1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!--
4 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
5 This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
8 <title>Terim Sözlüğü - Apache HTTP Sunucusu</title>
9 <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
10 <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
11 <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" />
12 <script src="./style/scripts/prettify.js" type="text/javascript">
15 <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
16 <body id="manual-page" class="no-sidebar"><div id="page-header">
17 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p>
18 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.5</p>
19 <img alt="" src="./images/feather.gif" /></div>
20 <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div>
22 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.5</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Terim Sözlüğü</h1>
24 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./de/glossary.html" hreflang="de" rel="alternate" title="Deutsch"> de </a> |
25 <a href="./en/glossary.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
26 <a href="./es/glossary.html" hreflang="es" rel="alternate" title="Español"> es </a> |
27 <a href="./fr/glossary.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
28 <a href="./ja/glossary.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
29 <a href="./ko/glossary.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
30 <a href="./tr/glossary.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
32 <div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div>
34 <p>Bu sözlük, genelinde HTML sayfa sunumuna, özelinde Apache HTTP Sunucusuna
35 özgü ortak terminolojinin bir kısmını içerir. Her kavram ile ilgili daha
36 ayrıntılı bilgi bağlarla sağlanmıştır.</p>
38 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
40 <h2><a name="definitions" id="definitions">Tanımlar</a></h2>
43 <dt><a name="algorithm" id="algorithm">Algoritma</a></dt>
45 <dd>Bir sorunu sonlu sayıda adımda çözümlemek için uygulanan kurallar
46 kümesi veya anlam belirsizliği içermeyen bir formül. Şifreleme için
47 kullanılan algoritmalara <dfn>şifre</dfn> denir.
50 <dt><a name="transportlayersecurity" id="transportlayersecurity">Aktarım Katmanı Güvenliği</a></dt>
51 <dd>İngilizcesi: Transport Layer Security <a name="tls" id="tls">(TLS)</a></dd>
52 <dd>TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli
53 yapılabilmesi için SSL’nin ardılı olarak Genel Ağ Mühendisliği Görev Gücü
54 (IETF) tarafından oluşturulmuş protokol. TLS’nin 1. sürümü ile SSL’in 3.
55 sürümü hemen hemen aynıdır.<br />
56 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
59 <dt><a name="passphrase" id="passphrase">Anahtar Parolası</a></dt>
60 <dd>Özel anahtar dosyalarını yetkisiz kişilerden koruyan sözcük veya
61 cümle. Genellikle sadece <a class="glossarylink" href="./glossary.html#cipher" title="sözlüğe bakınız">şifreler</a>
62 için kullanılan gizli şifreleme/şifre çözme anahtarını korur.<br />
63 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
66 <dt><a name="apacheextensiontool" id="apacheextensiontool">Apache Eklenti
67 Aracı</a> <a name="apxs" id="apxs">(apxs)</a></dt>
68 <dd>İngilizcesi: APache eXtension Tool - apxs</dd>
69 <dd><a class="glossarylink" href="./glossary.html#module" title="sözlüğe bakınız">Modül</a> kaynak kodlarının devinen
70 paylaşımlı nesneler (<a class="glossarylink" href="./glossary.html#dso" title="sözlüğe bakınız">DSO</a>) halinde
71 derlenmesine ve Apache Sunucusu içinde kurulmasına yardım eden bir Perl
72 betiği.<br />Daha ayrıntılı bilgi için <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> kılavuz
76 <dt><a name="apacheportableruntime" id="apacheportableruntime">Apache Taşınabilir Arayüzü</a> <a name="apr" id="apr">(APR)</a></dt>
77 <dd>İngilizcesi: Apache Portable Runtime - APR</dd>
78 <dd>Sunucu ile işletim sistemi arasındaki temel arayüzleri oluşturan
79 kütüphaneler kümesine verilen ad. APR, Apache HTTP Sunucusuna paralel
80 bağımsız bir proje olarak geliştirilmektedir.<br />
81 Bakınız: <a href="http://apr.apache.org/">Apache Taşınabilir Arayüzü
85 <dt><a name="context" id="context">Bağlam</a></dt>
86 <dd><a class="glossarylink" href="./glossary.html#configurationfile" title="sözlüğe bakınız">Yapılandırma dosyaları</a>nda
87 sadece belli türdeki <a class="glossarylink" href="./glossary.html#directive" title="sözlüğe bakınız">yönerge</a>lerin
88 bulunmasına izin verilen bir bölge.<br />
89 Bakınız: <a href="mod/directive-dict.html#Context">Apache Yönergelerini
90 Açıklamak için Kullanılan Terimler</a>
93 <dt><a name="symmetriccryptophraphy" id="symmetriccryptophraphy">Bakışımlı Şifreleme Tekniği</a></dt>
94 <dd>Şifreleme ve şifre çözme için tek bir anahtarın kullanıldığı
95 bir şifreleme tekniği.<br />
96 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
99 <dt><a name="header" id="header">Başlık</a></dt>
100 <dd>Bir <a class="glossarylink" href="./glossary.html#http" title="sözlüğe bakınız">HTTP</a> isteğinin parçası olarak,
101 gönderilen yanıtta asıl içerikten önce yer alan ve içerik hakkında
102 mecazlar içeren veri.
