilter">AddOutputFilter</a></code></li>
369 <li><code class="directive"><a href="#setoutputfilter">SetOutputFilter</a></code></li>
370 <li><a href="../filter.html">Süzgeçler</a></li>
373 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
374 <div class="directive-section"><h2><a name="AllowEncodedSlashes" id="AllowEncodedSlashes">AllowEncodedSlashes</a> <a name="allowencodedslashes" id="allowencodedslashes">Yönergesi</a></h2>
375 <table class="directive">
376 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Kodlanmış dosya yolu ayracı içeren URL’lere izin verilip
377 verilmeyeceğini belirler.</td></tr>
378 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AllowEncodedSlashes On|Off</code></td></tr>
379 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>AllowEncodedSlashes Off</code></td></tr>
380 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
381 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
382 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
383 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.0.46 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
385 <p><code class="directive">AllowEncodedSlashes</code> yönergesi kodlanmış dosya
386 yolu ayracı içeren URL’lere izin verir (<code>/</code> yerine
387 <code>%2F</code> ve ek olarak <code>\</code> için ilgili sistemlerde
388 <code>%5C</code> kullanılmış URL’ler). Normalde böyle URL’ler bir 404
389 (Nesne bulunamadı) hatasıyla reddedilirler.</p>
391 <p><code class="directive">AllowEncodedSlashes</code> <code>On</code>, çoğunlukla
392 <code>PATH_INFO</code> ile bir arada kullanıldığı zaman
395 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
396 <p>Kodlanmış bölü çizgilerine izin vermek bu kodlamanın karakter olarak
397 çözümleneceği anlamına gelmez. URL içindeki <code>%2F</code> veya
398 <code>%5C</code>’ler (sadece ilgili sistemlerde), tıpkı normal
399 URL’lere yapıldığı gibi, oldukları gibi bırakılırlar.</p>
402 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
404 <li><code class="directive"><a href="#acceptpathinfo">AcceptPathInfo</a></code></li>
407 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
408 <div class="directive-section"><h2><a name="AllowOverride" id="AllowOverride">AllowOverride</a> <a name="allowoverride" id="allowoverride">Yönergesi</a></h2>
409 <table class="directive">
410 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td><code>.htaccess</code> dosyalarında bulunmasına izin verilen
411 yönerge türleri belirtilir.</td></tr>
412 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>AllowOverride All|None|<var>yönerge-türü</var>
413 [<var>yönerge-türü</var>] ...</code></td></tr>
414 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>AllowOverride All</code></td></tr>
415 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>dizin</td></tr>
416 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
417 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
419 <p>Sunucu <code class="directive"><a href="#accessfilename">AccessFileName</a></code> yönergesi
420 ile belirtildiği şekilde bir <code>.htaccess</code> dosyasına rastlarsa
421 önceki yapılandırma yönergelerinin hangilerinin geçersiz kılınmak üzere
422 bildirildiğini bilmek ister.</p>
424 <div class="note"><h3>Sadece <Directory> bölümlerinde geçerli</h3>
425 <code class="directive">AllowOverride</code> yönergesi, <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code>, <code class="directive"><a href="#directorymatch"><DirectoryMatch></a></code> veya <code class="directive"><a href="#files"><Files></a></code> bölümlerinde değil,
426 sadece düzenli ifade içermeyen <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> bölümlerinde geçerlidir.
429 <p>Yönergeye değer olarak <code>None</code> belirtilirse <a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyaları tamamen yok sayılır. Bu
430 durumda, sunucu dosya sisteminde rastladığı <code>.htaccess</code>
431 dosyalarını okumaya dahi çalışmayacaktır.</p>
433 <p>Bu yönergeye <code>All</code> değeri atanırsa, .htaccess <a href="directive-dict.html#Context">bağlamında</a> kullanılabilecek her
434 yönergeye <code>.htaccess</code> dosyalarında izin verilir.</p>
436 <p><code><var>yönerge-türü</var></code> olarak aşağıdaki yönerge grup
437 isimlerinden biri belirtilebilir:</p>
442 <dd><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html#authdbmgroupfile">AuthDBMGroupFile</a></code>,
443 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html#authdbmuserfile">AuthDBMUserFile</a></code>,
444 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html#authgroupfile">AuthGroupFile</a></code>,
445 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authname">AuthName</a></code>,
446 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code>,
447 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>,
448 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
449 <em>ve benzeri</em> yetkilendirme yönergelerinin kullanımını izin
454 <dd>Belge türünü denetleyen <code class="module"><a href="../mod/mod_mime.html">mod_mime</a></code>
455 <code>Add*</code> ve <code>Remove*</code> yönergeleri,
456 <code class="directive"><a href="#errordocument">ErrorDocument</a></code>,
457 <code class="directive"><a href="#forcetype">ForceType</a></code>,
458 <code class="directive"><a href="../mod/mod_negotiation.html#languagepriority">LanguagePriority</a></code>,
459 <code class="directive"><a href="#sethandler">SetHandler</a></code>,
460 <code class="directive"><a href="#setinputfilter">SetInputFilter</a></code>,
461 <code class="directive"><a href="#setoutputfilter">SetOutputFilter</a></code>
462 yönergeleri ve benzerleri ile
463 <code class="directive"><a href="../mod/mod_headers.html#header">Header</a></code>,
464 <code class="directive"><a href="../mod/mod_headers.html#requestheader">RequestHeader</a></code>,
465 <code class="directive"><a href="../mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code>,
466 <code class="directive"><a href="../mod/mod_setenvif.html#setenvifnocase">SetEnvIfNoCase</a></code>,
467 <code class="directive"><a href="../mod/mod_setenvif.html#browsermatch">BrowserMatch</a></code>,
468 <code class="directive"><a href="../mod/mod_usertrack.html#cookieexpires">CookieExpires</a></code>,
469 <code class="directive"><a href="../mod/mod_usertrack.html#cookiedomain">CookieDomain</a></code>,
470 <code class="directive"><a href="../mod/mod_usertrack.html#cookiestyle">CookieStyle</a></code>,
471 <code class="directive"><a href="../mod/mod_usertrack.html#cookietracking">CookieTracking</a></code>,
472 <code class="directive"><a href="../mod/mod_usertrack.html#cookiename">CookieName</a></code>
473 belge meta veri yönergelerinin,
474 <code class="module"><a href="../mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülündeki
475 <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewriteengine">RewriteEngine</a></code>,
476 <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewriteoptions">RewriteOptions</a></code>,
477 <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewritebase">RewriteBase</a></code>,
478 <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code>,
479 <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code>
480 yönergelerinin ve <code class="module"><a href="../mod/mod_actions.html">mod_actions</a></code> modülündeki
481 <code class="directive"><a href="../mod/mod_actions.html#action">Action</a></code>
482 yönergesinin kullanımına izin verilir.
487 <dd>Dizin içeriğinin listelenmesini denetleyen
488 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#adddescription">AddDescription</a></code>,
489 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#addicon">AddIcon</a></code>,
490 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#addiconbyencoding">AddIconByEncoding</a></code>,
491 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#addiconbytype">AddIconByType</a></code>,
492 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#defaulticon">DefaultIcon</a></code>,
493 <code class="directive"><a href="../mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code>,
494 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#fancyindexing">FancyIndexing</a></code>,
495 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#headername">HeaderName</a></code>,
496 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#indexignore">IndexIgnore</a></code>,
497 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#indexoptions">IndexOptions</a></code>,
498 <code class="directive"><a href="../mod/mod_autoindex.html#readmename">ReadmeName</a></code>
499 yönergelerinin <em>ve benzerlerinin</em> kullanımına izin
504 <dd>Konak erişimini denetleyen
505 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#allow">Allow</a></code>,
506 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#deny">Deny</a></code> ve
507 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#order">Order</a></code>
508 yönergelerinin kullanımına izin verilir.</dd>
510 <dt>Options[=<var>seçenek</var>,...]</dt>
512 <dd>Dizinlere özgü özellikleri denetleyen
513 <code class="directive"><a href="#options">Options</a></code> ve
514 <code class="directive"><a href="../mod/mod_include.html#xbithack">XBitHack</a></code> yönergelerinin
515 kullanımına izin verilir. <code class="directive"><a href="#options">Options</a></code> komutunda belirtilecek seçenekler
516 bir eşit işaretinden sonra aralarına sadece virgül konarak
517 (boşluksuz) belirtilebilir.</dd>
522 <div class="example"><p><code>
523 AllowOverride AuthConfig Indexes
526 <p>Bu örnekte <code>AuthConfig</code> ve <code>Indexes</code> grubundaki
527 yönergeler bir dahili sunucu hatasına yol açmayacaktır.</p>
529 <div class="note"><p>Güvenlik ve başarımı arttırmak için <code><Directory /></code>
530 bloğu içinde <code>AllowOverride</code> yönergesine <code>None</code>
531 dışında bir değer atamayın. Böyle yapmak yerine bir <code>.htaccess</code>
532 dosyası yerleştirmeyi düşündüğünüz dizine ait bir
533 <code><Directory></code> bloğu olması daha iyidir.</p></div>
535 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
537 <li><code class="directive"><a href="#accessfilename">AccessFileName</a></code></li>
538 <li><a href="../configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a></li>
539 <li><a href="../howto/htaccess.html">.htaccess Dosyaları</a></li>
542 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
543 <div class="directive-section"><h2><a name="CGIMapExtension" id="CGIMapExtension">CGIMapExtension</a> <a name="cgimapextension" id="cgimapextension">Yönergesi</a></h2>
544 <table class="directive">
545 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>CGI betik yorumlayıcısını saptama tekniğini belirler.
547 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>CGIMapExtension <var>cgi-yolu</var> <var>.uzantı</var></code></td></tr>
548 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>dizin, .htaccess</td></tr>
549 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
550 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
551 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
552 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Sadece NetWare’de geçerlidir.</td></tr>
554 <p>Bu yönerge Apache’inin CGI bekitlerini çalıştırmak için kullanacağı
555 yorumlayıcıyı nasıl bulacağını denetlemek için kullanılır. Örneğin,
556 <code>CGIMapExtension sys:\foo.nlm .foo</code> satırı <code>.foo</code>
557 uzantılı CGI betik dosyalarının FOO yorumlayıcıya aktarılmasını
561 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
562 <div class="directive-section"><h2><a name="ContentDigest" id="ContentDigest">ContentDigest</a> <a name="contentdigest" id="contentdigest">Yönergesi</a></h2>
563 <table class="directive">
564 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td><code>Content-MD5</code> HTTP yanıt başlıklarının üretimini
565 etkin kılar.</td></tr>
566 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ContentDigest On|Off</code></td></tr>
567 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ContentDigest Off</code></td></tr>
568 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
569 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>Options</td></tr>
570 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
571 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
573 <p>Bu yönerge RFC2616 ve RFC1864’te tanımlandığı gibi
574 <code>Content-MD5</code> üretimini etkin kılar.</p>
576 <p>MD5, verideki herhangi bir değişikliğin ileti özetinin değişmesi
577 olarak yansıması nedeniyle yüksek derecede itimat sağlayan keyfi
578 uzunlukta bir "ileti özeti" (bazen "parmakizi" dendiği de olur)
579 hesaplama algoritmasıdır.</p>
581 <p><code>Content-MD5</code> başlığı öğe gövdesinin iki uç arasında ileti
582 bütünlük sınamasının yapılabilmesini sağlar. Bir istemci veya vekil
583 aktarılan öğe gövdesinde rastlantısal bir değişiklik olup olmadığını
584 saptamak için bu başlığın doğruluğunu sınayabilir. Başlık örneği:</p>
586 <div class="example"><p><code>
587 Content-MD5: AuLb7Dp1rqtRtxz2m9kRpA==
590 <p>Her istekte ileti özeti hesaplanacağından (değerler saklanmaz), bu
591 yönergenin sunucunuzda başarım sorunlarına yol açacağına dikkat
594 <p><code>Content-MD5</code>, herhangi bir modül değil, sadece
595 <code class="module"><a href="../mod/core.html">core</a></code> modülü tarafından sunulan belgeler için
596 gönderilir. Örneğin, SSI belgeleri CGI betikleri tarafından
597 çıktılanırlar ve bayt seviyesinden çıktılar bu başlığa sahip
601 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
602 <div class="directive-section"><h2><a name="DefaultType" id="DefaultType">DefaultType</a> <a name="defaulttype" id="defaulttype">Yönergesi</a></h2>
603 <table class="directive">
604 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Değeri <code>none</code> olduğu takdirde, bu yönergenin bir
605 uyarı vermekten başka bir etkisi yoktur. Önceki sürümlerde, bu yönerge,
606 sunucunun ortam türünü saptayamadığı durumda göndereceği öntanımlı ortam
607 türünü belirlerdi.</td></tr>
608 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>DefaultType <var>ortam-türü</var>|none</code></td></tr>
609 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>DefaultType none</code></td></tr>
610 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
611 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
612 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
613 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
614 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td><code>none</code> değeri Apache 2.2.7 ve sonrasında mevcuttur.
615 Diğer tüm seçenekler Apache'nin 2.3.x ve sonraki sürümleri için iptal
616 edilmiştir.</td></tr>
618 <p>Bu yönerge iptal edilmiştir. Yapılandırma dosyalarının geriye
619 uyumluluğunu sağlamak için, öntanımlı bir ortam türünün olmadığını
620 belirten <code>none</code> değeriyle belirtilebilir. Örnek:</p>
622 <div class="example"><p><code>
626 <p><code>DefaultType None</code> sadece httpd-2.2.7 ve sonrasında
629 <p>Ortam türlerini dosya uzantıları üzerinden yapılandırmak için
630 <code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addtype">AddType</a></code> yönergesini ve
631 <code>mime.types</code> yapılandırma dosyasını veya belli özkaynak
632 türleri için ortam türlerini yapılandırmak için <code class="directive"><a href="#forcetype">ForceType</a></code> yönergesini kullanın.</p>
635 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
636 <div class="directive-section"><h2><a name="Define" id="Define">Define</a> <a name="define" id="define">Yönergesi</a></h2>
637 <table class="directive">
638 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir değişkenin mevcudiyetini betimler.</td></tr>
639 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>Define <var>değişken-ismi</var></code></td></tr>
640 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
641 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
642 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
644 <p><code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code>’yi <code>-D</code>
645 seçeneğiyle çalıştırmaya eşdeğerdir.</p>
647 <p>Bu yönerge, başlatma betiğinde <code>-D</code> seçeneğinin
648 argümanlarını değiştirme gereği duymaksızın <code class="directive"><a href="#ifdefine"><IfDefine></a></code> bölümlerini kullanıma sokmak için
652 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
653 <div class="directive-section"><h2><a name="Directory" id="Directory"><Directory></a> <a name="directory" id="directory">Yönergesi</a></h2>
654 <table class="directive">
655 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sadece ismi belirtilen dosya sistemi dizininde ve bunun
656 altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu sarmalar.</td></tr>
657 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><Directory <var>dizin-yolu</var>>
658 ... </Directory></code></td></tr>
659 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
660 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
661 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
663 <p><code class="directive"><Directory></code> ve
664 <code></Directory></code> sadece ismi belirtilen dosya sistemi
665 dizininde ve bunun altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu
666 sarmalamakta kullanılır. Bir dizin bağlamında kullanılabilecek her
667 yönergeye izin verilir. <var>dizin-yolu</var> bir dizinin tam yolu
668 olabileceği gibi Unix kabuk tarzı bir dosya ismi eşleştirme kalıbı da
669 olabilir. Kalıp dizgesinde, <code>?</code> herhangi bir tek karakterle,
670 <code>*</code> herhangi bir karakter dizisiyle eşleşir. Ayrıca
671 <code>[]</code> karakter aralıkları da kullanılabilir. ‘/’ karakteri
672 ile hiçbir kalıp karakteri eşleşmez, bu bakımdan <code><Directory
673 /*/public_html></code> ile <code>/home/user/public_html</code>
674 değil, ama <code><Directory /home/*/public_html></code>
675 eşleşecektir. Örnek:</p>
677 <div class="example"><p><code>
678 <Directory /usr/local/httpd/htdocs><br />
679 <span class="indent">
680 Options Indexes FollowSymLinks<br />
686 <p><var>dizin-yolu</var> argümanlarını belirtirken dikkatli
687 olmalısınız: Apache’nin dosyalara erişmekte kullandığı dosya sistemi
688 yolu ile bire bir eşleşmelidir. Belli bir
689 <code><Directory></code> dizinine uygulanan yönergeler, aynı
690 dizine farklı bir yoldan, örneğin başka bir sembolik bağ üzerinden
691 erişilen dosyalara uygulanmayacaktır.</p>
694 <p><code>~</code> karakterine ek olarak <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli
695 ifadeler</a> de kullanılabilir. Örnek:</p>
697 <div class="example"><p><code>
698 <Directory ~ "^/www/.*/[0-9]{3}">
701 <p>yönergesi <code>/www/</code> içindeki üç rakamdan oluşan dizinlerle
704 <p>Eğer çok sayıda (düzenli ifade olmayan) <code class="directive"><Directory></code> bölümü, bir dosyayı içeren bir
705 dizinle veya üst dizinlerinden biri ile eşleşiyorsa, uygulama en kısa
706 eşleşmedeki yönergelerden başlayarak <a href="#accessfilename">.htaccess</a> dosyalarındaki yönergelere kadar
707 genişletilir. Örneğin,</p>
709 <div class="example"><p><code>
710 <Directory /><br />
711 <span class="indent">
712 AllowOverride None<br />
714 </Directory><br />
716 <Directory /home/><br />
717 <span class="indent">
718 AllowOverride FileInfo<br />
723 <p>bölümleri ile <code>/home/web/dir/doc.html</code> belgesine erişirken
724 şu aşamalardan geçilir:</p>
727 <li><code>AllowOverride None</code> yönergesi uygulanır
728 (<code>.htaccess</code> dosyaları iptal edilir).</li>
730 <li><code>AllowOverride FileInfo</code> yönergesi uygulanır
731 (<code>/home</code> dizini için).</li>
733 <li>Sırayla <code>/home/.htaccess</code>,
734 <code>/home/web/.htaccess</code> ve
735 <code>/home/web/dir/.htaccess</code> dosyaları içindeki
736 <code>FileInfo</code> yönergeleri uygulanır.</li>
739 <p>Normal bölümlerin tamamı uygulanıncaya kadar düzenli ifadeler
740 değerlendirilmez. Düzenli ifadelerin tamamı yapılandırma dosyasında
741 görüldükleri sıraya göre sınanırlar. Örneğin,</p>
743 <div class="example"><p><code>
744 <Directory ~ abc$><br />
745 <span class="indent">
746 # ... yönergeler burada ...<br />
751 <p>düzenli ifadeli bölümü, tüm normal <code class="directive"><Directory></code> bölümleri ve
752 <code>.htaccess</code> dosyaları uygulanıncaya kadar
753 değerlendirilmeyecektir. Düzenli ifadeleri değerlendirmeye sıra gelince
754 düzenli ifade <code>/home/abc/public_html/abc</code> ile eşleştirilecek
755 ve buna ilişkin <code class="directive"><Directory></code>
758 <p><strong><code><Directory /></code> için öntanımlı Apache
759 erişiminin <code>Allow from All</code> oluşuna dikkat ediniz. Bunu şöyle
760 bir blokla değiştirmeniz,</strong></p>
762 <div class="example"><p><code>
763 <Directory /><br />
764 <span class="indent">
765 Order Deny,Allow<br />
771 <p><strong>ve erişilebilir olmasını istediğiniz dizinleri ayrıca
772 belirtmeniz önerilir. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için <a href="../misc/security_tips.html">Güvenlik İpuçları</a> belgesine
773 bakınız.</strong></p>
775 <p>Dizin bölümleri <code>httpd.conf</code> dosyasında yer alır.
