granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/filter.xml.tr

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
   2 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 659902:910017 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <manualpage metafile="filter.xml.meta">
  28
  29   <title>Süzgeçler</title>
  30
  31   <summary>
  32     <p>Bu belge, Apache’de süzgeç kullanımı hakkındadır.</p>
  33   </summary>
  34
  35   <section id="intro"> <title>Apache 2’de Süzme İşlemi</title>
  36     <related>
  37       <modulelist>
  38         <module>mod_filter</module>
  39         <module>mod_deflate</module>
  40         <module>mod_ext_filter</module>
  41         <module>mod_include</module>
  42         <module>mod_charset_lite</module>
  43       </modulelist>
  44       <directivelist>
  45         <directive module="mod_filter">FilterChain</directive>
  46         <directive module="mod_filter">FilterDeclare</directive>
  47         <directive module="mod_filter">FilterProtocol</directive>
  48         <directive module="mod_filter">FilterProvider</directive>
  49         <directive module="mod_mime">AddInputFilter</directive>
  50         <directive module="mod_mime">AddOutputFilter</directive>
  51         <directive module="mod_mime">RemoveInputFilter</directive>
  52         <directive module="mod_mime">RemoveOutputFilter</directive>
  53         <directive module="mod_ext_filter">ExtFilterDefine</directive>
  54         <directive module="mod_ext_filter">ExtFilterOptions</directive>
  55         <directive module="core">SetInputFilter</directive>
  56         <directive module="core">SetOutputFilter</directive>
  57       </directivelist>
  58     </related>
  59
  60     <p>Apache 2.0 ve sonrasında mevcut olan Süzgeç Zinciri, uygulamaların
  61       nereden geldiğine bakmaksızın gelen ve giden verileri oldukça esnek ve
  62       yapılandırılabilir tarzda işlemesini mümkün kılar. Böylece, gelen veriyi
  63       bir takım ön işlemlerden geçirebilir, giden veriyi de son bir defa bazı
  64       işlemlere sokabiliriz. Bu işlem temel olarak geleneksel istek işleme
  65       aşamalarından bağımsızdır.</p>
  66
  67     <p class="figure">
  68       <img src="images/filter_arch.tr.png" width="569" height="392"
  69       alt="Süzgeçler, İstek işleme eksenine dik bir veri eksenine peş peşe
  70  yerleştirilebilir." />
  71     </p>
  72
  73     <p>Standard Apache dağıtımıyla gelen süzgeç uygulamalarından bazıları:</p>
  74
  75     <ul>
  76       <li><module>mod_include</module>, sunucu taraflı içerik yerleştirmeyi
  77       gerçekler.</li>
  78       <li><module>mod_ssl</module>, SSL şifrelemesini gerçekler (https).</li>
  79       <li><module>mod_deflate</module>, veri sıkıştırma/açma işlemlerini
  80       çalışma anında gerçekleştirir.</li>
  81       <li><module>mod_charset_lite</module>, karakter kümeleri arasında
  82       dönüşümü gerçekleştirir.</li>
  83       <li><module>mod_ext_filter</module>, harici bir yazılımı bir süzgeç
  84       olarak çalıştırır.</li>
  85     </ul>
  86
  87     <p>Apache, bunlardan başka, bayt dizilerinin elde edilmesi ve içeriğin
  88       bölünmesi gibi işlemleri gerçekleştirmek için bir takım dahili süzgeçler
  89       de  kullanabilir.</p>
  90
  91     <p>Üçüncü parti süzgeç modülleri tarafından gerçeklenmiş çok geniş bir
  92       uygulama alanı mevcuttur; <a href="http://modules.apache.org/"
  93       >modules.apache.org</a> ve benzerlerinden temin edilebilecek bu tür
  94       modüllerden bazılarının uygulama alanları:</p>
  95
  96     <ul>
  97       <li>HTML ve XML belgelerin işlenmesi ve yazılması</li>
