granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/howto/auth.html.tr.utf8

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
   2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
   3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
   4         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   5               This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
   6         XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
   7       -->
   8 <title>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi - Apache HTTP Sunucusu</title>
   9 <link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
  10 <link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
  11 <link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" />
  12 <link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
  13 <body id="manual-page"><div id="page-header">
  14 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
  15 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p>
  16 <img alt="" src="../images/feather.gif" /></div>
  17 <div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
  18 <div id="path">
  19 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.4</a> &gt; <a href="./">Nasıllar ve Öğreticiler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Kimlik Doğrulama, Yetkilendirme ve Erişim Denetimi</h1>
  20 <div class="toplang">
  21 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
  22 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
  23 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
  24 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
  25 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
  26 </div>
  27 <div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div>
  28
  29     <p>Kimlik Doğrulama istediğiniz kişileri teyid etme işlemidir.
  30     Yetkilendirme ise kişilerin nereye gireceklerine ve hangi bilgiye
  31     ulaşacaklarına müsaade edilmesi işlemidir.</p>
  32   </div>
  33 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></li>
  34 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#introduction">Giriş</a></li>
  35 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#theprerequisites">Ön gereksinimler</a></li>
  36 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></li>
  37 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></li>
  38 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#possibleproblems">Olası Sorunlar</a></li>
  39 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></li>
  40 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></li>
  41 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></li>
  42 <li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#moreinformation">Daha fazla bilgi</a></li>
  43 </ul></div>
  44 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
  45 <div class="section">
  46 <h2><a name="related" id="related">İlgili modüller ve Yönergeler</a></h2>
  47
  48     <p>Kimlik Doğrulama ve yetkilendirme işlemi ile ilgili üç tür modül
  49     vardır. Genellikle her bir gruptan en az bir modül seçeceksiniz.</p>
  50
  51     <ul>
  52       <li>Kimlik Doğrulama türü (bkz. <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi)
  53         <ul>
  54           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code></li>
  55           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code></li>
  56         </ul>
  57       </li>
  58
  59       <li>Kimlik Doğrulayıcı (bkz.
  60       <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
  61       ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_digest.html#authdigestprovider">AuthDigestProvider</a></code> yönergeleri)
  62         <ul>
  63           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_anon.html">mod_authn_anon</a></code></li>
  64           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code></li>
  65           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code></li>
  66           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_file.html">mod_authn_file</a></code></li>
  67           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  68         </ul>
  69       </li>
  70       <li>Yetkilendirme (bkz.
  71           <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesi)
  72         <ul>
  73           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code></li>
  74           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbd.html">mod_authz_dbd</a></code></li>
  75           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_dbm.html">mod_authz_dbm</a></code></li>
  76           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html">mod_authz_groupfile</a></code></li>
  77           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code></li>
  78           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_owner.html">mod_authz_owner</a></code></li>
  79           <li><code class="module"><a href="../mod/mod_authz_user.html">mod_authz_user</a></code></li>
  80         </ul>
  81       </li>
  82     </ul>
  83
  84     <p>Bu modüllere ek olarak, <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
  85     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri bulunur. Bu modüller
  86     yetkilendirme modüllerinin çekirdeğini oluşturan temel yönergeleri
  87     gerçekler.</p>
  88
  89     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authnz_ldap.html">mod_authnz_ldap</a></code> modülü kimlik doğrulama ve
  90     yetkilendirme işlemlerinin ikisini birden gerçekleştirir.
  91     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modülü bu işlemleri sunucu adına, IP
  92     adresine ve isteğin karekteristiğine bağlı olarak gerçekleştirir.