776 <code class="directive"><Directory></code> yönergeleri iç içe
777 olamazlar ve bir <code class="directive"><a href="#limit"><Limit></a></code> veya <code class="directive"><a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></code> bölümü içinde bulunamazlar.</p>
779 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
781 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
782 arada ele alındığının anlatıldığı <a href="../sections.html"><Directory>, <Location> ve
783 <Files> bölümleri nasıl çalışır?</a> belgesine de bakınız.</li>
786 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
787 <div class="directive-section"><h2><a name="DirectoryMatch" id="DirectoryMatch"><DirectoryMatch></a> <a name="directorymatch" id="directorymatch">Yönergesi</a></h2>
788 <table class="directive">
789 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir düzenli ifade ile eşleşen dosya sistemi dizininde ve bunun
790 altdizinlerinde uygulanacak bir yönerge grubunu sarmalar.</td></tr>
791 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><DirectoryMatch <var>düzifd</var>>
792 ... </DirectoryMatch></code></td></tr>
793 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
794 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
795 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
797 <p><code class="directive"><DirectoryMatch></code> and
798 <code></DirectoryMatch></code> yönergeleri <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> gibi sadece ismi
799 belirtilen dosya sistemi dizininde ve bunun altdizinlerinde uygulanacak
800 bir yönerge grubunu sarmalamakta kullanılır. Tek farkla argüman olarak
801 bir <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> alır. Örnek:</p>
803 <div class="example"><p><code>
804 <DirectoryMatch "^/www/(.+/)?[0-9]{3}">
807 <p>yönergesi <code>/www/</code> içindeki üç rakamdan oluşan dizinlerle
810 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
812 <li>Normal <code class="directive"><Directory></code>
813 bölümlerindeki yönergelerle düzenli ifadelerin nasıl karıştırıldığının bir
814 açıklaması için <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> yönergesine bakınız.</li>
815 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
816 ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html"><Directory>, <Location> ve
817 <Files> bölümleri nasıl çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
820 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
821 <div class="directive-section"><h2><a name="DocumentRoot" id="DocumentRoot">DocumentRoot</a> <a name="documentroot" id="documentroot">Yönergesi</a></h2>
822 <table class="directive">
823 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemciye görünür olan ana belge ağacının kök dizinini belirler.</td></tr>
824 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>DocumentRoot <var>dizin-yolu</var></code></td></tr>
825 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>DocumentRoot /usr/local/apache/htdocs</code></td></tr>
826 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
827 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
828 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
830 <p>Bu yönerge <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> tarafından dosyalarının sunulacağı
831 dizini belirler. <code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#alias">Alias</a></code>
832 benzeri bir yönerge ile eşleşmedikçe, sunucu istenen URL’deki yolu,
833 belge yolu haline getirmek için belge kök dizinine ekler. Örnek:</p>
835 <div class="example"><p><code>
836 DocumentRoot /usr/web
839 <p>yapılandırması ile <code>http://www.my.host.com/index.html</code>
840 isteği <code>/usr/web/index.html</code> ile eşleştirilir.
841 <var>dizin-yolu</var> ile göreli dosya yolu belirtildiği takdirde belge
842 kök dizininin <code class="directive"><a href="#serverroot">ServerRoot</a></code> ile
843 belirtilen sunucu kök dizinine göre belirtildiği varsayılır.</p>
845 <p><code class="directive">DocumentRoot</code> ile belirtilen dizin bir bölü
846 çizgisi ile bitirilmemelidir.</p>
848 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
850 <li><a href="../urlmapping.html#documentroot">URL’lerin Dosya Sistemi
851 ile Eşlenmesi</a></li>
854 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
855 <div class="directive-section"><h2><a name="EnableMMAP" id="EnableMMAP">EnableMMAP</a> <a name="enablemmap" id="enablemmap">Yönergesi</a></h2>
856 <table class="directive">
857 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Teslimat sırasında okunacak dosyalar için bellek eşlemeyi etkin
859 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>EnableMMAP On|Off</code></td></tr>
860 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>EnableMMAP On</code></td></tr>
861 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
862 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
863 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
864 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
865 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td><code>none</code> değeri Apache 2.2.7 ve sonrasında mevcuttur.
868 <p>Bu yönerge, sunucunun teslimat sırasında gerektiği takdirde bir dosya
869 içeriğinin okunması için bellek eşleme kullanıp kullanmayacağını
870 belirler. Öntanımlı olarak, bir isteğin yerine getirilmesi,
871 <code class="module"><a href="../mod/mod_include.html">mod_include</a></code> kullanarak sunucu tarafından çözümlenen
872 bir dosyanın teslimatı sırasında olduğu gibi, bir dosya içindeki veriye
873 erişilmesini gerektirdiğinde Apache, işletim sistemi tarafından
874 desteklendiği takdirde dosyayı belleğe eşler.</p>
876 <p>Böyle bellek eşleme kimi zaman başarım artışını beraberinde getirirse
877 de bazen sorunlardan kaçınmak için bellek eşlemeyi kapatmak daha iyi
881 <li>Bazı çok işlemcili sistemlerde bellek eşleme
882 <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code>’nin başarımını düşürebilmektedir.</li>
883 <li><code class="directive"><a href="#documentroot">DocumentRoot</a></code> NFS gibi bir ağ
884 dosya sistemi üzerinde ise ağ kopması sonucunda, bir dosyanın silinmesi
885 veya dosya okuma işleminin kesilmesi durumunda
886 <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> parçalama arızası vererek çökebilir.</li>
889 <p>Bu tür sorunlardan dolayı zarar görülebilecek sunucu
890 yapılandırmalarında dosya teslimatında bellek eşlemlerinin kullanımını
891 şu şekilde iptal etmeniz gerekir:</p>
893 <div class="example"><p><code>
897 <p>Bu özellik, sadece NFS dosya sistemi üzerinde sunulan dosyaları
898 kapsamak üzere şu şekilde kolayca kapatılabilir:</p>
900 <div class="example"><p><code>
901 <Directory "/nfs-dosya-yolu">
902 <span class="indent">
909 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
910 <div class="directive-section"><h2><a name="EnableSendfile" id="EnableSendfile">EnableSendfile</a> <a name="enablesendfile" id="enablesendfile">Yönergesi</a></h2>
911 <table class="directive">
912 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Dosyaların istemciye tesliminde çekirdeğin dosya gönderme
913 desteğinin kullanımını etkin kılar.</td></tr>
914 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>EnableSendfile On|Off</code></td></tr>
915 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>EnableSendfile On</code></td></tr>
916 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
917 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
918 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
919 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
920 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>2.0.44 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
922 <p>Bu yönerge, dosya içeriğinin istemciye teslimi için
923 <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code>’nin çekirdeğin dosya gönderme desteğini
924 kullanıp kullanmayacağını belirler. Öntanımlı olarak, bir isteğin
925 yerine getirilmesi, bir durağan dosyanın teslimatı sırasında olduğu
926 gibi, bir dosya içindeki veriye erişilmesini gerektirmediği takdirde
927 Apache, işletim sistemi tarafından destekleniyorsa dosyayı istemciye
928 teslim etmek için çekirdeğin dosya gönderme özelliğini kullanır.</p>
930 <p>Çekirdeğin dosya gönderme mekanizması, okuma, gönderme ve tampon
931 ayırma işlemlerini ayrı ayrı yapmaktan kaçınır. Fakat bazı
932 platformlarda veya bazı dosya sistemlerinde aşağıda belirtilen işlemsel
933 sorunlardan kaçınmak için bu özelliği iptal etmek daha iyidir:</p>
936 <li>Bazı platformlar, derleme sistemince saptanamayan bozuk bir dosya
937 gönderme desteğine sahiptir; özellikle eğer derleme işlemi dosya
938 gönderme desteğinde sorun olmayan bir makinede yapılıp çalıştırılabilir
939 dosyaların sorunlu makineye kurulduğu durumda bu saptama
940 yapılamayacaktır.</li>
941 <li>Linux’ta IPv6 kullanırken dosya gönderme desteği bazı ağ
942 kartlarındaki TCP toplama sağlaması aktarım hatasını tetikler.</li>
943 <li>Itanium üzerinde çalışan Linux’ta dosya gönderme desteği 2GB’tan
944 büyük dosyalarla çalışamamaktadır.</li>
945 <li><code class="directive"><a href="#documentroot">DocumentRoot</a></code> ağ dosya sistemi
946 (NFS veya SMB gibi) üzerinde olduğu durumda çekirdek ağ dosyalarını
947 kendi arabelleği üzerinden sunamayabilir.</li>
950 <p>Bu sorunlardan muzdarip sunucu yapılandırmaları için bu özelliği şöyle
951 iptal edebilirsiniz:</p>
953 <div class="example"><p><code>
957 <p>Bu özellik, sadece bir NFS veya SMB dosya sistemi üzerinde sunulan
958 dosyaları kapsamak üzere şu şekilde kolayca kapatılabilir:</p>
960 <div class="example"><p><code>
961 <Directory "/path-to-nfs-files">
962 <span class="indent">
969 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
970 <div class="directive-section"><h2><a name="ErrorDocument" id="ErrorDocument">ErrorDocument</a> <a name="errordocument" id="errordocument">Yönergesi</a></h2>
971 <table class="directive">
972 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir hata durumunda sunucunun istemciye ne döndüreceğini
974 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ErrorDocument <var>hata-kodu</var> <var>belge</var></code></td></tr>
975 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
976 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
977 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
978 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
979 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Metin iletilerini tırnak içine alma sözdizimi Apache 2.0’da
982 <p>Bir sorun çıktığında veya hata oluştuğunda Apache şu dört işlemden
983 birini yapacak şekilde yapılandırılabilir:</p>
986 <li>Yerleşik bir hata iletisi çıktılanır.</li>
988 <li>Özel bir ileti çıktılanır.</li>
990 <li>Sorunu/hatayı işleyecek yerel bir <var>URL-yoluna</var> yönlendirme
993 <li>Sorunu/hatayı işleyecek harici bir <var>URL-yoluna</var>
994 yönlendirme yapılır.</li>
997 <p>İlk seçenek öntanımlıdır. Diğer üç seçenek
998 <code class="directive">ErrorDocument</code> yönergesinin argümanları (hata
999 kodundan sonra bir URL veya hata iletisi) ile belirtilir. Apache bazı
1000 durumlarda sorun/hata ile ilgili ek bilgi verecektir.</p>
1002 <p>URL’ler yerel yollarda (<code class="directive"><a href="#documentroot">DocumentRoot</a></code>’a göre) bir bölü çizgisi (/) ile
1003 başlatılabileceği gibi istemci tarafından çözümlenecek tam bir URL
1004 şeklinde de belirtilebilir. Bunlar yerine, tarayıcıda gösterilmek üzere
1005 bir ileti de belirtilebilir. Örnekler:</p>
1007 <div class="example"><p><code>
1008 ErrorDocument 500 http://hata.meselae.dom/cgi-bin/dnmci<br />
1009 ErrorDocument 404 /cgi-bin/bad_urls.pl<br />
1010 ErrorDocument 401 /subscription_info.html<br />
1011 ErrorDocument 403 "Kusura bakmayın, bugün hizmet veremiyoruz."
1014 <p>Bunlardan başka, Apache’nin kendi hata iletilerinin kullanılacağı özel
1015 <code>default</code> değeri ile belirtilebilir. Normal şartlar altında
1016 gerekmese de, bir şey belirtilmediği takdirde mevcut bir
1017 <code class="directive">ErrorDocument</code> yönergesini miras alan
1018 yapılandırmalarda Apache’nin kendi hata iletilerinin kullanımı
1019 <code>default</code> değeri açıkça belirtilerek örnekteki gibi
1022 <div class="example"><p><code>
1023 ErrorDocument 404 /cgi-bin/bad_urls.pl<br /><br />
1024 <Directory /web/docs><br />
1025 <span class="indent">
1026 ErrorDocument 404 default<br />
1031 <p><code class="directive">ErrorDocument</code> yönergesinde bir uzak URL (önünde
1032 <code>http</code> bulunan bir yol) belirtildiğinde, belge aynı sunucuda
1033 olsa bile, Apache’nin istemciye belgeyi bulacağı yer için bir
1034 yönlendirme göndereceğine dikkat ediniz. Bunun bazı istenmeyen etkileri
1035 vardır; en önemlilerinden biri istemcinin hata kodu yerine bir
1036 yönlendirme durum kodu alacak olmasıdır. Bu, bir URL’nin geçerliliğini
1037 durum koduna göre saptayan istemciler veya robotlar için yanıltıcı
1038 olacaktır. Buna ek olarak, <code>ErrorDocument 401</code> için bir uzak
1039 URL belirttiğiniz durumda istemci 401 durum kodunu almayacağı için
1040 kullanıcıdan parola isteğinde bulunamayacaktır. Bu bakımdan,
1041 <strong>ihtiyaç duyduğunuz takdirde, <code>ErrorDocument 401</code>
1042 yönergesine yerel bir belge belirtmelisiniz.</strong></p>
1044 <p>Sunucunun ürettiği hata iletileri "çok kısa" olduğu takdirde,
1045 Microsoft Internet Explorer (MSIE) öntanımlı olarak bu hata iletilerini
1046 yoksayar ve bunun yerine kendi "kullanıcı dostu" hata iletilerini
1047 kullanır. "Çok kısa" eşiği duruma göre değişmekle birlikte, genellikle,
1048 hata iletileriniz 512 bayttan büyük olduğu takdirde MSIE kendi hata
1049 iletileri yerine sunucunun ürettiği hata iletilerini gösterecektir. Bu
1050 konuda daha fazla bilgiyi <a href="http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;tr-tr;Q294807">Q294807</a> kodlu Microsoft Knowledge Base makalesinde
1053 <p>Çoğu yerleşik hata iletisi özel iletilerle değiştirilebilse de bazı
1054 durumlarda <code class="directive"><a href="#errordocument">ErrorDocument</a></code> ile ne
1055 belirtildiğine bakılmaksızın yerleşik hata iletileri kullanılır.
1056 Özellikle, bozuk bir istek saptandığında normal istek işleme hemen
1057 devre dışı bırakılır ve yerleşik hata iletisi döndürülür. Bu, hatalı
1058 istekler yaparak güvenlik sorunlarına yol açılmak istenmesi
1059 durumlarında gereklidir.</p>
1061 <p>2.0 öncesi sürümlerde iletiler bir çift çift-tırnak içine alınmayıp,
1062 tek bir çift-tırnak ile başlatılması yeterli olurdu.</p>
1064 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1066 <li><a href="../custom-error.html">Özel Hata Yanıtları</a></li>
1069 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1070 <div class="directive-section"><h2><a name="ErrorLog" id="ErrorLog">ErrorLog</a> <a name="errorlog" id="errorlog">Yönergesi</a></h2>
1071 <table class="directive">
1072 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun hata günlüğünü tutacağı yeri belirler.</td></tr>
1073 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code> ErrorLog <var>dosya-yolu</var>|syslog[:<var>oluşum</var>]</code></td></tr>
1074 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ErrorLog logs/error_log (Unix) ErrorLog logs/error.log (Windows ve
1075 OS/2)</code></td></tr>
1076 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
1077 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1078 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1080 <p><code class="directive">ErrorLog</code> yönergesi sunucunun saptadığı hataları
1081 kaydedeceği dosyanın ismini belirtmek için kullanılır.
