1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
2 <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
3 <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head>
4 <meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" />
6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
7 This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
8 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
10 <title>Apache’de Ortam Değişkenleri - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.5</title>
11 <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
12 <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
13 <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" />
14 <script src="./style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript">
17 <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
18 <body id="manual-page"><div id="page-header">
19 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/quickreference.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p>
20 <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.5</p>
21 <img alt="" src="./images/feather.gif" /></div>
22 <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div>
24 <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.5</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Apache’de Ortam Değişkenleri</h1>
26 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/env.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
27 <a href="./fr/env.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
28 <a href="./ja/env.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
29 <a href="./ko/env.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
30 <a href="./tr/env.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
32 <div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div>
34 <p>Apache HTTP Sunucusunu etkileyen ortam değişkenleri iki çeşittir.</p>
36 <p>İlki, işletim sisteminin denetimindeki ortam değişkenleridir. Bu
37 değişkenlere değer atama işlemi sunucu başlatılmadan önce yapılır.
38 Bunlar yapılandırma dosyalarının içinde kullanılabilir. Ayrıca,
39 istenirse PassEnv yönergesi kullanılarak bunlar CGI betiklerine ve
40 SSI sayfalarına da aktarılabilir.</p>
42 <p>İkincisi ise, Apache HTTP Sunucusunun kendi ortam değişkenleridir.
43 Bu değişkenlerde saklanan bilgi erişim denetimi, günlük kaydı gibi
44 çeşitli işlemleri denetlemekte kullanılabilir. Değişkenler ayrıca, CGI
45 betikleri gibi harici uygulamalarla iletişim mekanizması olarak da
46 kullanılabilir. Bu belgede bu değişkenler üzerindeki işlemlere ve
47 kullanım şekillerine değinilmiştir.</p>
49 <p>Bu değişkenlere <em>ortam değişkenleri</em> dense de işletim sisteminin
50 ortam değişkenleri gibi değillerdir. Bunlar sadece Apache ortamında
51 geçerli değişkenler olup işletim sisteminin bu değişkenlerden haberi
52 olmaz. Sadece CGI betikleri ve SSI sayfaları gibi harici uygulamalar
53 tarafından üretilen ortam değişkenleri sistem ortamının değişkenleri
54 haline gelirler. İşletim sistemi ortamına çalışmakta olan sunucudan
55 müdahale etmek isterseniz işletim sisteminizin kabuğu tarafından sağlanan
56 standart ortam müdahale mekanizmalarını kullanmalısınız.</p>
58 <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#setting">Ortam Değişkenlerinin Atanması</a></li>
59 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#using">Ortam Değişkenlerinin Kullanımı</a></li>
60 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#special">Özel Amaçlı Ortam Değişkenleri</a></li>
61 <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#examples">Örnekler</a></li>
62 </ul><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorum</a></li></ul></div>
63 <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
65 <h2><a name="setting" id="setting">Ortam Değişkenlerinin Atanması</a></h2>
