granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/howto/auth.html.tr.utf8

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
   2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
   3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
   4         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   5               This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
   6         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   7       -->
   8 <title>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi - Apache HTTP Sunucusu</title>
   9 <link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
  10 <link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
  11 <link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
  12 <link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
  13 <body id="manual-page"><div id="page-header">
  14 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
  15 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.3</p>
  16 <img alt="" src="../images/feather.gif" /></div>
  17 <div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
  18 <div id="path">
  19 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.3</a> &gt; <a href="./">Nasıllar ve Öğreticiler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi</h1>
  20 <div class="toplang">
  21 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
  22 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
  23 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
  24 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
  25 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a> |
  26 <a href="../zh-cn/howto/auth.html" hreflang="zh-cn" rel="alternate" title="Simplified Chinese">&nbsp;zh-cn&nbsp;</a></p>
  27 </div>
  28 <div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div>
  29
  30     <p>Kimlik Doğrulama istediğiniz kişileri teyid etme işlemidir.
  31     Yetkilendirme ise kişilerin nereye gireceklerine ve hangi bilgiye
  32     ulaşacaklarına müsaade edilmesi işlemidir.</p>
  33   </div>
  34 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></li>
  35 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#introduction">Giriş</a></li>
  36 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#theprerequisites">Ön gereksinimler</a></li>
  37 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></li>
  38 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></li>
  39 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#possibleproblems">Olası Sorunlar</a></li>
  40 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></li>
  41 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></li>
  42 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></li>
  43 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#moreinformation">Daha fazla bilgi</a></li>
  44 </ul></div>
  45 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
  46 <div class="section">
  47 <h2><a name="related" id="related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></h2>
  48
  49     <p>Kimlik Doğrulama ve yetkilendirme işlemi ile ilgili üç tür modül
  50     vardır. Genellikle her bir gruptan en az bir modül seçeceksiniz.</p>
  51
  52     <ul>
  53       <li>Kimlik Doğrulama türü (bkz. <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi)
  54         <ul>
  55           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code></li>
  56           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code></li>
  57         </ul>
  58       </li>
  59
  60       <li>Kimlik Doğrulayıcı (bkz.
  61       <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
  62       ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_digest.html#authdigestprovider">AuthDigestProvider</a></code> yönergeleri)
  63         <ul>
  64           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_anon.html">mod_authn_anon</a></code></li>
  65           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code></li>
  66           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code></li>
  67           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_file.html">mod_authn_file</a></code></li>
  68           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  69         </ul>
  70       </li>
  71       <li>Yetkilendirme (bkz.
  72           <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesi)
  73         <ul>
  74           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  75           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbd.html">mod_authz_dbd</a></code></li>
  76           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbm.html">mod_authz_dbm</a></code></li>
  77           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html">mod_authz_groupfile</a></code></li>
  78           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code></li>
  79           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_owner.html">mod_authz_owner</a></code></li>
  80           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_user.html">mod_authz_user</a></code></li>
  81         </ul>
  82       </li>
  83     </ul>
  84
  85     <p>Bu modüllere ek olarak, <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
  86     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri bulunur. Bu modüller
  87     yetkilendirme modüllerinin çekirdeğini oluşturan temel yönergeleri
  88     gerçekler.</p>
  89
  90     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code> modülü kimlik doğrulama ve
  91     yetkilendirme işlemlerinin ikisini birden gerçekleştirir.
  92     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modülü bu işlemleri sunucu adına, IP
  93     adresine ve isteğin karekteristiğine bağlı olarak gerçekleştirir.