1082 <var>dosya-yolu</var> ile göreli dosya yolu belirtildiği takdirde
1083 dizininin <code class="directive"><a href="#serverroot">ServerRoot</a></code> ile
1084 belirtilen sunucu kök dizinine göre belirtildiği varsayılır.</p>
1086 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
1087 ErrorLog /var/log/httpd/error_log
1090 <p><var>dosya-yolu</var> bir boru imi (|) ile başlatıldığı takdirde hata
1091 iletilerinin hata günlüğünü işleme sokacak komuta borulanacağı
1094 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
1095 ErrorLog "|/usr/local/bin/httpd_errors"
1098 <p>Dosya adı yerine <code>syslog</code> kullanılırsa, sistem desteklediği
1099 takdirde günlük kaydı syslogd(8) üzerinden yürütülür. Öntanımlı olarak
1100 <code>local7</code> syslog oluşumu kullanılır. Bunu
1101 <code>syslog:<var>oluşum</var></code> sözdizimini kullanarak
1102 değiştirebilirsiniz. Buradaki <code><var>oluşum</var></code>
1103 syslog.conf(5) kılavuz sayfasında belirtilen oluşum isimlerinden biri
1106 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
1107 ErrorLog syslog:user
1110 <p>GÜVENLİK: Günlük dosyalarının saklandığı dizin, sunucuyu başlatan
1111 kullanıcı dışındakiler tarafından yazılabilir olduğu takdirde
1112 güvenliğinizin nasıl tehlikeye gireceği <a href="../misc/security_tips.html#serverroot">güvenlik ipuçları</a>
1113 belgesinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.</p>
1114 <div class="warning"><h3>Ek Bilgi</h3>
1115 <p>Unix-dışı platformlarda dosya yolunu girerken, platform ters bölü
1116 çizgilerini desteklese bile normal bölü çizgileri kullanmaya özen
1117 göstermelisiniz. Genel olarak, dosya yollarını belirtirken
1118 yapılandırma dosyası boyunca normal bölü çizgisi kullanmak her zaman
1122 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1124 <li><code class="directive"><a href="#loglevel">LogLevel</a></code></li>
1125 <li><a href="../logs.html">Apache Günlük Dosyaları</a></li>
1128 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1129 <div class="directive-section"><h2><a name="FileETag" id="FileETag">FileETag</a> <a name="fileetag" id="fileetag">Yönergesi</a></h2>
1130 <table class="directive">
1131 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td><code>ETag</code> HTTP yanıt başlığını oluşturmakta kullanılacak
1132 dosya özniteliklerini belirler.</td></tr>
1133 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>FileETag <var>bileşen</var> ...</code></td></tr>
1134 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>FileETag INode MTime Size</code></td></tr>
1135 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1136 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
1137 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1138 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1140 <p><code class="directive">FileETag</code> yönergesi, belge bir dosyaya dayandığı
1141 takdirde <code>ETag</code> (Entity Tag - öğe etiketi kısaltması) yanıt
1142 başlığı alanını oluşturmakta kullanılacak dosya özniteliklerini
1143 yapılandırır. (<code>ETag</code> değeri, ağ band genişliğinden kazanmak
1144 için arabellek yönetiminde kullanılır.) Apache 1.3.22 ve öncesinde
1145 <code>ETag</code> değeri <em>daima</em> dosyanın düğümü, boyutu ve son
1146 değişiklik zamanından (mtime) oluşurdu. <code class="directive">FileETag</code>
1147 yönergesi ne kullanılması gerektiğini belirleyebilmenizi sağlar. Değer
1148 olarak belirtilebilecek anahtar sözcükler şunlardır:</p>
1151 <dt><strong>INode</strong></dt>
1152 <dd>Dosyanın düğüm numarası hesaba katılır.</dd>
1153 <dt><strong>MTime</strong></dt>
1154 <dd>Dosyanın son değişiklik tarih ve saati dahil edilir.</dd>
1155 <dt><strong>Size</strong></dt>
1156 <dd>Dosyanın bayt cinsinden uzunluğu dahil edilir.</dd>
1157 <dt><strong>All</strong></dt>
1158 <dd>Olası tüm alanlar kullanılır. Bu şuna eşdeğerdir:
1159 <div class="example"><p><code>FileETag INode MTime Size</code></p></div></dd>
1160 <dt><strong>None</strong></dt>
1161 <dd>Bir belge dosyasıyla sunulsa bile yanıta hiçbir <code>ETag</code>
1162 alanı dahil edilmez.</dd>
1165 <p>Öntanımlı ayarları miras alıp bunların kapsamını genişletmek/daraltmak
1166 için <code>INode</code>, <code>MTime</code> ve <code>Size</code>
1167 anahtar sözcüklerinin önüne <code>+</code> veya <code>-</code> imi
1168 konabilir. Bu imlerin bulunmadığı bir anahtar sözcüğün varlığı halinde
1169 hiçbir değer miras alınmaz.</p>
1171 <p>Eğer bir dizinin yapılandırması
1172 <code>FileETag INode MTime Size</code> ve alt dizini
1173 <code>FileETag -INode</code> içeriyorsa bu alt dizinin (ve bir
1174 geçersizleştirme olmadığı takdirde onun alt dizinlerinin) ayarları
1175 <code>FileETag MTime Size</code> yapılandırmasına eşdeğer
1177 <div class="warning"><h3>Uyarı</h3>
1178 WebDAV’ın etkin olduğu yerlerde veya dizinlerde saklama alanı sağlayıcı
1179 olarak <code class="module"><a href="../mod/mod_dav_fs.html">mod_dav_fs</a></code> kullanılıyorsa öntanımlı ayarları
1180 değiştirmeyiniz. <code class="module"><a href="../mod/mod_dav_fs.html">mod_dav_fs</a></code>, koşullu isteklerde
1181 <code>ETag</code> karşılaştırmaları yapabilmek için
1182 <code>INode MTime Size</code> yapılandırmasını kullanır. Eğer
1183 <code>ETag</code> ayarı <code class="directive">FileETag</code> yönergesi
1184 kullanılarak değiştirilirse koşullu istekler gerektiği gibi yerine
1189 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1190 <div class="directive-section"><h2><a name="Files" id="Files"><Files></a> <a name="files" id="files">Yönergesi</a></h2>
1191 <table class="directive">
1192 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Dosya isimleriyle eşleşme halinde uygulanacak yönergeleri
1194 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><Files <var>dosya-adı</var>> ... </Files></code></td></tr>
1195 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1196 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1197 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1198 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1200 <p><code class="directive"><Files></code> yönergesi, içerdiği
1201 yönergelerin etki alanını dosya isimlerine göre sınırlandırır.
1202 <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> ve
1203 <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> bölümleri
1204 ile karşılaştırılabilir. Bir <code></Files></code> yönergesi ile
1205 sonlandırılması gerekir. Bu bölüm içinde belirtilen yönergeler,
1206 <code class="directive"><Files></code> yönergesinde belirtilen
1207 <var>dosya-adı</var>’nın son bileşeniyle (dizinler atıldıktan sonda
1208 kalan dosya ismi) eşleşen nesnelere uygulanır. <code class="directive"><Files></code> bölümleri yapılandırma dosyasında,
1209 <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> bölümleri
1210 ve <code>.htaccess</code> dosyaları okunduktan sonra fakat <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> yönergelerinden önce
1211 göründükleri sıraya göre işleme sokulurlar. <code class="directive"><Files></code> bölümlerinin <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> bölümlerinin içinde uygulama
1212 alanını sınırlamak amacıyla kullanılabileceğine dikkat ediniz.</p>
1214 <p><var>dosya-adı</var> argümanının bir dosya ismi veya bir dosya ismi
1215 kalıbı içermesi gerekir. Bir dosya ismi kalıbındaki her <code>?</code>
1216 imi bir karakterle eşleştirilirken <code>*</code> imi karakter dizileri
1217 ile eşleştirilir. <code>~</code> imine ek olarak <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifadeler</a> de kullanılabilir. Örneğin</p>
1219 <div class="example"><p><code>
1220 <Files ~ "\.(gif|jpe?g|png)$">
1223 <p>satırı en bilinen resim dosyası biçimleriyle eşleşecektir. Bunun
1224 yerine <code class="directive"><a href="#filesmatch"><FilesMatch></a></code>
1225 yönergesi de tercih edilebilirdi.</p>
1227 <p><code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> ve
1228 <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code>
1229 bölümlerinin aksine, <code class="directive"><Files></code>
1230 bölümleri <code>.htaccess</code> dosyaları içinde kullanılabilir. Bu
1231 sayede kullanıcıların kendi dosyalarına erişimi dosya seviyesinde
1232 denetlemelerine imkan sağlanmış olur.</p>
1235 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1237 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
1238 arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
1239 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
1240 çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
1243 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1244 <div class="directive-section"><h2><a name="FilesMatch" id="FilesMatch"><FilesMatch></a> <a name="filesmatch" id="filesmatch">Yönergesi</a></h2>
1245 <table class="directive">
1246 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Düzenli ifadelerin dosya isimleriyle eşleşmesi halinde
1247 uygulanacak yönergeleri içerir.</td></tr>
1248 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><FilesMatch <var>düzifd</var>> ... </FilesMatch></code></td></tr>
1249 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1250 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1251 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1252 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1254 <p><code class="directive"><FilesMatch></code> yönergesi, içerdiği
1255 yönergelerin etki alanını <code class="directive"><a href="#files"><Files></a></code> yönergesinin yaptığı gibi dosya
1256 isimlerine göre sınırlandırır. Ancak, argüman olarak bir <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> kabul eder. Örneğin</p>
1258 <div class="example"><p><code>
1259 <FilesMatch "\.(gif|jpe?g|png)$">
1262 <p>satırı en bilinen resim dosyası biçimleriyle eşleşecektir.</p>
1264 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1266 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir
1267 arada ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
1268 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
1269 çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
1272 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1273 <div class="directive-section"><h2><a name="ForceType" id="ForceType">ForceType</a> <a name="forcetype" id="forcetype">Yönergesi</a></h2>
1274 <table class="directive">
1275 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bütün dosyaların belirtilen ortam türüyle sunulmasına
1276 sebep olur.</td></tr>
1277 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ForceType <var>ortam-türü</var>|None</code></td></tr>
1278 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>dizin, .htaccess</td></tr>
1279 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
1280 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1281 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1282 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.0’da core modülüne taşındı.</td></tr>
1284 <p>Bu yönerge, bir <code>.htaccess</code> dosyası veya bir
1285 <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code>,
1286 <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> veya
1287 <code class="directive"><a href="#files"><Files></a></code> bölümüne
1288 yerleştirildiği zaman, eşleşen tüm dosyaların <var>ortam-türü</var> ile
1289 belirtilen içerik türüyle sunulmasına sebep olur. Örneğin, altında
1290 sadece GIF dosyaları bulunan bir dizininiz varsa ve bunlara tek tek
1291 <code>.gif</code> uzantısı belirtmek istemiyorsanız şu yapılandırmayı
1292 kullanabilirsiniz:</p>
1294 <div class="example"><p><code>
1298 <p>Bu yönerge, <code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addtype">AddType</a></code> yönergesi
1299 üzerinden ve <code>mime.types</code> dosyasında örtük olarak
1300 tanımlanmış ortam türü/dosya uzantısı ilişkilerini geçersiz kılar.</p>
1302 <p>Ayrıca, daha genel <code class="directive">ForceType</code> ayarlarını da
1303 <code>None</code> değeriyle geçersiz kılabilirsiniz:</p>
1305 <div class="example"><p><code>
1306 # tüm dosyaların image/gif olarak sunulması için:<br />
1307 <Location /images><br />
1308 <span class="indent">
1309 ForceType image/gif<br />
1311 </Location><br />
1313 # normal MIME-türüne geri dönmek için:<br />
1314 <Location /images/mixed><br />
1315 <span class="indent">
1316 ForceType None<br />
1322 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1323 <div class="directive-section"><h2><a name="HostnameLookups" id="HostnameLookups">HostnameLookups</a> <a name="hostnamelookups" id="hostnamelookups">Yönergesi</a></h2>
1324 <table class="directive">
1325 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemci IP adresleri üzerinde DNS sorgularını etkin kılar.
1327 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>HostnameLookups On|Off|Double</code></td></tr>
1328 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>HostnameLookups Off</code></td></tr>
1329 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin</td></tr>
1330 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1331 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1333 <p>Bu yönerge oturum açabilecek konak isimlerini tespit edebilmek için
1334 DNS sorgularını etkin kılar (ve sonuç <code>REMOTE_HOST</code>’ta
1335 belirtilerek CGI/SSI’lere aktarılır). <code>Double</code> değeri
1336 sorgunun çift yönlü yapılacağını belirtir. Yani, bir tersine sorgunun
1337 ardından bir normal sorgu yapılır. Normal sorguda elde edilen IP
1338 adreslerinden birinin istek yapan IP adresi ile eşleşmesi gerekir.
1339 ("tcpwrappers" terminolojisinde buna <code>PARANOID</code> adı
1342 <p>Konak ismine göre erişimi denetlemek için
1343 <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> kullanıldığında, nasıl bir ayar
1344 yapıldığına bakılmaksızın, çift yönlü sorgulama yapılır. Bu güvenlik
1345 için gereklidir. Bunun dışında açıkça <code>HostnameLookups
1346 Double</code> belirtilmedikçe genellikle çift yönlü sorgulama yapılmaz.
1347 Örneğin, sadece <code>HostnameLookups On</code> belirtilmiş ve konak
1348 ismi kısıtlamalarıyla korunmuş bir nesne için bir istek yapılmışsa çift
1349 yönlü sorgunun başarısına bakılmaksızın CGI’lere
1350 <code>REMOTE_HOST</code> olarak tek yönlü sorgu sonucu aktarılır.</p>
1352 <p>Gerçekte ters yönlü sorguya gerek duyulmayan sitelerde ağ trafiğini
1353 yormamak için <code>Off</code>, öntanımlı değerdir. Ayrıca, son
1354 kullanıcıların DNS sorguları nedeniyle gereksiz yere bir beklemeye
1355 maruz kalmaması için de bu daha iyidir. Yükü zaten ağır olan sitelerde,
1356 DNS sorgularının görece uzun zaman alması nedeniyle bu yönergenin
1357 değeri <code>Off</code> olarak bırakılmalıdır. Öntanımlı olarak kurulum
1358 dizininizin <code>bin</code> alt dizinine kurulan
1359 <code class="program"><a href="../programs/logresolve.html">logresolve</a></code> uygulaması kullanılarak oturum açan IP
1360 adresleri için isim sorguları çevrim dışıyken yapılabilir.</p>
1363 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1364 <div class="directive-section"><h2><a name="If" id="If"><If></a> <a name="if" id="if">Yönergesi</a></h2>
1365 <table class="directive">
1366 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Çalışma anında bir koşul bir istek tarafından yerine getirildiği
1367 takdirde uygulanacak yönergeleri barındırır.</td></tr>
1368 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><If <var>ifade</var>> ... </If></code></td></tr>
1369 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1370 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1371 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1372 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1374 <p><code class="directive"><If></code> yönergesi bir ifadeyi çalışma
1375 anında değerlendirir ve ifadenin sonucu doğru olduğu takdirde içerdiği
1376 yönergeleri uygular. Örnek:</p>
1378 <div class="example"><p><code>
1379 <If "$req{Host} = ''">
1382 <p>Bir <var>Host:</var> başlığı içermeyen HTTP/1.0 istekleriyle eşleşir.</p>
1384 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1386 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
1387 ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
1388 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
1389 çalışır?</a> belgesine bakınız. <code class="directive"><If></code>
1390 bölümleri<code class="directive"><Files></code> bölümleri ile aynı
1391 önceliğe sahiptir ve aynı amaçla kullanılır.</li>
1394 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1395 <div class="directive-section"><h2><a name="IfDefine" id="IfDefine"><IfDefine></a> <a name="ifdefine" id="ifdefine">Yönergesi</a></h2>
1396 <table class="directive">
1397 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Başlatma sırasında bir doğruluk sınamasından sonra işleme
1398 sokulacak yönergeleri sarmalar.</td></tr>
1399 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><IfDefine [!]<var>parametre-adı</var>> ...
1400 </IfDefine></code></td></tr>
1401 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1402 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1403 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1404 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1406 <p><code><IfDefine <var>sınama</var>>...</IfDefine>
1407 </code> bölümü koşullu olarak işleme sokulacak yönergeleri içerir.
1408 Bir <code class="directive"><IfDefine></code> bölümü içindeki
1409 yönergeler sadece <var>sınama</var> doğru sonuç verirse işleme sokulur.
1410 Aksi takdirde, bölüm içinde kalan her şey yok sayılır.</p>
1412 <p><code class="directive"><IfDefine></code> bölüm yönergesinde
1413 <var>sınama</var> için belirtilebilecek iki biçim vardır:</p>
1416 <li><var>parametre-adı</var></li>
1418 <li><code>!</code><var>parametre-adı</var></li>
1421 <p>Birinci durumda bölüm içinde kalan yönergeler sadece
1422 <var>parametre-adı</var> ile belirtilen parametre tanımlı ise işleme
1423 sokulur. İkinci durumda ise tersi yapılır, yani sadece
1424 <var>parametre-adı</var> ile belirtilen parametre tanımlı
1425 <strong>değil</strong> ise yönergeler işleme sokulur.</p>
1427 <p><var>parametre-adı</var> argümanı sunucu başlatılırken
1428 <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> komut satırında
1429 <code>-D<var>parametre</var></code> ile
1430 veya <code class="directive"><a href="#define">Define</a></code> yönergesi ile
1431 belirtilerek tanımlı hale getirilebilir.</p>
1433 <p><code class="directive"><IfDefine></code> bölümleri iç içe
1434 olabilir, dolayısıyla çok parametreli basit sınamalar gerçeklenebilir.
1437 <div class="example"><p><code>
1438 httpd -DReverseProxy -DUseCache -DMemCache ...<br />
1441 <IfDefine ReverseProxy><br />
1442 <span class="indent">
1443 LoadModule proxy_module modules/mod_proxy.so<br />
1444 LoadModule proxy_http_module modules/mod_proxy_http.so<br />
1445 <IfDefine UseCache><br />
1446 <span class="indent">
1447 LoadModule cache_module modules/mod_cache.so<br />
1448 <IfDefine MemCache><br />
1449 <span class="indent">
1450 LoadModule mem_cache_module modules/mod_mem_cache.so<br />
1452 </IfDefine><br />
1453 <IfDefine !MemCache><br />
1454 <span class="indent">
1455 LoadModule disk_cache_module modules/mod_disk_cache.so<br />
1465 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1466 <div class="directive-section"><h2><a name="IfModule" id="IfModule"><IfModule></a> <a name="ifmodule" id="ifmodule">Yönergesi</a></h2>
1467 <table class="directive">
1468 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Belli bir modülün varlığına veya yokluğuna göre işleme sokulacak
1469 yönergeleri sarmalar.</td></tr>
1470 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><IfModule [!]<var>modül-dosyası</var>|<var>modül-betimleyici</var>> ...
