granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/howto/auth.html.tr.utf8

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
   2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
   3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
   4         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   5               This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
   6         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   7       -->
   8 <title>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi - Apache HTTP Sunucusu</title>
   9 <link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
  10 <link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
  11 <link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
  12 <link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
  13 <body id="manual-page"><div id="page-header">
  14 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
  15 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.3</p>
  16 <img alt="" src="../images/feather.gif" /></div>
  17 <div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
  18 <div id="path">
  19 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.3</a> &gt; <a href="./">Nasıllar ve Öğreticiler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi</h1>
  20 <div class="toplang">
  21 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
  22 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
  23 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
  24 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
  25 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
  26 </div>
  27
  28     <p>Kimlik Doğrulama istediğiniz kişileri teyid etme işlemidir.
  29     Yetkilendirme ise kişilerin nereye gireceklerine ve hangi bilgiye
  30     ulaşacaklarına müsaade edilmesi işlemidir.</p>
  31   </div>
  32 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></li>
  33 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#introduction">Giriş</a></li>
  34 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#theprerequisites">Ön gereksinimler</a></li>
  35 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></li>
  36 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></li>
  37 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#possibleproblems">Olası Sorunlar</a></li>
  38 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></li>
  39 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></li>
  40 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></li>
  41 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#moreinformation">Daha fazla bilgi</a></li>
  42 </ul></div>
  43 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
  44 <div class="section">
  45 <h2><a name="related" id="related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></h2>
  46
  47     <p>Kimlik Doğrulama ve yetkilendirme işlemi ile ilgili üç tür modül
  48     vardır. Genellikle her bir gruptan en az bir modül seçeceksiniz.</p>
  49
  50     <ul>
  51       <li>Kimlik Doğrulama türü (bkz. <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi)
  52         <ul>
  53           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code></li>
  54           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code></li>
  55         </ul>
  56       </li>
  57
  58       <li>Kimlik Doğrulayıcı (bkz.
  59       <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
  60       ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_digest.html#authdigestprovider">AuthDigestProvider</a></code> yönergeleri)
  61         <ul>
  62           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_anon.html">mod_authn_anon</a></code></li>
  63           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code></li>
  64           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code></li>
  65           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_file.html">mod_authn_file</a></code></li>
  66           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  67         </ul>
  68       </li>
  69       <li>Yetkilendirme (bkz.
  70           <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesi)
  71         <ul>
  72           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  73           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbd.html">mod_authz_dbd</a></code></li>
  74           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbm.html">mod_authz_dbm</a></code></li>
  75           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html">mod_authz_groupfile</a></code></li>
  76           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code></li>
  77           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_owner.html">mod_authz_owner</a></code></li>
  78           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_user.html">mod_authz_user</a></code></li>
  79         </ul>
  80       </li>
  81     </ul>
  82
  83     <p>Bu modüllere ek olarak, <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
  84     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri bulunur. Bu modüller
  85     yetkilendirme modüllerinin çekirdeğini oluşturan temel yönergeleri
  86     gerçekler.</p>
  87
  88     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code> modülü kimlik doğrulama ve
  89     yetkilendirme işlemlerinin ikisini birden gerçekleştirir.
  90     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modülü bu işlemleri sunucu adına, IP
  91     adresine ve isteğin karekteristiğine bağlı olarak gerçekleştirir.