  94     Ancak kimlik doğrulama sisteminin bir parçası değildir.
  95     <code>mod_access</code> ile geriye uyumluluk için
  96     <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> diye bir modül daha vardır.</p>
  97
  98     <p>Muhtemelen göz atmak isteyeceğiniz <a href="access.html">Erişim
  99     Denetimi</a> nasıl belgesi, sunucuya erişimlerin çeşitli yollarından
 100     bahsetmektedir.</p>
 101   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 102 <div class="section">
 103 <h2><a name="introduction" id="introduction">Giriş</a></h2>
 104     <p>Sitenizde sadece küçük bir grup insana hitap eden ya da hassas
 105     bilgileriniz varsa, bu makaledeki teknikleri kullanarak dilediğiniz
 106     kişilerin sadece dilediğiniz sayfaları görüntülemesini
 107     sağlayabilirsiniz.</p>
 108
 109     <p>Bu makale sitenizin bazı parçalarını korumak için kullanacağınız
 110     "standart" yolları içermektedir.</p>
 111
 112     <div class="note"><h3>Bilginize:</h3>
 113       <p>Eğer bilgileriniz gerçekten gizliliğe ihtiyaç duyuyorsa kimlik
 114       doğrulamasına ilaveten <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> modülünü de
 115       kullanabilirsiniz.</p>
 116     </div>
 117
 118   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 119 <div class="section">
 120 <h2><a name="theprerequisites" id="theprerequisites">Ön gereksinimler</a></h2>
 121
 122     <p>Bu makalede bahsi geçen yönergeler ya ana sunucu yapılandırma
 123     dosyasında (genellikle <code class="directive"><a href="../mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümünde) ya da dizin içi
 124     yapılandırma dosyalarında (<code>.htaccess</code> dosyaları)
 125     bulunmak zorundadır.</p>
 126
 127     <p>Eğer <code>.htaccess</code> dosyalarını kullanmayı
 128     tasarlıyorsanız, kimlik doğrulama yönergelerine bu dosyaların içine
 129     koymaya izin veren sunucu yapılandırmasına ihtiyacınız olacaktır.
 130     Bunun için, dizin içi yapılandırma dosyalarının içine hangi
 131     yönergelerin konacağını belirleyen <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesi kullanılır.</p>
 132
 133     <p>Kimlik doğrulamadan sözettiğimize göre, aşağıda gösterilen
 134     şekilde bir <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesine ihtiyacınız olacaktır:</p>
 135
 136     <div class="example"><p><code>
 137       AllowOverride AuthConfig
 138     </code></p></div>
 139
 140     <p>Yönergeleri doğrudan ana sunucunun yapılandırma dosyasına
 141     koyacaksanız bu dosyaya yazma izniniz olmalıdır.</p>
 142
 143     <p>Bazı dosyaların nerede saklandığını bilmek için sunucunun dizin
 144     yapısı hakkında biraz bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Bu çok da
 145     zor olmamakla birlikte bu noktaya gelindiğinde konuyu
 146     netleştireceğiz.</p>
 147
 148     <p>Ayrıca <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
 149     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri ya <code>httpd</code>
 150     çalıştırılabilirinin içinde derlenmiş olmalı ya da
 151     <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyası ile yüklenmelidir. Bu
 152     iki modül HTTP sunucusunda kimlik doğrulama ve yetkilendirme
 153     kullanımı ve yapılandırması için büyük öneme sahip temel yönergeleri
 154     ve işlevselliği sağlar.</p>
 155
 156   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 157 <div class="section">
 158 <h2><a name="gettingitworking" id="gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></h2>
 159     <p>Burada, sunucu üzerindeki bir dizini parolayla korumak için
 160     gereken temel bilgiler verilecektir.</p>
 161
 162     <p>İlk olarak bir parola dosyası oluşturmalısınız. Bunu nasıl
 163     yapacağınız, özellikle, seçtiğiniz kimlik doğrulayıcıya göre
 164     değişiklik gösterir. Bunun üzerinde ileride daha fazla duracağız.