1471 </IfModule></code></td></tr>
1472 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1473 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1474 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1475 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1476 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Modül betimleyiciler 2.1 sürümünde ve sonrası için geçerlidir.</td></tr>
1478 <p><code><IfModule <var>sınama</var>>...</IfModule></code>
1479 bölümü belli bir modülün varlığına veya yokluğuna göre işleme sokulacak
1480 yönergeleri içerir. Bir <code class="directive"><IfModule></code>
1481 bölümü içindeki yönergeler sadece <var>sınama</var> doğru sonuç verirse
1482 işleme sokulur. Aksi takdirde, bölüm içinde kalan her şey yok sayılır.</p>
1484 <p><code class="directive"><IfModule></code> bölüm yönergesinde
1485 <var>sınama</var> için belirtilebilecek iki biçim vardır:</p>
1488 <li><var>modül</var></li>
1490 <li>!<var>modül</var></li>
1493 <p>Birinci durumda bölüm içinde kalan yönergeler sadece
1494 <var>modül</var> ile belirtilen modül Apache içine dahil edilmişse veya
1495 <code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesi ile devingen
1496 olarak yüklenmişse işleme sokulur. İkinci durumda ise tersi yapılır, yani
1497 sadece <var>modül</var> içerilmiş <strong>değil</strong> ise yönergeler
1500 <p><var>modül</var> argümanında bir modül betimleyici veya modülün derleme
1501 sırasındaki dosya adı belirtilebilir. Örneğin, <code>rewrite_module</code>
1502 bir betimleyici, <code>mod_rewrite.c</code> ise bir dosya ismidir. Eğer
1503 modül çok sayıda kaynak dosyasından oluşuyorsa
1504 <code>STANDARD20_MODULE_STUFF</code> dizgesini içeren dosyanın ismi
1507 <p><code class="directive"><IfModule></code> bölümleri iç içe
1508 olabilir, dolayısıyla çok parametreli basit sınamalar gerçeklenebilir.</p>
1510 <div class="note">Bu bölümü sadece yapılandırma dosyanızın belli modüllerin varlığına
1511 veya yokluğuna bağlı olarak çalışması gerektiği durumlarda
1512 kullanmalısınız. Normal işlemlerde yönergelerin <code class="directive"><IfModule></code> bölümlerine yerleştirilmeleri
1516 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1517 <div class="directive-section"><h2><a name="Include" id="Include">Include</a> <a name="include" id="include">Yönergesi</a></h2>
1518 <table class="directive">
1519 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucu yapılandırma dosyalarının başka dosyaları içermesini sağlar.
1521 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>Include <var>dosya-yolu</var>|<var>dizin-yolu</var></code></td></tr>
1522 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin</td></tr>
1523 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1524 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1525 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Dosya kalıbıyla eşleşme 2.0.41 ve sonrasında mevcuttur.
1528 <p>Bu yönerge sunucu yapılandırma dosyalarının başka dosyaları içermesini
1531 <p>Çok sayıda dosyayı bir kerede alfabetik sırada içermek için kabuk tarzı
1532 (<code>fnmatch()</code>) dosya ismi kalıp karakterleri kullanılabilir.
1533 Ayrıca, eğer <code class="directive">Include</code> yönergesi bir dosya değil de
1534 bir dizin gösteriyorsa Apache bu dizindeki ve alt dizinlerindeki bütün
1535 dosyaları okuyacaktır. Bunula birlikte, dizinin bir bütün olarak okutulması
1536 önerilmez, çünkü dizinde <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> programının çökmesine
1537 sebep olabilecek geçici dosyalar unutulabilir. Bunun yerine, belli bir
1538 şablona uyan dosyaları seçebilmek için, örneğin *.conf gibi dosya
1539 kalıplarının kullanılmasını öneriyoruz.</p>
1541 <p>Dosya yolu mutlak bir dosya yolu olarak belirtilebileceği gibi
1542 <code class="directive"><a href="#serverroot">ServerRoot</a></code> dizinine göreli olarak da
1547 <div class="example"><p><code>
1548 Include /usr/local/apache2/conf/ssl.conf<br />
1549 Include /usr/local/apache2/conf/vhosts/*.conf
1552 <p>Veya dizinler <code class="directive"><a href="#serverroot">ServerRoot</a></code> dizinine
1553 göre belirtilebilir:</p>
1555 <div class="example"><p><code>
1556 Include conf/ssl.conf<br />
1557 Include conf/vhosts/*.conf
1561 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1563 <li><code class="program"><a href="../programs/apachectl.html">apachectl</a></code></li>
1566 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1567 <div class="directive-section"><h2><a name="KeepAlive" id="KeepAlive">KeepAlive</a> <a name="keepalive" id="keepalive">Yönergesi</a></h2>
1568 <table class="directive">
1569 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>HTTP kalıcı bağlantılarını etkin kılar</td></tr>
1570 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>KeepAlive On|Off</code></td></tr>
1571 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>KeepAlive On</code></td></tr>
1572 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
1573 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1574 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1576 <p><code>Keep-Alive</code> yönergesi HTTP/1.0 protokolüne bir eklenti olup
1577 HTTP/1.1 protokolünün kalıcı bağlantı özelliği aynı TCP bağlantısı
1578 üzerinden çok sayıda isteğin gönderilmesini mümkün kılan uzun süreli HTTP
1579 oturumları açılmasını sağlar. Bunun, çok sayıda resim içeren HTML
1580 belgelerin yanıt zamanlarında bazı durumlarda %50’lik bir hızlanmayla
1581 sonuçlandığı gösterilmiştir. Kalıcı bağlantıları etkin kılmak için
1582 yönerge <code>KeepAlive On</code> şeklinde kullanılır.</p>
1584 <p>HTTP/1.0 istemcileri için kalıcı bağlantılar sadece bir istemci
1585 tarafından özellikle istendiği takdirde kullanılabilir. Ek olarak,
1586 HTTP/1.0 istemci kalıcı bağlantıları sadece içerik uzunluğu baştan
1587 bilindiği zaman kullanılabilir. Bu, CGI çıktısı, SSI sayfaları ve
1588 sunucunun ürettiği dizin listeleri gibi genellikle HTTP/1.0 istemcilere
1589 kalıcı bağlantılar kullanmayan devingen içeriklere uygulanır. HTTP/1.1
1590 istemciler için kalıcı bağlantılar aksi belirtilmedikçe öntanımlıdır.
1591 İstemci istediği takdirde, uzunluğu bilinmeyen içerik kalıcı bağlantılar
1592 üzerinden gönderilirken parçalı kodlama kullanılacaktır.</p>
1594 <p>Bir istemci kalıcı bağlantı kullandığı takdirde, bağlantı üzerinden kaç
1595 istek gönderilirse gönderilsin,
1596 <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#maxrequestsperchild">MaxRequestsPerChild</a></code> yönergesi
1597 bakımından tek bir istek olarak değerlendirilir.</p>
1599 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
1601 <li><code class="directive"><a href="#maxkeepaliverequests">MaxKeepAliveRequests</a></code></li>
1604 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1605 <div class="directive-section"><h2><a name="KeepAliveTimeout" id="KeepAliveTimeout">KeepAliveTimeout</a> <a name="keepalivetimeout" id="keepalivetimeout">Yönergesi</a></h2>
1606 <table class="directive">
1607 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir kalıcı bağlantıda sunucunun bir sonraki isteği bekleme süresi
1609 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>KeepAliveTimeout <var>sayı</var>[ms]</code></td></tr>
1610 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>KeepAliveTimeout 5</code></td></tr>
1611 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
1612 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1613 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1614 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.3.2'den itibaren milisaniyelik değerler belirtilebilmektedir.</td></tr>
1616 <p>Sunucunun kalıcı bir bağlantıyı kapatmadan önce bir sonraki isteği kaç
1617 saniye bekleyeceğini belirler. Ayrıca, ms soneki kullanılarak süreyi
1618 milisaniye olarak belirtmek de mümkündür. İstek alındıktan sonra
1619 <code class="directive"><a href="#timeout">Timeout</a></code> yönergesiyle belirtilen
1620 zaman aşımı değeri uygulanır.</p>
1622 <p><code class="directive">KeepAliveTimeout</code> için yüksek bir değer belirtmek
1623 ağır yüklü sunucularda başarım sorunlarına yol açar. Daha yüksek bir
1624 zaman aşımı, boştaki istemcilerin bulunduğu bağlantıları bekleyen daha
1625 fazla sunucu sürecini meşgul edecektir.</p>
1627 <p>İsme dayalı sanal konak bağlamında, <code class="directive"><a href="#namevirtualhost">NameVirtualHost</a></code> bölümleri içinde tanımlanmış
1628 ilk sanal konağın (öntanımlı konak) değeri kullanılır. Diğer değerler
1629 görmezden gelinir.</p>
1632 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1633 <div class="directive-section"><h2><a name="Limit" id="Limit"><Limit></a> <a name="limit" id="limit">Yönergesi</a></h2>
1634 <table class="directive">
1635 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Erişimi sınırlanacak HTTP yöntemleri için erişim sınırlayıcıları
1637 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><Limit <var>yöntem</var> [<var>yöntem</var>] ... > ...
1638 </Limit></code></td></tr>
1639 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>dizin, .htaccess</td></tr>
1640 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>AuthConfig, Limit</td></tr>
1641 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1642 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1644 <p>Erişim denetleyicileri normalde <strong>tüm</strong> erişim yöntemleri
1645 için etkindir ve olağan olanı da budur. <strong>Genel durum olarak,
1646 erişim denetim yönergeleri bir <code class="directive"><Limit></code> bölümüne
1647 yerleştirilmemelidir.</strong></p>
1649 <p><code class="directive"><Limit></code> bölümünün amacı, erişim
1650 denetleyicilerinin etkilerini belli HTTP yöntemleri için sınırlamaktır.
1651 <code class="directive"><Limit></code> bölümü içinde listelenen
1652 erişim sınırlamaları, kalan tüm diğer yöntemler için <strong>etkisiz
1653 olacaktır</strong>. Aşağıdaki örnekte, erişim sınırlaması
1654 <code>POST</code>, <code>PUT</code> ve <code>DELETE</code> yöntemleri
1655 için uygulanmakta, diğer tüm yöntemler korumasız bırakılmaktadır:</p>
1657 <div class="example"><p><code>
1658 <Limit POST PUT DELETE><br />
1659 <span class="indent">
1660 Require valid-user<br />
1665 <p>Birden fazla bölümde kullanılabilecek yöntem isimleri: <code>GET</code>,
1666 <code>POST</code>, <code>PUT</code>, <code>DELETE</code>,
1667 <code>CONNECT</code>, <code>OPTIONS</code>,
1668 <code>PATCH</code>, <code>PROPFIND</code>, <code>PROPPATCH</code>,
1669 <code>MKCOL</code>, <code>COPY</code>, <code>MOVE</code>,
1670 <code>LOCK</code> ve <code>UNLOCK</code>. <strong>Yöntem isimleri harf
1671 büyüklüğüne duyarlıdır.</strong> <code>GET</code> yöntemi sınırlanırsa
1672 <code>HEAD</code> istekleri de sınırlanmış olur. <code>TRACE</code>
1673 yöntemi sınırlanamaz (bkz, <code class="directive"><a href="#traceenable">TraceEnable</a></code>).</p>
1675 <div class="warning">Erişimi sınarlarken bir <code class="directive"><Limit></code> bölümü yerine daima bir <code class="directive"><a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></code> bölümünü tercih
1676 etmelisiniz, çünkü <code class="directive"><a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></code> bölümü belirtilen yöntemler dışında kalanlara
1677 erişim koruması sağlar.</div>
1679 <p><code class="directive"><Limit></code> ve
1680 <code class="directive"><a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></code>
1681 yönergeleri iç içe olabilirler. Bu durumda, başarılı her
1682 <code class="directive"><Limit></code> veya <code class="directive"><a href="#limitexcept"><LimitExcept></a></code> seviyesi, erişim
1683 denetimlerinin uygulanacağı yöntemlerle sınırlı kalmalıdır.</p>
1685 <div class="warning"><code class="directive"><Limit></code> veya
1686 <code class="directive"><LimitExcept></code> yönergelerini
1687 <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesi ile
1688 birlikte kullanılırken, ilk <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinin bir başka <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinin varlığından
1689 bağımsız olarak isteği başarıyla yetkilendirdiğine dikkat ediniz.</div>
1691 <p>Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı ele alalım; tüm kullanıcılar
1692 <code>POST</code> istekleri için yetkilendirilecek ve tüm durumlarda
1693 <code>Require group editors</code> yönergesi yoksayılacaktır:</p>
1695 <div class="example"><p><code>
1696 <LimitExcept GET>
1697 <span class="indent">
1700 </LimitExcept><br />
1702 <span class="indent">
1703 Require group editors
1710 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1711 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitExcept" id="LimitExcept"><LimitExcept></a> <a name="limitexcept" id="limitexcept">Yönergesi</a></h2>
1712 <table class="directive">
1713 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İsimleri belirtilenler dışında kalan HTTP yöntemleri için
1714 kullanılacak erişim sınırlayıcıları sarmalar.</td></tr>
1715 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><LimitExcept <var>yöntem</var> [<var>yöntem</var>] ... > ...
1716 </LimitExcept></code></td></tr>
1717 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>dizin, .htaccess</td></tr>
1718 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>AuthConfig, Limit</td></tr>
1719 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1720 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1722 <p><code class="directive"><LimitExcept></code> ve
1723 <code></LimitExcept></code> argüman olarak belirtilenler
1724 <strong>dışında</strong> kalan HTTP yöntemleri için kullanılacak erişim
1725 sınırlayıcıları gruplamakta kullanılır. Yani, <code class="directive"><a href="#limit"><Limit></a></code> bölümünün tersine, standart olsun olmasın
1726 bütün yöntemler için erişimi kısıtlamakta kullanılabilir. Daha ayrıntılı
1727 bilgi edinmek için <code class="directive"><a href="#limit"><Limit></a></code> yönergesinin açıklamasına bakınız.</p>
1731 <div class="example"><p><code>
1732 <LimitExcept POST GET><br />
1733 <span class="indent">
1734 Require valid-user<br />
1736 </LimitExcept>
1741 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1742 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitInternalRecursion" id="LimitInternalRecursion">LimitInternalRecursion</a> <a name="limitinternalrecursion" id="limitinternalrecursion">Yönergesi</a></h2>
1743 <table class="directive">
1744 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Dahili yönlendirmelerin ve istek içi isteklerin azami sayısını
1746 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitInternalRecursion <var>sayı</var> [<var>sayı</var>]</code></td></tr>
1747 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitInternalRecursion 10</code></td></tr>
1748 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
1749 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1750 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1751 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.0.47 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
1753 <p>Örneğin, özgün istekleri dahili olarak bir CGI betiğine yönlendiren
1754 <code class="directive"><a href="../mod/mod_actions.html#action">Action</a></code> yönergesi
1755 kullanıldığında bir dahili yönlendirme oluşur. İstek içi istekler ise
1756 bazı URI’ler için istek yapıldığında ne olacağını bulmak için Apache’nin
1757 kullandığı bir mekanizmadır. Örneğin, <code class="module"><a href="../mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code>,
1758 <code class="directive"><a href="../mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code> yönergesinde
1759 listelenen dosyalara bakmak için istek içi istekler kullanır.</p>
1761 <p><code class="directive">LimitInternalRecursion</code> yönergesi sunucunun dahili
1762 yönlendirmeler ve istek içi isteklerin oluşturduğu döngülerden dolayı
1763 çökmemesini sağlar. Böyle döngüler genellikle yanlış yapılandırma sonucu
1764 ortaya çıkarlar.</p>
1766 <p>Yönerge her istek için değerlendirmeye alınacak iki farklı sınırlama
1767 için kullanılabilir. İlk <var>sayı</var> ardarda gelebilen dahili
1768 yönlendirmelerin azami sayısını, ikinci <var>sayı</var> ise istek içi
1769 isteklerin ne kadar iç içe olabileceğini belirler. Tek bir
1770 <var>sayı</var> belirtilirse iki sınırlama için de aynı değer
1773 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
1774 LimitInternalRecursion 5
1778 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1779 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitRequestBody" id="LimitRequestBody">LimitRequestBody</a> <a name="limitrequestbody" id="limitrequestbody">Yönergesi</a></h2>
1780 <table class="directive">
1781 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemci tarafından gönderilen HTTP istek gövdesinin toplam
1782 uzunluğunu sınırlar.</td></tr>
1783 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitRequestBody <var>bayt-sayısı</var></code></td></tr>
1784 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitRequestBody 0</code></td></tr>
1785 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1786 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1787 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1788 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1790 <p>Bu yönerge, bir istek gövdesinde izin verilen bayt sayısını 0 (sınırsız
1791 anlamında) ile 2147483647 (2GB) arasında sınırlamak için kullanılır.</p>
1793 <p><code class="directive">LimitRequestBody</code> yönergesi kullanıcıya yönergenin
1794 kullanıldığı bağlam (sunucu, belli bir dizin, belli bir dosya, belli bir
1795 yer) dahilinde bir HTTP istek iletisi gövdesinin izin verilen uzunluğu
1796 için bir sınır belirleme imkanı verir. Eğer istemcinin isteği bu sınırı
1797 aşarsa sunucu isteği sunmak yerine bir hata iletisi döndürecektir. Normal
1798 bir istek ileti gövdesinin uzunluğu büyük oranda özkaynağın doğasına ve
1799 bu özkaynak üzerinde izin verilen yöntemlere bağlıdır. CGI betikleri
1800 genellikle ileti gövdesini form bilgisini almak için kullanır.