105 <dt><a name="connect" id="connect">CONNECT</a></dt>
106 <dd>Ham veri kanallarını HTTP üzerinden yönlendirmek için kullanılan bir HTTP <a class="glossarylink" href="./glossary.html#method" title="sözlüğe bakınız">yöntemi</a>. SSL protokolü gibi diğer protokolleri sarmalamakta kullanılabilir.
109 <dt><a name="dynamicsharedobject" id="dynamicsharedobject">Devingen
110 Paylaşımlı Nesne</a> <a name="dso" id="dso">(DSO)</a></dt>
111 <dd>İngilizcesi: Dynamic Shared Object (DSO)</dd>
112 <dd>İstek halinde yüklenebilen, Apache <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code>
113 çalıştırılabilir dosyasından ayrı olarak derlenmiş <a class="glossarylink" href="./glossary.html#module" title="sözlüğe bakınız">modül</a>lerin ortak adı.<br />
114 Bakınız: <a href="dso.html">Devingen Paylaşımlı Nesne Desteği</a>
117 <dt><a name="plaintext" id="plaintext">Düz Metin</a></dt>
118 <dd>Şifrelenmemiş metin.</dd>
120 <dt><a name="regularexpresion" id="regularexpresion">Düzenli İfade</a>
121 <a name="regex" id="regex">(Regex)</a></dt>
122 <dd>Metin içinde bir şablon tanımlama yolu. Örneğin, “A harfi ile
123 başlayan bütün sözcükler” veya “10 rakamlı telefon numaraları” ya da
124 “Baş harfi Z olmayan ve iki virgül içeren cümleler” gibi. Düzenli
125 ifadeler, Apache’de belli özniteliklere uygun dosya veya özkaynakları
126 toplamak için esnek bir yol sağlamasından ötürü oldukça yararlıdır.
127 Örneğin, “resimler” dizini altındaki dosyalardan .gif ve .jpg uzantılı
128 olanları toplamak için “<code>/resimler/.*(jpg|gif)$</code>” düzenli
129 ifadesi yazılabilir. Dizgileri değiştirmek için düzenli ifadelerin
130 kullanıldığı yerlerde, eşleşen (parantezlerin içinde) gruplanmış
131 parçalara başvurmak için $1 ... $9 özel değişkenleri kullanılır. $0 özel
132 değişkeni eşleşen ifadenin tamamına karşılık gelir. Bir dizgi içinde $
133 işaretini kendisi olarak kullanmak isterseniz önüne bir \ imi
134 koymalısınız. Geçmişe uyumluluk adına bazı yerlerde $0 yerine &
135 değişkeni kullanılabilir. Ancak 2.3.6 sürümünden beri bu artık mümkün
136 değildir. Apache, <a href="http://www.pcre.org/">PCRE</a> kütüphanesi ile
137 sağlanan Perl uyumlu düzenli ifadeleri kullanır. PCRE düzenli
138 ifadelerinin sözdizimi ile ilgili ayrıntılı bilgiyi <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/PCRE">Wikipedia</a>'da bulabilirsiniz.