 165     Başlangıç için parolaları bir metin dosyasında tutacağız.</p>
 166
 167     <p>Bu dosya belge kök dizini altında olmamalıdır. Böylece başkaları
 168     parola dosyasını indiremezler. Örneğin belgeleriniz
 169     <code>/usr/local/apache/htdocs</code> üzerinden sunuluyorsa parola
 170     dosyanızı <code>/usr/local/apache/passwd</code> dizininde
 171     tutabilirsiniz.</p>
 172
 173     <p>Dosyayı oluşturmak için Apache ile gelen
 174     <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> uygulamasını kullanacağız. Bu uygulama
 175     Apache'nin kurulumunda belirtilen  <code>bin</code> dizininde
 176     bulunur. Eğer Apache'yi üçüncü parti paketlerden  kurduysanız,
 177     çalıştırılabilir dosyaların bulunduğu yollar üzerinde olmalıdır.</p>
 178
 179     <p>Bir dosya oluşturmak için şunları yazın:</p>
 180
 181     <div class="example"><p><code>
 182       htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut
 183     </code></p></div>
 184
 185     <p><code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> size parola soracaktır arkasından da
 186     teyit etmek için parolayı tekrar girmenizi isteyecektir:</p>
 187
 188     <div class="example"><p><code>
 189       # htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut<br />
 190       New password: parolam<br />
 191       Re-type new password: parolam<br />
 192       Adding password for user umut
 193     </code></p></div>
 194
 195     <p>Eğer <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> normal yollar üzerinde değilse
 196     çalıştırmak için dosyanın bulunduğu tam yeri belirtmeniz
 197     gerekecektir. Dosyanın öntanımlı kurulum yeri:
 198     <code>/usr/local/apache2/bin/htpasswd</code></p>
 199
 200     <p>Bundan sonra, sunucuyu, parola sorması için ve kimlerin erişim
 201     izni olacağını belirlemek için yapılandıracaksınız. Bu işlemi
 202     <code>httpd.conf</code>dosyasını düzenleyerek ya da bir
 203     <code>.htaccess</code> dosyası kullanarak yapabilirsiniz. Örneğin,
 204     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret</code> dizinini korumayı
 205     amaçlıyorsanız, şu yönergeleri kullanabilirsiniz. Bu yönergeleri
 206     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret/.htaccess</code> dosyası içine
 207     veya <code>httpd.conf</code> içindeki &lt;Directory
 208     /usr/local/apache/htdocs/secret&gt; bölümüne koyabilirsiniz.</p>
 209
 210     <div class="example"><p><code>
 211       AuthType Basic<br />
 212       AuthName "Gizli Dosyalar"<br />
 213       # (Aşağıdaki satırın kullanımı isteğe bağlıdır)<br />
 214       AuthBasicProvider file<br />
 215       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 216       Require user umut
 217     </code></p></div>
 218
 219     <p>Bu yönergeleri tek tek inceleyelim.
 220     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi
 221     kullanıcının kimliğini doğrulamakta kullanılacak yöntemi seçer. En
 222     çok kullanılan yöntem <code>Basic</code>'tir ve bu yöntem
 223     <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> modülüyle gerçeklenmiştir. Temel
 224     (<code>Basic</code>) kimlik doğrulamasıyla gönderilen parolanın
 225     şifrelenmeyeceğini unutmayın. Bu yöntem, bu sebepten dolayı
 226     <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> eşliğinde kullanılmadığı sürece yüksek
 227     hassasiyete sahip bilgiler için kullanılmamalıdır. Apache bir başka
 228     kimlik doğrulama yöntemini daha destekler: <code>AuthType
 229     Digest</code>. Bu yöntem <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code> tarafından
 230     gerçeklenmiştir ve çok daha güvenlidir. Güncel tarayıcılar, Özet
 231     (<code>Digest</code>) kimlik doğrulama yöntemini
 232     desteklemektedir.</p>
 233
 234     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authname">AuthName</a></code> yönergesi
 235     ile kimlik doğrulamada kullanılacak <dfn>Saha</dfn> da
 236     belirtilebilir. Saha kullanımının, başlıca iki işlevi vardır.