  92     Ancak kimlik doğrulama sisteminin bir parçası değildir.
  93     <code>mod_access</code> ile geriye uyumluluk için
  94     <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> diye bir modül daha vardır.</p>
  95
  96     <p>Muhtemelen göz atmak isteyeceğiniz <a href="access.html">Erişim
  97     Denetimi</a> nasıl belgesi, sunucuya erişimlerin çeşitli yollarından
  98     bahsetmektedir.</p>
  99   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 100 <div class="section">
 101 <h2><a name="introduction" id="introduction">Giriş</a></h2>
 102     <p>Sitenizde sadece küçük bir grup insana hitap eden ya da hassas
 103     bilgileriniz varsa, bu makaledeki teknikleri kullanarak dilediğiniz
 104     kişilerin sadece dilediğiniz sayfaları görüntülemesini
 105     sağlayabilirsiniz.</p>
 106
 107     <p>Bu makale sitenizin bazı parçalarını korumak için kullanacağınız
 108     "standart" yolları içermektedir.</p>
 109
 110     <div class="note"><h3>Bilginize:</h3>
 111       <p>Eğer bilgileriniz gerçekten gizliliğe ihtiyaç duyuyorsa kimlik
 112       doğrulamasına ilaveten <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> modülünü de
 113       kullanabilirsiniz.</p>
 114     </div>
 115
 116   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 117 <div class="section">
 118 <h2><a name="theprerequisites" id="theprerequisites">Ön gereksinimler</a></h2>
 119
 120     <p>Bu makalede bahsi geçen yönergeler ya ana sunucu yapılandırma
 121     dosyasında (genellikle <code class="directive"><a href="../mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümünde) ya da dizin içi
 122     yapılandırma dosyalarında (<code>.htaccess</code> dosyaları)
 123     bulunmak zorundadır.</p>
 124
 125     <p>Eğer <code>.htaccess</code> dosyalarını kullanmayı
 126     tasarlıyorsanız, kimlik doğrulama yönergelerine bu dosyaların içine
 127     koymaya izin veren sunucu yapılandırmasına ihtiyacınız olacaktır.
 128     Bunun için, dizin içi yapılandırma dosyalarının içine hangi
 129     yönergelerin konacağını belirleyen <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesi kullanılır.</p>
 130
 131     <p>Kimlik doğrulamadan sözettiğimize göre, aşağıda gösterilen
 132     şekilde bir <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesine ihtiyacınız olacaktır:</p>
 133
 134     <div class="example"><p><code>
 135       AllowOverride AuthConfig
 136     </code></p></div>
 137
 138     <p>Yönergeleri doğrudan ana sunucunun yapılandırma dosyasına
 139     koyacaksanız bu dosyaya yazma izniniz olmalıdır.</p>
 140
 141     <p>Bazı dosyaların nerede saklandığını bilmek için sunucunun dizin
 142     yapısı hakkında biraz bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Bu çok da
 143     zor olmamakla birlikte bu noktaya gelindiğinde konuyu
 144     netleştireceğiz.</p>
 145
 146     <p>Ayrıca <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
 147     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri ya <code>httpd</code>
 148     çalıştırılabilirinin içinde derlenmiş olmalı ya da
 149     <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyası ile yüklenmelidir. Bu
 150     iki modül HTTP sunucusunda kimlik doğrulama ve yetkilendirme
 151     kullanımı ve yapılandırması için büyük öneme sahip temel yönergeleri
 152     ve işlevselliği sağlar.</p>
 153
 154   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 155 <div class="section">
 156 <h2><a name="gettingitworking" id="gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></h2>
 157     <p>Burada, sunucu üzerindeki bir dizini parolayla korumak için
 158     gereken temel bilgiler verilecektir.</p>
 159
 160     <p>İlk olarak bir parola dosyası oluşturmalısınız. Bunu nasıl
 161     yapacağınız, özellikle, seçtiğiniz kimlik doğrulayıcıya göre
 162     değişiklik gösterir. Bunun üzerinde ileride daha fazla duracağız.