  93     Ancak kimlik doğrulama sisteminin bir parçası değildir.
  94     <code>mod_access</code> ile geriye uyumluluk için
  95     <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> diye bir modül daha vardır.</p>
  96
  97     <p>Muhtemelen göz atmak isteyeceğiniz <a href="access.html">Erişim
  98     Denetimi</a> nasıl belgesi, sunucuya erişimlerin çeşitli yollarından
  99     bahsetmektedir.</p>
 100   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 101 <div class="section">
 102 <h2><a name="introduction" id="introduction">Giriş</a></h2>
 103     <p>Sitenizde sadece küçük bir grup insana hitap eden ya da hassas
 104     bilgileriniz varsa, bu makaledeki teknikleri kullanarak dilediğiniz
 105     kişilerin sadece dilediğiniz sayfaları görüntülemesini
 106     sağlayabilirsiniz.</p>
 107
 108     <p>Bu makale sitenizin bazı parçalarını korumak için kullanacağınız
 109     "standart" yolları içermektedir.</p>
 110
 111     <div class="note"><h3>Bilginize:</h3>
 112       <p>Eğer bilgileriniz gerçekten gizliliğe ihtiyaç duyuyorsa kimlik
 113       doğrulamasına ilaveten <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> modülünü de
 114       kullanabilirsiniz.</p>
 115     </div>
 116
 117   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 118 <div class="section">
 119 <h2><a name="theprerequisites" id="theprerequisites">Ön gereksinimler</a></h2>
 120
 121     <p>Bu makalede bahsi geçen yönergeler ya ana sunucu yapılandırma
 122     dosyasında (genellikle <code class="directive"><a href="../mod/core.html#directory">&lt;Directory&gt;</a></code> bölümünde) ya da dizin içi
 123     yapılandırma dosyalarında (<code>.htaccess</code> dosyaları)
 124     bulunmak zorundadır.</p>
 125
 126     <p>Eğer <code>.htaccess</code> dosyalarını kullanmayı
 127     tasarlıyorsanız, kimlik doğrulama yönergelerine bu dosyaların içine
 128     koymaya izin veren sunucu yapılandırmasına ihtiyacınız olacaktır.
 129     Bunun için, dizin içi yapılandırma dosyalarının içine hangi
 130     yönergelerin konacağını belirleyen <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesi kullanılır.</p>
 131
 132     <p>Kimlik doğrulamadan sözettiğimize göre, aşağıda gösterilen
 133     şekilde bir <code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesine ihtiyacınız olacaktır:</p>
 134
 135     <div class="example"><p><code>
 136       AllowOverride AuthConfig
 137     </code></p></div>
 138
 139     <p>Yönergeleri doğrudan ana sunucunun yapılandırma dosyasına
 140     koyacaksanız bu dosyaya yazma izniniz olmalıdır.</p>
 141
 142     <p>Bazı dosyaların nerede saklandığını bilmek için sunucunun dizin
 143     yapısı hakkında biraz bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Bu çok da
 144     zor olmamakla birlikte bu noktaya gelindiğinde konuyu
 145     netleştireceğiz.</p>
 146
 147     <p>Ayrıca <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_core.html">mod_authn_core</a></code> ve
 148     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_core.html">mod_authz_core</a></code> modülleri ya <code>httpd</code>
 149     çalıştırılabilirinin içinde derlenmiş olmalı ya da
 150     <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyası ile yüklenmelidir. Bu
 151     iki modül HTTP sunucusunda kimlik doğrulama ve yetkilendirme
 152     kullanımı ve yapılandırması için büyük öneme sahip temel yönergeleri
 153     ve işlevselliği sağlar.</p>
 154
 155   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 156 <div class="section">
 157 <h2><a name="gettingitworking" id="gettingitworking">Çalışmaya Başlama</a></h2>
 158     <p>Burada, sunucu üzerindeki bir dizini parolayla korumak için
 159     gereken temel bilgiler verilecektir.</p>
 160
 161     <p>İlk olarak bir parola dosyası oluşturmalısınız. Bunu nasıl
 162     yapacağınız, özellikle, seçtiğiniz kimlik doğrulayıcıya göre
 163     değişiklik gösterir. Bunun üzerinde ileride daha fazla duracağız.