 237     Birincisi, istemci sıklıkla bu bilgiyi kullanıcıya parola diyalog
 238     kutusunun bir parçası olarak sunar. İkincisi, belirtilen kimlik
 239     doğrulamalı alan için gönderilecek parolayı belirlerken istemci
 240     tarafından kullanılır.</p>
 241
 242     <p>Örneğin, bir istemcinin <code>"Gizli Dosyalar"</code> alanında
 243     kimliği doğrulanmış olsun. Aynı sunucu üzerinde <code>"Gizli
 244     Dosyalar"</code> Sahası olarak belirlenmiş alanlarda aynı parola
 245     özdevinimli olarak yinelenecektir. Böylece parola bir kere girilerek
 246     aynı Sahayı paylaşan çok sayıda kısıtlanmış alana ulaşırken oluşacak
 247     gecikmeden kullanıcı korunmuş olur. Güvenlik gerekçelerinden dolayı,
 248     her sunucu adı değiştirilişinde istemcinin parolayı yeniden sorması
 249     gerekir.</p>
 250
 251     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
 252     yönergesinin öntanımlı değeri <code>file</code> olduğundan, bu
 253     durumda, bu yönergenin kullanımı isteğe bağlıdır. Ancak, eğer kimlik
 254     doğrulaması için  <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ya da
 255     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code> gibi farklı bir kaynak seçecekseniz
 256     bu yönergeyi kullanmanız gerekecektir.</p>
 257
 258     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 259     yönergesi <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> ile oluşturduğumuz parola
 260     dosyasının yerini belirtmek için kullanılır. Eğer çok sayıda
 261     kullanıcınız varsa her bir kullanıcıyı her kimlik doğrulama isteği
 262     için kimlik bilgilerini bir metin dosyasında aramak gayet yavaş
 263     olacaktır. Apache, kullanıcı bilgilerini hızlı bir veritabanı
 264     dosyasında depolama özelliğine de sahiptir. Bu amaçla,
 265     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> modülünün
 266     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html#authdbmuserfile">AuthDBMUserFile</a></code>
 267     yönergesi kullanılabilir. Bu dosyalar <code class="program"><a href="../programs/dbmmanage.html">dbmmanage</a></code>
 268     programı ile oluşturulabilir ve değiştirilebilir.  <a href="http://modules.apache.org/">Apache modülleri
 269     Veritabanı</a> içindeki üçüncü parti modüllerinde çok sayıda
 270     başka kimlik doğrulama türü de vardır.</p>
 271
 272     <p>Son olarak <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 273     yönergesi, sunucunun bu bölgesine erişimine izin verilen
 274     kullanıcıları ayarlama işleminin kimlik doğrulamasıyla ilgili
 275     kısmını sağlar. Bir sonraki bölümde <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesini kullanmanın
 276     çeşitli yoları üzerinde duracağız.</p>
 277   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 278 <div class="section">
 279 <h2><a name="lettingmorethanonepersonin" id="lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></h2>
 280
 281     <p>Yukarıdaki yönergelerle bir dizinde sadece bir kişiye
 282     (<code>umut</code> adlı kullanıcıya) izin verir. Çoğunlukla birden
 283     çok kişiye izin verilmesi istenir. Bu durumda <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html#authgroupfile">AuthGroupFile</a></code> yönergesi
 284     devreye girer.</p>
 285
 286     <p>Eğer birden çok kişiye izin vermek istiyorsanız içinde kullanıcı
 287     isimlerinin olduğu bir grup dosyası oluşturmalısınız. Bu dosyanın
 288     biçemi gayet basittir ve bunu herhangi bir metin düzenleyici ile
 289     oluşturabilirsiniz. Bu dosyanın içeriği aşağıdaki gibi
 290     görünecektir:</p>
 291
 292     <div class="example"><p><code>
 293      GroupName: umut samet engin kubilay
 294     </code></p></div>
 295
 296     <p>Dosya, sadece, boşluklarla birbirinden ayrılmış gurup üyelerinin
 297     isimlerinden oluşan uzun bir liste içerir.</p>
 298
 299     <p>Varolan parola dosyasına bir kullanıcı eklemek için şunu
 300     yazın:</p>
 301
 302     <div class="example"><p><code>
 303       htpasswd /usr/local/apache/passwd/passwords birey
 304     </code></p></div>
 305
 306     <p>Evvelce almış olduğunuz yanıtı yine alacaksınız ama bu sefer yeni
 307     bir dosya oluşturulmak yerine var olan bir dosyaya eklenecektir.