 163     Başlangıç için parolaları bir metin dosyasında tutacağız.</p>
 164
 165     <p>Bu dosya belge kök dizini altında olmamalıdır. Böylece başkaları
 166     parola dosyasını indiremezler. Örneğin belgeleriniz
 167     <code>/usr/local/apache/htdocs</code> üzerinden sunuluyorsa parola
 168     dosyanızı <code>/usr/local/apache/passwd</code> dizininde
 169     tutabilirsiniz.</p>
 170
 171     <p>Dosyayı oluşturmak için Apache ile gelen
 172     <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> uygulamasını kullanacağız. Bu uygulama
 173     Apache'nin kurulumunda belirtilen  <code>bin</code> dizininde
 174     bulunur. Eğer Apache'yi üçüncü parti paketlerden  kurduysanız,
 175     çalıştırılabilir dosyaların bulunduğu yollar üzerinde olmalıdır.</p>
 176
 177     <p>Bir dosya oluşturmak için şunları yazın:</p>
 178
 179     <div class="example"><p><code>
 180       htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut
 181     </code></p></div>
 182
 183     <p><code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> size parola soracaktır arkasından da
 184     teyit etmek için parolayı tekrar girmenizi isteyecektir:</p>
 185
 186     <div class="example"><p><code>
 187       # htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut<br />
 188       New password: parolam<br />
 189       Re-type new password: parolam<br />
 190       Adding password for user umut
 191     </code></p></div>
 192
 193     <p>Eğer <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> normal yollar üzerinde değilse
 194     çalıştırmak için dosyanın bulunduğu tam yeri belirtmeniz
 195     gerekecektir. Dosyanın öntanımlı kurulum yeri:
 196     <code>/usr/local/apache2/bin/htpasswd</code></p>
 197
 198     <p>Bundan sonra, sunucuyu, parola sorması için ve kimlerin erişim
 199     izni olacağını belirlemek için yapılandıracaksınız. Bu işlemi
 200     <code>httpd.conf</code>dosyasını düzenleyerek ya da bir
 201     <code>.htaccess</code> dosyası kullanarak yapabilirsiniz. Örneğin,
 202     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret</code> dizinini korumayı
 203     amaçlıyorsanız, şu yönergeleri kullanabilirsiniz. Bu yönergeleri
 204     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret/.htaccess</code> dosyası içine
 205     veya <code>httpd.conf</code> içindeki &lt;Directory
 206     /usr/local/apache/htdocs/secret&gt; bölümüne koyabilirsiniz.</p>
 207
 208     <div class="example"><p><code>
 209       AuthType Basic<br />
 210       AuthName "Gizli Dosyalar"<br />
 211       # (Aşağıdaki satırın kullanımı isteğe bağlıdır)<br />
 212       AuthBasicProvider file<br />
 213       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 214       Require user umut
 215     </code></p></div>
 216
 217     <p>Bu yönergeleri tek tek inceleyelim.
 218     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi
 219     kullanıcının kimliğini doğrulamakta kullanılacak yöntemi seçer. En
 220     çok kullanılan yöntem <code>Basic</code>'tir ve bu yöntem
 221     <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> modülüyle gerçeklenmiştir. Temel
 222     (<code>Basic</code>) kimlik doğrulamasıyla gönderilen parolanın
 223     şifrelenmeyeceğini unutmayın. Bu yöntem, bu sebepten dolayı
 224     <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> eşliğinde kullanılmadığı sürece yüksek
 225     hassasiyete sahip bilgiler için kullanılmamalıdır. Apache bir başka
 226     kimlik doğrulama yöntemini daha destekler: <code>AuthType
 227     Digest</code>. Bu yöntem <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code> tarafından
 228     gerçeklenmiştir ve çok daha güvenlidir. Güncel tarayıcılar, Özet
 229     (<code>Digest</code>) kimlik doğrulama yöntemini
 230     desteklemektedir.</p>
 231
 232     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authname">AuthName</a></code> yönergesi
 233     ile kimlik doğrulamada kullanılacak <dfn>Saha</dfn> da
 234     belirtilebilir. Saha kullanımının, başlıca iki işlevi vardır.