67 <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_env.html">mod_env</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_setenvif.html">mod_setenvif</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_unique_id.html">mod_unique_id</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#browsermatch">BrowserMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#browsermatchnocase">BrowserMatchNoCase</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#setenvifnocase">SetEnvIfNoCase</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#unsetenv">UnsetEnv</a></code></li></ul></td></tr></table>
69 <h3><a name="basic-manipulation" id="basic-manipulation">Temel Ortamda Değişiklik</a></h3>
72 <p>Apache ortamında bir ortam değişkenine müdahale etmenin en temel
73 yolu hiçbir koşula tabi olmayan <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> yönergesini kullanmaktır. Bu değişkenleri Apache
74 başlatılırken sistem ortam değişkenleri haline getirmek için
75 <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code> yönergesi
79 <h3><a name="conditional" id="conditional">İsteğe Bağlı Şartlı Atamalar</a></h3>
82 <p>Esnekliği arttırmak için, <code class="module"><a href="./mod/mod_setenvif.html">mod_setenvif</a></code> modülü ile
83 isteğin özelliklerine uygun olarak her isteğe özel değişkenler
84 atayabilmek mümkün kılınmıştır. Örneğin, bir değişken sadece isteği
85 yapan tarayıcıya özgü bir değerle veya sadece belli bir başlık
86 alanınına bağlı olarak atanabilir. Daha da esnek bir mekanizma,
87 ortam değişkeni atamak için <code>[E=...]</code> seçeneğinin
88 kullanıldığı <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülünün <code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> yönergesi ile
92 <h3><a name="unique-identifiers" id="unique-identifiers">Eşsiz Betimleyiciler</a></h3>
95 <p>Son olarak, <code class="module"><a href="./mod/mod_unique_id.html">mod_unique_id</a></code> <code>UNIQUE_ID</code>
96 ortam değişkenine her istek için o isteğin çok özel koşullar altında
97 tüm diğer istekler arasında eşsizliğini garanti edecek bir değer
101 <h3><a name="standard-cgi" id="standard-cgi">Standart CGI Değişkenleri</a></h3>
104 <p>Apache yapılandırmasıyla atanan ve kabuğa aktarılan ortam
105 değişkenlerinden başka <a href="http://www.ietf.org/rfc/rfc3875">CGI
106 Belirtimi</a>nin gerektirdiği istekler hakkında temel bilgileri
107 içeren ortam değişkenlerinin CGI betikleri ve SSI sayfalarınca
108 atanabilmesi sağlanmıştır.</p>
111 <h3><a name="caveats" id="caveats">Bazı Yetersizlikler</a></h3>
115 <li>Standart CGI değişkenlerini ortam değişkenlerine müdahale
116 yönergelerini kullanarak değiştirmek veya geçersiz kılmak mümkün
119 <li>CGI betiklerini çalıştırmak için <code class="program"><a href="./programs/suexec.html">suexec</a></code>
120 kullanıldığında ortam, CGI betikleri çalıştırılmadan önce
121 <em>güvenilir</em> değişkenler kalacak şekilde temizlenir.
122 <em>Güvenilir</em> değişken listesi <code>suexec.c</code> içinde
123 derleme sırasında tanımlanır.</li>
125 <li>Taşınabilirlik adına, ortam değişkenlerinin isimleri sadece
126 harfler, rakamlar ve alt çizgi imlerini içerebilir. Bunlara ek
127 olarak ismin ilk karakteri bir rakam olmamalıdır. Değişkenler CGI
128 betiklerine ve SSI sayfalarına aktarılırken bu sınırlamalara uygun
129 olmayan karakterlerin yerlerine alt çizgi imleri konur.</li>
131 <li>Bir özel durum, CGI betiklerine ve benzerlerine ortam
132 değişkenleri üzerinden aktarılan HTTP başlıklarıdır (aşağıya
133 bakın). Bunlar büyük harfe dönüştürülür ve sadece tireler
134 altçizgilere dönüştürülür. Eğer HTTP başlığı geçersiz karakter
135 içeriyorsa başlığın tamamı yoksayılır. Böyle bir durumda ne
136 yapılacağı öğrenmek için <a href="#fixheader">aşağıya</a>
139 <li>İsteklerin işleme konması sırasında <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> yönergesi geç çalıştırılır,