 164     Başlangıç için parolaları bir metin dosyasında tutacağız.</p>
 165
 166     <p>Bu dosya belge kök dizini altında olmamalıdır. Böylece başkaları
 167     parola dosyasını indiremezler. Örneğin belgeleriniz
 168     <code>/usr/local/apache/htdocs</code> üzerinden sunuluyorsa parola
 169     dosyanızı <code>/usr/local/apache/passwd</code> dizininde
 170     tutabilirsiniz.</p>
 171
 172     <p>Dosyayı oluşturmak için Apache ile gelen
 173     <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> uygulamasını kullanacağız. Bu uygulama
 174     Apache'nin kurulumunda belirtilen  <code>bin</code> dizininde
 175     bulunur. Eğer Apache'yi üçüncü parti paketlerden  kurduysanız,
 176     çalıştırılabilir dosyaların bulunduğu yollar üzerinde olmalıdır.</p>
 177
 178     <p>Bir dosya oluşturmak için şunları yazın:</p>
 179
 180     <div class="example"><p><code>
 181       htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut
 182     </code></p></div>
 183
 184     <p><code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> size parola soracaktır arkasından da
 185     teyit etmek için parolayı tekrar girmenizi isteyecektir:</p>
 186
 187     <div class="example"><p><code>
 188       # htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut<br />
 189       New password: parolam<br />
 190       Re-type new password: parolam<br />
 191       Adding password for user umut
 192     </code></p></div>
 193
 194     <p>Eğer <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> normal yollar üzerinde değilse
 195     çalıştırmak için dosyanın bulunduğu tam yeri belirtmeniz
 196     gerekecektir. Dosyanın öntanımlı kurulum yeri:
 197     <code>/usr/local/apache2/bin/htpasswd</code></p>
 198
 199     <p>Bundan sonra, sunucuyu, parola sorması için ve kimlerin erişim
 200     izni olacağını belirlemek için yapılandıracaksınız. Bu işlemi
 201     <code>httpd.conf</code>dosyasını düzenleyerek ya da bir
 202     <code>.htaccess</code> dosyası kullanarak yapabilirsiniz. Örneğin,
 203     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret</code> dizinini korumayı
 204     amaçlıyorsanız, şu yönergeleri kullanabilirsiniz. Bu yönergeleri
 205     <code>/usr/local/apache/htdocs/secret/.htaccess</code> dosyası içine
 206     veya <code>httpd.conf</code> içindeki &lt;Directory
 207     /usr/local/apache/htdocs/secret&gt; bölümüne koyabilirsiniz.</p>
 208
 209     <div class="example"><p><code>
 210       AuthType Basic<br />
 211       AuthName "Gizli Dosyalar"<br />
 212       # (Aşağıdaki satırın kullanımı isteğe bağlıdır)<br />
 213       AuthBasicProvider file<br />
 214       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 215       Require user umut
 216     </code></p></div>
 217
 218     <p>Bu yönergeleri tek tek inceleyelim.
 219     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authtype">AuthType</a></code> yönergesi
 220     kullanıcının kimliğini doğrulamakta kullanılacak yöntemi seçer. En
 221     çok kullanılan yöntem <code>Basic</code>'tir ve bu yöntem
 222     <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> modülüyle gerçeklenmiştir. Temel
 223     (<code>Basic</code>) kimlik doğrulamasıyla gönderilen parolanın
 224     şifrelenmeyeceğini unutmayın. Bu yöntem, bu sebepten dolayı
 225     <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> eşliğinde kullanılmadığı sürece yüksek
 226     hassasiyete sahip bilgiler için kullanılmamalıdır. Apache bir başka
 227     kimlik doğrulama yöntemini daha destekler: <code>AuthType
 228     Digest</code>. Bu yöntem <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_digest.html">mod_auth_digest</a></code> tarafından
 229     gerçeklenmiştir ve çok daha güvenlidir. Güncel tarayıcılar, Özet
 230     (<code>Digest</code>) kimlik doğrulama yöntemini
 231     desteklemektedir.</p>
 232
 233     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#authname">AuthName</a></code> yönergesi
 234     ile kimlik doğrulamada kullanılacak <dfn>Saha</dfn> da
 235     belirtilebilir. Saha kullanımının, başlıca iki işlevi vardır.