 235     Birincisi, istemci sıklıkla bu bilgiyi kullanıcıya parola diyalog
 236     kutusunun bir parçası olarak sunar. İkincisi, belirtilen kimlik
 237     doğrulamalı alan için gönderilecek parolayı belirlerken istemci
 238     tarafından kullanılır.</p>
 239
 240     <p>Örneğin, bir istemcinin <code>"Gizli Dosyalar"</code> alanında
 241     kimliği doğrulanmış olsun. Aynı sunucu üzerinde <code>"Gizli
 242     Dosyalar"</code> Sahası olarak belirlenmiş alanlarda aynı parola
 243     özdevinimli olarak yinelenecektir. Böylece parola bir kere girilerek
 244     aynı Sahayı paylaşan çok sayıda kısıtlanmış alana ulaşırken oluşacak
 245     gecikmeden kullanıcı korunmuş olur. Güvenlik gerekçelerinden dolayı,
 246     her sunucu adı değiştirilişinde istemcinin parolayı yeniden sorması
 247     gerekir.</p>
 248
 249     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
 250     yönergesinin öntanımlı değeri <code>file</code> olduğundan, bu
 251     durumda, bu yönergenin kullanımı isteğe bağlıdır. Ancak, eğer kimlik
 252     doğrulaması için  <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ya da
 253     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code> gibi farklı bir kaynak seçecekseniz
 254     bu yönergeyi kullanmanız gerekecektir.</p>
 255
 256     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 257     yönergesi <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> ile oluşturduğumuz parola
 258     dosyasının yerini belirtmek için kullanılır. Eğer çok sayıda
 259     kullanıcınız varsa her bir kullanıcıyı her kimlik doğrulama isteği
 260     için kimlik bilgilerini bir metin dosyasında aramak gayet yavaş
 261     olacaktır. Apache, kullanıcı bilgilerini hızlı bir veritabanı
 262     dosyasında depolama özelliğine de sahiptir. Bu amaçla,
 263     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> modülünün
 264     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html#authdbmuserfile">AuthDBMUserFile</a></code>
 265     yönergesi kullanılabilir. Bu dosyalar <code class="program"><a href="../programs/dbmmanage.html">dbmmanage</a></code>
 266     programı ile oluşturulabilir ve değiştirilebilir.  <a href="http://modules.apache.org/">Apache modülleri
 267     Veritabanı</a> içindeki üçüncü parti modüllerinde çok sayıda
 268     başka kimlik doğrulama türü de vardır.</p>
 269
 270     <p>Son olarak <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 271     yönergesi, sunucunun bu bölgesine erişimine izin verilen
 272     kullanıcıları ayarlama işleminin kimlik doğrulamasıyla ilgili
 273     kısmını sağlar. Bir sonraki bölümde <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesini kullanmanın
 274     çeşitli yoları üzerinde duracağız.</p>
 275   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 276 <div class="section">
 277 <h2><a name="lettingmorethanonepersonin" id="lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></h2>
 278
 279     <p>Yukarıdaki yönergelerle bir dizinde sadece bir kişiye
 280     (<code>umut</code> adlı kullanıcıya) izin verir. Çoğunlukla birden
 281     çok kişiye izin verilmesi istenir. Bu durumda <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html#authgroupfile">AuthGroupFile</a></code> yönergesi
 282     devreye girer.</p>
 283
 284     <p>Eğer birden çok kişiye izin vermek istiyorsanız içinde kullanıcı
 285     isimlerinin olduğu bir grup dosyası oluşturmalısınız. Bu dosyanın
 286     biçemi gayet basittir ve bunu herhangi bir metin düzenleyici ile
 287     oluşturabilirsiniz. Bu dosyanın içeriği aşağıdaki gibi
 288     görünecektir:</p>
 289
 290     <div class="example"><p><code>
 291      GroupName: umut samet engin kubilay
 292     </code></p></div>
 293
 294     <p>Dosya, sadece, boşluklarla birbirinden ayrılmış gurup üyelerinin
 295     isimlerinden oluşan uzun bir liste içerir.</p>
 296
 297     <p>Varolan parola dosyasına bir kullanıcı eklemek için şunu
 298     yazın:</p>
 299
 300     <div class="example"><p><code>
 301       htpasswd /usr/local/apache/passwd/passwords birey
 302     </code></p></div>
 303
 304     <p>Evvelce almış olduğunuz yanıtı yine alacaksınız ama bu sefer yeni
 305     bir dosya oluşturulmak yerine var olan bir dosyaya eklenecektir.