 308     (Yeni bir parola dosyası oluşturmak için <code>-c</code> seçeneği
 309     kullanılır).</p>
 310
 311     <p>Şimdi, <code>.htaccess</code> dosyanızı aşağıda görüldüğü şekilde
 312     değiştirebilirsiniz:</p>
 313
 314     <div class="example"><p><code>
 315       AuthType Basic<br />
 316       AuthName "Davete Binaen"<br />
 317       # Satır isteğe bağlıdır:<br />
 318       AuthBasicProvider file<br />
 319       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 320       AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 321       Require group Grupismi
 322     </code></p></div>
 323
 324     <p>Artık, <code>Grupismi</code> gurubunda listelenmiş ve
 325     <code>password</code> dosyasında kaydı olan kişiye, parolayı doğru
 326     yazdığı takdirde izin verilecektir.</p>
 327
 328     <p>Çoklu kullanıcıya izin veren biraz daha az kullanılan başka bir
 329     yol daha mevcuttur. Bir gurup dosyası oluşturmaktansa, şu yönergeyi
 330     kullanabilirsiniz:</p>
 331
 332     <div class="example"><p><code>
 333       Require valid-user
 334     </code></p></div>
 335
 336     <p><code>Require user umut</code> satırı ile parola dosyasında
 337     listelenmiş ve parolayı doğru olarak giren herhangi bir kişiye izin
 338     vermektense, her grup için ayrı bir parola dosyası tutarak grup
 339     davranışını taklit edebilirsiniz. Bu yaklaşımın getirisi:
 340     Apache iki dosya yerine sadece bir dosyaya bakar.
 341     Götürüsü ise parola dosyalarından oluşan bir dosya demeti sağlamak
 342     ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 343     yönergesinde doğru dosyayı belirtmeyi unutmamak zorunda
 344     kalmanızdır.</p>
 345
 346   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 347 <div class="section">
 348 <h2><a name="possibleproblems" id="possibleproblems">Olası Sorunlar</a></h2>
 349     <p>Temel kimlik doğrulama yolu belirtildiği için, sunucuya
 350     yaptığınız her belge istediğinde kullanıcı adınızın ve parolanızın
 351     doğrulanması gerekir. Hatta aynı sayfayı yeniden yüklerken ya da
 352     sayfadaki her bir resim için bu yapılmalıdır (şayet korunmakta olan
 353     bir dizinden geliyorsa). Bu işlem hızı azaltacaktır. Yavaşlama
 354     miktarı parola dosyanızın büyüklüğü ile orantılı olacaktır, çünkü bu
 355     işlem sırasında dosya açılacak ve kullanıcıların arasında isminiz
 356     bulunana kadar liste aşağı doğru taranacaktır. Bu işlem sayfa her
 357     yüklenişinde tekrar edilecektir.</p>
 358
 359     <p>Buradan çıkacak sonuç, bir parola dosyasına konulan kullanıcı
 360     sayısında bir üst sınır olması gerekliliğidir. Bu sınır sunucunuzun
 361     başarımına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bir kaç yüz kayıtın
 362     üstünde giriş yaptığınızda hız düşüşünü gözlemlebilirsiniz İşte bu
 363     anda kimlik doğrulama için başka bir yöntem aramaya başlarsınız.</p>
 364
 365   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 366 <div class="section">
 367 <h2><a name="dbmdbd" id="dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></h2>
 368
 369     <p>Parolaları basit bir metin dosyasında depolamak yukarıda
 370     bahsedilen sorunlara yol açtığından parolaları başka bir yerde
 371     depolamayı düşünebilirsiniz; örneğin bir veritabanında.</p>
 372
 373     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ve <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code>
 374     modülleri bunu mümkün kılan iki modüldür. Depolama yönemi olarak
 375     <code><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code> file</code> yerine, <code>dbm</code>
 376     veya <code>dbd</code> kullanabilirsiniz.</p>
 377
 378     <p>Bir metin dosyası yerine bir dbd dosyası kullanım örneği:</p>
 379
 380     <div class="example"><p><code>
 381     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 382     AuthName "Private"<br />
 383     AuthType Basic<br />