 236     Birincisi, istemci sıklıkla bu bilgiyi kullanıcıya parola diyalog
 237     kutusunun bir parçası olarak sunar. İkincisi, belirtilen kimlik
 238     doğrulamalı alan için gönderilecek parolayı belirlerken istemci
 239     tarafından kullanılır.</p>
 240
 241     <p>Örneğin, bir istemcinin <code>"Gizli Dosyalar"</code> alanında
 242     kimliği doğrulanmış olsun. Aynı sunucu üzerinde <code>"Gizli
 243     Dosyalar"</code> Sahası olarak belirlenmiş alanlarda aynı parola
 244     özdevinimli olarak yinelenecektir. Böylece parola bir kere girilerek
 245     aynı Sahayı paylaşan çok sayıda kısıtlanmış alana ulaşırken oluşacak
 246     gecikmeden kullanıcı korunmuş olur. Güvenlik gerekçelerinden dolayı,
 247     her sunucu adı değiştirilişinde istemcinin parolayı yeniden sorması
 248     gerekir.</p>
 249
 250     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code>
 251     yönergesinin öntanımlı değeri <code>file</code> olduğundan, bu
 252     durumda, bu yönergenin kullanımı isteğe bağlıdır. Ancak, eğer kimlik
 253     doğrulaması için  <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ya da
 254     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code> gibi farklı bir kaynak seçecekseniz
 255     bu yönergeyi kullanmanız gerekecektir.</p>
 256
 257     <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 258     yönergesi <code class="program"><a href="../programs/htpasswd.html">htpasswd</a></code> ile oluşturduğumuz parola
 259     dosyasının yerini belirtmek için kullanılır. Eğer çok sayıda
 260     kullanıcınız varsa her bir kullanıcıyı her kimlik doğrulama isteği
 261     için kimlik bilgilerini bir metin dosyasında aramak gayet yavaş
 262     olacaktır. Apache, kullanıcı bilgilerini hızlı bir veritabanı
 263     dosyasında depolama özelliğine de sahiptir. Bu amaçla,
 264     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> modülünün
 265     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html#authdbmuserfile">AuthDBMUserFile</a></code>
 266     yönergesi kullanılabilir. Bu dosyalar <code class="program"><a href="../programs/dbmmanage.html">dbmmanage</a></code>
 267     programı ile oluşturulabilir ve değiştirilebilir.  <a href="http://modules.apache.org/">Apache modülleri
 268     Veritabanı</a> içindeki üçüncü parti modüllerinde çok sayıda
 269     başka kimlik doğrulama türü de vardır.</p>
 270
 271     <p>Son olarak <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 272     yönergesi, sunucunun bu bölgesine erişimine izin verilen
 273     kullanıcıları ayarlama işleminin kimlik doğrulamasıyla ilgili
 274     kısmını sağlar. Bir sonraki bölümde <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesini kullanmanın
 275     çeşitli yoları üzerinde duracağız.</p>
 276   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 277 <div class="section">
 278 <h2><a name="lettingmorethanonepersonin" id="lettingmorethanonepersonin">Birden çok kişiye izin vermek</a></h2>
 279
 280     <p>Yukarıdaki yönergelerle bir dizinde sadece bir kişiye
 281     (<code>umut</code> adlı kullanıcıya) izin verir. Çoğunlukla birden
 282     çok kişiye izin verilmesi istenir. Bu durumda <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_groupfile.html#authgroupfile">AuthGroupFile</a></code> yönergesi
 283     devreye girer.</p>
 284
 285     <p>Eğer birden çok kişiye izin vermek istiyorsanız içinde kullanıcı
 286     isimlerinin olduğu bir grup dosyası oluşturmalısınız. Bu dosyanın
 287     biçemi gayet basittir ve bunu herhangi bir metin düzenleyici ile
 288     oluşturabilirsiniz. Bu dosyanın içeriği aşağıdaki gibi
 289     görünecektir:</p>
 290
 291     <div class="example"><p><code>
 292      GroupName: umut samet engin kubilay
 293     </code></p></div>
 294
 295     <p>Dosya, sadece, boşluklarla birbirinden ayrılmış gurup üyelerinin
 296     isimlerinden oluşan uzun bir liste içerir.</p>
 297
 298     <p>Varolan parola dosyasına bir kullanıcı eklemek için şunu
 299     yazın:</p>
 300
 301     <div class="example"><p><code>
 302       htpasswd /usr/local/apache/passwd/passwords birey
 303     </code></p></div>
 304
 305     <p>Evvelce almış olduğunuz yanıtı yine alacaksınız ama bu sefer yeni
 306     bir dosya oluşturulmak yerine var olan bir dosyaya eklenecektir.