 306     (Yeni bir parola dosyası oluşturmak için <code>-c</code> seçeneği
 307     kullanılır).</p>
 308
 309     <p>Şimdi, <code>.htaccess</code> dosyanızı aşağıda görüldüğü şekilde
 310     değiştirebilirsiniz:</p>
 311
 312     <div class="example"><p><code>
 313       AuthType Basic<br />
 314       AuthName "Davete Binaen"<br />
 315       # Satır isteğe bağlıdır:<br />
 316       AuthBasicProvider file<br />
 317       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 318       AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 319       Require group Grupismi
 320     </code></p></div>
 321
 322     <p>Artık, <code>Grupismi</code> gurubunda listelenmiş ve
 323     <code>password</code> dosyasında kaydı olan kişiye, parolayı doğru
 324     yazdığı takdirde izin verilecektir.</p>
 325
 326     <p>Çoklu kullanıcıya izin veren biraz daha az kullanılan başka bir
 327     yol daha mevcuttur. Bir gurup dosyası oluşturmaktansa, şu yönergeyi
 328     kullanabilirsiniz:</p>
 329
 330     <div class="example"><p><code>
 331       Require valid-user
 332     </code></p></div>
 333
 334     <p><code>Require user umut</code> satırı ile parola dosyasında
 335     listelenmiş ve parolayı doğru olarak giren herhangi bir kişiye izin
 336     vermektense, her grup için ayrı bir parola dosyası tutarak grup
 337     davranışını taklit edebilirsiniz. Bu yaklaşımın getirisi:
 338     Apache iki dosya yerine sadece bir dosyaya bakar.
 339     Götürüsü ise parola dosyalarından oluşan bir dosya demeti sağlamak
 340     ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 341     yönergesinde doğru dosyayı belirtmeyi unutmamak zorunda
 342     kalmanızdır.</p>
 343
 344   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 345 <div class="section">
 346 <h2><a name="possibleproblems" id="possibleproblems">Olası Sorunlar</a></h2>
 347     <p>Temel kimlik doğrulama yolu belirtildiği için, sunucuya
 348     yaptığınız her belge istediğinde kullanıcı adınızın ve parolanızın
 349     doğrulanması gerekir. Hatta aynı sayfayı yeniden yüklerken ya da
 350     sayfadaki her bir resim için bu yapılmalıdır (şayet korunmakta olan
 351     bir dizinden geliyorsa). Bu işlem hızı azaltacaktır. Yavaşlama
 352     miktarı parola dosyanızın büyüklüğü ile orantılı olacaktır, çünkü bu
 353     işlem sırasında dosya açılacak ve kullanıcıların arasında isminiz
 354     bulunana kadar liste aşağı doğru taranacaktır. Bu işlem sayfa her
 355     yüklenişinde tekrar edilecektir.</p>
 356
 357     <p>Buradan çıkacak sonuç, bir parola dosyasına konulan kullanıcı
 358     sayısında bir üst sınır olması gerekliliğidir. Bu sınır sunucunuzun
 359     başarımına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bir kaç yüz kayıtın
 360     üstünde giriş yaptığınızda hız düşüşünü gözlemlebilirsiniz İşte bu
 361     anda kimlik doğrulama için başka bir yöntem aramaya başlarsınız.</p>
 362
 363   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 364 <div class="section">
 365 <h2><a name="dbmdbd" id="dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></h2>
 366
 367     <p>Parolaları basit bir metin dosyasında depolamak yukarıda
 368     bahsedilen sorunlara yol açtığından parolaları başka bir yerde
 369     depolamayı düşünebilirsiniz; örneğin bir veritabanında.</p>
 370
 371     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ve <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code>
 372     modülleri bunu mümkün kılan iki modüldür. Depolama yönemi olarak
 373     <code><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code> file</code> yerine, <code>dbm</code>
 374     veya <code>dbd</code> kullanabilirsiniz.</p>
 375
 376     <p>Bir metin dosyası yerine bir dbd dosyası kullanım örneği:</p>
 377
 378     <div class="example"><p><code>
 379     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 380     AuthName "Private"<br />