 384     AuthBasicProvider dbm<br />
 385     AuthDBMUserFile /www/passwords/passwd.dbm<br />
 386     Require valid-user<br />
 387     &lt;/Directory&gt;
 388     </code></p></div>
 389
 390     <p>Başka seçenekler de mümkündür. Ayrınılar için
 391     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> belgesine başvurun.</p>
 392
 393   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 394 <div class="section">
 395 <h2><a name="multprovider" id="multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></h2>
 396
 397     <p>Kimlik doğrulama ve yetkilendirme mimarisine dayalı yeni
 398     tedarikçiyi kullanarak tek bir yetkilendirme ya da kimlik doğrulama
 399     yöntemine kilitlenip kalmayacaksınız. Aslında birden çok tedarikçi
 400     ihtiyacınıza cevap vermek için bir arada kullanılabilir. Aşağıdaki
 401     örnekte dosya ve LDAP tabanlı kimlik doğrulama tedarikçileri bir
 402     arada kullanılmıştır.</p>
 403
 404     <div class="example"><p><code>
 405     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 406     AuthName "Private"<br />
 407     AuthType Basic<br />
 408     AuthBasicProvider file ldap<br />
 409     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 410     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg<br />
 411     Require valid-user<br />
 412     &lt;/Directory&gt;
 413     </code></p></div>
 414
 415     <p>Bu örnekte dosya tedarikçisi, ilk olarak kullanıcının kimliğini
 416     doğrulamaya teşebbüs edecektir. Kullanıcının kimliği
 417     doğrulanamıyorsa LDAP tedarikçisi çağırılır. Eğer kurumunuz birden
 418     çok kimlik doğrulama tedarikçisini yürürlüğe koyuyorsa bu, kimlik
 419     doğrulama faaliyet alanının genişletilmesini sağlar. Diğer kimlik
 420     kanıtlama ve yetkilendirme senaryoları tek bir kimlik doğrulaması
 421     ile birden fazla yetkilendirme türüne izin verebilir.</p>
 422
 423     <p>Çok sayıda kimlik doğrulama tedarikçisi uygulamaya konulabileceği
 424     gibi, çok sayıda yetkilendirme yöntemi de kullanılabilir. Bu örnekte
 425     dosya için hem dosyalı hem de LDAP grup kimlik doğrulaması
 426     kullanılmıştır.</p>
 427
 428     <div class="example"><p><code>
 429     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 430     AuthName "Private"<br />
 431     AuthType Basic<br />
 432     AuthBasicProvider file<br />
 433     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 434     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg
 435     AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 436     Require group GroupName<br />
 437     Require ldap-group cn=mygroup,o=yourorg<br />
 438     &lt;/Directory&gt;
 439     </code></p></div>
 440
 441     <p>Kimlik doğrulama konusunu biraz daha genişletirsek, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve
 442     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme taşıyıcısı
 443     yönergelerle hangi iznin hangi sırayla uygulanacağını
 444     belirlenebilir. <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme Taşıyıcıları</a> bölümünde bunun bir uygulama
 445     örneğini görebilirsiniz.</p>
 446
 447   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 448 <div class="section">
 449 <h2><a name="beyond" id="beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></h2>
 450     <p>Tek bir veri deposundan yapılacak tek bir sınamadan çok daha
 451     esnek kimlik doğrulaması yapılabilir. Sıralama, mantık ve hangi
 452     kimlik doğrulamasının kullanılacağını seçmek mümkündür.</p>
 453
 454     <h3><a name="authandororder" id="authandororder">Mantık ve sıralamanın uygulanması</a></h3>
 455
 456       <p>Yetkilendirmenin hangi sırayla uygulanacağı ve nasıl
 457       denetleneceği geçmişte biraz gizemli bir konuydu. Apache 2.2'de,
 458       tedarikçi tabanlı kimlik doğrulamasının devreye girmesiyle asıl
 459       kimlik doğrulama işlemini yetkilendirme ve destek işlevselliğinden
