granicus.if.org Git - apache/blob - docs/manual/dns-caveats.xml.tr

   1 <?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
   2 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
   3 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
   4 <!-- English Revision: 788974:1030181 (outdated) -->
   5 <!-- =====================================================
   6  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   7    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
   8 ========================================================== -->
   9
  10 <!--
  11  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  12  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  13  this work for additional information regarding copyright ownership.
  14  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  15  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  16  the License.  You may obtain a copy of the License at
  17
  18      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
  19
  20  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  21  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  22  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  23  See the License for the specific language governing permissions and
  24  limitations under the License.
  25 -->
  26
  27 <manualpage metafile="dns-caveats.xml.meta">
  28
  29   <title>Apache ve DNS ile ilgili Konular</title>
  30
  31   <summary>
  32     <p>Bu sayfanın konusu şöyle özetlenebilirdi: Yapılandırma dosyalarınızda
  33       DNS sorguları yapılmasını gerektirecek ayarlamalardan kaçınınız. Eğer
  34       yapılandırma dosyalarınızda DNS sorgusu yapılarak çözümlenebilecek
  35       adresler bulunursa sunucunuz beklenmedik davranışlar (hiç
  36       başlamayabilir) gösterebileceği gibi hizmet reddi veya hizmet
  37       hırsızlığı (bazı kullanıcıların diğerlerine giden sayfaları çalma
  38       olasılığı dahil) saldırılarına açık hale gelebilir.</p>
  39   </summary>
  40
  41   <section id="example">
  42     <title>Basit Bir Örnek</title>
  43
  44     <example>
  45       # Bu yetersiz bir yapılandırma örneğidir, sunucunuzda kullanmayın. <br />
  46       &lt;VirtualHost falan.fesmekan.dom&gt;
  47       <indent>
  48         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  49         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  50       </indent>
  51       &lt;/VirtualHost&gt;
  52     </example>
  53
  54     <p>Apache’nin beklendiği gibi işlemesi için her sanal konak için iki
  55       veriye mutlaka ihtiyacı vardır: <directive module="core"
  56       >ServerName</directive> ve sunucunun bağlantı kabul edip hizmet
  57       sunacağı en az bir IP adresi. Yukarıdaki örnekte IP adresi
  58       bulunmamaktadır, dolayısıyla Apache, <code>falan.fesmekan.dom</code>
  59       adresi için bir DNS sorgusu yapmak zorundadır. Eğer sunucu,
  60       yapılandırma dosyasını çözümlediği sırada bir sebeple DNS sunucusuna
  61       erişemezse bu sanal konak <em>yapılandırılmayacak</em> (hApache 1.2
  62       öncesinde sunucu hiç başlatılmazdı) ve bu sanal konağa yapılan
  63       isteklere yanıt verilemeyecektir.</p>
  64
  65     <p><code>falan.fesmekan.dom</code>’un 192.168.2.1 IP adresine sahip
  66       olduğunu varsayarsak yapılandırma şöyle olurdu:</p>
  67
  68     <example>
  69       # Bu yetersiz bir yapılandırma örneğidir, sunucunuzda kullanmayın. <br />
  70       &lt;VirtualHost 192.168.2.1&gt; <br />
  71       <indent>
  72         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  73         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  74       </indent>
  75       &lt;/VirtualHost&gt;
  76     </example>
  77
  78     <p>Ancak, bu sefer de bu sanal konağın sunucu ismini öğrenmek için
  79       Apache’nin bir ters DNS sorgusu yapması gerekecektir. Eğer bu sorgu
  80       başarısız olursa kısmi bir yapılandırmaya gidilir (Apache 1.2 öncesinde
  81       sunucu hiç başlatılmazdı). Eğer sanal konak isme dayalı ise sanal konak
  82       kısmen bile yapılandırılmaz. IP’ye dayalı sanal konaklar büyük oranda
  83       çalışır, fakat sunucu ismini içeren tam bir adres üretilmesini
  84       gerektiren bir durumda, sunucu geçerli bir adres üretemez.</p>
  85
  86     <p>Her iki sorunu da çözen yapılandırma şöyle olurdu:</p>
  87
  88     <example>
  89       &lt;VirtualHost 192.168.2.1&gt; <br />
  90       <indent>
  91         ServerName falan.fesmekan.dom <br />
  92         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
  93         DocumentRoot /siteler/fesmekan
  94       </indent>
  95       &lt;/VirtualHost&gt;
  96     </example>
  97   </section>
  98
  99   <section id="denial">
 100     <title>Hizmet Reddi</title>
 101
 102     <p>Hizmet reddinin meydana gelebilecek (en az) iki türü vardır.