 381     AuthType Basic<br />
 382     AuthBasicProvider dbm<br />
 383     AuthDBMUserFile /www/passwords/passwd.dbm<br />
 384     Require valid-user<br />
 385     &lt;/Directory&gt;
 386     </code></p></div>
 387
 388     <p>Başka seçenekler de mümkündür. Ayrınılar için
 389     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> belgesine başvurun.</p>
 390
 391   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 392 <div class="section">
 393 <h2><a name="multprovider" id="multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></h2>
 394
 395     <p>Kimlik doğrulama ve yetkilendirme mimarisine dayalı yeni
 396     tedarikçiyi kullanarak tek bir yetkilendirme ya da kimlik doğrulama
 397     yöntemine kilitlenip kalmayacaksınız. Aslında birden çok tedarikçi
 398     ihtiyacınıza cevap vermek için bir arada kullanılabilir. Aşağıdaki
 399     örnekte dosya ve LDAP tabanlı kimlik doğrulama tedarikçileri bir
 400     arada kullanılmıştır.</p>
 401
 402     <div class="example"><p><code>
 403     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 404     AuthName "Private"<br />
 405     AuthType Basic<br />
 406     AuthBasicProvider file ldap<br />
 407     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 408     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg<br />
 409     Require valid-user<br />
 410     &lt;/Directory&gt;
 411     </code></p></div>
 412
 413     <p>Bu örnekte dosya tedarikçisi, ilk olarak kullanıcının kimliğini
 414     doğrulamaya teşebbüs edecektir. Kullanıcının kimliği
 415     doğrulanamıyorsa LDAP tedarikçisi çağırılır. Eğer kurumunuz birden
 416     çok kimlik doğrulama tedarikçisini yürürlüğe koyuyorsa bu, kimlik
 417     doğrulama faaliyet alanının genişletilmesini sağlar. Diğer kimlik
 418     kanıtlama ve yetkilendirme senaryoları tek bir kimlik doğrulaması
 419     ile birden fazla yetkilendirme türüne izin verebilir.</p>
 420
 421     <p>Çok sayıda kimlik doğrulama tedarikçisi uygulamaya konulabileceği
 422     gibi, çok sayıda yetkilendirme yöntemi de kullanılabilir. Bu örnekte
 423     dosya için hem dosyalı hem de LDAP grup kimlik doğrulaması
 424     kullanılmıştır.</p>
 425
 426     <div class="example"><p><code>
 427     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 428     AuthName "Private"<br />
 429     AuthType Basic<br />
 430     AuthBasicProvider file<br />
 431     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 432     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg
 433     AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 434     Require group GroupName<br />
 435     Require ldap-group cn=mygroup,o=yourorg<br />
 436     &lt;/Directory&gt;
 437     </code></p></div>
 438
 439     <p>Kimlik doğrulama konusunu biraz daha genişletirsek, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve
 440     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme taşıyıcısı
 441     yönergelerle hangi iznin hangi sırayla uygulanacağını
 442     belirlenebilir. <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme Taşıyıcıları</a> bölümünde bunun bir uygulama
 443     örneğini görebilirsiniz.</p>
 444
 445   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 446 <div class="section">
 447 <h2><a name="beyond" id="beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></h2>
 448     <p>Tek bir veri deposundan yapılacak tek bir sınamadan çok daha
 449     esnek kimlik doğrulaması yapılabilir. Sıralama, mantık ve hangi
 450     kimlik doğrulamasının kullanılacağını seçmek mümkündür.</p>
 451
 452     <h3><a name="authandororder" id="authandororder">Mantık ve sıralamanın uygulanması</a></h3>
 453
 454       <p>Yetkilendirmenin hangi sırayla uygulanacağı ve nasıl
 455       denetleneceği geçmişte biraz gizemli bir konuydu. Apache 2.2'de,
 456       tedarikçi tabanlı kimlik doğrulamasının devreye girmesiyle asıl