 460       ayırmak mümkün oldu. Bunun faydalarından birisi de kimlik
 461       doğrulama tedarikçilerinin yapılandırılabilmesi ve auth modülünün
 462       kendi yükleme sırasından bağımsız olarak özel bir sırayla
 463       çağrılabilmesidir. Bu tedarikçi tabanlı mekanizmanın aynısı
 464       yetkilendirmeye de getirilmiştir. Bunun anlamı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde hangi
 465       izin yönteminin kullanılması gerektiğinin belirtmesinin yanında
 466       hangi sırayla çağırılacaklarının da belirlenebildiğidir. Çok
 467       sayıda yetkilendirme yöntemi kullanıldığında, bunlar, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergelerinin
 468       yapılandırma dosyasında göründükleri sıra ile çağırılır.</p>
 469
 470       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme
 471       taşıyıcısı yönergelerin devreye girmesiyle yetkilendirme
 472       yöntemlerinin ne zaman çağırılacağı ve çağırıldığında ve erişime
 473       izin verirken hangi kuralların uygulanacağı konusunda denetim
 474       yapılandırmanın eline geçmektedir. Karmaşık yetkilendime mantığını
 475       ifade etmek için kullanılan bir örneği görmek için
 476       <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme
 477       Taşıyıcıları</a> bölümüne bakınız.</p>
 478
 479       <p>Öntanımlı olarak tüm <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#&#10;      require">
 480       Require</a></code> yönergeleri, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code>
 481       taşıyıcı yönergesinin içine konur. Başka bir deyişle eğer
 482       belirtilen kimlik doğrulama yöntemlerinden herhangi biri başarılı
 483       olursa yetkilendirme de sağlanmış olur.</p>
 484
 485
 486
 487     <h3><a name="reqaccessctrl" id="reqaccessctrl">Erişim denetimi için yetkilendirme tedarikçilerinin
 488       kullanımı</a></h3>
 489
 490       <p>Kullanıcı adı ve parolasına göre kimlik doğrulama hikayenin
 491       sadece bir bölümüdür. Sıklıkla insanlara kim olduklarına göre
 492       değil birşeylere dayanarak izin vermek istersiniz. Örneğin nereden
 493       geldikleri gibi.</p>
 494
 495       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#all">all</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#env">env</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#host">host</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#ip">ip</a></code> gibi yetkilendirme
 496       tedarikçileri ile, bir belgenin istendiği makinenin IP adresi veya
 497       konak ismi gibi bazı özelliklerine dayalı olarak erişime izin
 498       verip vermeyeceğinizi belirtebilirsiniz.</p>
 499
 500       <p>Bu tedarikçilerin kullanımı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde açıklanmıştır. Bu yönergeler,
 501       isteklerin işlenmesi sırasında yetkilendirme aşamasında
 502       çağırılacak yetkilendirme tedarikçilerini kayda geçirir. Örneğin:
 503       </p>
 504
 505       <div class="example"><p><code>
 506         Require ip <var>adres</var>
 507       </code></p></div>
 508
 509       <p>Burada, <var>adres</var> bir IP adresidir (veya kısmi bir IP
 510         addresidir)</p>
 511
 512       <div class="example"><p><code>
 513         Require host <var>alan_adı</var>
 514       </code></p></div>
 515
 516       <p>Burada, <var>alan_adı</var> bir tam nitelikli alan adıdır
 517       (ya da kısmi alan adıdır); gerekirse çok sayıda alan adı veya IP
 518       adresi de belirtilebilir.</p>
 519
 520       <p>Örneğin, yorum alanını gereksiz iletilerle dolduran birini uzak
 521       tutmak istediğinizi varsayalım. Bu kişiyi uzak tutmak için şunları
 522       yapabilirsiniz:</p>
 523
 524       <div class="example"><p><code>
 525         &lt;RequireAll&gt;
 526         <span class="indent">
 527           Require all granted<br />
 528           Require not ip 10.252.46.165
 529         </span>
 530         &lt;/RequireAll&gt;
 531       </code></p></div>