140 yani <code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> ve
141 <code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code> gibi
142 yönergeler <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> ile
143 atanan değişken değerlerini görmezler.</li>
146 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
147 <div class="section">
148 <h2><a name="using" id="using">Ortam Değişkenlerinin Kullanımı</a></h2>
151 <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/mod_authz_host.html">mod_authz_host</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_cgi.html">mod_cgi</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_ext_filter.html">mod_ext_filter</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_include.html">mod_include</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_log_config.html">mod_log_config</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_access_compat.html#allow">Allow</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_log_config.html#customlog">CustomLog</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_access_compat.html#deny">Deny</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_ext_filter.html#extfilterdefine">ExtFilterDefine</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_log_config.html#logformat">LogFormat</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code></li></ul></td></tr></table>
153 <h3><a name="cgi-scripts" id="cgi-scripts">CGI Betikleri</a></h3>
156 <p>Ortam değişkenlerinin başlıca amaçlarından biri CGI betikleriyle
157 iletişim kurmaktır. Yukarıda bahsedildiği gibi CGI betiklerine
158 aktarılan ortam Apache yapılandırmasında atanan değişkenlere ek
159 olarak istek hakkında standart temel bilgileri de içerir. Bu konuda
160 ayrıntılı bilgi edinmek için <a href="howto/cgi.html">CGI
161 Öğreticisi</a>ne bakabilirsiniz.</p>
164 <h3><a name="ssi-pages" id="ssi-pages">SSI Sayfaları</a></h3>
167 <p>Sunucu tarafında <code class="module"><a href="./mod/mod_include.html">mod_include</a></code> modülünün
168 <code>INCLUDES</code> süzgeci ile yorumlanan SSI sayfalarında ortam
169 değişkenleri <code>echo</code> elemanı ile basılabilir ve sayfayı
170 isteğin özelliklerine uygun olarak oluşturmak için ortam
171 değişkenleri akış denetim elemanları içinde kullanılabilir. Apache
172 ayrıca, yukarıda bahsedildiği gibi standart CGI ortam değişkenli SSI
173 sayfalarını da sağlayabilmektedir. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için
174 <a href="howto/ssi.html">SSI Öğreticisi</a>ne bakabilirsiniz.</p>
177 <h3><a name="access-control" id="access-control">Erişim Denetimi</a></h3>
180 <p><code>allow from env=</code> ve <code>deny from env=</code>
181 yönergeleri sayesinde ortam değişkenlerine dayalı olarak sunucuya
182 erişim denetim altında tutulabilir. Bunlar <code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> yönergesi ile birlikte
183 kullanılmak suretiyle sunucuya erişim isteğin özelliklerine bağlı
184 olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir. Örneğin, belli bir
185 tarayıcının sunucuya erişimi bu yönergelerle engellenebilir.</p>
188 <h3><a name="logging" id="logging">Şartlı Günlük Kaydı</a></h3>
191 <p>Ortam değişkenleri <code class="directive"><a href="./mod/mod_log_config.html#logformat">LogFormat</a></code> yönergesinin <code>%e</code> seçeneği
192 kullanılarak erişim günlüğüne kaydedilebilir. Bundan başka,
193 <code class="directive"><a href="./mod/mod_log_config.html#customlog">CustomLog</a></code> yönergesi
194 sayesinde isteklerin günlüğe kaydedilip kaydedilmeyeceğine ortam
195 değişkenlerine dayalı olarak karar verilmesi sağlanabilir. Bunlar
196 <code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#setenvif">SetEnvIf</a></code> yönergesi ile
197 birlikte kullanılmak suretiyle günlük kayıtları isteğin
198 özelliklerine bağlı olarak daha esnek bir tarzda denetlenebilir.