 457       kimlik doğrulama işlemini yetkilendirme ve destek işlevselliğinden
 458       ayırmak mümkün oldu. Bunun faydalarından birisi de kimlik
 459       doğrulama tedarikçilerinin yapılandırılabilmesi ve auth modülünün
 460       kendi yükleme sırasından bağımsız olarak özel bir sırayla
 461       çağrılabilmesidir. Bu tedarikçi tabanlı mekanizmanın aynısı
 462       yetkilendirmeye de getirilmiştir. Bunun anlamı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde hangi
 463       izin yönteminin kullanılması gerektiğinin belirtmesinin yanında
 464       hangi sırayla çağırılacaklarının da belirlenebildiğidir. Çok
 465       sayıda yetkilendirme yöntemi kullanıldığında, bunlar, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergelerinin
 466       yapılandırma dosyasında göründükleri sıra ile çağırılır.</p>
 467
 468       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme
 469       taşıyıcısı yönergelerin devreye girmesiyle yetkilendirme
 470       yöntemlerinin ne zaman çağırılacağı ve çağırıldığında ve erişime
 471       izin verirken hangi kuralların uygulanacağı konusunda denetim
 472       yapılandırmanın eline geçmektedir. Karmaşık yetkilendime mantığını
 473       ifade etmek için kullanılan bir örneği görmek için
 474       <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme
 475       Taşıyıcıları</a> bölümüne bakınız.</p>
 476
 477       <p>Öntanımlı olarak tüm <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#&#10;      require">
 478       Require</a></code> yönergeleri, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code>
 479       taşıyıcı yönergesinin içine konur. Başka bir deyişle eğer
 480       belirtilen kimlik doğrulama yöntemlerinden herhangi biri başarılı
 481       olursa yetkilendirme de sağlanmış olur.</p>
 482
 483
 484
 485     <h3><a name="reqaccessctrl" id="reqaccessctrl">Erişim denetimi için yetkilendirme tedarikçilerinin
 486       kullanımı</a></h3>
 487
 488       <p>Kullanıcı adı ve parolasına göre kimlik doğrulama hikayenin
 489       sadece bir bölümüdür. Sıklıkla insanlara kim olduklarına göre
 490       değil birşeylere dayanarak izin vermek istersiniz. Örneğin nereden
 491       geldikleri gibi.</p>
 492
 493       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#all">all</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#env">env</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#host">host</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#ip">ip</a></code> gibi yetkilendirme
 494       tedarikçileri ile, bir belgenin istendiği makinenin IP adresi veya
 495       konak ismi gibi bazı özelliklerine dayalı olarak erişime izin
 496       verip vermeyeceğinizi belirtebilirsiniz.</p>
 497
 498       <p>Bu tedarikçilerin kullanımı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde açıklanmıştır. Bu yönergeler,
 499       isteklerin işlenmesi sırasında yetkilendirme aşamasında
 500       çağırılacak yetkilendirme tedarikçilerini kayda geçirir. Örneğin:
 501       </p>
 502
 503       <div class="example"><p><code>
 504         Require ip <var>adres</var>
 505       </code></p></div>
 506
 507       <p>Burada, <var>adres</var> bir IP adresidir (veya kısmi bir IP
 508         addresidir)</p>
 509
 510       <div class="example"><p><code>
 511         Require host <var>alan_adı</var>
 512       </code></p></div>
 513
 514       <p>Burada, <var>alan_adı</var> bir tam nitelikli alan adıdır
 515       (ya da kısmi alan adıdır); gerekirse çok sayıda alan adı veya IP
 516       adresi de belirtilebilir.</p>
 517
 518       <p>Örneğin, yorum alanını gereksiz iletilerle dolduran birini uzak
 519       tutmak istediğinizi varsayalım. Bu kişiyi uzak tutmak için şunları
 520       yapabilirsiniz:</p>
 521
 522       <div class="example"><p><code>
 523         &lt;RequireAll&gt;
 524         <span class="indent">
 525           Require all granted<br />