 103       Apache’nin 1.2 öncesi bir sürümünü kullanıyorsanız sanal
 104       konaklarınızdan herhangi biri için yukarıdaki iki sorgudan biri
 105       başarısız olursa sunucunuzu asla başlatamazsınız. Bazı durumlarda, DNS
 106       sorgularından alınacak yanıtlar sizin denetiminizde olmayabilir;
 107       örneğin <code>fesmekan.dom</code> müşterilerinizden birine aitse ve
 108       kendi DNS sunucuları varsa <code>falan.fesmekan.dom</code> kaydını
 109       silerek sunucunuzun hiç başlatılamamasına (1.2 öncesi) sebep
 110       olabilirler.</p>
 111
 112     <p>Diğer türü biraz daha sinsidir. Şöyle bir yapılandırmanız olsun:</p>
 113
 114     <example>
 115       &lt;VirtualHost falan.fesmekan.dom&gt;<br />
 116       <indent>
 117         ServerAdmin filanca@fesmekan.dom <br />
 118         DocumentRoot /siteler/fesmekan
 119       </indent>
 120       &lt;/VirtualHost&gt;<br />
 121       <br />
 122       &lt;VirtualHost misal.mesela.dom&gt;<br />
 123       <indent>
 124         ServerAdmin falanca@mesela.dom<br />
 125         DocumentRoot /siteler/mesela<br />
 126       </indent>
 127       &lt;/VirtualHost&gt;
 128     </example>
 129
 130     <p><code>falan.fesmekan.dom</code>’a 192.168.2.1,
 131       <code>misal.mesela.dom</code>’a 192.168.2.2 atadığınızı fakat,
 132       <code>mesela.dom</code>’un DNS kaydının sizin denetiminizde olmadığını
 133       varsayalım. Bu yapılandırmayla, <code>mesela.dom</code>’u
 134       <code>fesmekan.dom</code>’a giden tüm trafiği çalabilecek duruma
 135       getirirsiniz. Bunu gerçekleştirmek için DNS kaydında
 136       <code>misal.mesela.dom</code>’a 192.168.2.1 adresinin atanması
 137       yeterlidir. Kendi DNS’lerine sahip olduklarından dolayı
 138       <code>misal.mesela.dom</code>’a istedikleri IP adresini atamaktan
 139       onları alıkoyamazsınız.</p>
 140
 141     <p>192.168.2.1’e gelen isteklerin hepsine
 142       (<code>http://falan.fesmekan.dom/biryer</code> şeklinde yazılan
 143       adresler dahil) <code>mesela.dom</code> sanal konağınca hizmet
 144       sunulacaktır. Apache’nin gelen istekleri sunduğu sanal konaklarla nasıl
 145       eşleştirdiğini bilirseniz bunun sebebini kolayca anlarsınız. Bunu
 146       kabataslak açıklayan  <a href="vhosts/details.html">bir belgemiz
 147       mevcuttur</a>.</p>
 148   </section>
 149
 150   <section id="main">
 151     <title>"Ana Sunucu" Adresi</title>
 152
 153     <p>Apache 1.1’de <a href="vhosts/name-based.html">isme dayalı sanal konak
 154       desteği</a>ne ek olarak, Apache’nin, <program>httpd</program>’nin
 155       çalıştığı makinenin IP adres(ler)ini de bilmeye ihtiyacı vardır. Bu
 156       adresi elde etmek için sunucu, ya sunucu genelinde geçerli <directive
 157       module="core">ServerName</directive> yönergesine bakar ya da bir C
 158       işlevi olan <code>gethostname</code>’i kullanır (işlev, komut
 159       isteminden <code>hostname</code> komutuna dönen yanıtın aynısını
 160       döndürür) ve ardından bu adresle ilgili olarak bir DNS sorgusu yapar.
 161       Bu sorgudan kaçınmanın henüz bir yolu yoktur.</p>
 162
 163     <p>Eğer bu sorgunun (DNS sunucusunun çökmüş olması gibi bir nedenle)
 164       başarısız olabileceğinden korkuyorsanız, makine ismini ve IP adresini
 165       <code>/etc/hosts</code> dosyanıza yazabilirsiniz (Makinenizin düzgün
 166       olarak açılabilmesi için zaten bu kaydı yapmış olmanız gerekir).