141 <dt><a name="accesscontrol" id="accesscontrol">Erişim Denetimi</a></dt>
143 <dd>Ağ bölgelerine erişimin kısıtlanması. Apache bağlamında normal
144 olarak belli <em>URL</em>’lere erişimi kısıtlamak şeklinde
145 uygulanır.<br /> Bakınız: <a href="howto/auth.html">Kimlik Doğrulama,
146 Yetkilendirme ve Erişim Denetimi</a>
149 <dt><a name="handler" id="handler">Eylemci</a></dt>
150 <dd>Bir dosya istendiğinde uygulanacak eylemi Apache içinde gerçekleştiren
151 nesne. Genellikle dosyalar, dosya türüne bağlı dolaylı eylemcilere
152 sahiptir. Normalde tüm dosyalar sunucu tarafından sıradan birer dosya
153 olarak işleme sokulduğu halde bazı belli dosyalar diğerlerinden ayrı
154 ele alınır. Örneğin, <code>cgi-script</code> eylemcisi dosyaları
155 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#cgi" title="sözlüğe bakınız">CGI</a>’ler tarafından işlenebilir hale
156 getirmek üzere işleme sokar.<br />
157 Bakınız: <a href="handler.html">Apache Eylemcilerinin Kullanımı</a>
160 <dt><a name="publickey" id="publickey">Genel Anahtar</a></dt>
161 <dd><a class="glossarylink" href="./glossary.html#publickeycryptography" title="sözlüğe bakınız">Genel Anahtarlı
162 Şifreleme Tekniği</a>nde, sahibinin yaptığı imzaları çözmeye ve
163 sahibine gönderilen iletileri şifrelemeye yarayan genel erişime açık
165 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
168 <dt><a name="publickeycryptography" id="publickeycryptography">Genel Anahtarlı Şifreleme Tekniği</a></dt>
169 <dd>Şifreleme ve şifre çözme için iki ayrı anahtarın kullanıldığı
170 bakışımsız şifreleme sistemlerinin konusu veya uygulaması. Bu amaçla
171 kullanılan anahtarlar bir anahtar çiftinden oluşur. Genel Anahtarlı
172 Şifrelemeye Bakışımsız Şifreleme de denir.<br />
173 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
176 <dt><a name="privatekey" id="privatekey">Gizli Anahtar</a></dt>
177 <dd><a class="glossarylink" href="./glossary.html#publickeycryptography" title="sözlüğe bakınız">Genel Anahtarlı
178 Şifreleme Tekniği</a>nde, giden iletileri imzalamak ve gelen
179 iletilerin şifrelerini çözmek amacıyla kullanılan gizli anahtar.<br />
180 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
183 <dt><a name="https" id="https">Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü
185 <dd>İngilizcesi: The HyperText Transfer Protocol (Secure), (HTTPS)</dd>
186 <dd>Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü, Genel Ağ’da kullanılan standart
187 şifreli iletişim mekanizmasıdır. Aslında HTTP protokolünün <a class="glossarylink" href="./glossary.html#ssl" title="sözlüğe bakınız">SSL</a> üzerinden gerçekleştirilmesinden başka bir
189 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
192 <dt><a name="securesocketslayer" id="securesocketslayer">Güvenli Soket Katmanı</a></dt>
193 <dd>İngilizcesi: Secure Sockets Layer <a name="ssl" id="ssl">(SSL)</a></dd>
194 <dd>TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli
195 yapılabilmesi için Netscape Communications Corporation tarafından
196 oluşturulmuş bir protokol. Günümüzde en çok <em>HTTPS</em>, yani SSL
197 üzerinden Hiper Metin Aktarım Protokolü şeklinde kullanılmaktadır.<br />
198 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
201 <dt><a name="hypertexttransferprotocol" id="hypertexttransferprotocol">Hiper Metin Aktarım Protokolü</a>
202 <a name="http" id="hhtp">(HTTP)</a></dt>
203 <dd>İngilizcesi: HyperText Transfer Protocol (HTTP)</dd>
204 <dd>Genel Ağ’da kullanılan standart aktarım protokollerinden biri.