 307     (Yeni bir parola dosyası oluşturmak için <code>-c</code> seçeneği
 308     kullanılır).</p>
 309
 310     <p>Şimdi, <code>.htaccess</code> dosyanızı aşağıda görüldüğü şekilde
 311     değiştirebilirsiniz:</p>
 312
 313     <div class="example"><p><code>
 314       AuthType Basic<br />
 315       AuthName "Davete Binaen"<br />
 316       # Satır isteğe bağlıdır:<br />
 317       AuthBasicProvider file<br />
 318       AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 319       AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 320       Require group Grupismi
 321     </code></p></div>
 322
 323     <p>Artık, <code>Grupismi</code> gurubunda listelenmiş ve
 324     <code>password</code> dosyasında kaydı olan kişiye, parolayı doğru
 325     yazdığı takdirde izin verilecektir.</p>
 326
 327     <p>Çoklu kullanıcıya izin veren biraz daha az kullanılan başka bir
 328     yol daha mevcuttur. Bir gurup dosyası oluşturmaktansa, şu yönergeyi
 329     kullanabilirsiniz:</p>
 330
 331     <div class="example"><p><code>
 332       Require valid-user
 333     </code></p></div>
 334
 335     <p><code>Require user umut</code> satırı ile parola dosyasında
 336     listelenmiş ve parolayı doğru olarak giren herhangi bir kişiye izin
 337     vermektense, her grup için ayrı bir parola dosyası tutarak grup
 338     davranışını taklit edebilirsiniz. Bu yaklaşımın getirisi:
 339     Apache iki dosya yerine sadece bir dosyaya bakar.
 340     Götürüsü ise parola dosyalarından oluşan bir dosya demeti sağlamak
 341     ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_file.html#authuserfile">AuthUserFile</a></code>
 342     yönergesinde doğru dosyayı belirtmeyi unutmamak zorunda
 343     kalmanızdır.</p>
 344
 345   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 346 <div class="section">
 347 <h2><a name="possibleproblems" id="possibleproblems">Olası Sorunlar</a></h2>
 348     <p>Temel kimlik doğrulama yolu belirtildiği için, sunucuya
 349     yaptığınız her belge istediğinde kullanıcı adınızın ve parolanızın
 350     doğrulanması gerekir. Hatta aynı sayfayı yeniden yüklerken ya da
 351     sayfadaki her bir resim için bu yapılmalıdır (şayet korunmakta olan
 352     bir dizinden geliyorsa). Bu işlem hızı azaltacaktır. Yavaşlama
 353     miktarı parola dosyanızın büyüklüğü ile orantılı olacaktır, çünkü bu
 354     işlem sırasında dosya açılacak ve kullanıcıların arasında isminiz
 355     bulunana kadar liste aşağı doğru taranacaktır. Bu işlem sayfa her
 356     yüklenişinde tekrar edilecektir.</p>
 357
 358     <p>Buradan çıkacak sonuç, bir parola dosyasına konulan kullanıcı
 359     sayısında bir üst sınır olması gerekliliğidir. Bu sınır sunucunuzun
 360     başarımına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bir kaç yüz kayıtın
 361     üstünde giriş yaptığınızda hız düşüşünü gözlemlebilirsiniz İşte bu
 362     anda kimlik doğrulama için başka bir yöntem aramaya başlarsınız.</p>
 363
 364   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 365 <div class="section">
 366 <h2><a name="dbmdbd" id="dbmdbd">Diğer parola depolama yöntemleri</a></h2>
 367
 368     <p>Parolaları basit bir metin dosyasında depolamak yukarıda
 369     bahsedilen sorunlara yol açtığından parolaları başka bir yerde
 370     depolamayı düşünebilirsiniz; örneğin bir veritabanında.</p>
 371
 372     <p><code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> ve <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbd.html">mod_authn_dbd</a></code>
 373     modülleri bunu mümkün kılan iki modüldür. Depolama yönemi olarak
 374     <code><code class="directive"><a href="../mod/mod_auth_basic.html#authbasicprovider">AuthBasicProvider</a></code> file</code> yerine, <code>dbm</code>
 375     veya <code>dbd</code> kullanabilirsiniz.</p>
 376
 377     <p>Bir metin dosyası yerine bir dbd dosyası kullanım örneği:</p>
 378
 379     <div class="example"><p><code>
 380     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 381     AuthName "Private"<br />
 382     AuthType Basic<br />
 383     AuthBasicProvider dbm<br />