 526           Require not ip 10.252.46.165
 527         </span>
 528         &lt;/RequireAll&gt;
 529       </code></p></div>
 530
 531       <p>Bu adresden gelen ziyaretçiler bu yönergedeki içeriği
 532       göremeyeceklerdir. Bunun yerine, elinizde IP adresi değil de
 533       makine adı varsa şunu kullanabilirsiniz:</p>
 534
 535       <div class="example"><p><code>
 536         &lt;RequireAll&gt;
 537         <span class="indent">
 538           Require all granted<br />
 539           Require not host <var>host.example.com</var>
 540         </span>
 541         &lt;/RequireAll&gt;
 542       </code></p></div>
 543
 544       <p>Eğer alan adının tamanıdan gelecek olan bütün erişimleri
 545       engellemek isterseniz adresin ya da alan adının bir parçasını
 546       belirtin:</p>
 547
 548       <div class="example"><p><code>
 549         &lt;RequireAll&gt;
 550         <span class="indent">
 551           Require all granted<br />
 552           &lt;RequireNone&gt;
 553           <span class="indent">
 554             Require ip 192.168.205<br />
 555             Require host phishers.example.com moreidiots.example<br />
 556             Require host ke
 557           </span>
 558           &lt;/RequireNone&gt;
 559         </span>
 560         &lt;/RequireAll&gt;
 561       </code></p></div>
 562
 563       <p>Yukarıdaki örnekte, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requirenone">&lt;RequireNone&gt;</a></code> yönergesi içindeki
 564       <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 565       yönergelerinin değiştirgeleriyle hiçbir bir eşleşme olmaması
 566       durumunda erişime izin verilir.</p>
 567
 568
 569
 570     <h3><a name="filesystem" id="filesystem">Erişim denetimi ve geriye uyumluluk</a></h3>
 571
 572       <p>Kimlik doğrulama için tedarik tabanlı mekanizma kullanımının
 573       yan etkilerinden birisi,
 574       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#order">Order</a></code>,
 575       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#allow">Allow</a></code>,
 576       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#deny">Deny</a></code> ve
 577       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#satisfy">Satisfy</a></code> erişim
 578       denetim yönergelerine artık ihtiyaç duyulmamasıdır. Ancak eski
 579       yapılandırmalarla uyumluluğu sağlamak için bu yönergeler
 580       <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> modülüne taşınmıştır.</p>
 581
 582
 583
 584   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 585 <div class="section">
 586 <h2><a name="moreinformation" id="moreinformation">Daha fazla bilgi</a></h2>
 587     <p>Daha fazla bilgi için <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> ve
 588     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modüllerinin belgelerine bakınız.
 589     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#&lt;authnprovideralias&gt;">&lt;AuthnProviderAlias&gt;</a></code>
 590     yönergesi ile bazı yapılandırmalarınızı basitleştirebilirsiniz.</p>
 591
 592     <p>Apache tarafından desteklenen şifrelerle ilgili bilgi için <a href="../misc/password_encryptions.html">Parola Biçemleri</a>
 593     belgesine bakınız.</p>
 594
 595     <p><a href="access.html">Erişim Denetimi</a> nasıl belgesinden de
 596     bazı bilgiler edinebilirsiniz.</p>
 597   </div></div>
 598 <div class="bottomlang">
 599 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
 600 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
 601 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
 602 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
 603 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
 604 </div><div id="footer">
 605 <p class="apache">Copyright 2009 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
 606 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>
 607 </body></html>