205 Apache, <a href="http://ietf.org/rfc/rfc2616.txt">RFC 2616</a> ile
206 tanımlanmış protokolün HTTP/1.1 olarak bilinen 1.1 sürümünü gerçekler.
209 <dt><a name="htaccess" id="htaccess">.htaccess</a></dt>
210 <dd>Belge dosyaları ağacı içine yerleştirilen bir <a class="glossarylink" href="./glossary.html#configurationfile" title="sözlüğe bakınız">yapılandırma dosyası</a> olup yerleştiği
211 dizine ve o dizinin alt dizinlerine yapılandırma yönergeleri
212 uygulanmasını sağlar. İsmine rağmen böyle bir dosyanın içerebileceği
213 yönergeler erişim denetleme yönergeleri ile sınırlı değildir; hemen
214 her tür yönergeyi içerebilir.<br />
215 Bakınız: <a href="configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a>
218 <dt><a name="httpd.conf" id="httpd.conf">httpd.conf</a></dt>
219 <dd>Ana Apache <a class="glossarylink" href="./glossary.html#configurationfile" title="sözlüğe bakınız">yapılandırma
220 dosyası</a>. Dosya sistemindeki öntanımlı yeri
221 <code>/usr/local/apache2/conf/httpd.conf</code> olup derleme
222 sırasındaki yapılandırmayla veya çalışma anındaki yapılandırmayla
223 başka bir yer belirtilebilir.<br />
224 Bakınız: <a href="configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a>
227 <dt><a name="export-crippled" id="export-crippled">İhracat Engelli</a></dt>
228 <dd>İngilizcesi: Export-Crippled</dd>
229 <dd>Amerika Birleşik Devletlerinin İhracat Yönetim Düzenlemelerine (EAR)
230 uymak için şifreleme yoluyla sakatlanmış yazılım. İhracat engelli olması
231 için şifrelenmiş yazılımları birer şifreli metin haline getiren şifre
232 anahtarları küçük boyutlu olduğundan şifreleme zor
233 kullanılarak kırılabilir.<br />
234 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
237 <dt><a name="messagedigest" id="messagedigest">İleti Özeti</a></dt>
238 <dd>İngilizcesi: Message Digest</dd>
239 <dd>Aktarım sırasında içeriğinin değişme olasılığı bulunan bir iletinin
240 içeriğini doğrulamak için kullanılan bir <a class="glossarylink" href="./glossary.html#hash" title="sözlüğe bakınız">özet</a>.<br />
241 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
244 <dt><a name="reverseproxy" id="reverseproxy">Karşı Vekil</a></dt>
245 <dd>İstemciye kendini <em>asıl sunucu</em> imiş gibi gösteren bir
246 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#proxy" title="sözlüğe bakınız">vekil</a> sunucu. Güvenlik, yük dengelemesi
247 gibi sebeplerle asıl sunucuyu istemcilerden gizlemek için yararlıdır.
250 <dt><a name="authentication" id="authentication">Kimlik Doğrulama</a></dt>
251 <dd>Sunucu, istemci veya kullanıcı gibi bir ağ öğesinin kimliğinin
252 olumlanması.<br />Bakınız: <a href="howto/auth.html">Kimlik Doğrulama,
253 Yetkilendirme ve Erişim Denetimi</a>
256 <dt><a name="mime-type" id="mime-type">MIME türü</a></dt>
257 <dd>Aktarılan belgenin çeşidini betimlemenin bir yolu. MIME, Türkçe’ye
258 ‘Çok Amaçlı Genel Ağ Posta Eklentileri’ olarak çevrilebilecek olan
259 "Multipurpose Internet Mail Extensions" sözcüklerinden türetilmiş bir
260 kısaltmadır. MIME türleri bir bölü çizgisi ile ayrılmış bir ana ve bir