  98       <li>XSLT dönüşümleri ve XInclude’lar</li>
  99       <li>XML İsim-alanı desteği</li>
 100       <li>HTML Formlarının çözümlenmesi ve sunucuya dosya yükleme</li>
 101       <li>Resim işleme</li>
 102       <li>PHP betikleri gibi zararlı olabilecek uygulamalardan korunma</li>
 103       <li>Metin düzenleme ve arama işlemleri</li>
 104     </ul>
 105   </section>
 106
 107   <section id="smart"><title>Akıllı Süzme</title>
 108     <p class="figure">
 109       <img src="images/mod_filter_new.tr.png" width="423" height="331"
 110       alt="Farklı süzgeç üreticilerinin uygulamaları istek işlemenin durumuna
 111  bağlı olarak akıllıca uygulanabilir."/>
 112     </p>
 113
 114     <p><module>mod_filter</module>, Apache 2.1 ve sonrasında mevcut olup,
 115       süzgeç zincirinin çalışma anında devingen olarak yapılandırılabilmesini
 116       mümkün kılar. Böylece, örneğin, bir vekili, özgün sunucunun ne
 117       göndereceğini bilmeden HTML’yi bir HTML süzgeciyle yazmaya ve JPEG
 118       resimleri tamamen farklı bir süzgeçten geçirmeye ayarlayabilirsiniz. Bu,
 119       asıl içeriğe bağlı olarak çalışma anında içeriği farklı içerik
 120       sağlayıcılara dağıtan bir süzgeç düzeneği kullanılarak çalışır. Bir
 121       süzgeç, doğrudan zincire yerleştirilip koşulsuz olarak
 122       çalıştırılabileceği gibi bir içerik sağlayıcı gibi kullanılarak zincire
 123       devingen olarak yerleştirilebilir. Örneğin:</p>
 124
 125     <ul>
 126       <li>Bir HTML işleme süzgeci sadece içerik text/html veya
 127       application/xhtml+xml olduğu takdirde çalışır.</li>
 128       <li>Bir sıkıştırma süzgeci sadece girdi sıkıştırılabilir nitelikteyse ve
 129       sıkıştırılmamışsa çalışır.</li>
 130       <li>Bir karakter kümesi dönüşüm süzgeci, bir metin belgesi istenen
 131       karakter kümesine sahip değilse zincire yerleştirilir.</li>
 132     </ul>
 133   </section>
 134
 135   <section id="using"><title>Süzgeçlerin Kullanımı</title>
 136     <p>Süzgeçler iki şekilde kullanılır: Basit ve Devingen.
 137       Genelde ikisinden biri kullanılır; karışık kullanılırsa istenmeyen
 138       sonuçlara yol açabilir (ise de, basit girdi süzme ile çıktı süzme işlemi
 139       basit olsun olmasın karışık kullanılabilir).</p>
 140
 141     <p>Basit yol, girdi süzgeçlerini yapılandırmanın tek yoludur ve bir
 142       durağan süzgeç zincirinin gerektiği yerlerde çıktı süzgeçleri için
 143       yeterlidir. İlgili yönergeler:
 144       <directive module="core">SetInputFilter</directive>,
 145       <directive module="core">SetOutputFilter</directive>,
 146       <directive module="mod_mime">AddInputFilter</directive>,
 147       <directive module="mod_mime">AddOutputFilter</directive>,
 148       <directive module="mod_mime">RemoveInputFilter</directive> ve
 149       <directive module="mod_mime">RemoveOutputFilter</directive>.</p>
 150
 151     <p>Devingen yol, <module>mod_filter</module> belgesinde açıklandığı gibi,
 152       çıktı süzgeçlerinin hem durağan hem de esnek ve devingen olarak
 153       yapılandırılabilmesini mümkün kılar. İlgili yönergeler:
 154       <directive module="mod_filter">FilterChain</directive>,
 155       <directive module="mod_filter">FilterDeclare</directive> ve
 156       <directive module="mod_filter">FilterProvider</directive>.</p>
 157
 158     <p><directive module="core">AddOutputFilterByType</directive> yönergesi
 159       hala desteklenmekteyse de sorun çıkarabilmesi sebebiyle kullanımı artık
 160       önerilmemektedir. Onun yerine devingen yapılandırma kullanınız.</p>
 161
 162   </section>
 163 </manualpage>