 384     AuthDBMUserFile /www/passwords/passwd.dbm<br />
 385     Require valid-user<br />
 386     &lt;/Directory&gt;
 387     </code></p></div>
 388
 389     <p>Başka seçenekler de mümkündür. Ayrınılar için
 390     <code class="module"><a href="../mod/mod_authn_dbm.html">mod_authn_dbm</a></code> belgesine başvurun.</p>
 391
 392   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 393 <div class="section">
 394 <h2><a name="multprovider" id="multprovider">Birden çok tedarikçi kullanmak</a></h2>
 395
 396     <p>Kimlik doğrulama ve yetkilendirme mimarisine dayalı yeni
 397     tedarikçiyi kullanarak tek bir yetkilendirme ya da kimlik doğrulama
 398     yöntemine kilitlenip kalmayacaksınız. Aslında birden çok tedarikçi
 399     ihtiyacınıza cevap vermek için bir arada kullanılabilir. Aşağıdaki
 400     örnekte dosya ve LDAP tabanlı kimlik doğrulama tedarikçileri bir
 401     arada kullanılmıştır.</p>
 402
 403     <div class="example"><p><code>
 404     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 405     AuthName "Private"<br />
 406     AuthType Basic<br />
 407     AuthBasicProvider file ldap<br />
 408     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 409     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg<br />
 410     Require valid-user<br />
 411     &lt;/Directory&gt;
 412     </code></p></div>
 413
 414     <p>Bu örnekte dosya tedarikçisi, ilk olarak kullanıcının kimliğini
 415     doğrulamaya teşebbüs edecektir. Kullanıcının kimliği
 416     doğrulanamıyorsa LDAP tedarikçisi çağırılır. Eğer kurumunuz birden
 417     çok kimlik doğrulama tedarikçisini yürürlüğe koyuyorsa bu, kimlik
 418     doğrulama faaliyet alanının genişletilmesini sağlar. Diğer kimlik
 419     kanıtlama ve yetkilendirme senaryoları tek bir kimlik doğrulaması
 420     ile birden fazla yetkilendirme türüne izin verebilir.</p>
 421
 422     <p>Çok sayıda kimlik doğrulama tedarikçisi uygulamaya konulabileceği
 423     gibi, çok sayıda yetkilendirme yöntemi de kullanılabilir. Bu örnekte
 424     dosya için hem dosyalı hem de LDAP grup kimlik doğrulaması
 425     kullanılmıştır.</p>
 426
 427     <div class="example"><p><code>
 428     &lt;Directory /www/docs/private&gt;<br />
 429     AuthName "Private"<br />
 430     AuthType Basic<br />
 431     AuthBasicProvider file<br />
 432     AuthUserFile /usr/local/apache/passwd/passwords<br />
 433     AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg
 434     AuthGroupFile /usr/local/apache/passwd/groups<br />
 435     Require group GroupName<br />
 436     Require ldap-group cn=mygroup,o=yourorg<br />
 437     &lt;/Directory&gt;
 438     </code></p></div>
 439
 440     <p>Kimlik doğrulama konusunu biraz daha genişletirsek, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve
 441     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme taşıyıcısı
 442     yönergelerle hangi iznin hangi sırayla uygulanacağını
 443     belirlenebilir. <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme Taşıyıcıları</a> bölümünde bunun bir uygulama
 444     örneğini görebilirsiniz.</p>
 445
 446   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 447 <div class="section">
 448 <h2><a name="beyond" id="beyond">Yetkilendirmenin biraz ötesi</a></h2>
 449     <p>Tek bir veri deposundan yapılacak tek bir sınamadan çok daha
 450     esnek kimlik doğrulaması yapılabilir. Sıralama, mantık ve hangi
 451     kimlik doğrulamasının kullanılacağını seçmek mümkündür.</p>
 452
 453     <h3><a name="authandororder" id="authandororder">Mantık ve sıralamanın uygulanması</a></h3>
 454
 455       <p>Yetkilendirmenin hangi sırayla uygulanacağı ve nasıl
 456       denetleneceği geçmişte biraz gizemli bir konuydu. Apache 2.2'de,
 457       tedarikçi tabanlı kimlik doğrulamasının devreye girmesiyle asıl
 458       kimlik doğrulama işlemini yetkilendirme ve destek işlevselliğinden
 459       ayırmak mümkün oldu. Bunun faydalarından birisi de kimlik
 460       doğrulama tedarikçilerinin yapılandırılabilmesi ve auth modülünün