261 alt belge türünün birleşiminden oluşur. <code>text/html</code>,
262 <code>image/gif</code> ve <code>application/octet-stream</code> örnek
263 olarak verilebilir. HTTP protokolünde MIME türleri
264 <code>Content-Type</code> <a class="glossarylink" href="./glossary.html#header" title="sözlüğe bakınız">başlığında</a>
265 aktarılır.<br />Bakınız: <a href="mod/mod_mime.html">mod_mime</a>
268 <dt><a name="module" id="module">Modül</a></dt>
269 <dd>Bir programın bağımsız parçalarından her biri. Apache işlevselliğinin
270 çoğu yapılandırmaya dahil edilip edilmeyeceğine kullanıcı tarafından
271 karar verilebilen modüllerden oluşur. Apache <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code>
272 çalıştırılabiliri içinde derlenmiş modüllere <dfn>durağan modüller</dfn>
273 adı verilirken ayrı bir yerde saklanan ve çalışma anında isteğe bağlı
274 olarak yüklenebilen modüllere <dfn>devingen modüller</dfn> veya
275 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#dso" title="sözlüğe bakınız">DSO</a>’lar denir. Yapılandırmaya öntanımlı
276 olarak dahil edilen modüllere <dfn>temel modüller</dfn> denir. Apache
277 için kullanılabilecek modüllerin çoğu Apache HTTP Sunucusunun
278 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#tarball" title="sözlüğe bakınız">tar paketi</a> içinde dağıtılmaz; bunlara
279 <dfn>üçüncü parti modüller</dfn> denir.<br />
280 Bakınız: <a href="mod/">Modül Dizini</a>
283 <dt><a name="openssl" id="openssl">OpenSSL</a></dt>
284 <dd>SSL/TLS için açık kaynak kodlu araç kiti.<br />Daha ayrıntılı bilgi
285 için <a href="http://www.openssl.org/">http://www.openssl.org/</a>
289 <dt><a name="commongatewayinterface" id="commongatewayinterface">Ortak Ağgeçidi Arayüzü</a> <a name="cgi" id="cgi">(CGI)</a></dt>
290 <dd>İngilizcesi: Common Gateway Interface (CGI)</dd>
291 <dd>Bir HTTP sunucusunun bir harici programa hizmet istekleri yapmasını
292 mümkün kılan, sunucu ile bir harici program arasındaki bir arayüz
293 standardı. Özellikleri kapsayan bir
294 <a href="http://www.ietf.org/rfc/rfc3875">Bilgilendirici RFC </a>
296 Bakınız: <a href="howto/cgi.html">CGI ile Devingen İçerik</a>
299 <dt><a name="environmentvariable" id="environmentvariable">Ortam Değişkeni</a> <a name="env-variable" id="env-variable">(ortam-değişkeni)</a></dt>
300 <dd>İşletim sistemi kabuğu tarafından yönetilen ve programlar arasında
301 bilgi alışverişi amacıyla kullanılan isimli değişkenler. Ayrıca,
302 Apache de ortam değişkenleri olarak tanımlanabilecek dahili değişkenler
303 içerir fakat bunlar kabuk ortamında değil dahili Apache yapıları içinde
305 Bakınız: <a href="env.html">Apache Ortam Değişkenleri</a>
308 <dt><a name="session" id="session">Oturum</a></dt>
309 <dd>Bir iletişimin bağlamsal bilgileri.</dd>
311 <dt><a name="hash" id="hash">Özet</a></dt>
312 <dd>Uzunluğu değişebilen bir dizgenin belli bir durumuna ilişkin sabit
313 uzunlukta bir dizge üretmek için kullanılan geri dönüşümsüz bir
314 algoritma. Algoritmaya girdi olan farklı uzunluktaki dizgeler (özet
315 işlevine bağlı olarak) aynı uzunlukta farklı özetler üretir.
