granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/dns-caveats.xml.tr

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
   2 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 507346:788933 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <manualpage metafile="dns-caveats.xml.meta">
  28
  29   <title>Apache ve DNS ile ilgili Konular</title>
  30
  31   <summary>
  32     <p>Bu sayfanın konusu şöyle özetlenebilirdi: Yapılandırma dosyalarınızda
  33       DNS sorguları yapılmasını gerektirecek ayarlamalardan kaçınınız. Eğer
  34       yapılandırma dosyalarınızda DNS sorgusu yapılarak çözümlenebilecek
  35       adresler bulunursa sunucunuz beklenmedik davranışlar (hiç
  36       başlamayabilir) gösterebileceği gibi hizmet reddi veya hizmet
  37       hırsızlığı (bazı kullanıcıların diğerlerine giden sayfaları çalma
  38       olasılığı dahil) saldırılarına açık hale gelebilir.</p>
  39   </summary>
  40
  41   <section id="example">
  42     <title>Basit Bir Örnek</title>
  43
  44     <example>
  45       &lt;VirtualHost falan.fesmekan.dom&gt;
  46       <indent>
  47         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  48         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  49       </indent>
  50       &lt;/VirtualHost&gt;
  51     </example>
  52
  53     <p>Apache’nin beklendiği gibi işlemesi için her sanal konak için iki
  54       veriye mutlaka ihtiyacı vardır: <directive module="core"
  55       >ServerName</directive> ve sunucunun bağlantı kabul edip hizmet
  56       sunacağı en az bir IP adresi. Yukarıdaki örnekte IP adresi
  57       bulunmamaktadır, dolayısıyla Apache, <code>falan.fesmekan.dom</code>
  58       adresi için bir DNS sorgusu yapmak zorundadır. Eğer sunucu,
  59       yapılandırma dosyasını çözümlediği sırada bir sebeple DNS sunucusuna
  60       erişemezse bu sanal konak <em>yapılandırılmayacak</em> (hApache 1.2
  61       öncesinde sunucu hiç başlatılmazdı) ve bu sanal konağa yapılan
  62       isteklere yanıt verilemeyecektir.</p>
  63
  64     <p><code>falan.fesmekan.dom</code>’un 192.168.2.1 IP adresine sahip
  65       olduğunu varsayarsak yapılandırma şöyle olurdu:</p>
  66
  67     <example>
  68       &lt;VirtualHost 192.168.2.1&gt; <br />
  69       <indent>
  70         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  71         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  72       </indent>
  73       &lt;/VirtualHost&gt;
  74     </example>
  75
  76     <p>Ancak, bu sefer de bu sanal konağın sunucu ismini öğrenmek için
  77       Apache’nin bir ters DNS sorgusu yapması gerekecektir. Eğer bu sorgu
  78       başarısız olursa kısmi bir yapılandırmaya gidilir (Apache 1.2 öncesinde
  79       sunucu hiç başlatılmazdı). Eğer sanal konak isme dayalı ise sanal konak
  80       kısmen bile yapılandırılmaz. IP’ye dayalı sanal konaklar büyük oranda
  81       çalışır, fakat sunucu ismini içeren tam bir adres üretilmesini
  82       gerektiren bir durumda, sunucu geçerli bir adres üretemez.</p>
  83
  84     <p>Her iki sorunu da çözen yapılandırma şöyle olurdu:</p>
  85
  86     <example>
  87       &lt;VirtualHost 192.168.2.1&gt; <br />
  88       <indent>
  89         ServerName falan.fesmekan.dom <br />
  90         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  91         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  92       </indent>
  93       &lt;/VirtualHost&gt;
  94     </example>
  95   </section>
  96
  97   <section id="denial">
  98     <title>Hizmet Reddi</title>
  99
 100     <p>Hizmet reddinin meydana gelebilecek (en az) iki türü vardır.