 532
 533       <p>Bu adresden gelen ziyaretçiler bu yönergedeki içeriği
 534       göremeyeceklerdir. Bunun yerine, elinizde IP adresi değil de
 535       makine adı varsa şunu kullanabilirsiniz:</p>
 536
 537       <div class="example"><p><code>
 538         &lt;RequireAll&gt;
 539         <span class="indent">
 540           Require all granted<br />
 541           Require not host <var>host.example.com</var>
 542         </span>
 543         &lt;/RequireAll&gt;
 544       </code></p></div>
 545
 546       <p>Eğer alan adının tamanıdan gelecek olan bütün erişimleri
 547       engellemek isterseniz adresin ya da alan adının bir parçasını
 548       belirtin:</p>
 549
 550       <div class="example"><p><code>
 551         &lt;RequireAll&gt;
 552         <span class="indent">
 553           Require all granted<br />
 554           &lt;RequireNone&gt;
 555           <span class="indent">
 556             Require ip 192.168.205<br />
 557             Require host phishers.example.com moreidiots.example<br />
 558             Require host ke
 559           </span>
 560           &lt;/RequireNone&gt;
 561         </span>
 562         &lt;/RequireAll&gt;
 563       </code></p></div>
 564
 565       <p>Yukarıdaki örnekte, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requirenone">&lt;RequireNone&gt;</a></code> yönergesi içindeki
 566       <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 567       yönergelerinin değiştirgeleriyle hiçbir bir eşleşme olmaması
 568       durumunda erişime izin verilir.</p>
 569
 570
 571
 572     <h3><a name="filesystem" id="filesystem">Erişim denetimi ve geriye uyumluluk</a></h3>
 573
 574       <p>Kimlik doğrulama için tedarik tabanlı mekanizma kullanımının
 575       yan etkilerinden birisi,
 576       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#order">Order</a></code>,
 577       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#allow">Allow</a></code>,
 578       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#deny">Deny</a></code> ve
 579       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#satisfy">Satisfy</a></code> erişim
 580       denetim yönergelerine artık ihtiyaç duyulmamasıdır. Ancak eski
 581       yapılandırmalarla uyumluluğu sağlamak için bu yönergeler
 582       <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> modülüne taşınmıştır.</p>
 583
 584
 585
 586   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 587 <div class="section">
 588 <h2><a name="moreinformation" id="moreinformation">Daha fazla bilgi</a></h2>
 589     <p>Daha fazla bilgi için <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> ve
 590     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modüllerinin belgelerine bakınız.
 591     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#&lt;authnprovideralias&gt;">&lt;AuthnProviderAlias&gt;</a></code>
 592     yönergesi ile bazı yapılandırmalarınızı basitleştirebilirsiniz.</p>
 593
 594     <p>Apache tarafından desteklenen şifrelerle ilgili bilgi için <a href="../misc/password_encryptions.html">Parola Biçemleri</a>
 595     belgesine bakınız.</p>
 596
 597     <p><a href="access.html">Erişim Denetimi</a> nasıl belgesinden de
 598     bazı bilgiler edinebilirsiniz.</p>
 599   </div></div>
 600 <div class="bottomlang">
 601 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
 602 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
 603 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
 604 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
 605 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a> |
 606 <a href="../zh-cn/howto/auth.html" hreflang="zh-cn" rel="alternate" title="Simplified Chinese">&nbsp;zh-cn&nbsp;</a></p>
 607 </div><div id="footer">
 608 <p class="apache">Copyright 2011 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
 609 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>
 610 </body></html>