318 <dt><a name="virtualhosting" id="virtualhosting">Sanal Konaklık</a></dt>
319 <dd>Tek bir Apache sunucusundan çok sayıda site sunulması. <em>IP tabanlı
320 sanal konaklık</em>ta siteler birbirlerinden IP adreslerine göre
321 ayrılırken, <em>isim tabanlı sanal konaklık</em>ta siteler aynı IP
322 adresinden kendi isimleriyle sunulabilirler.<br />
323 Bakınız: <a href="vhosts/">Apache Sanal Konak Belgeleri</a>
326 <dt><a name="digitalsignature" id="digitalsignature">Sayısal İmza</a></dt>
327 <dd>Bir sertifikayı veya bir dosyayı doğrulamakta kullanılan şifreli bir
328 metin. Bir imza <a class="glossarylink" href="./glossary.html#certificationauthority" title="sözlüğe bakınız">Sertifika
329 Makamı</a> tarafından bir <em>sertifikaya</em> gömülü olan
330 <em>genel anahtardan</em> bir özet üretilerek oluşturulur. İmza şifresi
331 sadece <em>sertifika</em> sahibi ağ öğesinin kimliğini doğrulayacak
332 SM’nin genel anahtarı kullanılarak çözülebilir.<br />
333 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
336 <dt><a name="certificate" id="certificate">Sertifika</a></dt>
337 <dd>Sunucu, istemci gibi ağ öğelerinin kimliğini kanıtlamakta kullanılan
338 bir veri kaydı. Bir sertifika, sertifika sahibi (buna sertifikanın
339 konusu da denir), sertifikayı imzalayan <a class="glossarylink" href="./glossary.html#certificationauthority" title="sözlüğe bakınız">Sertifika Makamı</a> (SM) (buna
340 sertifika yayıncısı da denir), sertifika sahibinin <a class="glossarylink" href="./glossary.html#publickey" title="sözlüğe bakınız">genel anahtarı</a> ve SM tarafından üretilen imza
341 gibi parçalardan oluşan X.509 bilgisi içerir. Ağ öğeleri bu imzaları SM
342 sertifikalarını kullanarak doğrular.<br />
343 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
346 <dt><a name="certificatsigningrequest" id="certificatsigningrequest">Sertifika İmzalama İsteği</a> <a name="csr" id="csr">(Sİİ)</a></dt>
347 <dd>İngilizcesi: Certificate Signing Request (CSR)</dd>
348 <dd>İmzasız bir sertifikayı <a class="glossarylink" href="./glossary.html#certificationauthority" title="sözlüğe bakınız">Sertifika Makamı</a>na kendi SM <em>Sertifika</em>sının
349 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#privatekey" title="sözlüğe bakınız">özel anahtar</a>ı ile imzalaması
350 için yapılan istek. Sİİ imzalanınca bir gerçek sertifika haline
351 gelir.<br />Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
354 <dt><a name="certificationauthority" id="certificationauthority">Sertifika Makamı</a> <a name="ca" id="ca">(SM)</a></dt>
355 <dd>İngilizcesi: Certification Authority (CA)</dd>
356 <dd>Ağ öğelerinin güvenilir olarak kimliklerinin doğrulanması için
357 sertifikaları imzalayan güvenilir üçüncü şahıs. Diğer ağ öğeleri,
358 sertifikalı bir öğenin kimliğini kanıtlayan bir SM’yi doğrulamak
359 için imzayı sınayabilir.<br />
360 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
363 <dt><a name="modulemagicnumber" id="modulemagicnumber">Sihirli Modül
364 Numarası</a> (<a name="mmn" id="mmn">SMN</a>)</dt>
365 <dd>Sihirli Modül Numarası, modüllerin ikil uyumluluğu ile ilgili olarak
366 Apache kaynak kodunda tanımlanmış bir sabittir. Apache dahili yapıları,
367 uygulama programlama arayüzünün önemli parçaları ve işlev çağrıları artık
368 ikil uyumluluğun garanti edilemeyeceği kadar değiştiği zaman SMN
369 değiştirilir. Bir SMN değişikliğinde ve bazen de sırf yeni bir Apache
370 sürümü ile çalışmak icabettiğinde tüm üçüncü parti modüllerin en azından
371 yeniden derlenmesi gerekir.
374 <dt><a name="ssleay" id="ssleay">SSLeay</a></dt>
375 <dd>Eric A. Young tarafından geliştirilmiş özgün SSL/TLS
376 gerçeklenim kütüphanesi.