 461       kendi yükleme sırasından bağımsız olarak özel bir sırayla
 462       çağrılabilmesidir. Bu tedarikçi tabanlı mekanizmanın aynısı
 463       yetkilendirmeye de getirilmiştir. Bunun anlamı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde hangi
 464       izin yönteminin kullanılması gerektiğinin belirtmesinin yanında
 465       hangi sırayla çağırılacaklarının da belirlenebildiğidir. Çok
 466       sayıda yetkilendirme yöntemi kullanıldığında, bunlar, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergelerinin
 467       yapılandırma dosyasında göründükleri sıra ile çağırılır.</p>
 468
 469       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireall">&lt;RequireAll&gt;</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code> gibi yetkilendirme
 470       taşıyıcısı yönergelerin devreye girmesiyle yetkilendirme
 471       yöntemlerinin ne zaman çağırılacağı ve çağırıldığında ve erişime
 472       izin verirken hangi kuralların uygulanacağı konusunda denetim
 473       yapılandırmanın eline geçmektedir. Karmaşık yetkilendime mantığını
 474       ifade etmek için kullanılan bir örneği görmek için
 475       <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme
 476       Taşıyıcıları</a> bölümüne bakınız.</p>
 477
 478       <p>Öntanımlı olarak tüm <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#&#10;      require">
 479       Require</a></code> yönergeleri, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requireany">&lt;RequireAny&gt;</a></code>
 480       taşıyıcı yönergesinin içine konur. Başka bir deyişle eğer
 481       belirtilen kimlik doğrulama yöntemlerinden herhangi biri başarılı
 482       olursa yetkilendirme de sağlanmış olur.</p>
 483
 484
 485
 486     <h3><a name="reqaccessctrl" id="reqaccessctrl">Erişim denetimi için yetkilendirme tedarikçilerinin
 487       kullanımı</a></h3>
 488
 489       <p>Kullanıcı adı ve parolasına göre kimlik doğrulama hikayenin
 490       sadece bir bölümüdür. Sıklıkla insanlara kim olduklarına göre
 491       değil birşeylere dayanarak izin vermek istersiniz. Örneğin nereden
 492       geldikleri gibi.</p>
 493
 494       <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#all">all</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#env">env</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#host">host</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_host.html#ip">ip</a></code> gibi yetkilendirme
 495       tedarikçileri ile, bir belgenin istendiği makinenin IP adresi veya
 496       konak ismi gibi bazı özelliklerine dayalı olarak erişime izin
 497       verip vermeyeceğinizi belirtebilirsiniz.</p>
 498
 499       <p>Bu tedarikçilerin kullanımı <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code> yönergesinde açıklanmıştır. Bu yönergeler,
 500       isteklerin işlenmesi sırasında yetkilendirme aşamasında
 501       çağırılacak yetkilendirme tedarikçilerini kayda geçirir. Örneğin:
 502       </p>
 503
 504       <div class="example"><p><code>
 505         Require ip <var>adres</var>
 506       </code></p></div>
 507
 508       <p>Burada, <var>adres</var> bir IP adresidir (veya kısmi bir IP
 509         addresidir)</p>
 510
 511       <div class="example"><p><code>
 512         Require host <var>alan_adı</var>
 513       </code></p></div>
 514
 515       <p>Burada, <var>alan_adı</var> bir tam nitelikli alan adıdır
 516       (ya da kısmi alan adıdır); gerekirse çok sayıda alan adı veya IP
 517       adresi de belirtilebilir.</p>
 518
 519       <p>Örneğin, yorum alanını gereksiz iletilerle dolduran birini uzak
 520       tutmak istediğinizi varsayalım. Bu kişiyi uzak tutmak için şunları
 521       yapabilirsiniz:</p>
 522
 523       <div class="example"><p><code>
 524         &lt;RequireAll&gt;
 525         <span class="indent">
 526           Require all granted<br />
 527           Require not ip 10.252.46.165
 528         </span>
 529         &lt;/RequireAll&gt;
 530       </code></p></div>
 531
 532       <p>Bu adresden gelen ziyaretçiler bu yönergedeki içeriği
 533       göremeyeceklerdir. Bunun yerine, elinizde IP adresi değil de