 167       Kullandığınız işletim sistemine bağlı olarak bu kaydın
 168       <code>/etc/resolv.conf</code> veya <code>/etc/nsswitch.conf</code>
 169       dosyasında bulunması gerekebilir.</p>
 170
 171     <p>Herhangi bir nedenle sunucunuz bir DNS sorgusu yapmıyorsa veya
 172       yapmamalıysa, Apache’yi <code>HOSTRESORDER</code> ortam değişkenine
 173       "<code>local</code>" değerini atadıktan sonra çalıştırabilirsiniz. Bu
 174       tamamen işletim sistemine ve kullandığınız çözümleyici kütüphanelere
 175       bağlıdır. Ayrıca, ortamı denetlemek için <module>mod_env</module>
 176       kullanmıyorsanız, CGI’ler de bundan etkilenir. En iyisi işletim
 177       sisteminizin SSS belgelerini ve kılavuz sayfalarını okumaktır.</p>
 178   </section>
 179
 180   <section id="tips">
 181     <title>Bu Sorunlardan Kaçınmak için İpuçları</title>
 182
 183     <ul>
 184       <li><directive module="core">VirtualHost</directive> yönergelerinizde
 185         IP adresleri kullanınız.</li>
 186
 187       <li><directive module="mpm_common">Listen</directive> yönergelerinizde
 188         IP adresleri kullanınız.</li>
 189
 190       <li>Tüm sanal konakların ayrı birer <directive module="core"
 191         >ServerName</directive> yönergesi olsun.</li>
 192
 193       <li>Hiçbir sayfa sunulmayan bir <code>&lt;VirtualHost
 194         _default_:*&gt;</code> sanal konağınız olsun.</li>
 195     </ul>
 196   </section>
 197
 198   <section id="appendix">
 199     <title>Ek: Ufuk Turu</title>
 200
 201     <p>DNS ile ilgili durum hiç de arzu edildiği gibi değildir. Apache 1.2
 202       için, DNS sorguları başarısız olsa bile sunucunun başlatılabilmesini
 203       sağlamaya çalıştık, fakat belki yapabildiğimizden daha da iyisi
 204       mümkündür. Günümüz Genel Ağ’ında IP adresleri sık sık değiştiğinden
 205       yapılandırma dosyasına doğrudan IP adresini yazma gerekliliği asla arzu
 206       edilen davranış değildir.</p>
 207
 208     <p>Yukarıda nasıl yapıldığı açıklanan hizmet hırsızlığı saldırısına karşı
 209       önlem olarak, normal sorgudan dönen IP adresine bir ters DNS sorgusu
 210       yapıp bu iki sonucu karşılaştırmak ve eşleşmeme durumunda sanal konağı
 211       iptal etmek bir çözüm olabilir. Fakat bunun mümkün olabilmesi için
 212       uygun bir ters DNS kaydına ihtiyaç vardır. (FTP sunucuları ve TCP
 213       sarmalayıcılar tarafından yapılan çifte ters DNS sorgusu kullanımından
 214       dolayı çoğu ağ yöneticisi bu konuda zaten bilgi sahibidir.)</p>
 215
 216     <p>Her halükarda, IP adreslerinin kullanılmaması nedeniyle yapılan DNS
 217       sorgularının başarısız olması durumunda sanal konaklı bir sunucuyu
 218       düzgün bir şekilde başlatmak olası görünmektedir. Yapılandırmayı kısmen
 219       iptal etmek gibi kısmi çözümler, sunucudan beklentinizin ne olduğuna
 220       bağlı olarak sunucuyu hiç başlatmamaktan daha iyi olabilir.</p>
 221
 222     <p>HTTP/1.1’de belirtildiği gibi <code>Host</code> başlığını göndererek
 223       işlem yapabilen tarayıcılar ve vekiller IP’ye dayalı sanal konak
 224       kullanımını tamamen ortadan kaldırmanın mümkün olabileceğini
 225       göstermektedir. Bu durumda yapılandırmanın çözümlenmesi aşamasında DNS
 226       sorgusu yapma gereği kalmayacaktır. Fakat 1997 Mart’ından beri önemli
 227       sunucular üzerinde bunların yeterince geniş bir uygulama alanı
 228       bulmadığı görülmektedir.</p>
 229   </section>
 230 </manualpage>