1801 <code>PUT</code> yöntemi gerçeklenimleri, en azından, sunucunun o
1802 özkaynak için kabul etmek isteyeceği herhangi bir gösterim kadar büyük
1803 bir değer gerektirecektir.</p>
1805 <p>Bu yönerge, bazı hizmet reddi (DoS) saldırılarından kaçınmak için sunucu
1806 yöneticilerine, anormal istemci istekleri üzerinde daha iyi denetim
1809 <p>Eğer, örneğin, belli bir yere dosya yükleme izni verir ve buraya
1810 yüklenebilecek dosya boyutunu 100 kB ile sınırlamak isterseniz yönergeyi
1811 şöyle kullanabilirsiniz:</p>
1813 <div class="example"><p><code>
1814 LimitRequestBody 102400
1819 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1820 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitRequestFields" id="LimitRequestFields">LimitRequestFields</a> <a name="limitrequestfields" id="limitrequestfields">Yönergesi</a></h2>
1821 <table class="directive">
1822 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemciden kabul edilecek HTTP isteği başlık alanlarının sayısını
1824 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitRequestFields <var>sayı</var></code></td></tr>
1825 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitRequestFields 100</code></td></tr>
1826 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
1827 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1828 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1830 <p><var>sayı</var>, en küçük 0 (sınırsız anlamında), en büyük 32767
1831 olabilir. Öntanımlı değer bir derleme zamanı sabiti olan
1832 <code>DEFAULT_LIMIT_REQUEST_FIELDS</code> ile belirlenir (dağıtımla gelen
1833 değeri 100’dür).</p>
1835 <p><code class="directive">LimitRequestFields</code> yönergesi sunucu
1836 yöneticilerine bir HTTP isteğinde izin verilen istek başlık alanlarının
1837 sayısı üzerindeki sınırı değiştirebilme imkanı verir. Sunucu bu değerin,
1838 normal bir istemci isteğinin içerebileceği alan sayısından daha büyük
1839 olmasına ihtiyaç duyar. Bir istemci tarafından kullanılan istek başlık
1840 alanlarının sayısı nadiren 20’yi geçer, fakat bu farklı istemci
1841 gerçeklenimleri için değişiklik gösterir ve çoğunlukla kullanıcının
1842 tarayıcısını ayrıntılı içerik müzakeresini desteklemek için nasıl
1843 yapılandırdığıyla ilgilidir. İsteğe bağlı HTTP eklentileri çoğunlukla
1844 istek başlık alanları kullanılarak ifade edilir.</p>
1846 <p>Bu yönerge, bazı hizmet reddi (DoS) saldırılarından kaçınmak için sunucu
1847 yöneticilerine, anormal istemci istekleri üzerinde daha iyi denetim
1848 imkanı sağlar. Eğer normal istemciler sunucudan istekte bulunurken çok
1849 fazla başlık alanı gönderildiğine dair bir hata iletisi alırlarsa bu
1850 değerin arttırılması gerekir.</p>
1854 <div class="example"><p><code>
1855 LimitRequestFields 50
1860 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1861 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitRequestFieldSize" id="LimitRequestFieldSize">LimitRequestFieldSize</a> <a name="limitrequestfieldsize" id="limitrequestfieldsize">Yönergesi</a></h2>
1862 <table class="directive">
1863 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemciden kabul edilecek HTTP isteği başlık uzunluğunu sınırlar.
1865 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitRequestFieldSize <var>bayt-sayısı</var></code></td></tr>
1866 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitRequestFieldSize 8190</code></td></tr>
1867 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
1868 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1869 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1871 <p>Bu yönerge, HTTP istek başlığında izin verilecek bayt sayısını
1874 <p><code class="directive">LimitRequestFieldSize</code> yönergesi, sunucu
1875 yöneticilerine HTTP istek başlık alanının azami uzunluğunu arttırıp
1876 azaltma imkanı verir. Sunucu bu değerin, normal bir istemci isteğinin
1877 içerebileceği herhangi bir başlık alanını tutabilecek kadar büyük
1878 olmasını gerektirir. Normal bir istek başlık alanı uzunluğu kullanıcının
1879 tarayıcısını ayrıntılı içerik müzakeresini desteklemek için nasıl
1880 yapılandırdığıyla ilgilidir. SPNEGO kimlik doğrulama başlıkları 12392
1881 baytlık olabilir.</p>
1883 <p>Bu yönerge, bazı hizmet reddi (DoS) saldırılarından kaçınmak için sunucu
1884 yöneticilerine, anormal istemci istekleri üzerinde daha iyi denetim
1889 <div class="example"><p><code>
1890 LimitRequestFieldSize 4094
1893 <div class="note">Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir.</div>
1897 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1898 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitRequestLine" id="LimitRequestLine">LimitRequestLine</a> <a name="limitrequestline" id="limitrequestline">Yönergesi</a></h2>
1899 <table class="directive">
1900 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstemciden kabul edilecek HTTP istek satırının uzunluğunu sınırlar.
1902 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitRequestLine <var>bayt-sayısı</var></code></td></tr>
1903 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitRequestLine 8190</code></td></tr>
1904 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
1905 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1906 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1908 <p>Bu yönerge, HTTP istek satırında izin verilecek bayt sayısını
1911 <p><code class="directive">LimitRequestLine</code> yönergesi, sunucu yöneticilerine
1912 bir istemcinin HTTP istek satırının azami uzunluğunu arttırıp azaltma
1913 imkanı verir. İstek satırının içeriği HTTP yöntemi, URI ve protokol
1914 sürümünden oluştuğundan <code class="directive">LimitRequestLine</code>
1915 yönergesi, sunucudan bir istek için kullanılan istek adresinin uzunluğunu
1916 sınırlamış olur. Sunucu bu değerin, bir <code>GET</code> isteğinin sorgu
1917 kısmında aktarılabilen her bilgi dahil, özkaynak isimlerinden her birini
1918 tutabilecek kadar büyük olmasını gerektirir.</p>
1920 <p>Bu yönerge, bazı hizmet reddi (DoS) saldırılarından kaçınmak için sunucu
1921 yöneticilerine, anormal istemci istekleri üzerinde daha iyi denetim
1926 <div class="example"><p><code>
1927 LimitRequestLine 4094
1930 <div class="note">Normal şartlar altında öntanımlı değer değiştirilmemelidir.</div>
1933 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1934 <div class="directive-section"><h2><a name="LimitXMLRequestBody" id="LimitXMLRequestBody">LimitXMLRequestBody</a> <a name="limitxmlrequestbody" id="limitxmlrequestbody">Yönergesi</a></h2>
1935 <table class="directive">
1936 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir XML temelli istek gövdesinin uzunluğunu sınırlar.</td></tr>
1937 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LimitXMLRequestBody <var>bayt-sayısı</var></code></td></tr>
1938 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LimitXMLRequestBody 1000000</code></td></tr>
1939 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
1940 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
1941 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1942 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1944 <p>Bir XML temelli istek gövdesinin azami bayt sayısını belirler. Değer
1945 olarak <code>0</code> belirtildiğinde herhangi bir boyut sınaması
1950 <div class="example"><p><code>
1951 LimitXMLRequestBody 0
1956 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
1957 <div class="directive-section"><h2><a name="Location" id="Location"><Location></a> <a name="location" id="location">Yönergesi</a></h2>
1958 <table class="directive">
1959 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İçerdiği yönergeler sadece eşleşen URL’lere uygulanır.
1961 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><Location <var>URL-yolu</var>|<var>URL</var>> ...
1962 </Location></code></td></tr>
1963 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
1964 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
1965 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
1967 <p><code class="directive"><Location></code> bölüm yönergesi kapsadığı
1968 yönergelerin etki alanını belirtilen URL’lerle sınırlar. Bu yönerge,
1969 <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> yönergesine
1970 benzer ve <code></Location></code> yönergesi ile biten bir alt
1971 bölüm başlatır. <code class="directive"><Location></code> bölümleri
1972 yapılandırma dosyasında göründükleri sıraya göre, <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> bölümleri ve
1973 <code>.htaccess</code> dosyaları okunup <code class="directive"><a href="#files"><Files></a></code> bölümleri de işlendikten sonra işleme
1976 <p><code class="directive"><Location></code> bölümleri dosya
1977 sisteminin tamamen dışında işlem görürler. Bunun çeşitli sonuçları olur.
1978 En önemlisi, <code class="directive"><Location></code>
1979 yönergelerinin dosya sistemi konumlarına erişimi denetim altına almak
1980 için kullanılmaması gerekliliğidir. Aynı dosya sistemi konumuna farklı
1981 URL’lerle erişmek mümkün olduğundan bu tür erişim denetimleri hile ile
1982 atlatılabilir olacaktır.</p>
1984 <div class="note"><h3><code class="directive"><Location></code> ne zaman
1987 <p><code class="directive"><Location></code> yönergesini dosya sistemi
1988 dışındaki içeriğe çeşitli yönergeler uygulamak için kullanın. Dosya
1989 sisteminde bulunan içerik için <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> ve <code class="directive"><a href="#files"><Files></a></code> bölümlerini kullanın. Bunun istisnası,
1990 sunucunun tamamına bir yapılandırma uygulamak için kolay bir yol olan
1991 <code><Location /></code> kullanımıdır.</p>
1994 <p>Kaynağa yapılan (vekil olmayan) tüm istekler için eşleşecek URL,
1995 <code>/yol/</code> şeklinde bir URL yolu olmalı; <em>ne şema, ne konak ismi
1996 ne port ne de sorgu dizgesi içermelidir</em>. Vekil istekleri için eşleşecek
1997 URL ise <code>şema://sunucuadı/dosya-yolu</code> şeklinde olmalı ve önek
2000 <p>URL içinde dosya kalıp karakterleri kullanılabilir. Dosya kalıp
2001 karakterleri bulunan bir dizgede bulunan <code>?</code> karakteri
2002 herhangi bir tek karakterle eşleşirken <code>*</code> karakteri herhangi
2003 bir karakter dizisi ile eşleşecektir. URL yolu içindeki / karakterleri
2004 ile hiçbir dosya kalıp karakteri eşleşmez.</p>
2006 <p>Ayrıca, <code>~</code> karakteri eşliğinde <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli
2007 ifadeler</a> de kullanılabilir. Örneğin,</p>
2009 <div class="example"><p><code>
2010 <Location ~ "/(ek|hususi)/veri">
2013 <p>yönergesi <code>/ek/veri</code> ve <code>/hususi/veri</code> alt
2014 dizgeleriyle eşleşecektir. <code class="directive"><a href="#locationmatch"><LocationMatch></a></code> yönergesi <code class="directive"><Location></code> yönergesinin düzenli ifade sürümüne
2015 eşdeğer davranır.</p>
2017 <p><code class="directive"><Location></code> işlevselliği özellikle
2018 <code class="directive"><a href="#sethandler">SetHandler</a></code> yönergesi ile birlikte
2019 kullanışlı olur. Örneğin, durum isteklerini etkin kılmak ama sadece
2020 <code>mesela.dom</code>’dan gelen isteklere izin vermek için şöyle bir
2021 uygulama yapabilirsiniz:</p>
2023 <div class="example"><p><code>
2024 <Location /status><br />
2025 <span class="indent">
2026 SetHandler server-status<br />
2027 Order Deny,Allow<br />
2029 Allow from .mesela.dom<br />
2034 <div class="note"><h3>/ (bölü çizgisi) hakkında</h3>
2035 <p>Bölü çizgisinin URL içinde bulunduğu yere bağlı olarak özel anlamları
2036 vardır. Dosya sistemindeki çok sayıda yanyana kullanımının tek bir bölü
2037 çizgisi olarak ele alındığı duruma alışkın olanlar olabilir (yani,
2038 <code>/home///foo</code> ile <code>/home/foo</code> aynıdır). URL
2039 uzayında bunun böyle olması gerekli değildir. Eğer çok sayıda bölü
2040 çizgisini yanyana belirtmeniz gerekiyorsa <code class="directive"><a href="#locationmatch"><LocationMatch></a></code> yönergesinde ve <code class="directive"><Location></code> yönergesinin düzenli ifadeli
2041 kullanımında bunu açıkça belirtmeniz gerekir.</p>
2043 <p>Örneğin, <code><LocationMatch ^/abc></code> yönergesi
2044 <code>/abc</code> ile eşleşecek ama <code>//abc</code> ile
2045 eşleşmeyecektir. <code class="directive"><Location></code>
2046 yönergesinin düzenli ifade içermeyen kullanımındaki davranış vekil
2047 isteklerinde kullanılana benzer ve doğrudan kaynağa yapılan (vekil
2048 olmayan) isteklerde çok sayıda bölü çizgisi dolaylı olarak tek bir bölü
2049 çizgisiyle eşleşecektir. Örneğin, <code><Location
2050 /abc/def></code> belirtirseniz ve istek <code>/abc//def</code>
2051 şeklinde olursa bu ikisi eşleşir.</p>
2054 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2056 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
2057 ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
2058 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
2059 çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
2062 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2063 <div class="directive-section"><h2><a name="LocationMatch" id="LocationMatch"><LocationMatch></a> <a name="locationmatch" id="locationmatch">Yönergesi</a></h2>
2064 <table class="directive">
2065 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İçerdiği yönergeler sadece düzenli ifadelerle eşleşen URL’lere
2066 uygulanır.</td></tr>
2067 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><LocationMatch
2068 <var>düzifade</var>> ... </LocationMatch></code></td></tr>
2069 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2070 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2071 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2073 <p><code class="directive"><LocationMatch></code> yönergesi içerdiği
2074 yönergelerin etki alanını <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> yönergesinin yaptığı gibi belirtilen URL’lerle
2075 sınırlar. Ancak argüman olarak basit bir dizge değil bir <a class="glossarylink" href="../glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> alır. Örneğin,</p>
2077 <div class="example"><p><code>
2078 <LocationMatch "/(ek|hususi)/veri">
2081 <p>yönergesi <code>/ek/veri</code> ve <code>/hususi/veri</code> alt
2082 dizgeleriyle eşleşecektir.</p>
2084 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2086 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
2087 ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
2088 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
2089 çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
2092 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2093 <div class="directive-section"><h2><a name="LogLevel" id="LogLevel">LogLevel</a> <a name="loglevel" id="loglevel">Yönergesi</a></h2>
2094 <table class="directive">
2095 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Hata günlüklerinin ayrıntı seviyesini belirler.</td></tr>
2096 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>LogLevel <var>seviye</var></code></td></tr>
2097 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>LogLevel warn</code></td></tr>
2098 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2099 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2100 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2102 <p><code class="directive">LogLevel</code> yönergesi hata günlüklerine kaydedilen
2103 hata iletilerinde hangi ayrıntılara yer verileceğini belirler (<code class="directive"><a href="#errorlog">ErrorLog</a></code> yönergesine bakınız). En yüksek önem
2104 derecesinden başlayarak olası <var>seviye</var> değerleri aşağıda
2107 <table class="bordered">
2110 <th><strong>Seviye</strong> </th>
2111 <th><strong>Açıklama</strong> </th>
2112 <th><strong>Örnek</strong> </th>
2116 <td><code>emerg</code> </td>
2117 <td>Acil durumlar - sistem kullanışsız.</td>
2118 <td>"Child cannot open lock file. Exiting"<br />(Alt süreç kilit
2119 dosyasını açamıyor. Çıkılıyor)</td>
2123 <td><code>alert</code> </td>
2124 <td>Ne yapılacaksa beklemeden yapılmalı.</td>
2125 <td>"getpwuid: couldn't determine user name from uid"<br />(getpwuid:
2126 Kullanıcı ismi numarasından saptanamadı)</td>
2130 <td><code>crit</code> </td>
2131 <td>Kriz durumları.</td>
2132 <td>"socket: Failed to get a socket, exiting child"<br />(socket: bir
2133 soket alınamadı, alt süreç çıkıyor)</td>
2137 <td><code>error</code> </td>
2138 <td>Hata durumları.</td>
2139 <td>"Premature end of script headers"<br />(Betik başlıkları
2140 beklenmedik şekilde bitti)</td>
2144 <td><code>warn</code> </td>
2145 <td>Uyarı durumları.</td>
2146 <td>"child process 1234 did not exit, sending another
2147 SIGHUP"<br />(1234 alt süreci çıkmadı, başka bir SIGHUP
2152 <td><code>notice</code> </td>
2153 <td>Normal fakat önemli durum.</td>
2154 <td>"httpd: caught SIGBUS, attempting to dump core in
2155 ..."<br />(httpd: SIGBUS alındı, core dökümlenmeye çalışılıyor:
2160 <td><code>info</code> </td>
2161 <td>Bilgilendirme.</td>
2162 <td>"Server seems busy, (you may need to increase
2163 StartServers, or Min/MaxSpareServers)..."<br />(Sunucu meşgul
2164 görünüyor, (StartServers veya Min/MaxSpareServers değerlerini
2165 arttırmanız gerekebilir)...)</td>
2169 <td><code>debug</code> </td>
2170 <td>Hata ayıklama seviyesi iletileri</td>
2171 <td>"Opening config file ..."<br />(... yapılandırma dosyası
2176 <p>Belli bir seviye belirtildiğinde daha yüksek seviyeden iletiler de
2177 raporlanır. Örneğin, <code>LogLevel info</code> belirtildiğinde
2178 <code>notice</code> ve <code>warn</code> günlük seviyelerinin iletileri
2179 ayrıca raporlanacaktır.</p>
2181 <p>En az <code>crit</code> seviyesinin kullanılması önerilir.</p>
2185 <div class="example"><p><code>
2189 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
2190 <p>Günlük iletileri normal bir dosyaya yazılırken <code>notice</code>
2191 seviyesinden iletiler engellenemez ve dolayısıyla daima raporlanırlar.