 101       Apache’nin 1.2 öncesi bir sürümünü kullanıyorsanız sanal
 102       konaklarınızdan herhangi biri için yukarıdaki iki sorgudan biri
 103       başarısız olursa sunucunuzu asla başlatamazsınız. Bazı durumlarda, DNS
 104       sorgularından alınacak yanıtlar sizin denetiminizde olmayabilir;
 105       örneğin <code>fesmekan.dom</code> müşterilerinizden birine aitse ve
 106       kendi DNS sunucuları varsa <code>falan.fesmekan.dom</code> kaydını
 107       silerek sunucunuzun hiç başlatılamamasına (1.2 öncesi) sebep
 108       olabilirler.</p>
 109
 110     <p>Diğer türü biraz daha sinsidir. Şöyle bir yapılandırmanız olsun:</p>
 111
 112     <example>
 113       &lt;VirtualHost falan.fesmekan.dom&gt;<br />
 114       <indent>
 115         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
 116         DocumentRoot /siteler/fesmekan
 117       </indent>
 118       &lt;/VirtualHost&gt;<br />
 119       <br />
 120       &lt;VirtualHost misal.mesela.dom&gt;<br />
 121       <indent>
 122         ServerAdmin falanca@mesela.dom<br />
 123         DocumentRoot /siteler/mesela<br />
 124       </indent>
 125       &lt;/VirtualHost&gt;
 126     </example>
 127
 128     <p><code>falan.fesmekan.dom</code>’a 192.168.2.1,
 129       <code>misal.mesela.dom</code>’a 192.168.2.2 atadığınızı fakat,
 130       <code>mesela.dom</code>’un DNS kaydının sizin denetiminizde olmadığını
 131       varsayalım. Bu yapılandırmayla, <code>mesela.dom</code>’u
 132       <code>fesmekan.dom</code>’a giden tüm trafiği çalabilecek duruma
 133       getirirsiniz. Bunu gerçekleştirmek için DNS kaydında
 134       <code>misal.mesela.dom</code>’a 192.168.2.1 adresinin atanması
 135       yeterlidir. Kendi DNS’lerine sahip olduklarından dolayı
 136       <code>misal.mesela.dom</code>’a istedikleri IP adresini atamaktan
 137       onları alıkoyamazsınız.</p>
 138
 139     <p>192.168.2.1’e gelen isteklerin hepsine
 140       (<code>http://falan.fesmekan.dom/biryer</code> şeklinde yazılan
 141       adresler dahil) <code>mesela.dom</code> sanal konağınca hizmet
 142       sunulacaktır. Apache’nin gelen istekleri sunduğu sanal konaklarla nasıl
 143       eşleştirdiğini bilirseniz bunun sebebini kolayca anlarsınız. Bunu
 144       kabataslak açıklayan  <a href="vhosts/details.html">bir belgemiz
 145       mevcuttur</a>.</p>
 146   </section>
 147
 148   <section id="main">
 149     <title>"Ana Sunucu" Adresi</title>
 150
 151     <p>Apache 1.1’de <a href="vhosts/name-based.html">isme dayalı sanal konak
 152       desteği</a>ne ek olarak, Apache’nin, <program>httpd</program>’nin
 153       çalıştığı makinenin IP adres(ler)ini de bilmeye ihtiyacı vardır. Bu
 154       adresi elde etmek için sunucu, ya sunucu genelinde geçerli <directive
 155       module="core">ServerName</directive> yönergesine bakar ya da bir C
 156       işlevi olan <code>gethostname</code>’i kullanır (işlev, komut
 157       isteminden <code>hostname</code> komutuna dönen yanıtın aynısını
 158       döndürür) ve ardından bu adresle ilgili olarak bir DNS sorgusu yapar.
 159       Bu sorgudan kaçınmanın henüz bir yolu yoktur.</p>
 160
 161     <p>Eğer bu sorgunun (DNS sunucusunun çökmüş olması gibi bir nedenle)
 162       başarısız olabileceğinden korkuyorsanız, makine ismini ve IP adresini
 163       <code>/etc/hosts</code> dosyanıza yazabilirsiniz (Makinenizin düzgün
 164       olarak açılabilmesi için zaten bu kaydı yapmış olmanız gerekir).