199 Örneğin, <code>gif</code> uzantılı dosyalar için yapılan isteklerin
200 günlüğe kaydedilmemesi veya sadece alt ağınızın dışından gelen
201 isteklerin günlüğe kaydedilmesini isteyebilirsiniz.</p>
204 <h3><a name="response-headers" id="response-headers">Şartlı Yanıt Başlıkları</a></h3>
207 <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> yönergesi belli
208 bir yanıt başlığının istemciye gönderilip gönderilmeyeceğine belli
209 bir ortam değişkeninin varlığına bakarak karar vermek için
210 kullanılabilir. Böylece örneğin, belli bir başlığın istemciye
211 gönderilmesine istemciden belli bir başlığın alınıp alınmadığına
212 bağlı olarak karar verilebilir.</p>
216 <h3><a name="external-filter" id="external-filter">Harici Süzgeçlerin Etkinleştirilmesi</a></h3>
219 <p><code class="module"><a href="./mod/mod_ext_filter.html">mod_ext_filter</a></code> tarafından yapılandırılan harici
220 süzgeçler <code class="directive"><a href="./mod/mod_ext_filter.html#extfilterdefine">ExtFilterDefine</a></code> yönergesinin <code>disableenv=</code> ve
221 <code>enableenv=</code> seçenekleri kullanılarak bir ortam
222 değişkenine bağlı olarak etkinleştirilebilir.</p>
225 <h3><a name="url-rewriting" id="url-rewriting">URL Kurgulaması</a></h3>
228 <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code>
229 yönergesinin <em>SınamaDizgesi</em> olarak kullanılan
230 <code>%{ENV:<em>değişken</em>}</code> biçemi
231 <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> yeniden yazma motorunun ortam
232 değişkenlerine bağlı kararlar almasını mümkün kılar. Yalnız şuna
233 dikkat ediniz: <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code>’ta <code>ENV:</code>
234 öneki kullanılmadan belirtilen değişkenler ortam değişkenleri
235 değillerdir. Onlar <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code>’a özgü diğer
236 modüllerden erişilemeyen özel değişkenlerdir.</p>
238 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
239 <div class="section">
240 <h2><a name="special" id="special">Özel Amaçlı Ortam Değişkenleri</a></h2>
243 <p>Birlikte çalışabilirlik sorunları Apache’nin belli istemcilerle
244 veri alışverişi sırasında davranışını değiştirmesini gerektirebilir.
245 Genellikle <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#setenv">SetEnv</a></code> ve
246 <code class="directive"><a href="./mod/mod_env.html#passenv">PassEnv</a></code> yönergelerinden
247 başka <code class="directive"><a href="./mod/mod_setenvif.html#browsermatch">BrowserMatch</a></code>
248 gibi yönergelerle ortam değişkenleri atanarak bunu sağlayan
249 mekanizmaların olabildiğince esnek davranabilmesi sağlanabilir.</p>
251 <h3><a name="downgrade" id="downgrade"><code>downgrade-1.0</code></a></h3>
254 <p>İstek, daha yüksek bir HTTP protokolüyle yapılmış olsa bile
255 HTTP/1.0 isteği olarak ele alınır.</p>
258 <h3><a name="force-gzip" id="force-gzip"><code>force-gzip</code></a></h3>
260 <p><code>DEFLATE</code> süzgeci etkinse tarayıcının tercih ettiği
261 kodlama koşulsuz olarak yoksayılarak sıkıştırılmış çıktı
264 <h3><a name="force-no-vary" id="force-no-vary"><code>force-no-vary</code></a></h3>
267 <p>İstemciye gönderilmeden önce yanıttan <code>Vary</code> alanının
268 çıkarılmasına sebep olur. Bazı istemciler bu alanı gerektiği gibi
269 yorumlayamazlar, bu değişken atanarak bu sorunla karşılaşılmamaya
270 çalışılır. Bu değişkenin atanması ayrıca
271 <strong>force-response-1.0</strong> değişkeninin de atanmasına sebep
275 <h3><a name="force-response" id="force-response"><code>force-response-1.0</code></a></h3>
278 <p>HTTP/1.0 isteği yapan istemcilere HTTP/1.0 yanıtı verilmesini zorunlu