2192 Ancak, günlük kaydı <code>syslog</code> kullanılarak yapılıyorsa bu
2197 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2198 <div class="directive-section"><h2><a name="MaxKeepAliveRequests" id="MaxKeepAliveRequests">MaxKeepAliveRequests</a> <a name="maxkeepaliverequests" id="maxkeepaliverequests">Yönergesi</a></h2>
2199 <table class="directive">
2200 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir kalıcı bağlantıda izin verilen istek sayısı</td></tr>
2201 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>MaxKeepAliveRequests <var>sayı</var></code></td></tr>
2202 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>MaxKeepAliveRequests 100</code></td></tr>
2203 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2204 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2205 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2207 <p><code class="directive">MaxKeepAliveRequests</code> yönergesi <code class="directive"><a href="#keepalive">KeepAlive</a></code> etkinken bağlantı başına izin
2208 verilecek istek sayısını sınırlar. Değer olarak <code>0</code>
2209 belirtilirse istek sayısı sınırsız olur. Sunucu başarımını yüksek tutmak
2210 için yüksekçe bir değer belirtmenizi öneririz.</p>
2214 <div class="example"><p><code>
2215 MaxKeepAliveRequests 500
2219 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2220 <div class="directive-section"><h2><a name="NameVirtualHost" id="NameVirtualHost">NameVirtualHost</a> <a name="namevirtualhost" id="namevirtualhost">Yönergesi</a></h2>
2221 <table class="directive">
2222 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İsme dayalı sanal konaklar için IP adresi belirtir</td></tr>
2223 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>NameVirtualHost <var>adres</var>[:<var>port</var>]</code></td></tr>
2224 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
2225 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2226 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2228 <p><code class="directive">NameVirtualHost</code> yönergesi <a href="../vhosts/">isme dayalı sanal konakları</a> yapılandırmak isterseniz gerekli olur.
2231 <p><var>adres</var> olarak bir konak ismi de belirtebilirsiniz ama daima
2232 bir IP adresi kullanmanızı öneririz. Örnek:</p>
2234 <div class="example"><p><code>
2235 NameVirtualHost 111.22.33.44
2238 <p><code class="directive">NameVirtualHost</code> yönergesi ile sunucunun isme
2239 dayalı sanal konaklar için istekleri hangi IP adresinden alacağı
2240 belirtilir. Bu adres genellikle isme dayalı sanal konak isimleri
2241 çözümlendiğinde elde edilen IP adresidir. İstekleri bir güvenlik
2242 duvarının veya bir vekilin alıp sunucuya yönlendirdiği durumlarda ise bu
2243 adres sunucunun istekleri aldığı fiziksel arabirimin IP adresi olmalıdır.
2244 Çok sayıda adres üzerinde çok sayıda isme dayalı sanal konak varsa her
2245 adresin kendi yönergeleri olmalıdır.</p>
2247 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
2248 <p>“Ana sunucu” ve <code>_default_</code> sunucuların bir
2249 <code class="directive">NameVirtualHost</code> IP adresine yapılan bir isteği
2250 <strong>asla</strong> sunmayacağına dikkat ediniz (bir sebeple
2251 <code class="directive">NameVirtualHost</code> belirtip bu adres için herhangi
2252 bir <code class="directive">VirtualHost</code> tanımlamadığınız durumlar
2256 <p>Seçimlik olarak, isme dayalı sanal konakların kullanması gereken port
2257 numarasını örnekteki gibi belirtebilirsiniz:</p>
2259 <div class="example"><p><code>
2260 NameVirtualHost 111.22.33.44:8080
2263 <p>IPv6 adresleri belirtilirken örnekteki gibi köşeli ayraçlar arasına
2266 <div class="example"><p><code>
2267 NameVirtualHost [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:8080
2270 <p>İsteklerin bütün arabirimlerden alınacağını belirtmek için değer olarak
2271 <code>*</code> belirtebilirsiniz:</p>
2273 <div class="example"><p><code>
2277 <div class="note"><h3><code class="directive"><VirtualHost></code> yönergesinin
2279 <p><code class="directive"><VirtualHost></code> yönergesinin
2280 argümanının <code class="directive">NameVirtualHost</code> yönergesininkiyle tam
2281 olarak eşleşmesi gerektiğine dikkat ediniz.</p>
2283 <div class="example"><p><code>
2284 NameVirtualHost 1.2.3.4<br />
2285 <VirtualHost 1.2.3.4><br />
2287 </VirtualHost><br />
2291 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2293 <li><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></li>
2296 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2297 <div class="directive-section"><h2><a name="Options" id="Options">Options</a> <a name="options" id="options">Yönergesi</a></h2>
2298 <table class="directive">
2299 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Belli bir dizinde geçerli olacak özellikleri yapılandırır.
2301 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>Options
2302 [+|-]<var>seçenek</var> [[+|-]<var>seçenek</var>] ...</code></td></tr>
2303 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>Options All</code></td></tr>
2304 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2305 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>Options</td></tr>
2306 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2307 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2309 <p><code class="directive">Options</code> yönergesi belli bir dizinde hangi sunucu
2310 özelliklerinin etkin olacağını (veya olmayacağını) belirler.</p>
2312 <p><var>seçenek</var> olarak hiçbir ek özellik etkin olmayacaksa
2313 <code>None</code>, aksi takdirde aşağıdakilerden biri veya bir kaçı
2317 <dt><code>All</code></dt>
2318 <dd><code>MultiViews</code> hariç tüm seçenekler. Bu öntanımlıdır.</dd>
2320 <dt><code>ExecCGI</code></dt>
2321 <dd><code class="module"><a href="../mod/mod_cgi.html">mod_cgi</a></code> kullanan CGI betiklerinin çalışmasına izin
2324 <dt><code>FollowSymLinks</code></dt>
2325 <dd>Sunucu bu dizindeki sembolik bağları izler.
2327 <p>Sembolik bağlar izlense bile <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> bölümleriyle eşleşen dosya yolları
2329 <p>Ayrıca, bu seçenek bir <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> bölümü içinde belirtildiği takdirde <strong>yok
2330 sayılır</strong>.</p>
2331 <p>Sembolik bağ sınamaları, atlatılabilir yarış koşullarına konu
2332 olduğundan bu seçeneğin yokluğu bir güvenlik sınırlaması olarak
2333 değerlendirilmemelidir.</p>
2336 <dt><code>Includes</code></dt>
2337 <dd><code class="module"><a href="../mod/mod_include.html">mod_include</a></code> tarafından sağlanan sunucu taraflı
2338 içeriklere izin verilir.</dd>
2340 <dt><code>IncludesNOEXEC</code></dt>
2341 <dd>Sunucu taraflı içeriklere izin verilir fakat <code>#exec cmd</code>
2342 ve <code>#exec cgi</code> iptal edilir. Ancak, <code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code>’lı dizinlerdeki CGI
2343 betikleri için <code>#include virtual</code> hala mümkün olacaktır.</dd>
2345 <dt><code>Indexes</code></dt>
2346 <dd>İstenen URL bir dizin ile eşleşiyorsa ve bu dizin için bir <code class="directive"><a href="../mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code> (<code>index.html</code>
2347 gibi) belirtilmemişse <code class="module"><a href="../mod/mod_autoindex.html">mod_autoindex</a></code> bu dizinin
2348 biçimlenmiş bir listesini döndürecektir.</dd>
2350 <dt><code>MultiViews</code></dt>
2351 <dd><code class="module"><a href="../mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> kullanılarak <a href="../content-negotiation.html">içerik uzlaştırmalı</a> çok
2352 görünümlü içeriğe izin verilir.</dd>
2354 <dt><code>SymLinksIfOwnerMatch</code></dt>
2355 <dd>Sunucu sembolik bağları sadece sembolik bağın hedefi ile bulunduğu
2356 dizinin sahibinin aynı kullanıcı olması halinde izleyecektir.
2358 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3> <p>Bu seçenek bir <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> bölümü içinde belirtildiğinde yok
2360 <p>Sembolik bağ sınamaları, atlatılabilir yarış koşullarına konu
2361 olduğundan bu seçenek bir güvenlik sınırlaması olarak
2362 değerlendirilmemelidir.</p></div>
2366 <p>Normalde, bir dizine çok sayıda <code class="directive">Options</code>
2367 uygulanabilirse de, dizine en uygun olanı uygulanıp diğerleri yok
2368 sayılır; seçenekler katıştırılmaz (bkz, <a href="../sections.html#mergin">Bölümler Nasıl Katıştırılır?</a>). Bununla birlikte, önüne bir
2369 <code>+</code> veya <code>-</code> simgesi konmuş seçenekler varsa, o
2370 seçenekler katıştırılır. Önüne <code>+</code> konmuş seçenekler
2371 mevcutlara eklenirken <code>-</code> konmuş seçenekler silinir.</p>
2373 <div class="warning"><h3>Uyarı</h3>
2374 <p><code>+</code> veya <code>-</code> imli seçenekler içeren
2375 <code class="directive">Options</code> ile imsiz seçenekler içerenlerin karışık
2376 olarak kullanılması beklenmedik sonuçlara yol açması sebebiyle aslında
2377 geçersiz bir sözdizimidir.</p>
2380 <p>Örneğin, <code>+</code> ve <code>-</code> imleri olmaksızın,</p>
2382 <div class="example"><p><code>
2383 <Directory /web/docs><br />
2384 <span class="indent">
2385 Options Indexes FollowSymLinks<br />
2387 </Directory><br />
2389 <Directory /web/docs/spec><br />
2390 <span class="indent">
2391 Options Includes<br />
2396 <p>yapılandırmasıyla <code>/web/docs/spec</code> dizininde sadece
2397 <code>Includes</code> seçeneği etkin olacaktır. Bununla birlikte, ikinci
2398 <code class="directive">Options</code> yönergesinde <code>+</code> ve
2399 <code>-</code> imleri kullanılırsa,</p>
2401 <div class="example"><p><code>
2402 <Directory /web/docs><br />
2403 <span class="indent">
2404 Options Indexes FollowSymLinks<br />
2406 </Directory><br />
2408 <Directory /web/docs/spec><br />
2409 <span class="indent">
2410 Options +Includes -Indexes<br />
2415 <p>yapılandırmasıyla <code>/web/docs/spec</code> dizininde
2416 <code>FollowSymLinks</code> ve <code>Includes</code> seçenekleri etkin
2419 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
2420 <p><code>-IncludesNOEXEC</code> veya <code>-Includes</code> kullanımı,
2421 önceki ayarların ne olduğuna bakılmaksızın sunucu taraflı içeriğin
2422 tamamen iptaline sebep olur.</p>
2425 <p>Herhangi bir başka değer belirtilmedikçe <code>All</code>
2429 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2430 <div class="directive-section"><h2><a name="RLimitCPU" id="RLimitCPU">RLimitCPU</a> <a name="rlimitcpu" id="rlimitcpu">Yönergesi</a></h2>
2431 <table class="directive">
2432 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin işlemci
2433 tüketimine sınırlama getirir.</td></tr>
2434 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>RLimitCPU <var>saniye</var>|max [<var>saniye</var>|max]</code></td></tr>
2435 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
2437 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2438 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
2439 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2440 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2442 <p>1 veya 2 değer alır. İlk değer bütün süreçler için sanal özkaynak
2443 sınırını, ikinci değer ise kesin özkaynak sınırını belirler. İki değer de
2444 birer sayı olabileceği gibi bu sınırın işletim sistemi yapılandırmasında
2445 izin verilen üst sınıra ayarlanacağını belirtmek üzere <code>max</code>
2446 olabilir. Kesin özkaynak sınırını yükseltmek için sunucunun
2447 <code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
2450 <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
2451 verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
2452 Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
2453 günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
2456 <p>İşlemci özkaynak sınırları saniye cinsinden ifade edilir.</p>
2458 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2460 <li><code class="directive"><a href="#rlimitmem">RLimitMEM</a></code></li>
2461 <li><code class="directive"><a href="#rlimitnproc">RLimitNPROC</a></code></li>
2464 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2465 <div class="directive-section"><h2><a name="RLimitMEM" id="RLimitMEM">RLimitMEM</a> <a name="rlimitmem" id="rlimitmem">Yönergesi</a></h2>
2466 <table class="directive">
2467 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılan süreçlerin bellek
2468 tüketimine sınırlama getirir.</td></tr>
2469 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>RLimitMEM <var>bayt-sayısı</var>|max [<var>bayt-sayısı</var>|max]
2471 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
2473 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2474 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
2475 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2476 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2478 <p>1 veya 2 değer alır. İlk değer bütün süreçler için sanal özkaynak
2479 sınırını, ikinci değer ise kesin özkaynak sınırını belirler. İki değer de
2480 birer sayı olabileceği gibi bu sınırın işletim sistemi yapılandırmasında
2481 izin verilen üst sınıra ayarlanacağını belirtmek üzere <code>max</code>
2482 olabilir. Kesin özkaynak sınırını yükseltmek için sunucunun
2483 <code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
2486 <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
2487 verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
2488 Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
2489 günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
2492 <p>Bellek özkaynak sınırları süreç başına bayt sayısı olarak ifade edilir.
2495 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2497 <li><code class="directive"><a href="#rlimitcpu">RLimitCPU</a></code></li>
2498 <li><code class="directive"><a href="#rlimitnproc">RLimitNPROC</a></code></li>
2501 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2502 <div class="directive-section"><h2><a name="RLimitNPROC" id="RLimitNPROC">RLimitNPROC</a> <a name="rlimitnproc" id="rlimitnproc">Yönergesi</a></h2>
2503 <table class="directive">
2504 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Apache alt süreçleri tarafından çalıştırılabilecek süreç sayısına
2505 sınırlama getirir.</td></tr>
2506 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>RLimitNPROC <var>sayı</var>|max [<var>sayı</var>|max]</code></td></tr>
2507 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>Bir değer belirtilmemiştir; işletim sistemi öntanımlıları kullanılır
2509 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2510 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
2511 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2512 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2514 <p>1 veya 2 değer alır. İlk değer bütün süreçler için sanal özkaynak
2515 sınırını, ikinci değer ise kesin özkaynak sınırını belirler. İki değer de
2516 birer sayı olabileceği gibi bu sınırın işletim sistemi yapılandırmasında
2517 izin verilen üst sınıra ayarlanacağını belirtmek üzere <code>max</code>
2518 olabilir. Kesin özkaynak sınırını yükseltmek için sunucunun
2519 <code>root</code> olarak veya sistem açılışı sırasında çalıştırılması
2522 <p>Bu sınırlar Apache’nin kendi alt süreçlerine değil, isteklere yanıt
2523 verirken Apache alt süreçlerinin çatalladıkları süreçlere uygulanır.
2524 Bunlar CGI betikleri ve SSI çalıştırma komutları olabilir fakat borulu
2525 günlük kaydı gibi ana Apache süreci tarafından çatallanmış süreçler
2528 <p>Süreç sayısı sınırı kullanıcı başına süreç sayısına sınırlama getirir.
2531 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
2532 <p>CGI süreçleri sunucu kullanıcı kimliğinden farklı bir kullanıcı
2533 kimliği altında çalışmıyorsa bu yönerge sunucunun kendi oluşturduğu
2534 süreç sayısını sınırlayacaktır. Bunun kanıtı <code>error_log</code>’da
2535 iletilerin çatallanamamasıdır.</p>
2538 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2540 <li><code class="directive"><a href="#rlimitmem">RLimitMEM</a></code></li>
2541 <li><code class="directive"><a href="#rlimitcpu">RLimitCPU</a></code></li>
2544 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2545 <div class="directive-section"><h2><a name="ScriptInterpreterSource" id="ScriptInterpreterSource">ScriptInterpreterSource</a> <a name="scriptinterpretersource" id="scriptinterpretersource">Yönergesi</a></h2>
2546 <table class="directive">
2547 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>CGI betikleri için yorumlayıcı belirleme tekniği</td></tr>
2548 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ScriptInterpreterSource Registry|Registry-Strict|Script</code></td></tr>
2549 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ScriptInterpreterSource Script</code></td></tr>
2550 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2551 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
2552 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2553 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2554 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Sadece Win32 için; <code>Registry-Strict</code> seçeneği Apache
2555 2.0 ve sonrası için geçerlidir.</td></tr>
2557 <p>Bu yönerge Apache’nin CGI betiklerini çalıştıracak yorumlayıcıyı nasıl
2558 tespit edeceğini belirler. <code>Script</code> öntanımlı olup Apache’nin
2559 yorumlayıcı olarak betiğin diyezli ünlem satırında (<code>#!</code> ile
2560 başlayan ilk satır) belirtilen yorumlayıcıyı kullanacağını belirtir.