 534       makine adı varsa şunu kullanabilirsiniz:</p>
 535
 536       <div class="example"><p><code>
 537         &lt;RequireAll&gt;
 538         <span class="indent">
 539           Require all granted<br />
 540           Require not host <var>host.example.com</var>
 541         </span>
 542         &lt;/RequireAll&gt;
 543       </code></p></div>
 544
 545       <p>Eğer alan adının tamanıdan gelecek olan bütün erişimleri
 546       engellemek isterseniz adresin ya da alan adının bir parçasını
 547       belirtin:</p>
 548
 549       <div class="example"><p><code>
 550         &lt;RequireAll&gt;
 551         <span class="indent">
 552           Require all granted<br />
 553           &lt;RequireNone&gt;
 554           <span class="indent">
 555             Require ip 192.168.205<br />
 556             Require host phishers.example.com moreidiots.example<br />
 557             Require host ke
 558           </span>
 559           &lt;/RequireNone&gt;
 560         </span>
 561         &lt;/RequireAll&gt;
 562       </code></p></div>
 563
 564       <p>Yukarıdaki örnekte, <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#requirenone">&lt;RequireNone&gt;</a></code> yönergesi içindeki
 565       <code class="directive"><a href="../mod/mod_authz_core.html#require">Require</a></code>
 566       yönergelerinin değiştirgeleriyle hiçbir bir eşleşme olmaması
 567       durumunda erişime izin verilir.</p>
 568
 569
 570
 571     <h3><a name="filesystem" id="filesystem">Erişim denetimi ve geriye uyumluluk</a></h3>
 572
 573       <p>Kimlik doğrulama için tedarik tabanlı mekanizma kullanımının
 574       yan etkilerinden birisi,
 575       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#order">Order</a></code>,
 576       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#allow">Allow</a></code>,
 577       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#deny">Deny</a></code> ve
 578       <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#satisfy">Satisfy</a></code> erişim
 579       denetim yönergelerine artık ihtiyaç duyulmamasıdır. Ancak eski
 580       yapılandırmalarla uyumluluğu sağlamak için bu yönergeler
 581       <code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> modülüne taşınmıştır.</p>
 582
 583
 584
 585   </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
 586 <div class="section">
 587 <h2><a name="moreinformation" id="moreinformation">Daha fazla bilgi</a></h2>
 588     <p>Daha fazla bilgi için <code class="module"><a href="../mod/mod_auth_basic.html">mod_auth_basic</a></code> ve
 589     <code class="module"><a href="../mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code> modüllerinin belgelerine bakınız.
 590     <code class="directive"><a href="../mod/mod_authn_core.html#&lt;authnprovideralias&gt;">&lt;AuthnProviderAlias&gt;</a></code>
 591     yönergesi ile bazı yapılandırmalarınızı basitleştirebilirsiniz.</p>
 592
 593     <p>Apache tarafından desteklenen şifrelerle ilgili bilgi için <a href="../misc/password_encryptions.html">Parola Biçemleri</a>
 594     belgesine bakınız.</p>
 595
 596     <p><a href="access.html">Erişim Denetimi</a> nasıl belgesinden de
 597     bazı bilgiler edinebilirsiniz.</p>
 598   </div></div>
 599 <div class="bottomlang">
 600 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/howto/auth.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
 601 <a href="../fr/howto/auth.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
 602 <a href="../ja/howto/auth.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese">&nbsp;ja&nbsp;</a> |
 603 <a href="../ko/howto/auth.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
 604 <a href="../tr/howto/auth.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
 605 </div><div id="footer">
 606 <p class="apache">Copyright 2011 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
 607 <p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="../faq/">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div>
 608 </body></html>