279 kılar. AOL vekillerindeki bir sorun nedeniyle gerçeklenmiştir. Bazı
280 HTTP/1.0 istemciler HTTP/1.1 yanıtlarında doğru davranmayabilirler; bu
281 değişken atanarak bunların sorunları giderilebilir.</p>
285 <h3><a name="gzip-only-text-html" id="gzip-only-text-html"><code>gzip-only-text/html</code></a></h3>
288 <p>Bu değişkene "1" değeri atandığında <code>text/html</code>’den
289 farklı içerik türleri için <code class="module"><a href="./mod/mod_deflate.html">mod_deflate</a></code> modülü
290 tarafından sağlanan <code>DEFLATE</code> çıktı süzgeci iptal
291 edilir. Sıkıştırılmış olarak saklanan dosyalar kullanıyorsanız bu
292 değişkeni <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü de dikkate alır
293 (kimliğine bakarak sadece gzip için değil, tüm kodlamalar için bunu
297 <h3><a name="no-gzip" id="no-gzip"><code>no-gzip</code></a></h3>
299 <p>Bu değişken atandığında, <code class="module"><a href="./mod/mod_deflate.html">mod_deflate</a></code> modülünün
300 <code>DEFLATE</code> süzgeci kapatılır ve
301 <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü kodlanmış kaynak teslimatını
306 <h3><a name="no-cache" id="no-cache">no-cache</a></h3>
307 <p><em>2.2.12 sürümünden beri kullanılabilmektedir.</em></p>
309 <p>Atandığı takdirde, <code class="module"><a href="./mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code> artık
310 önbelleklenebilecek yanıtları kaydetmeyecektir. Bu ortam değişkeni bir
311 yanıtın halihazırda mevcut bir isteğe sunulmak üzere önbellekte olup
312 olmadığından etkilenmez.</p>
316 <h3><a name="nokeepalive" id="nokeepalive"><code>nokeepalive</code></a></h3>
319 <p>Bu değişken atandığında, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#keepalive">KeepAlive</a></code> yönergesi iptal edilir.</p>
323 <h3><a name="prefer-language" id="prefer-language"><code>prefer-language</code></a></h3>
326 <p>Değer olarak <code>en</code>, <code>ja</code> veya
327 <code>x-klingon</code> gibi bir dil kısaltması verilerek atanmışsa
328 <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülünün normal davranışını
329 değiştirerek belirtilen dilde bir teslimat yapılmaya çalışılır.
330 Böyle bir belge yoksa normal <a href="content-negotiation.html">uzlaşım</a> süreci uygulanır.</p>
334 <h3><a name="redirect-carefully" id="redirect-carefully"><code>redirect-carefully</code></a></h3>
337 <p>İstemciye bir yönlendirme gönderirken sunucuyu daha dikkatli olmaya
338 zorlar. Bu genellikle istemcinin yönlendirmeler konusunda sorunlu
339 olduğu bilindiği takdirde yararlı olur. Bu değişkenin gerçeklenme
340 sebebi, dizin kaynaklarına yönlendirmeler için DAV yöntemlerini
341 kullanan Microsoft'un WebFolders yazılımındaki bir sorundur.</p>
345 <h3><a name="suppress-error-charset" id="suppress-error-charset"><code>suppress-error-charset</code></a></h3>
348 <p><em>2.0.54 sürümünden beri mevcuttur.</em></p>
350 <p>Apache bir isteğe bir yönlendirme ile yanıt verdiğinde istemci
351 yönlendirmeyi kendiliğinden yapmaz veya yapamazsa kullanıcıya yanıtla
352 birlikte gönderilen metin gösterilir. Apache normal olarak bu metni
353 ISO-8859-1 ile kodlar.</p>
355 <p>Ancak, yönlendirmenin yapıldığı sayfa farklı bir karakter kümesine
356 sahipse bazı tarayıcı sürümleri asıl sayfanın karakter kodlaması yerine
357 yönlendirmenin kodlamasını kullanmaya çalışırlar. Bu özellikle Yunanca
358 gibi dillerde hedef sayfanın hatalı yorumlanmasına yol açar.</p>
360 <p>Bu ortam değişkeninin atanması Apache’nin yönlendirme için karakter
361 kümesi belirtmemesini sağlamak suretiyle hatalı tarayıcıların hedef