2561 Win32 sistemlerinde bu satır genellikle şöyledir:</p>
2563 <div class="example"><p><code>
2564 #!C:/Perl/bin/perl.exe
2567 <p><code>perl</code> yorumlayıcının yeri <code>PATH</code> değişkeninde
2568 kayıtlı ise şöyle de olabilir:</p>
2570 <div class="example"><p><code>
2574 <p><code>ScriptInterpreterSource Registry</code> değeri ise betik dosyası
2575 uzantısının (<code>.pl</code> gibi) Windows Sicili içindeki
2576 <code>HKEY_CLASSES_ROOT</code> ağacında arama yapmak için bir arama
2577 anahtarı olarak kullanılmasını sağlar. Betik dosyasını çalıştırmak için
2578 tanımlanmış komutu bulmak için <code>Shell\ExecCGI\Command</code> yoluna,
2579 orada yoksa <code>Shell\Open\Command</code> yoluna bakılır. İkisi de
2580 yoksa son çare olarak <code>Script</code> seçeneğinin davranışına
2583 <div class="warning"><h3>Güvenlik</h3>
2584 <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code>’lı dizinlerde
2585 Apache bulduğu <strong>her</strong> dosyayı çalıştırmayı deneyeceğinden
2586 <code>ScriptInterpreterSource Registry</code> yapılandırmasını
2587 kullanırken dikkatli olun. <code>Registry</code> seçeneği genellikle
2588 çalıştırılmayacak dosyalar için istenmeyen program çağrılarına sebep
2589 olabilir. Örneğin, çoğu Windows sisteminde <code>.htm</code> dosyaları
2590 için ön tanımlı "open" komutu Microsoft Internet Explorer’ın
2591 çalıştırılmasına sebep olur; bu bakımdan, betik dizininde bulunan bir
2592 <code>.htm</code> dosyası için yapılan bir HTTP isteği tarayıcının sunucu
2593 artalanında çalıştırılmasına sebep olacaktır. Bu, sistemi bir kaç dakika
2594 içinde çökertmek için iyi bir yoldur.</p>
2597 <p><code>Registry-Strict</code> seçeneği Apache 2.0’da yeni olup
2598 <code>Registry</code> seçeneğinin yaptığını
2599 <code>Shell\ExecCGI\Command</code> yolu için yapar. <code>ExecCGI</code>
2600 sistem tarafından bilinen bir anahtar olmadığından Windows Siciline elle
2601 kaydedilmesi gerekir ve dolayısıyla sisteminiz üzerinde istenmeyen
2602 program çağrılarına sebep olmaz.</p>
2605 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2606 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerAdmin" id="ServerAdmin">ServerAdmin</a> <a name="serveradmin" id="serveradmin">Yönergesi</a></h2>
2607 <table class="directive">
2608 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun hata iletilerinde istemciye göstereceği eposta adresi
2610 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerAdmin <var>eposta-adresi</var>|<var>URL</var></code></td></tr>
2611 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2612 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2613 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2615 <p><code class="directive">ServerAdmin</code> yönergesi, sunucunun bir hata
2616 durumunda istemciye döndüreceği hata iletilerinde içereceği iletişim
2617 adresini belirtmek için kullanılır. Eğer <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code>
2618 sağlanan değerin bir URL olmadığını saptarsa değerin bir eposta adresi
2619 olduğuna hükmeder ve önüne <code>mailto:</code> getirerek onu bir hiper
2620 bağ hedefi olarak kullanır. Çoğu CGI betiği bir eposta adresi
2621 belirtildiği kabulünü yaptığından değer olarak bir URL değil bir eposta
2622 adresi belirtmeniz önerilir. Eğer bir URL belirtecekseniz hedef sizin
2623 denetiminizde olan başka bir sunucuda bulunmalıdır, yoksa kullanıcılar
2624 hata durumunda bu adrese erişemeyebilirler.</p>
2626 <p>Kullanıcıların sunucu hakkında konuşurken isminizden bahsetmemeleri için
2627 burada belirtilecek adresin sırf bu işe adanmış bir adres olması daha
2630 <div class="example"><p><code>
2631 ServerAdmin www-admin@falan.filan.dom
2635 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2636 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerAlias" id="ServerAlias">ServerAlias</a> <a name="serveralias" id="serveralias">Yönergesi</a></h2>
2637 <table class="directive">
2638 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>İstekleri isme dayalı sanal konaklarla eşleştirilirken
2639 kullanılacak konak adları için başka isimler belirtebilmeyi sağlar.
2641 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerAlias <var>konakadı</var> [<var>konakadı</var>] ...</code></td></tr>
2642 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sanal konak</td></tr>
2643 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2644 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2646 <p><code class="directive">ServerAlias</code> yönergesi, istekleri <a href="../vhosts/name-based.html">isme dayalı sanal konaklarla</a>
2647 eşleştirilirken kullanılacak konak adları için başka isimler
2648 belirtebilmeyi sağlar. <code class="directive">ServerAlias</code> dosya adı kalıp
2649 karakterleri içerebilir.</p>
2651 <div class="example"><p><code>
2652 <VirtualHost *><br />
2653 ServerName sunucu.mesela.dom<br />
2654 ServerAlias sunucu sunucu2.mesela.dom sunucu2<br />
2656 </VirtualHost>
2659 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2661 <li><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></li>
2664 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2665 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerName" id="ServerName">ServerName</a> <a name="servername" id="servername">Yönergesi</a></h2>
2666 <table class="directive">
2667 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun özdeşleşeceği konak ismi ve port.</td></tr>
2668 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerName [<var>şema</var>://]<var>tam-nitelenmiş-alan-adı</var>[:<var>port</var>]
2670 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2671 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2672 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2673 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Bu yönerge 2.0 sürümünden itibaren 1.3 sürümündeki
2674 <code class="directive">Port</code> yönergesinin işlevselliğini de
2675 üstlenmiştir.</td></tr>
2677 <p><code class="directive">ServerName</code> yönergesi, sunucunun kendini
2678 betimlemekte kullanacağı şema, konak adı ve port değerlerini belirler.
2679 Bu, yönlendirme URL’leri oluşturulurken kullanılır. Örneğin, HTTP
2680 sunucusunun barındırıldığı makinenin ismi <code>falan.filan.dom</code>
2681 olduğu halde makinenin bir de <code>www.filan.dom</code> diye bir de DNS
2682 rumuzu varsa ve HTTP sunucunuzun bu rumuzla kendini özdeşleştirmesini
2683 isterseniz bunu şöyle belirtebilirsiniz:</p>
2685 <div class="example"><p><code>
2686 ServerName www.filan.dom:80
2689 <p>Bir <code class="directive">ServerName</code> ataması yapılmamışsa sunucu IP
2690 adresine atanmış sunucu ismi için bir ters DNS sorgusu yapacaktır.
2691 <code class="directive">ServerName</code> yönergesinde bir port belirtilmediği
2692 takdirde sunucu, isteğin geldiği portu kullanacaktır. Öngörülebilirlik ve
2693 güvenilirlik açısından en iyisi <code class="directive">ServerName</code>
2694 yönergesini kullanarak açıkça bir konak ismi ve port belirtmektir.</p>
2696 <p><a href="../vhosts/name-based.html">İsme dayalı sanal konaklar</a>
2697 kullanıyorsanız, <code class="directive"><a href="#virtualhost"><VirtualHost></a></code> bölümü içindeki
2698 <code class="directive">ServerName</code> yönergesi, isteğin <code>Host:</code>
2699 başlığında bu sanal konakla eşleşecek konak ismini belirler.</p>
2702 <p>Bazen sunucu, bir ters vekil, yük dengeleyici veya SSL yük aktarım
2703 uygulaması gibi bir aygıtın arkasında çalışır. Böyle durumlarda sunucunun
2704 kendine yönelik URL’leri doğru üretebildiğinden emin olmak için
2705 <code class="directive">ServerName</code> yönergesinde istemcinin bağlanacağı
2706 <code>https://</code> şeması ve port numarası belirtilir.</p>
2708 <p>Sunucunun kendine yönelik URL’lerin belirtilen portu içerip içermediğini
2709 veya istemcinin yaptığı istekte belirtilen port numarasının verilip
2710 verilmediğinin saptamasını sağlayan (örneğin, <code class="module"><a href="../mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code>
2711 modülü tarafından) ayarlar için <code class="directive"><a href="#usecanonicalname">UseCanonicalName</a></code> ve
2712 <code class="directive"><a href="#usecanonicalphysicalport">UseCanonicalPhysicalPort</a></code>
2713 yönergelerinin açıklamalarına bakınız.</p>
2716 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2718 <li><a href="../dns-caveats.html">DNS ile ilgili konular ve Apache</a>
2720 <li><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></li>
2721 <li><code class="directive"><a href="#usecanonicalname">UseCanonicalName</a></code></li>
2722 <li><code class="directive"><a href="#usecanonicalphysicalport">UseCanonicalPhysicalPort</a></code></li>
2723 <li><code class="directive"><a href="#namevirtualhost">NameVirtualHost</a></code></li>
2724 <li><code class="directive"><a href="#serveralias">ServerAlias</a></code></li>
2727 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2728 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerPath" id="ServerPath">ServerPath</a> <a name="serverpath" id="serverpath">Yönergesi</a></h2>
2729 <table class="directive">
2730 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Uyumsuz bir tarayıcı tarafından erişilmesi için bir isme dayalı sanal konak için meşru URL yolu</td></tr>
2731 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerPath <var>URL-yolu</var></code></td></tr>
2732 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sanal konak</td></tr>
2733 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2734 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2736 <p><code class="directive">ServerPath</code> yönergesi <a href="../vhosts/">isme
2737 dayalı sanal konaklar</a>da kullanmak için konağa meşru bir URL yolu
2740 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2742 <li><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></li>
2745 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2746 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerRoot" id="ServerRoot">ServerRoot</a> <a name="serverroot" id="serverroot">Yönergesi</a></h2>
2747 <table class="directive">
2748 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucu yapılandırması için kök dizin</td></tr>
2749 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerRoot <var>dizin-yolu</var></code></td></tr>
2750 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ServerRoot /usr/local/apache</code></td></tr>
2751 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
2752 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2753 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2755 <p><code class="directive">ServerRoot</code> yönergesi sunucu yapılandırmasını
2756 içeren dizinin yerini belirtir. Genellikle <code>conf/</code> ve
2757 <code>logs/</code> gibi alt dizinler içerir. <code class="directive"><a href="#include">Include</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> gibi diğer yapılandırma
2758 yönergelerindeki göreli yollar bu dizine göre ele alınır.</p>
2760 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
2761 ServerRoot /home/httpd
2765 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2767 <li><a href="../invoking.html"><code>httpd</code> için <code>-d</code> seçeneği</a></li>
2768 <li><code class="directive">ServerRoot</code> dizininin erişim izinlerinin nasıl
2769 ayarlanması gerektiğini öğrenmek için <a href="../misc/security_tips.html#serverroot">güvenlik ipuçları</a></li>
2772 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2773 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerSignature" id="ServerSignature">ServerSignature</a> <a name="serversignature" id="serversignature">Yönergesi</a></h2>
2774 <table class="directive">
2775 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucu tarafından üretilen belgelerin dipnotunu ayarlar.
2777 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerSignature On|Off|EMail</code></td></tr>
2778 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ServerSignature Off</code></td></tr>
2779 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2780 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>All</td></tr>
2781 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2782 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2784 <p><code class="directive">ServerSignature</code> yönergesi, sunucu tarafından
2785 üretilen belgelerin (hata iletileri, <code class="module"><a href="../mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> ftp dizin
2786 listeleri, <code class="module"><a href="../mod/mod_info.html">mod_info</a></code> çıktısı, vs.) altındaki dipnot
2787 satırını yapılandırabilmenizi sağlar. Böyle bir dipnot satırın
2788 istenmesinin sebebi vekil zincirlerinde istemciye dönen hata iletisinin
2789 aslında hangi sunucu tarafından üretildiğini kullanıcıya bildirmektir.</p>
2791 <p><code>Off</code> değeri öntanımlı değer olup dipnot satırının
2792 gösterilmemesini sağlar (Apache-1.2 ve öncesi ile uyumluluk).
2793 <code>On</code> değeri, sunucu sürüm numarası ve hizmeti sunan sanal
2794 konağın isminden (<code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code>) oluşan
2795 bir dipnot satırı oluşturulmasını sağlar; <code>EMail</code> değeri bu
2796 ikisine ek olarak satıra <code class="directive"><a href="#serveradmin">ServerAdmin</a></code>
2797 ile belirtilen adres için bir "mailto:" bağı ekler.</p>
2799 <p>2.0.44 sürümünden beri sunucu sürüm numarasının ayrıntıları <code class="directive"><a href="#servertokens">ServerTokens</a></code> yönergesi ile belirlenmektedir.</p>
2801 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2803 <li><code class="directive"><a href="#servertokens">ServerTokens</a></code></li>
2806 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2807 <div class="directive-section"><h2><a name="ServerTokens" id="ServerTokens">ServerTokens</a> <a name="servertokens" id="servertokens">Yönergesi</a></h2>
2808 <table class="directive">
2809 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td><code>Server</code> HTTP yanıt başlığını yapılandırır.
2811 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>ServerTokens Major|Minor|Min[imal]|Prod[uctOnly]|OS|Full</code></td></tr>
2812 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>ServerTokens Full</code></td></tr>
2813 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
2814 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2815 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2817 <p>Bu yönerge <code>Server</code> HTTP yanıt başlığı alanında istemcilere
2818 sunucunun işletim sistemi, sunucuyla derlenmiş modüller, vs. hakkında
2819 bilgi verilip verilmeyeceğini belirler.</p>
2822 <dt><code>ServerTokens Prod[uctOnly]</code></dt>
2824 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
2827 <dt><code>ServerTokens Major</code></dt>
2829 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
2830 Apache/2</code></dd>
2832 <dt><code>ServerTokens Minor</code></dt>
2834 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
2835 Apache/2.0</code></dd>
2837 <dt><code>ServerTokens Min[imal]</code></dt>
2839 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server:
2840 Apache/2.0.41</code></dd>
2842 <dt><code>ServerTokens OS</code></dt>
2844 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.0.41
2847 <dt><code>ServerTokens Full</code> (ya da belirtilmezse)</dt>
2849 <dd>Sunucu şunu gönderir (<em>örnek</em>): <code>Server: Apache/2.0.41
2850 (Unix) PHP/4.2.2 MyMod/1.2</code></dd>
2853 <p>Bu ayarlama sunucunun tamamını etkiler ve her sanal konak için
2854 farklılaştırılamaz.</p>
2856 <p>2.0.44 sürümünden itibaren bu yönerge <code class="directive"><a href="#serversignature">ServerSignature</a></code> yönergesi tarafından sunulan
2857 bilgiyi de etkilemektedir.</p>
2859 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2861 <li><code class="directive"><a href="#serversignature">ServerSignature</a></code></li>
2864 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2865 <div class="directive-section"><h2><a name="SetHandler" id="SetHandler">SetHandler</a> <a name="sethandler" id="sethandler">Yönergesi</a></h2>
2866 <table class="directive">
2867 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Eşleşen tüm dosyaların belli bir eylemci tarafından işlenmesine
2868 sebep olur.</td></tr>
2869 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>SetHandler <var>eylemci-ismi</var>|None</code></td></tr>
2870 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2871 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
2872 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2873 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2874 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 2.0’da core modülüne taşındı.</td></tr>
2876 <p>Bir <code>.htaccess</code> dosyasına veya bir <code class="directive"><a href="#directory"><Directory></a></code> ya da <code class="directive"><a href="#location"><Location></a></code> bölümüne yerleştirildiğinde, eşleşen
2877 tüm dosyaların, ismi <var>eylemci-ismi</var> ile belirtilen <a href="../handler.html">eylemci</a> tarafından çözümlenmesine sebep olur.
2878 Örneğin, bir dizin içindeki bütün dosyaların, uzantılarına bakılmaksızın
2879 birer imagemap kural dosyası olarak çözümlenmesini istersiniz, bu dizin
2880 içindeki bir <code>.htaccess</code> dosyasına şöyle bir satır
2883 <div class="example"><p><code>
2884 SetHandler imap-file
2887 <p>Başka bir örnek: <code>http://localhost/status</code> gibi bir istek
2888 yapıldığında sunucunun bir durum bilgisi göstermesi için
2889 <code>httpd.conf</code> dosyasına şöyle bir satır koyabilirsiniz:</p>
2891 <div class="example"><p><code>
2892 <Location /status><br />
2893 <span class="indent">
2894 SetHandler server-status<br />
2899 <p>Evvelce tanımlanmış bir <code class="directive">SetHandler</code> yönergesini
2900 <code>None</code> değeriyle geçersiz hale getirebilirsiniz.</p>
2902 <p><strong>Bilginize:</strong><code class="directive">SetHandler</code> yönergesi,
2903 öntanımlı eylemcileri geçersiz kıldığından, index dosyaları ve dizinleri
2904 belirtmek için URL’nin sonuna / getirmek şeklindeki normal davranış
2907 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2909 <li><code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addhandler">AddHandler</a></code></li>
2912 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2913 <div class="directive-section"><h2><a name="SetInputFilter" id="SetInputFilter">SetInputFilter</a> <a name="setinputfilter" id="setinputfilter">Yönergesi</a></h2>
2914 <table class="directive">
2915 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>POST girdilerini ve istemci isteklerini işleyecek süzgeçleri
2917 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>SetInputFilter <var>süzgeç</var>[;<var>süzgeç</var>...]</code></td></tr>
2918 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2919 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
2920 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2921 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2923 <p><code class="directive">SetInputFilter</code> yönergesi, istemci isteklerini
2924 ve sunucu tarafından alındığı takdirde POST girdisini işleyecek süzgeç
2925 veya süzgeçleri belirler. Bu, diğer <code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addinputfilter">AddInputFilter</a></code> yönergeleri dahil evvelce tanımlanmış
2926 süzgeçlere eklenir.</p>
2928 <p>Birden fazla süzgeç belirtilmek istenirse birbirlerinden noktalı
2929 virgüllerle ayrılmalı ve çıktıyı işleyecekleri sıraya uygun olarak
2930 sıralanmalıdırlar.</p>
2932 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2934 <li><a href="../filter.html">Süzgeçler</a> belgesi</li>
2937 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2938 <div class="directive-section"><h2><a name="SetOutputFilter" id="SetOutputFilter">SetOutputFilter</a> <a name="setoutputfilter" id="setoutputfilter">Yönergesi</a></h2>
2939 <table class="directive">
2940 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun yanıtlarını işleyecek süzgeçleri belirler.</td></tr>
2941 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>SetOutputFilter <var>süzgeç</var>[;<var>süzgeç</var>...]</code></td></tr>
2942 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess</td></tr>
2943 <tr><th><a href="directive-dict.html#Override">Geçersizleştirme:</a></th><td>FileInfo</td></tr>
2944 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2945 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2947 <p><code class="directive">SetOutputFilter</code> yönergesi, istemciye
2948 gönderilmeden önce sunucunun yanıtlarını işleyecek süzgeçleri belirler.