 165       Kullandığınız işletim sistemine bağlı olarak bu kaydın
 166       <code>/etc/resolv.conf</code> veya <code>/etc/nsswitch.conf</code>
 167       dosyasında bulunması gerekebilir.</p>
 168
 169     <p>Herhangi bir nedenle sunucunuz bir DNS sorgusu yapmıyorsa veya
 170       yapmamalıysa, Apache’yi <code>HOSTRESORDER</code> ortam değişkenine
 171       "<code>local</code>" değerini atadıktan sonra çalıştırabilirsiniz. Bu
 172       tamamen işletim sistemine ve kullandığınız çözümleyici kütüphanelere
 173       bağlıdır. Ayrıca, ortamı denetlemek için <module>mod_env</module>
 174       kullanmıyorsanız, CGI’ler de bundan etkilenir. En iyisi işletim
 175       sisteminizin SSS belgelerini ve kılavuz sayfalarını okumaktır.</p>
 176   </section>
 177
 178   <section id="tips">
 179     <title>Bu Sorunlardan Kaçınmak için İpuçları</title>
 180
 181     <ul>
 182       <li><directive module="core">VirtualHost</directive> yönergelerinizde
 183         IP adresleri kullanınız.</li>
 184
 185       <li><directive module="mpm_common">Listen</directive> yönergelerinizde
 186         IP adresleri kullanınız.</li>
 187
 188       <li>Tüm sanal konakların ayrı birer <directive module="core"
 189         >ServerName</directive> yönergesi olsun.</li>
 190
 191       <li>Hiçbir sayfa sunulmayan bir <code>&lt;VirtualHost
 192         _default_:*&gt;</code> sanal konağınız olsun.</li>
 193     </ul>
 194   </section>
 195
 196   <section id="appendix">
 197     <title>Ek: Ufuk Turu</title>
 198
 199     <p>DNS ile ilgili durum hiç de arzu edildiği gibi değildir. Apache 1.2
 200       için, DNS sorguları başarısız olsa bile sunucunun başlatılabilmesini
 201       sağlamaya çalıştık, fakat belki yapabildiğimizden daha da iyisi
 202       mümkündür. Günümüz Genel Ağ’ında IP adresleri sık sık değiştiğinden
 203       yapılandırma dosyasına doğrudan IP adresini yazma gerekliliği asla arzu
 204       edilen davranış değildir.</p>
 205
 206     <p>Yukarıda nasıl yapıldığı açıklanan hizmet hırsızlığı saldırısına karşı
 207       önlem olarak, normal sorgudan dönen IP adresine bir ters DNS sorgusu
 208       yapıp bu iki sonucu karşılaştırmak ve eşleşmeme durumunda sanal konağı
 209       iptal etmek bir çözüm olabilir. Fakat bunun mümkün olabilmesi için
 210       uygun bir ters DNS kaydına ihtiyaç vardır. (FTP sunucuları ve TCP
 211       sarmalayıcılar tarafından yapılan çifte ters DNS sorgusu kullanımından
 212       dolayı çoğu ağ yöneticisi bu konuda zaten bilgi sahibidir.)</p>
 213
 214     <p>Her halükarda, IP adreslerinin kullanılmaması nedeniyle yapılan DNS
 215       sorgularının başarısız olması durumunda sanal konaklı bir sunucuyu
 216       düzgün bir şekilde başlatmak olası görünmektedir. Yapılandırmayı kısmen
 217       iptal etmek gibi kısmi çözümler, sunucudan beklentinizin ne olduğuna
 218       bağlı olarak sunucuyu hiç başlatmamaktan daha iyi olabilir.</p>
 219
 220     <p>HTTP/1.1’de belirtildiği gibi <code>Host</code> başlığını göndererek
 221       işlem yapabilen tarayıcılar ve vekiller IP’ye dayalı sanal konak
 222       kullanımını tamamen ortadan kaldırmanın mümkün olabileceğini
 223       göstermektedir. Bu durumda yapılandırmanın çözümlenmesi aşamasında DNS
 224       sorgusu yapma gereği kalmayacaktır. Fakat 1997 Mart’ından beri önemli
 225       sunucular üzerinde bunların yeterince geniş bir uygulama alanı
 226       bulmadığı görülmektedir.</p>
 227   </section>
 228 </manualpage>