362 sayfayı yanlış karakter kodlamasıyla yorumlamasını önler.</p>
364 <div class="warning">
365 <h3>Güvenlik Uyarısı</h3>
367 <p>Hata sayfalarının bir karakter kümesi belirtilmeksizin yollanması,
368 HTTP/1.1 belirtimine uymayan ve karakter kümesini içeriğe bakarak
369 tahmin etmeye çalışan tarayıcılarda (MSIE) karşı siteden betik
370 saldırısı yorumuna sebep olabilir. Girdi verisindeki UTF-7 içerik
371 (istek betimleyici gibi) karşı siteden betik saldırılarını engellemek
372 için tasarlanmış normal önceleme mekanizmalarıyla öncelenmeyeceği için
373 böyle tarayıcılar UTF-7 karakter kodlaması kullanılarak kolayca
379 <h3><a name="proxy" id="proxy"><code>force-proxy-request-1.0</code>,
380 <code>proxy-nokeepalive</code>, <code>proxy-sendchunked</code> ve
381 <code>proxy-sendcl</code>, <code>proxy-chain-auth</code>,
382 <code>proxy-interim-response</code>, <code>proxy-initial-not-pooled</code>
385 <p>Bu yönergeler <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> modülünün normal protokol
386 davranışını değiştirirler. Daha ayrıntılı bilgi için
387 <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> ve <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy_http.html">mod_proxy_http</a></code>
388 belgelerine bakınız.</p>
391 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div>
392 <div class="section">
393 <h2><a name="examples" id="examples">Örnekler</a></h2>
396 <h3><a name="fixheader" id="fixheader">Bozuk başlıkların CGI betiklerine aktarılması</a></h3>
399 <p>2.4 sürümünden itibaren, <code class="module"><a href="./mod/mod_cgi.html">mod_cgi</a></code> modülü ve diğer
400 modüllerde HTTP başlıklarının ortam değişkenlerine dönüştürülmesi
401 bağlamında Apache daha seçici davranmaktadır. Önce HTTP başlığındaki
402 geçersiz karakterlerin tamamı altçizgilere dönüştürülür. Bu, başlık
403 zerki yoluyla yapılan karşı-site-betiklerini-çalıştırma saldırısını
404 önlemeye yöneliktir. (Bakınız: <a href="http://events.ccc.de/congress/2007/Fahrplan/events/2212.en.html">Unusual Web Bugs</a>, slide 19/20).</p>
406 <p>Bozuk başlıklar gönderdiği halde bunlara dokunulmamasını gerektiren
407 bir istemciniz varsa, <code class="module"><a href="./mod/mod_setenvif.html">mod_setenvif</a></code> ve
408 <code class="module"><a href="./mod/mod_header.html">mod_header</a></code> modüllerinin sunduğu yapıyı örnekteki gibi
409 kullanarak bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz:</p>
411 <div class="example"><p><code>
413 # Aşağıdaki satırlarla bir istemcinin gönderdiği bozuk<br />
414 # Accept_Encoding başlıklarının istenildiği gibi işlenmesi<br />
415 # sağlanabilir.<br />
417 SetEnvIfNoCase ^Accept.Encoding$ ^(.*)$ fix_accept_encoding=$1<br />
418 RequestHeader set Accept-Encoding %{fix_accept_encoding}e env=fix_accept_encoding
423 <h3><a name="misbehaving" id="misbehaving">Protokolü yanlış yorumlayan tarayıcıların davranışlarının
424 değiştirilmesi</a></h3>
427 <p>Önceki sürümlerde bilinen istemci davranışlarına karşı önlem olarak
428 aşağıdaki satırların <code>httpd.conf</code> içinde bulunması
429 önerilirdi. Fakat, böyle tarayıcılar artık ortalıkta görünmediğinden
430 bu yapılandırmaya da artık gerek kalmamıştır.</p>
432 <div class="example"><p><code>
434 # Aşağıdaki yönergeler normal HTTP yanıt davranışını değiştirirler.<br />
435 # İlk yönerge Netscape 2.x ve kendini öyle gösteren tarayıcılar için<br />
436 # kalıcı bağlantıyı (keepalive) iptal eder. İkinci yönerge ise HTTP/1.1<br />
437 # protokolü bozuk olan ve 301/302 durum kodlu yönlendirme yanıtları<br />
438 # kullanıldığında kalıcı bağlantıları gerektiği gibi desteklemeyen<br />