379 <dt><a name="servernameindication" id="servernameindication">Sunucu Adı
381 <dd>İngilizcesi: Server Name Indication <a name="sni" id="sni">(SNI)</a></dd>
382 <dd>İlk SSL uzlaşımı sırasında istenen sunucu isminin aktarılmasını
383 mümkün kılan bir SSL işlevidir. Böylece sunucunun, SSL uzlaşım
384 işlemlerlerinde kullanılacak sanal konak yapılandırmasını doğru
385 bir şekilde seçebilmesi sağlanmıştır. Bu özellik RFC 3546'da TLS
386 eklentili SSL başlatma bölümüne eklenmiştir.<br />
387 Bakınız: <a href="ssl/ssl_faq.html">SSL SSS</a>
388 ve <a href="http://www.ietf.org/rfc/rfc3546.txt">RFC 3546</a>
391 <dt><a name="serversideincludes" id="serversideincludes">Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme</a></dt>
392 <dd>İngilizcesi: Server Side Includes <a name="ssi" id="ssi">(SSI)</a></dd>
393 <dd>İşlem yönergelerini HTML dosyalara gömme tekniği.<br />
394 Bakınız: <a href="howto/ssi.html">Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirmeye
398 <dt><a name="filter" id="filter">Süzgeç</a></dt>
399 <dd>Sunucu tarafından alınan ve gönderilen veriye uygulanan bir işlem.
400 Giriş süzgeçleri sunucuya istemci tarafından gönderilen veriyi işlerken
401 çıkış süzgeçleri sunucu tarafından istemciye gönderilen belgeleri işler.
402 Örneğin, <code>INCLUDES</code> çıkış süzgeci, belgeleri <a class="glossarylink" href="./glossary.html#ssi" title="sözlüğe bakınız">sunucu taraflı içerik</a> için işleme sokar.<br />
403 Bakınız: <a href="filter.html">Süzgeçler</a>
406 <dt><a name="cipher" id="cipher">Şifre</a></dt>
407 <dd>Veri şifrelemek için kullanılan bir algoritma veya sistem. DES, IDEA
408 veya RC4 örnek verilebilir.<br />
409 Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
412 <dt><a name="ciphertext" id="ciphertext">Şifreli Metin</a></dt>
413 <dd>Bir <a class="glossarylink" href="./glossary.html#plaintext" title="sözlüğe bakınız">Düz Metin</a> bir
414 <a class="glossarylink" href="./glossary.html#cipher" title="sözlüğe bakınız">Şifre</a>den geçirilince elde edilen
415 sonuç.<br />Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
418 <dt><a name="fully-qualifieddomain-name" id="fully-qualifieddomain-name">Tam Alan Adı</a>
419 <a name="fqdn" id="fqdn">(TAA)</a></dt>
420 <dd>İngilizcesi: Fully-Qualified Domain-Name (FQDN)</dd>
421 <dd>Bir IP adresiyle eşleşebilen, bir konak adıyla bir alan adının
422 birleşiminden oluşan eşsiz bir ağ öğesi ismi. Örneğin,
423 <code>httpd.apache.org</code> tam alan adında <code>httpd</code> bir konak
424 adıyken <code>apache.org</code> bir alan adıdır.
427 <dt><a name="tarball" id="tarball">Tar Paketi</a></dt>
428 <dd><code>tar</code> uygulaması kullanılarak bir araya getirilmiş
429 dosyalardan oluşan bir paket. Apache dağıtımları sıkıştırılmış tar
430 arşivleri içinde veya pkzip kullanılarak saklanır.
433 <dt><a name="uniformresourceidentifier" id="uniformresourceidentifier">Tektip Özkaynak Betimleyici</a></dt>
434 <dd>İngilizcesi: Uniform Resource Identifier
435 <a name="URI" id="URI">(URI)</a></dd>
436 <dd>Soyut veya somut bir özkaynağı betimlemek için kullanılan bütünleşik
437 bir karakter dizisi. Aslen <a href="http://www.ietf.org/rfc/rfc2396.txt">RFC 2396</a> tarafından tanımlanmıştır. Genel Ağ’da kullanılan URI’lerden
438 genellikle <a class="glossarylink" href="./glossary.html#url" title="sözlüğe bakınız">URL</a>’ler olarak bahsedilir.