2949 Bu, diğer <code class="directive"><a href="../mod/mod_mime.html#addoutputfilter">AddOutputFilter</a></code>
2950 yönergeleri dahil evvelce tanımlanmış süzgeçlere eklenir.</p>
2952 <p>Örneğin, aşağıdaki yapılandırma ile <code>/www/data/</code> dizinindeki
2953 bütün dosyalar sunucu taraflı içerik kapsamında ele alınacaktır.</p>
2955 <div class="example"><p><code>
2956 <Directory /www/data/><br />
2957 <span class="indent">
2958 SetOutputFilter INCLUDES<br />
2963 <p>Birden fazla süzgeç belirtilmek istenirse birbirlerinden noktalı
2964 virgüllerle ayrılmalı ve çıktıyı işleyecekleri sıraya uygun olarak
2965 sıralanmalıdırlar.</p>
2967 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
2969 <li><a href="../filter.html">Süzgeçler</a> belgesi</li>
2972 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
2973 <div class="directive-section"><h2><a name="TimeOut" id="TimeOut">TimeOut</a> <a name="timeout" id="timeout">Yönergesi</a></h2>
2974 <table class="directive">
2975 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Bir istek için başarısız olmadan önce belirli olayların
2976 gerçekleşmesi için sunucunun geçmesini bekleyeceği süre.</td></tr>
2977 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>TimeOut <var>saniye</var></code></td></tr>
2978 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>TimeOut 300</code></td></tr>
2979 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak</td></tr>
2980 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
2981 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
2983 <p><code class="directive">TimeOut</code> yönergesi Apache’nin aşağıdaki durumlarda
2984 G/Ç için bekleyeceği süreyi belirler:</p>
2987 <li>Veriyi istemciden okurken, okuma tamponu boş olduğu takdirde bir TCP
2988 paketinin gelmesini bekleyeceği süre.</li>
2990 <li>Veriyi istemciye yazarken, gönderme tamponu dolu olduğu takdirde bir
2991 paket alındısı için beklenecek süre.</li>
2993 <li><code class="module"><a href="../mod/mod_cgi.html">mod_cgi</a></code> modülünde, bir CGI betiğinden çıktı için
2994 beklenecek süre.</li>
2996 <li><code class="module"><a href="../mod/mod_ext_filter.html">mod_ext_filter</a></code> modülünde, bir süzme işleminden çıktı
2997 almak için beklenecek süre.</li>
2999 <li><code class="module"><a href="../mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> modülünde, <code class="directive"><a href="../mod/mod_proxy.html#proxytimeout">ProxyTimeout</a></code> yönergesi
3000 yapılandırılmamışsa öntanımlı zaman aşımı değeri.</li>
3005 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
3006 <div class="directive-section"><h2><a name="TraceEnable" id="TraceEnable">TraceEnable</a> <a name="traceenable" id="traceenable">Yönergesi</a></h2>
3007 <table class="directive">
3008 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td><code>TRACE</code> isteklerinde davranış şeklini belirler
3010 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>TraceEnable <var>[on|off|extended]</var></code></td></tr>
3011 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>TraceEnable on</code></td></tr>
3012 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
3013 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
3014 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
3015 <tr><th><a href="directive-dict.html#Compatibility">Uyumluluk:</a></th><td>Apache 1.3.34, 2.0.55 ve sonrasında mevcuttur.</td></tr>
3017 <p>Bu yönerge çekirdek ve vekil (<code class="module"><a href="../mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code>) sunucuların
3018 her ikisi için öntanımlı <code>TRACE</code> davranışını değiştirir.
3019 Öntanımlı olan <code>TraceEnable on</code> ile RFC 2616’dan kaynaklanan
3020 ve isteğe herhangi bir istek gövdesinin eşlik etmesine izin vermeyen
3021 <code>TRACE</code> isteklerine izin verilir. <code>TraceEnable off</code>
3022 ile çekirdek ve vekil (<code class="module"><a href="../mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code>) sunucuların her ikisi
3023 de <code>TRACE</code> isteklerine yanıt olarak bir <code>405</code>
3024 (Yönteme izin verilmiyor) hatası döndürür.</p>
3026 <p><code>TraceEnable extended</code> ile sadece sınama ve tanı koyma
3027 amaçlarına yönelik olarak istek gövdelerine izin verilir. Asıl sunucu
3028 istek gövdesini 64k ile sınırlar (<code>Transfer-Encoding: chunked</code>
3029 kullanılmışsa bölüm başlıkları için 8k daha). Asıl sunucu yanıt
3030 gövdesinde tüm başlıkları ve bölüm başlıklarının tamamını yansıtacaktır.
3031 Vekil sunucuda ise istek gövdesi için 64k’lık sınır yoktur.</p>
3034 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
3035 <div class="directive-section"><h2><a name="UseCanonicalName" id="UseCanonicalName">UseCanonicalName</a> <a name="usecanonicalname" id="usecanonicalname">Yönergesi</a></h2>
3036 <table class="directive">
3037 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun kendi adını ve portunu nasıl belirleyeceğini ayarlar
3039 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>UseCanonicalName On|Off|DNS</code></td></tr>
3040 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>UseCanonicalName Off</code></td></tr>
3041 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin</td></tr>
3042 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
3043 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
3045 <p>Apache‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar aynı
3046 sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir.
3047 <code>UseCanonicalName On</code> ile Apache, sunucu için meşru ismi ve
3048 portu oluşturmak için <code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code>
3049 yönergesinde belirtilen ismi ve portu kullanır. Bu isim CGI'lerde
3050 <code>SERVER_NAME</code> ve <code>SERVER_PORT</code> değerlerinde ve tüm
3051 özüne yönelik URL’lerde kullanılır.</p>
3053 <p><code>UseCanonicalName Off</code> ile Apache, özüne yönelik URL’leri
3054 varsa istemci tarafından sağlanan konak ismini ve portu kullanarak
3055 oluşturur; bunlar istemci tarafından sağlanmamışsa yukarıda tanımlanan
3056 işleme başvurulur. Bu değerler, <a href="../vhosts/name-based.html">isme
3057 dayalı sanal konakları</a> gerçekleştirirken kullanılan değerlerle aynı
3058 olup aynı istemcilerle kullanılabilir. <code>SERVER_NAME</code> ve
3059 <code>SERVER_PORT</code> CGI değişkenleri de istemci tarafından sağlanan
3060 isim ve portla oluşturulur.</p>
3062 <p>Bir örnek olarak, iç ağdaki istemcilerin sunucuya <code>www</code> gibi
3063 bir kısa isim kullanarak bağlandığı durumu ele alırsak daha yararlı olur.
3064 Kullanıcılar bir kısa isim ve bir dizin isminden oluşan ve <em>bir / ile
3065 sonlandırılmamış</em> <code>http://www/splat</code> şeklinde bir istek
3066 yaparlarsa, Apache onları <code>http://www.mesela.dom/splat/</code>
3067 adresine yönlendirecektir. Eğer kimlik doğrulama da etkinse bu
3068 kullanıcının iki defa kimlik doğrulamasına sokulmasına sebep olacaktır
3069 (bir kere <code>www</code> için bir kere de <code>www.mesela.dom</code>
3070 için; daha ayrıntılı bilgi için <a href="http://httpd.apache.org/docs/misc/FAQ.html#prompted-twice">SSS</a>’y
3071 e bakınız). Fakat <code class="directive">UseCanonicalName Off</code> olsaydı
3072 Apache isteği <code>http://www/splat/</code> adresine yönlendirecekti.</p>
3074 <p><code>UseCanonicalName DNS</code> diye üçüncü bir seçenek daha vardır ve
3075 istek yaparken <code>Host:</code> başlığını kullanmayan eski istemcileri
3076 desteklemek amacıyla IP’ye dayalı sanal konaklarla kullanmak için
3077 tasarlanmıştır. Bu seçenek etkin olduğunda Apache, istemciyi özüne
3078 yönelik URL’lerle doğru yere bağlamak için sunucu IP adresi üzerinde bir
3079 ters DNS sorgusu yapar.</p>
3081 <div class="warning"><h3>Uyarı</h3>
3082 <p>Eğer CGI’ler <code>SERVER_NAME</code> değerleri için önkabuller
3083 yapıyorlarsa bu seçenek işlerinin bozulmasına yol açabilir. Aslında
3084 istemciler konak ismi olarak istedikleri değeri vermekte özgürdürler.
3085 Fakat eğer CGI, özüne yönelik URL’leri oluştururken sadece
3086 <code>SERVER_NAME</code> değerini kullanıyorsa bu istendiği gibi
3090 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
3092 <li><code class="directive"><a href="#usecanonicalphysicalport">UseCanonicalPhysicalPort</a></code></li>
3093 <li><code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code></li>
3094 <li><code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code></li>
3097 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
3098 <div class="directive-section"><h2><a name="UseCanonicalPhysicalPort" id="UseCanonicalPhysicalPort">UseCanonicalPhysicalPort</a> <a name="usecanonicalphysicalport" id="usecanonicalphysicalport">Yönergesi</a></h2>
3099 <table class="directive">
3100 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sunucunun kendi adını ve portunu nasıl belirleyeceğini ayarlar
3102 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code>UseCanonicalPhysicalPort On|Off</code></td></tr>
3103 <tr><th><a href="directive-dict.html#Default">Öntanımlı:</a></th><td><code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code></td></tr>
3104 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli, sanal konak, dizin</td></tr>
3105 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
3106 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
3108 <p>Apache‘nin çoğu durumda özüne yönelik URL‘ler (isteğin tekrar aynı
3109 sunucuya yapıldığı bir URL türü) oluşturması gerekir. Apache <code class="directive"><a href="#usecanonicalname">UseCanonicalName</a></code> yönergesine bağlı olarak
3110 sunucu için meşru portu oluştururken <code>UseCanonicalPhysicalPort
3111 On</code> ile olası port olarak istek tarafından kullanılmakta olan
3112 fiziksel portu kullanacaktır. <code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code>
3113 olduğunda ise geçerli bir port numarası oluşturmak için asıl fiziksel
3114 port yerine yapılandırma bilgisi kullanılır.</p>
3116 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
3117 <p>Fiziksel port kullanımı etkin olduğunda işlemler şu sırayla
3118 yürütülür:<br /><br />
3119 <code>UseCanonicalName On</code></p>
3121 <li><code>Servername</code> yönergesinde belirtilen port</li>
3122 <li>Fiziksel port</li>
3123 <li>Öntanımlı port</li>
3125 <code>UseCanonicalName Off | DNS</code>
3127 <li><code>Host:</code> başlığından çözümlenen port</li>
3128 <li>Fiziksel port</li>
3129 <li><code>Servername</code> yönergesinde belirtilen port</li>
3130 <li>Öntanımlı port</li>
3133 <p><code>UseCanonicalPhysicalPort Off</code> olduğunda işlem sırasında
3134 fiziksel port adımları atlanır.</p>
3138 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
3140 <li><code class="directive"><a href="#usecanonicalname">UseCanonicalName</a></code></li>
3141 <li><code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code></li>
3142 <li><code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code></li>
3145 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
3146 <div class="directive-section"><h2><a name="VirtualHost" id="VirtualHost"><VirtualHost></a> <a name="virtualhost" id="virtualhost">Yönergesi</a></h2>
3147 <table class="directive">
3148 <tr><th><a href="directive-dict.html#Description">Açıklama:</a></th><td>Sadece belli bir konak ismine ve porta uygulanacak yönergeleri barındırır.</td></tr>
3149 <tr><th><a href="directive-dict.html#Syntax">Sözdizimi:</a></th><td><code><VirtualHost
3150 <var>adres</var>[:<var>port</var>] [<var>adres</var>[:<var>port</var>]]
3151 ...> ... </VirtualHost></code></td></tr>
3152 <tr><th><a href="directive-dict.html#Context">Bağlam:</a></th><td>sunucu geneli</td></tr>
3153 <tr><th><a href="directive-dict.html#Status">Durum:</a></th><td>Çekirdek</td></tr>
3154 <tr><th><a href="directive-dict.html#Module">Modül:</a></th><td>core</td></tr>
3156 <p><code class="directive"><VirtualHost></code> ve
3157 <code></VirtualHost></code> birlikte sadece belli bir sanal konağa
3158 uygulanacak yönergeleri sarmalamakta kullanılırlar. Bir sanal konak
3159 kapsamında belirtilebilecek her yönerge kullanılabilir. Sunucu belli bir
3160 sanal konak üzerindeki bir belge için bir istek aldığında <code class="directive"><VirtualHost></code> bölümünde bulunan yapılandırma
3161 yönergelerini kullanır. <var>adres</var> şunlardan biri olabilir:</p>
3164 <li>Sanal konağın IP adresi.</li>
3166 <li>Sanal konağın IP adresi için tam nitelenmiş alan adı (önerilmez).</li>
3168 <li><code>NameVirtualHost *</code> ile birlikte tüm IP adresleri ile
3169 eşleşmek üzere <code>*</code> karakteri.</li>
3171 <li>Sadece IP sanal konaklarında kullanmak için eşleşmeyen IP adreslerini
3172 yakalamak amacıyla <code>_default_</code> dizgesi.</li>
3175 <div class="example"><h3>Örnek</h3><p><code>
3176 <VirtualHost 10.1.2.3><br />
3177 <span class="indent">
3178 ServerAdmin webmaster@konak.mesela.dom<br />
3179 DocumentRoot /www/docs/konak.mesela.dom<br />
3180 ServerName konak.mesela.dom<br />
3181 ErrorLog logs/konak.mesela.dom-error_log<br />
3182 TransferLog logs/konak.mesela.dom-access_log<br />
3184 </VirtualHost>
3188 <p>İsteğe bağlı port numarasını belirtmeyi mümkün kılmak için IPv6
3189 adresleri köşeli ayraç içine alınır. IPv6 adresi kullanılan bir örnek:</p>
3191 <div class="example"><p><code>
3192 <VirtualHost [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]><br />
3193 <span class="indent">
3194 ServerAdmin webmaster@konak.mesela.dom<br />
3195 DocumentRoot /www/docs/konak.mesela.dom<br />
3196 ServerName konak.mesela.dom<br />
3197 ErrorLog logs/konak.mesela.dom-error_log<br />
3198 TransferLog logs/konak.mesela.dom-access_log<br />
3200 </VirtualHost>
3203 <p>Her sanal konağın ya farklı bir IP adresi ve port ile ya da farklı bir
3204 konak ismiyle eşleşmesi gerekir. Birinci durumda sunucu makinesinin çok
3205 sayıda adresten IP paketleri kabul edecek şekilde yapılandırılması
3206 gerekir. (Eğer makinede çok sayıda ağ arabirimi yoksa bu, işletim sistemi
3207 desteklediği takdirde <code>ifconfig alias</code> komutuyla
3210 <div class="note"><h3>Ek Bilgi</h3>
3211 <p><code class="directive"><VirtualHost></code> kullanımı Apache’nin
3212 dinleyeceği adresler üzerinde belirleyici değildir. Apache’nin doğru
3213 adresi dinlediğinden emin olmak için <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> kullanmanız gerekebilir.</p>
3216 <p>IP’ye dayalı sanal konakları kullanıyorsanız, diğer sanal konaklarda
3217 açıkça belirtilmemiş IP adresleriyle eşleşecek sanal konağı
3218 <code>_default_</code> özel ismiyle belirtebilirsiniz. "Ana" sunucu
3219 yapılandırmasında <code>_default_</code> diye bir sanal konağın
3220 bulunmaması halinde, hiçbir IP adresi eşleşmesi bulunamadığı takdirde
3221 <code class="directive"><VirtualHost></code> bölümleri dışında kalan
3222 tüm yapılandırmalar bu amaca yönelik olarak kullanılır. (Yalnız dikkat
3223 edin, bir <code class="directive"><a href="#namevirtualhost">NameVirtualHost</a></code> yönergesi
3224 ile eşleşen bir IP adresi için ne "ana" sunucu yapılandırması ne de
3225 <code>_default_</code> sanal konak yapılandırması kullanılır. Bu konuda
3226 daha ayrıntılı bilgi için <a href="../vhosts/name-based.html">isme dayalı
3227 sanal konaklar</a> belgesine bakınız.)</p>
3229 <p>Eşleşilecek portu değiştirmek için bir <code>:port</code>
3230 belirtebilirsiniz. Port bu şekilde değiştirilmediği takdirde ana
3231 sunucunun son <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code>
3232 yönergesinde belirtilen port kullanılır. Bir adresteki tüm portlarla
3233 eşleşileceğini belirtmek için <code>:*</code> kullanabilirsiniz. (Bu,
3234 <code>_default_</code> kullanıldığı takdirde önerilir.)</p>
3236 <p>Her <code class="directive"><VirtualHost></code> bloku içinde bir
3237 <code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code> yönergesi mutlaka
3238 olmalıdır. Yokluğu halinde "ana" sunucu yapılandırmasındaki <code class="directive"><a href="#servername">ServerName</a></code> miras alınacaktır (yani, sanal konak
3239 belirtmek için boşuna uğraşmış olursunuz).</p>
3241 <div class="warning"><h3>Güvenlik</h3>
3242 <p>Günlük dosyalarının sunucuyu çalıştıran kullanıcıdan başka herkes
3243 tarafından yazılabilen bir yerde saklanmasından dolayı ortaya çıkabilecek
3244 güvenlik sorunları hakkında daha ayrıntılı bilgi için <a href="../misc/security_tips.html">güvenlik ipuçları</a> belgesine
3248 <h3>Ayrıca bakınız:</h3>
3250 <li><a href="../vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a></li>
3251 <li><a href="../dns-caveats.html">DNS ile İlgili Konular ve Apache</a></li>
3252 <li><a href="../bind.html">Apache’nin belli adresleri ve portları dinlemek
3253 üzere yapılandırılması</a></li>
3254 <li>Bir istek alındığında farklı yapılandırma bölümlerinin nasıl bir arada
3255 ele alındığının açıklaması için <a href="../sections.html">
3256 <Directory>, <Location> ve <Files> bölümleri nasıl
3257 çalışır?</a> belgesine bakınız.</li>
3261 <div class="bottomlang">
3262 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../de/mod/core.html" hreflang="de" rel="alternate" title="Deutsch"> de </a> |
3263 <a href="../en/mod/core.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
3264 <a href="../ja/mod/core.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
3265 <a href="../tr/mod/core.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
3266 </div><div id="footer">
3267 <p class="apache">Copyright 2009 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
3268 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>