439 # Microsoft Internet Explorer 4.0b2 içindir.<br />
441 BrowserMatch "Mozilla/2" nokeepalive<br />
442 BrowserMatch "MSIE 4\.0b2;" nokeepalive downgrade-1.0 force-response-1.0<br />
445 # Aşağıdaki yönergeler HTTP/1.0 yanıtlarından başkasına yabancı olan<br />
446 # tarayıcılara HTTP/1.1 yanıtlarının gönderilmesini iptal eder.<br />
448 BrowserMatch "RealPlayer 4\.0" force-response-1.0<br />
449 BrowserMatch "Java/1\.0" force-response-1.0<br />
450 BrowserMatch "JDK/1\.0" force-response-1.0
454 <h3><a name="no-img-log" id="no-img-log">Resim isteklerinin erişim günlüğüne kaydedilmemesi</a></h3>
457 <p>Bu örnek resim isteklerinin erişim günlüğüne yazılmasını engeller.
458 Bu örnek değiştirilerek belli dizinlerin veya belli konaklardan
459 gelen isteklerin günlüğe kaydedilmesini engellemek amacıyla da
462 <div class="example"><p><code>
463 SetEnvIf Request_URI \.gif image-request<br />
464 SetEnvIf Request_URI \.jpg image-request<br />
465 SetEnvIf Request_URI \.png image-request<br />
466 CustomLog logs/access_log common env=!image-request
470 <h3><a name="image-theft" id="image-theft">“Resim Hırsızlığı” için önlem alınması</a></h3>
473 <p>Bu örnekte sunucunuzda bulunmayan sayfalarda sunucunuzdaki
474 resimlerin kullanılmasının nasıl önleneceği gösterilmiştir. Bu
475 yapılandırma önerilmemekle birlikte nadir durumlarda işe yarar. Tüm
476 resimlerin <code>/siteler/resimler</code> dizini altında tutulduğu
479 <div class="example"><p><code>
480 SetEnvIf Referer "^http://www\.example\.com/" local_referal<br />
481 # Referrer bilgisi göndermeyen tarayıcılara izin verelim<br />
482 SetEnvIf Referer "^$" local_referal<br />
483 <Directory /siteler/resimler><br />
484 <span class="indent">
485 Order Deny,Allow<br />
487 Allow from env=local_referal
492 <p>Bu teknik hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için ServerWatch
493 üzerindeki "<a href="http://www.serverwatch.com/tutorials/article.php/1132731">Diğer sitelerin sizin resimlerinizle donatılmasını engellemek</a>"
494 belgesine bakınız.</p>
497 <div class="bottomlang">
498 <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/env.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> |
499 <a href="./fr/env.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> |
500 <a href="./ja/env.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> |
501 <a href="./ko/env.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> |
502 <a href="./tr/env.html" title="Türkçe"> tr </a></p>
503 </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed again by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Freenode, or sent to our <a href="http://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div>
504 <script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
505 var comments_shortname = 'httpd';
506 var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/trunk/env.html';
508 if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") {
509 d.write('<div id="comments_thread"><\/div>');
510 var s = d.createElement('script');
511 s.type = 'text/javascript';
513 s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier;
514 (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s);
517 d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>');
519 })(window, document);
520 //--><!]]></script></div><div id="footer">
521 <p class="apache">Copyright 2016 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
522 <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/quickreference.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
523 if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') {