441 <dt><a name="uniformresourcelocator" id="uniformresourcelocator">Tektip Özkaynak Konumlayıcı</a></dt>
442 <dd>İngilizcesi: Uniform Resource Locator <a name="url" id="url">(URL)</a></dd>
443 <dd>Genel Ağ üzerindeki bir özkaynağın ismi veya adresi. Aslen <a class="glossarylink" href="./glossary.html#uniformresourceidentifier" title="sözlüğe bakınız">Tektip Özkaynak Betimleyici</a>
444 denilen terimin gayrı resmi karşılığıdır. URL’ler <code>http</code> veya
445 <code>https</code> gibi bir şemayı takip eden bir konak adı ve bir dosya
446 yolundan oluşurlar. Örneğin, bu sayfanın URL’si
447 <code>http://httpd.apache.org/docs/trunk/glossary.html</code> olurdu.
450 <dt><a name="proxy" id="proxy">Vekil</a></dt>
451 <dd><em>Asıl sunucu</em> ile istemci arasında aracılık yapan sunucu.
452 İstemciden aldığı istekleri asıl sunucuya gönderip, ondan aldığı
453 yanıtları istemciye gönderir. Aynı içeriğe birden fazla istemci talip
454 olursa vekil sunucu bu istekleri her seferinde asıl sunucudan istemek
455 yerine kendi deposundan karşılar, böylece yanıt zamanı kısalır.<br />
456 Bakınız: <a href="mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a>
459 <dt><a name="configurationfile" id="configurationfile">Yapılandırma Dosyası</a></dt>
460 <dd>Apache yapılandırmasını denetim altına alan <a class="glossarylink" href="./glossary.html#directive" title="sözlüğe bakınız">yönergeleri</a> içeren bir metin dosyası.<br />
461 Bakınız: <a href="configuring.html">Yapılandırma Dosyaları</a>
464 <dt><a name="configurationdirective" id="configurationdirective">Yapılandırma Yönergesi</a></dt>
465 <dd>Bakınız: <a class="glossarylink" href="./glossary.html#directive" title="sözlüğe bakınız">Yönerge</a></dd>
467 <dt><a name="directive" id="directive">Yönerge</a></dt>
468 <dd>Belli Apache davranışlarından bir veya daha fazlasını denetim altına
469 alan bir yapılandırma komutu. Yönergeler <a class="glossarylink" href="./glossary.html#configurationfile" title="sözlüğe bakınız">yapılandırma dosyalarına</a> yerleştirilir.<br />
470 Bakınız: <a href="mod/directives.html">Yönerge Dizini</a>
473 <dt><a name="method" id="method">Yöntem</a></dt>
474 <dd><a class="glossarylink" href="./glossary.html#http" title="sözlüğe bakınız">HTTP</a> bağlamında, istemci tarafından
475 istek satırında belirtilen, bir özkaynağa uygulanacak bir eylem. HTTP
476 bağlamında belirtilebilecek yöntemlere örnek olarak <code>GET</code>,
477 <code>POST</code> ve <code>PUT</code> verilebilir.
480 <dt><a name="x.509" id="x.509">X.509</a></dt>
481 <dd>SSL/TLS kimlik doğrulamasında kullanılmak üzere Uluslararası Telekom
482 Birliği (ITU-T) tarafından önerilmiş bir kimlik doğrulama sertitifası
483 şeması<br /> Bakınız: <a href="ssl/">SSL/TLS Şifrelemesi</a>
487 <div class="bottomlang">
488 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./de/glossary.html" hreflang="de" rel="alternate" title="Deutsch"> de </a> |
489 <a href="./en/glossary.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
490 <a href="./es/glossary.html" hreflang="es" rel="alternate" title="Español"> es </a> |
491 <a href="./fr/glossary.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
492 <a href="./ja/glossary.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
493 <a href="./ko/glossary.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
494 <a href="./tr/glossary.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
495 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed again by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Freenode, or sent to our <a href="http://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div>
496 <script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
497 var comments_shortname = 'httpd';
498 var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/trunk/glossary.html';
500 if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") {
501 d.write('<div id="comments_thread"><\/div>');
502 var s = d.createElement('script');
503 s.type = 'text/javascript';
505 s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier;
506 (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s);
509 d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>');
511 })(window, document);
512 //--><!]]></script></div><div id="footer">
513 <p class="apache">Copyright 2012 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
514 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
515 if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') {